De vijfde trede

17 Juli

Ik kan niet slapen met die lichte nachten en ik wil er geen middeltjes voor innemen, zoals de dokter Francine gaf. Nog liever blijf ik wakker liggen. Maar we hebben het druk met de uitverkoop en ik heb behoefte aan rust. Meer dan anders.

Eén ding is me duidelijk geworden: dat mijn vreemde gewaarwording bij het afdalen van de trap in rechtstreeks verband staat met de mate van fysieke moeheid. Gisterenavond kwam ik pas om elf uur boven. Zó laat was het geworden voor we de zaak hadden opgeredderd na de drukte van de eerste dag. Ik was lichamelijk zó op, dat ik geen eten kon zien. Ik liet me in mijn gemakkelijke stoel vallen en zat maar wat te suffen. Ineens twijfelde ik er aan of ik de brandkast in het kantoor wel in het slot had gedraaid. We hadden de hele dag contant verkocht en er was meer dan tienduizend gulden in kas, toen we sloten. Het stuitte me tegen de borst op te staan, maar ik ben tenslotte verantwoordelijk voor het filiaal en de moge-

[p. 20]

lijkheid, dat de kast niet gesloten was maakte mij onrustig. Ik ging dus op weg naar het kantoor op de benedenste verdieping. Het was kwart over elf. In de zomer bezuinigen we extra op de verlichting met het oog op de korte nachten. Toen ik de trap begon af te gaan leek die me donkerder dan anders. Ik passeerde de derde verdieping en telde automatisch de treden. Het zijn er zesentwintig tussen elke etage. Een, twee, drie, vier, vijf. En toen viel de schemertoestand weer als een doek over me heen. Ik kon niet meer tellen en ik kon me niet verzetten. Het was of ik er maar vaag besef van had, dat mijn lichaam eindeloos afdaalde in een echoënde put. Als het tikken van een metronoom hoorde ik mijn voetstappen precies in de maat op het hout neerkomen. Een stem, die ik niet herkende, riep heel ver weg: ‘Paul!’ Het leek de stem van mijn moeder of van Francine. Het geluid was hol en resonerend, zoals ze dat wel kunstmatig in radiohoorspelen maken. Het vreemdste was, dat ik me voelde alsof ik geen gewicht meer had en zweefde. De voetstappen bleven hoorbaar, op de maat, maar ze werden zwakker en zwakker. Het was of ik stilstond en een ander zich van me verwijderde en al maar dieper omlaag ging. En ineens klonk mijn eigen stem: zes, zeven, acht en overzag ik de leegte van de tweede verdieping en ontdekte ik Sebastiaan in een bruin colbert en grijze pantalon, die zijn glinsterende ogen op me gevestigd hield. Hij zag er schuldig uit, alsof ik hem op iets had betrapt, op een of andere beweging, die hij juist had gemaakt toen ik tot mezelf kwam. Ik ging naar hem toe en betastte zijn gezicht met een vinger om mezelf ervan te overtuigen, dat zijn valse grijns niet echt was. Ik

[p. 21]

rukte aan zijn arm en draaide die in verschillende richtingen, tot hij zijn evenwicht verloor en met een smak op de vloer viel. Kees kwam van de eerste etage naar boven hollen met zijn gummistok in de hand. Ik zette Sebastiaan weer op de voeten en was daarmee juist klaar, toen de nachtwaker mij bereikte. ‘Scheelt er iets aan, meneer Dammers?’ Hij zag er zo bezorgd uit, dat ik er om moest lachen. Samen gingen we verder naar het kantoor, waar ik de brandkast natuurlijk in het slot vond.

Wie had mijn naam geroepen? Moeder of Francine? Het had geklonken als een angstkreet, niet als een uitroep van blijde herkenning. En wat is daar, tussen de vijfde en zesde trede van de trap tussen de derde en tweede etage, waarover ik niet kan heenstappen zonder iets te ondergaan? Want op diezelfde plek overkwam mij de vorige keer een gelijke ervaring. Moet ik het aan mijn vermoeidheid toeschrijven, dat ik gisteren wel vatbaar was voor de geestelijke barrière en op andere dagen er door loop zonder iets te merken? Of heeft Sebastiaan er iets mee te maken?

Ik heb mij door Kees met de lift naar boven laten brengen en zal de trap mijden, zo lang wij het zo druk hebben en ik niet goed kan slapen. Er was iets, wat me ervan weerhield naar bed te gaan en ik ben in mijn stoel blijven zitten, soezend en dommelend en telkens opschrikkend, wanneer ik meende iets te horen. Het is of er uit het onbewuste zich iets aan mijn verstand wil opdringen. Een waarschuwing voor een of ander gevaar, waarvan ik de nadering schijn te voelen. Wanneer de uitverkoop is geëindigd ga ik voor een paar weken met verlof. Ergens ver van Amsterdam.