Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Wat krijgen we nou? (1954)

Informatie terzijde

Titelpagina van Wat krijgen we nou?
Afbeelding van Wat krijgen we nou?Toon afbeelding van titelpagina van Wat krijgen we nou?

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.72 MB)

Scans (26.91 MB)

XML (0.28 MB)

tekstbestand






Illustrator

Gerard Douwe



Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/autobiografie-memoires


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Wat krijgen we nou?

(1954)–Jan van Ees–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 25]
[p. 25]

Derde stuk

Wanneer je de biografieën van toneelspelers (speelsters) leest kun je daar strijk en zet in vermeld vinden dat ze als kind al dól waren op comediespelen; verkleden en zo.

Maar geloof nou echt niet dat dit iets is wat aan toekomstige toneelspelers alleen vast zit. - Geen sprake van! - Ieder kind is daar op jongste leeftijd gek mee. - Trouwens grote mensen ook. - Wat doen de mensen in het zakenleven? - Comediespelen. - Ik wil een weddenschap met je aangaan. - Leg in een gezelschap een gekke hoed neer. - Tien tegen één dat vrijwel iedereen gaat proberen 'em op z'n hoofd te zetten.

Als ik in een gezin terecht kom waar kinderen zijn krijg ik stereotiep te horen: ‘Díé?... Die kléíne...? Eén en al comedie meneer. Als ie de kans krijgt... altijd verkleden!’

En: ‘Ik geloof stellig dat mijn zoontje talent heeft voor het toneel. Hij kan van die gekke gezichten trekken!’

‘Nou mot je toch effe ophoue!’ zou m'n vriend Matthieu zeggen. Goed. Dus Annetje en ik hebben dat óók gedaan. Ik weet nog wel dat een ouwe cavalerie-sabel een geweldig requisiet voor ons was. Waarschijnlijk heeft onze bet-overgrootmoeder die nog van opa-Nap gekregen vanwege de ‘services rendered.’ Die had sabels genoeg. Hij sméét er mee.

Annetje was ‘de Graaf’ en ik ‘de Jonkvrouw.’ Ik herinner me alleen nog een enorme optater met die sabel; ik viel tegen-het-echte-an in katzwijm.

‘Wat wilt gij nog voor gij dood gaat?’ vroeg Annetje.

‘Een broodje met kaas en een glas wijn’ was het antwoord van de stervende jonkvrouw.

Dat broodje met kaas gebruikten we veel. Dat scheen ons, in combinatie met een glas wijn wel iets overheerlijks toe.

[pagina 26]
[p. 26]

En dan is er nog een-vage-veeg-van-herinnering: Een oom die een soort ballade zong:

‘Wel foei, wel foei! Zo sprak meneer de graaf.

En stak zichzelve daarbij neder!’

Annetje en ik stonden daar altijd met open mondjes, de handen op de rug naar te luisteren en af te wachten of er verder nog iets kwam. Er is nooit iets méér van gekomen dan die suicidende graaf. Nou, dan holden wij maar weer achter mekaar weg. Je kon daar verder toch niets meer aan doen.

Nou wil ik nog wel, ik ben nou toch aan het vertellen, even de titel van dit relaas verantwoorden:

‘Wat krijgen we nou?’

Dat komt, als ik eenmaal bezig ben, dan wil ik nog wel es van de hak op de tak springen. Het ene moment zit je in een negerdorp aan de Saramacca-rivier, het andere moment in Parijs en dan weer op het eiland Boenjoe in de Zuid Chinese Zee. - Kan mij het schelen. Als het je te machtig wordt ga je maar een tukkie doen. Vijf minuten je ogen dicht. Méns! Daar kan je zo van opknappen! Als ik nog twee minuten híér over door ga, ga ik óók effe zitten met me ogen dicht!

En ik doe het óók! Zo ben ik wel, om met Eduard Elias te spreken. Ik kan dan later nog wel weer verder gaan met wat ik wou vertellen. Maar goed. - Het kan zijn dat er mensen bestaan die zich zelf in sommige figuren denken te herkennen. Nou, die kunnen er dónder op zeggen dat ze het bij het rechte end hebben. Trouwens, die kunnen gerust zijn. Geen onvertógen woord.

Van onvertogen woorden gesproken. Wat mij betreft kan er wel ééntje bij. Het gaat dan om ‘Trilby’. Ouderen onder jullie zullen zich herinneren dat dit een toneelstuk was of is. Een succesrol van de indertijd befaamde toneelspeler Marcel Myin, althans hij speelde daarin de rol van de ‘gemene’ man die Trilby, een beeldschoon jong meisje, alsmaar onder hypnose bracht.

[pagina 27]
[p. 27]


illustratie

[pagina 29]
[p. 29]

Svengali heette hij en onder zijn hypnose zong dat meisje de schoonste liederen. Annie zal zeven geweest zijn en ik dus vijf. We hadden onze oudste broer Hans van dat stuk horen vertellen. Alles wat wij er van begrepen hadden, was dat er een meneer was, een akelig individu, die een beeldschoon jongmeisje in zijn macht had en dat op zijn bevel van haar stokkie ging en dan deed wat hij van haar wilde.

Goed. Dan kom ik dan nu dus op dat comediespelen van jonge kinderen en... dat onvertogen woord.

Moeder had visite. Een paar dames die op een middag kwamen praten over een gevallen meisje waarschijnlijk. Doet er ook weinig toe. Het meisje-van-toen is die val of die struikel, wat dat dan ook geweest mag zijn, waarschijnlijk al vergeten, of denkt er met een weemoedig verlangen aan terug. - Zo zie je, hoe de tijd de betrekkelijkheid der dingen kan accentueren. Enfin. - Ze zaten in de tuinkamer.

Wij in de gang, speelden comedie. Ik was natuurlijk weer de jonkvrouw en Annie Svengali, de gemene man. We herschiepen daar het stuk dat we onze broer hadden horen vertellen. En toen kwam het onvertogen woord. Ik was in trance en ik kreeg opdracht naar binnen te gaan, ik moest midden in de visite vallen en het lied zingen dat zij me geleerd had.

Nu, in mijn herinnering, zie ik me zelf vaag, m'n ene hand ver boven m'n hoofd de deurknop vasthoudend, helemaal wég, en ik zong, ik zong...

 
Poep aan de knop van de deur gesmeerd
 
Vin' je dat niet vies, vin' je dat niet vies?
 
Vin' je dááát niet vies?!?!?!?!

Er zal een zekere verstarring gevallen zijn in die tuinkamer met de damesvisite, dat moet wel.

Ik herinner me ná de catastrophe aan de hand van Annie te zijn

[pagina 30]
[p. 30]

weggerend en ik zie nog hoe ik me bevend van angst tegen haar aandrukte ín het kippenhok.

Hoe het later afgelopen is weet ik niet meer. Het zal een heftig standje geweest zijn van moeder aan het adres van Annetje, die wel met haar lipje getrild zal hebben, haar gezichtje met de grote bruine ogen verborgen in het heldere witte boezelaartje met de blauwe strikjes op haar schoudertjes.

Maar stel je dan ook voor! Het woordje ‘poep’ zó maar midden in een kring van zeker vijf dames in een huiskamer met uitzicht op de tuin, en dán Anno Domini 1902.

Ik sméék je! - Maar als je nù de décors gezien hebt van meneer Salvador Dali voor het Ballet van Monte Carlo, dan vind ik die kindertjes toch eerlijker. Want Eerlijk ís nog altijd eerlijk en daar is geen speld tussen te krijgen.

Enfin, zo kan je natuurlijk eindeloos doorgaan met grappen van als-je-jong bent. Maar waarom zou je? In wezen zijn ze allemaal gelijk. Die van jullie en die van mij. Die grappen bedoel ik.

Wél is het natuurlijk een tikkie buitenissig, zakmaarzegge, om es het begin mee te beleven van de loopbaan van een bepaalde toneelspeelster. Dat kan zijn de ervaring van Annie of Marie me-zus of me-zo, of noem maar op!

[pagina 31]
[p. 31]
Laten we nou nemen het begin van de roman van Patricia Hansen. Meteen een verrekt goeie titel ook. - Já.... de Roman van Patricia Hansen. De Wonderlijke Wederwaardigheden en Belevenissen van een Beroemde Toneelspeelster.
Naer Waerheydt opgheteykent.
Maar nou zonder onzin.

de roman van patricia hansen

en het begón zo:
(Omslaan astublieft)

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken