Zinne-beelden der liefde

[p. 323]

Het spel der liefde is gevaarlyk.

Onnoz'le, durft gy met de Liefde 't speelen waagen,

En ziet gy niet hoe vol gevaar het voor u steekt?

Gy zyt het kwyt indien gy uwe banden breekt:

Laat af, nog eens, laat af, gy zult het u beklaagen.

Het spel der min word vaak van vreugde in druk verkeert,

En zelde zonder schade en na berou geleert.

[p. 325]

Het spel der liefde is gevaarlyk.

Vermits de Liefde heel schoon in 't oog is, gelyk
door 't voorgaande Zinne-beeld is aangetoont, is
het heel gevaarlyk met haar te Speelen en haar bui-
ten het hart te houden; indien men zig veel over-
geeft om haar het zy in geschiedeniszen, of in too-
neel-spelen, of digtkunde te beschouwen: het is zeker dat het
hart zig aan het eerste beminnelyke voorwerp ligt zal overgee-
ven, en dikmaals te laat het zeggen van Ergasto zal waar be-
vinden. Past. fid: att. 2. Sc. 1.

Che nel gioco d' Amor, chi fà da scherzo,
Tormenta da dovero.

Die veel in 't Minnen meent te jocken en te mallen,
Kan eer hy 't weet, met ernst, in pyn en quelling vallen.

Men meent eerst dat het zoo fraai is te beminnen, en bemint te
worden, dat die zugten zoo aangenaam, die Traanen zoo zoet,
en al die onophoudelyke kwellingen en ongerustheden zoo lief
zyn, vermits zy ons alle gader op het volmaakste worden af-
gebeeld; Maar naderhand wanneer men'er zig aan overgegee-
ven heeft, en zig eens in zyne meening bedroogen vind roept
men uit vol wanhoop met Mirtillo. Past: fid. att. 2. Sc. 1.

Amore

La radice ha soave, il frutto amaro.

De Liefd' een Wortel heeft die soet is en vermaeck'lyk,
Waer van de Vruchten syn heel bitter en onsmaeck'lyck.

Dit word alles zeer wel in dit Zinne-beeld vertoont door het
Vrouwtje 't geen met de Liefde op 't Verkeer-bort speelt;
want gelyk men in dit spel zyn banden moet tragten te be-
waaren en niet te breeken; moet ook een Juffer zig in de
Liefde zoo veel het mogelyk is, ingetogen houden: dit toont
Tengnagel heel fraai in zyne Spaansche Heidin: alwaar hy Don Jan
tegens Pretiosa doet zeggen.

Gy spant u al te kort. Het breekt uw lieve leven,

[p. 326]

En haar antwoorden:

Een boog door 't Spannen breekt, een Maegd door bot te geven.

't Is waar een Juffer mag zig wel overgeeven, en haar hart
t'eenemaal ontdekken, zonder haar eer in 't minst te krenken,
waar van men zeer veel deftige voorbeelden zou kunnen by
brengen, maar zy moet voorzigtig zyn en zien hoe en aan wie,
anders-zints beklaagt men naderhand zig dikwils over zyne
al te groote goedheid en openhartigheid: gelyk Hermione by
Racine. Andromaque act: 2. Sc. 1.

Je n'ay point du silence affecte le mistere.
Je croyois sans peril pouvoir estre sincere.
Et sans armer mes yeux d' un moment de rigueur.
Je n' ay pour luy parler, consulte que mon coeur.

't Hart lag my op de tong, ik heb niet kunnen veinzen;
'k Dagt dat ik zonder vrees mogt uiten myn' gepeinzen.
Geen stuurheid wapende myne oogen! ach wat smart!
Ik ging alleen te raad' met myn ontsteeken hart.

En in het tegendeel, wanneer men zig al te zeer ingetogen
houd, beklaagt men naderhand zyne fierheid, gelyk Lavinia
by Quinault Agripp. act. 4. Sc. 2.

Ah! devant qu' au tombeau mon amant put descendre,
Que n'a t' il pu scavoir ce que tu vien d' aprendre!
Helas! d' unfier orgeuil l' effort imperieux
A peine en sa faveur laissoit parler mes yeux!
J' affectois des froideurs, quand je brulois dans l'ame,
Et j' ay tant scu contraindre une innocente flame,
Qu' il n' a pas en mourant emporte la douceur,
De scavoir quel empire il avoit sur mon coeur.

Ach! eer myn lief zyn min moest met de dood bekoopen,
Waarom vernam hy niet dat nu myn' mond verbreidt?
Helaas! het straf geweld van myn groothartigheid
Liet d'oogen naaw'lyks toe iets tot zyn gunst te spreeken.
'k Scheen koel wanneer myn Ziel in Liefde was ontsteeken;
En 'k heb zo ingetoomd myn' onbesproken' Vlam
Dat hy de zoetheid niet in 't sterven met zich nam,
En wist, wat groot gebied hy in myn' ziele voerde.