Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Tondalus' visioen en St. Patricius' vagevuur (2 delen) (1914-1917)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.85 MB)

XML (0.26 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

visioen(en)
legende-mythe-sage


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Tondalus' visioen en St. Patricius' vagevuur (2 delen)

(1914-1917)–H.J.E. Endepols, René Verdeyen–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige

Hoe hi quam ten paradise ende wat hi sach van vrouden

Dese ridder die nu vri was van allen moyenissen der duvelen. ghenc voert wert. ende hi sach voer hem ene grote muere op gaende van der eerden. tot in die lochte. Ende die moere was wonderlic. ende van soe schonen maecsel. datter niet teghens te rekenen en is. ende in [...] deer mueren sach hi ene poerte die ghesloten was ende ghesiert was. mit golde ende silvere ende anderen metale. ende duerbaren stenen blenkende mit wonderliker claerheit. Ende doe hi der poerten naerre

[Folio 20b]
[fol. 20b]

was bina ene halve mile [s]o genc si tegens hem op. Ende daer uut quamen teghen hem rueke van so groter sueticheit. Dat alse hem duchte. al had al die werlt in ghecrude verwandelt. si en solde soe groete sueticheit niet moghen hebben. Ende hi ontfenc soe grote crachte van dier sueticheit. soe dat hem dochte. dat hi die pinen die hi gheleden hadde. solde nu hebben moghen liden sonder pine. Ende hi sach ter [...] poerten inwert. ende sach dattet lantscap claerre was. dan der sonnen schijn Endehi begheerde herde seer daer in te gane. Salich is die men den men dusdane poerten op doet. Ende die ghene die desen ridder herwerts comen liet. hi en bedroghen niet. Wante doe hi een deel verre was soe quam hem daer uut te moete. ene processie mit kruussen. mit vanen. ende mit tortissien. ende alse mit gulden palmen. Also scone ende groet als hem dochte. dat nije in deser werlt ghesien en was. Daer sach hi menschen van alre hande ordenen. gheestlike manne. ende wive. oelt ende jonc. hi sach daer sommighe als eert\sche

[Folio 21a]
[fol. 21a]

biscopen. sommige alse biscopen. sommighe. alse abten. kanonike. moniken. prieste[r]en. ende dienres van allen graden der hiligher kerken. alle ghecledet mit hilighen ghewade alse horen state toe behoerden. Want si alle beide clerke ende leken. schenen mitten selven ghelijcnissen van clederen ghecleedet. daer si gode mede dienden inder werlt. Ende si ontfengen desen ridder mit groter vrouden ende werdicheiden. ende leidene mit hem mit sueten ghesange. welke inder werlt nie ghehoert en was. ende gengen dus binnen der poerten ¶ Doe dese sanc gheyndet was. ende die processie ghescheiden. so gengen twe eertsche biscope besiden. ende namen desen ridder mit hem. ende leidene mit hem. omme te toenen dat lantscop ende die minlicheit daer of. Ende doe si mit hem spraken. soe benedieden sie ierst gode Die sijn herte mit so groter vromicheit ghesterct hadde in den pinen Ende si leydenen doer dat wide minlike [...] lantscap. Ende hier ende daer overleidende sach hi meer ghenoechliker ende vervroudeliker dinge. dan hi. of enich gheleert

[Folio 21b]
[fol. 21b]

mensche. ofte tonge. solde moghen scriven of spreken. Dat lantscap was mit so groter claerheit van lichte beschenen. dat alse die claerheit der sonnen verdonkert dat licht van eenre keersen. alsoe soldet moghen scinen. datte claerheit der sonnen te middaghe verdonkert solde werden. mitter wonderliker claerheit des lichtes van die lantscope Die ridder en mochte die groten vrouden vanden lantscapen niet gheweten. om die grote goetheit daer of. dan allene van dier siden daer hi doer die poerte in quam. Want alle dat lantscap was. alse wide scone velden die gruene sijn Ende het was versieret mit menigher hande blomen. ende [...] vruchten mit menigher hande crude ende bomen. Ende alsoe hi seghede had hi daer moeghen bliven. hi solde mittien rueke van den cruden eweliken gheleeft hebben. Dat lantscap en verdonkert nummermeer de nacht. Want die claerheit vanden suveren claren hemele verluchtet dese mit groter claerheit Ende hi sach daer in so grote scaer van menschen van mannen

[Folio 22a]
[fol. 22a]

ende van wiven dat hi dachte dat nye mensche in desen levene soe groten schaer en sach. ende van desen waren sommige in deser steden ende sommighe in anderen steden in vergaderingen ghedeilt Ende nochtan ghengen sommighe van der eenre gheselscop in die andere. alse si wolden mit groter vrouden Ende aldus ghevelt dat die ene van der ander ansiene hem verbliden Ende dat die anderen van der ander vandenissen selichlic vervrouwenden. Tot sommighen steden stonden kore by koren. ende songen gode lof. mit sange van sueten ghelude Ende also die ene sterre vander anderen onderscheit hevet in claerheiden. also was eenrehande onderscheidenheit in eendrachticheit inder minlicheit der claerheit. van horen clederen ende anghesichten. Wante sommighe schenen ghecleet mit guldenen clederen. sommighe mit anderen sommighen mit gruenen. mit roeden. mit blawen. mit gelen. ende mit witten, nochtant na der formen vanden habite dat elc inde [...] werlt hadde. Want die formen vanden

[Folio 22b]
[fol. 22b]

clederen toenden den ridder. van wat verdiensten elc was in die werlt. of van wat ordinen. welker habijt ghemenget was van verwen. Daer sach men claerheit van verscheidenen lichte. Sommighe ghengen ghecroent alse koninge Sommighe drueghen guldene palmen in den handen. Dat ansien van dustanen ende soe veel menschen. was desen ridder ghenoechlic te schouwen in die ruste Ende ontellike suete was dat horen van horen sueten sange. Over al hoerde hi der heilighen sanc de gode loveden Elc verblide hem van sijns selfs salicheit. Mer elc verblide hem oec van des anders vroude Ende dat lantscap was so vervullet mit so groter sueticheit des ruekes. dat schenen alle daer bi te levene die daer woenden Ende alle die den ridder saghen die lo\veden gode. ende si verbliden hem van sijnre coemste. alse van hores brueders verlosinge van sijnre doet. Daer scheen in sommigher manieren van sijnre comsten toe werden alse ene nije bliscop Sie verbliden alle. Over al hoerde

[Folio 23a]
[fol. 23a]

men daer der heilighen suete sanc Sie en ghevoelden daer. noch hetten. noch kelden noch sie en saghen niet dat hem vertoernen mochte. of scaden. Alle dingen waren vredelic. alle ghenueclic ende bequame. hi sach veel meer inder rusten. dan alle menschen ummermeer solden moghen spreken. ofte bescriven Alse dese dine dus voldaen weren. soe segheden die biscopen toe den ridder: Sie brueder. vermids der hulpen godes so hebste ghesien dattu begheerdes te siene. Want du saghest doe du herwert quemes. die pinen der sunders. ende hier hebste ghesien der hilighen ruste der gherechtigher. Ghebenedijt so si die

scepper ende verloser alre menschen. die di dusdanen wille gaf. bi wes gracien du manlic ghedaen heveste te lidene die pinen Nu lieve vrent wi willen dattu wetest. wat steden dat sin vanden pinen. die du ghesien hevest. ende wat lantscopdat is van so groter salicheit. Dit lantscop is. dat eertsche paradijs daer adam onse eerste vader

[Folio 23b]
[fol. 23b]

uut ghedreven was. om die sunde der [on]ghehoersaemheit. Want na dien dat hi gode onghehoersam was ende hi veronweerde onder gode te wesene. so en mochte hi voertmeer niet sien dattu siest Ja oec ene ontellike meerre blijscop. Want had hi ghehoert in suverheit des her\ten. gods woerde inder hoecheit van engelscher bescouwingen. soe had hi hier moghen ghebruken der heilighen engelen bescouwinge. Ende doe hi bu onghehoersamheit ghevallen was van dus groter salicheit. soe verloes hi oec dat licht sijnre ghedachten daer hi mede verlicht was Ende om dat. doe hi in eren was. dat niet en verstont. soe was hi gherekent mitten onwisen beesten. ende wart hem ghelijc Ende al sine na comelinge. om die misdaet sijnre onghehoersaemheit ontfengen die sentencie der doet. alse hy dede voer die onweerdighe sunde der onghehoersaemheit. Ten lesten wart onse goedertierene god beweghen. op die onsalicheit des menscheliken gheslech\te

[Folio 24a]
[fol. 24a]

ende hi dede sinen eenbaren sone onsen heren jhesum cristum menscheit ontfaen. Ende om dat wi sine ghelove ontfengen vermids den doepsel so worden wi ontbonden. beide van sunden die wi voer deden. ende van den erfsunden. ende verdienden te comen toe desen lantscape. Mer om dat wi na dat wi die ghelove ontfengen. dicwile sundegheden. Soe wast noet dat wi vermids penitencien vercreghen ghenade van den sunden die wi deden. Want die penitencie die wi voer onser doet. of in onser lester siecheit ontfengen. ende die [wi] in onsen levene niet en voldeden die heb wy voldaen na onser doet. inden steden van den pinen die du ghesien hevest. sommighe meerre. ende sommighe minre tijt na der maten van den sunden. die pinen lidende. Want wi sin al over comen doer die steden toe deser rusten. O over liden. ende ontellicke vereyse. Ende alle die ghene die du saghes inelken steden der pinen. sonder die ghene die sin binnen den munde van den putte der hellen. [...]

[Folio 24b]
[fol. 24b]

[alse] sie ghereynicghet sin soe soelen si ten lesten toe deser rusten komen. ende behoelden werden Mer oec daghelijcs comen hier sommighe die gherenicht sin. ende die ontfaen wi alse wi di ontfengen. ende leyden si hier mit vrouden in Want [n]yement van hem die in pinen sijn. en weet hoe lange hi daer in wesen sal. Wante mit missen. mit salmen. mit ghebede. ende mit almossen. also dicke als mense voer hem doet. of hore pine verminren daer mede. of men set se over in minre pine. hent dat se alte male vermids dusdanen waldaden verloset werden. Ende alse si dus toe deser stat ter rusten comen. soe en weten si niet hoe lange si hier bliven solen. Want nyement van ons. en mach dat weten van hem. Hoe lange hi hier wesen sal. Want alsoe si inden steden der pinen na der manieren van haren sunden groetheit ontfaen. den tijt dat si dueren soelen. Also wi oec die hier zijn. na die verdiensten des godes sole wi hier langer of onlanger dueren in deser ruste. Ende al sin

[Folio 25a]
[fol. 25a]

wi te male vanden pinen vri nochtan en sin wi noch niet weerdich op toe varen ter hogher vrouden Noch nyement van ons en weet den dach. of den termijn. dat hi op ghenoemen sal werden tot beteren state. Siet wi sin hier in groter rusten. mer na den termijn dat elken gheset is. soe sole wi overgaen in meerre ruste. Want alle daghe soe wasset in [...] enigher manieren onse gheselscap ende minret. Alse alle daghe die sielen uuten pinen tot ons comen. ende van ons opvaren int hemelsche paradijs. Doe si dit ghesecht hadden. soe nemen si den [...] ridder mit hem. ende ghengen op enen berch. ende si heytene op wert sien. ende dat hy seghede. hoe hem dochte die hemel boven hem ghedaene wesen van verwen. Ende hi antwoerde hem. Hie schint ghelijc golde dat gluyet in enen ovene. Dat is, segheden sie, die poerte vanden hemelschen paradise. hier varen si in die van ons opghe\noemen

werden inden hemel. Du salt oec weten. dat onse heer alle daghe ons een werf vuedet. mit hemelscher

[Folio 25b]
[fol. 25b]

spisen. hoe ghedaen die spise is ende ho bequame. dat salstu te hants mit ons ghesmaken wil god. Nauwelic was dit woert ghesecht. daer en quam alse ene vlamme vuers neder vanden hemel. Die alle dat lantscap over decte. ende si scheide ende deelde haer. alse in radien ende genc neder op elkes hoevet Ende ten leste genc si al in hem. Mer si quam oec op den ridder. ende die anderen ende si genc in hem Ende hier of voelde de riddere soe groete ghenoechte. ende sueticheit in herten. ende in lichame. dat hi om die groetheit der sueticheit. bina niet en wiste. Weer hi doet was oft levende. Mer die stonde genc over. Dit is, seghede sie, die spise daer wi eens des daghes. alse wi segheden van goede mede ghevoedet werden Mer die op ghenoemen [...] werden inden hemel si ghebruken deser spisen sonder einde Ende om dattu in enen dele ghesien heves dattu begheerdes te siene. dat is der gueder menschen ruste. ende der quader pinen. brueder soe moetstu nu weder kieren den wech den du co\men

[Folio 26a]
[fol. 26a]

biste Ende ist dattu voertmeer soberlic ende hilichlic levest. soe salstuus moghen seker wesen Niet allene van deser rusten. mer oec vander woningen [...] der hemelen. Mer ist. dat niet gheschien en moet. dattu di weder besmittest mitten vulen sunden. ende ghenoechten dijns vleysches. sie soe hebste selven ghesien wattu hebben salste inden pinen. Hier om keer sekerlike weder. Want al datti anxst dede doe du quemest dat saldi ontsien alse du weder keerste. Mit desen [...] woerden waert die ridder verveert ende bat den biscopen al dat hi mochte dat men hem van dus groter vrouden niet en dwonge te weder kieren toe den verdrieten der werlt. Sie segheden: Ten sal niet wesen alse du biddes. mer alse dat gode gheordiniert hevet. die allene weet Wat alre menschen profijt is. Dus al weynende jamerlic. Wolde hi of en wilde hi. soe keerde die ridder weder. ende eensdeels droevich ¶ Doe hi die benedixie ontfangen hadde vanden eertsche biscopen. so kierde hi onverveerlic weder al\daer

[Folio 26b]
[fol. 26b]

hi comen was toe der dueren daer hi in quam. Ende die prior die daer quam mitter processien. ontsloet die doere ende vant hem daer. ende hi leydene mit blijscopen in die kerke daer hi .xv. daghe bleef. in vasten ende in bedingen Ende daer na vertelde hi ons. al dat hem gheschiet was. also alst bescreven is.

 

Hier eyndet die historye. van sunte patricius veghevuer. God si ghelovet Dese patricius was inden Jaer ons heren .cccc. lxxx. alse ghescreven steet int passionael. ende oec van sinen levene Ende het wert over gheset uuten latine. in duutsche. Inden Jaer ons heren .Mo. ccc. lxxxvij. bi sunte remigius


Vorige

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken