De briefwisseling tussen P.N. van Eyck en Albert Verwey. Deel 1: juli1904-april 1914

142.
Brief.

Noordwijk a/Zee
27 Juni '13

Beste Van Eyck,

Ik dacht dat je na mijn briefkaart misschien meenen zou dat mijn architectuurgedicht - want om zoo een ging het - je Wagner-artikel uit het Juli-n^r verdreven had. Natuurlijk is dat niet zoo: het verschijnt er als tweede.⁴²⁵ En nu wil ik meteen even schrijven hoezeer dat boeiende indringende opstel me gepakt heeft en hoe ingenomen ik ermee ben dat ook die gevoelswereld, hartstochtelijk en geschakeerd, in ons tijdschrift opengaat. Van mij was iets dergelijks zeker niet te verwachten geweest: ik heb levenslang wel niet zonder, maar toch buiten de muziek gestaan. Door omstandigheden; maar nog veel meer door aanleg, door de behoefte die ik had grenzen te houden om mijn eigen wereld. Ook ben ik er nú misschien verder af dan ooit. Toen ik George mijn Sterrengedicht in het Brandende Braambos heb voorgelezen, zei hij ‘Das ist auch eine Erlösung’ - en zeker ben ik nooit zoo dicht als toen Wagner genaderd⁴²⁶; maar de aanhef van Dagen en Daden - de slotregels van het eerste Heelal - Spiegel-sonnet - bewijst wel met hoe'n siddering ik de ‘kille poel’ verlaten had.⁴²⁷ Daarna vond ik andere, diepere diepten: de Smart heeft veel vormen, en de lokkende, schijnrijke, is de ergste niet. Ook is ten slotte het grootste geluk niet het verlost worden, het afstand doen, maar eer het overgeven. Hetzelfde misschien: behalve dat het eerste hechting naar achter, het tweede impuls naar voren is, het eerste weemoed, het tweede liefde. ‘Uw wreede Meester’! -

Ziedaar gedeeltelijk misschien een verschil in ons wezen, zeker een in onze jaren. Dat in het laatste het voordeel aan jouw kant is, moet ik iemand die beneden de dertig is, gul toegeven.

425 Zie nr. 140; noot 421.

426 Het Brandende Braambosch verscheen in 1899. De Sterren vormde daarvan de derde afdeling. O.D., I; pp. 321-333.

427 Dagen en Daden is van 1901. De bundel opent met een afdeling: De Heelal-spiegel. De slotverzen van ‘het eerste Heelal’ zoals deze te vinden zijn in O.D., I, p. 343, luiden:

En stilte is meer dan gloed die luid deed ruisen,
Dan gloed van liefde en damp van zonde en schuld.

[p. 221]

Ik wou nog zeggen dat als ik niets van je hoor over je verzen, ik ze eenvoudig in twee helften splits en dus plaats in de chronologische orde waarin je ze me gegeven hebt.⁴²⁸

Je zei me iets omtrent een wederrechtelijk gebruik van mijn naam in Duitschland. Ik ben het nadere vergeten en zal het bij gelegenheid graag vernemen.

Het Juli-n^r. is klaar en ik geloof dat het wel weer een belangwekkend nr.is. Ik hoop dat je boeklievende gemoed niet gegriefd wordt als de overdrukjes zonder omslag, zoogenaamd onverslagen, worden afgeleverd. Later kan daar misschien op worden teruggekomen, maar zooals 't nu gebeurde, gaf 't aanleiding tot te hooge kosten.

Hartelijk
Je A.V.

428 Zie nr. 141; noot 422. Het is duidelijk dat de brieven 141 en 142 elkaar gekruist hebben.