Op de barkeeper beschouwd

[p. 108]

Bij het haardvuur

Er brandde een lustig vuur in de haard, toen de reizigers naar het Oldambt de oude herberg binnenkwamen. Het was een waar geluk dat de breuk in een van de assen zo vlak bij ‘Het Vliegende Hert’ had plaatsgegrepen, zodat men betrekkelijk droog nog deze veilige haven had kunnen bereiken. Maar nauwelijks was iedereen binnen of een fel noodweer brak los. De stormwind gierde om het huis en de ramen klapperden in hun sponningen. De koetsier trad verlegen voor het gezelschap en zei dat het hem speet, maar dat hij in dit weer geen kans zag om de smederij te bereiken, die zeker tien kilometer verderop lag en dat hij tot morgen zou moeten wachten, zodat de dames en heren er zich mee zouden moeten verzoenen dat de reis niet voor de volgende morgen rond de noen zou kunnen worden voortgezet.

De oude Bucketscher liet de waard roepen en bestelde een extra emmer bisschopswijn, goed warm en met veel citroenen, en voor de heren een extra okshoofd rum. De vrouw van de waard kwam met pijpen, en de knecht plaatste voor de dames met wol beklede voetenbankjes, wat met veel gilletjes en geschater in zijn werk ging, want de lange tocht in de koets zat velen nog in de leden. Toen iedereen zat en de pijpen smookten nodigde de oude Bucketscher, met veel omhaal van woorden, Smolpens opnieuw uit om een verhaal te vertellen. ‘Niet zo ondeugend als gisteravond,’ zei weduwe Cnottnerus, maar de rode gloed over haar appelwangen bewees dat zij slecht kon liegen en algemeen nam men aan dat zij het niet lang bij dominee Portheine zou uithouden en hij het anders niet bij haar. Het laatste viel natuurlijk te

[p. 109]

hopen, want het vaderland is meer gediend met gezonde woordbedieners dan zij die hun moeite opkroppen; kommer en ellende is hun deel.

Smolpens liet zich niet lang bidden. Hij blies twee grote wolken naar de geblakerde eiken balk boven de schouw, slurpte van de punch en ving aan: ‘Dit is het verhaal van geheimzinnige krachten, zoals die huisden in de tovenares van Samanthea. Dat is een vlek achter Loch Almore, ongeveer zestig mijl van G. De tovenares was een vreemd verschijnsel, een tevreden mens. Zij gebruikte haar krachten zelden en scheen zich te vergenoegen te zorgen voor de opvoeding van haar dochter, de jonge, achttienjarige en zeer mooie Lena. Deze Lena bezat niet de kracht van haar moeder, zij was de vrucht van wat ik zou willen noemen, een gemengd huwelijk, tussen een sterke, maar vrij domme edelman en haar moeder, maar de laatste was bij het wederzijds liefdesspel menigmaal er met haar hoofd niet bij geweest en zo was de ontvangenis geschied zonder de dominantie die heksen daaraan kunnen geven.

Nu zou dat niet erg zijn als in de omgeving niet een boerenknecht had gewoond, die Georgie heette. Sterk, geteeld in de koemest, een hooglander van kroos en melk. Hij woonde als landarbeider in een klein huisje, met zijn moeder en zijn oudere zuster.

En, ik zal deze inleiding kort houden, de natuur had zijn loop, Lena en Georgie ontmoetten elkaar, en nog eens, en voor zij het wisten, was er nieuw leven op komst. Ik praat het niet goed, het is trouwens gebeurd, maar ja, men weet hoe dat gaat achter de Lochs, waar de lucht zwanger gaat van vocht en damp.’ Hij lachte een beetje uitdagend en liet zich met de grote lepel een nieuw glas punch inschenken.

‘Georgie echter was er niet gelukkig mee, want hij be-

[p. 110]

greep dat hij weg zou moeten trekken bij zijn oude moeder en zijn oude zuster. Of beter, dat verwachtte hij... tot hij op een middag de oude heks plotseling naast zich zag lopen. Ze hield hem fel staande en zei: “Georgie, bij de kop van de kikker, ik moet je verdoemen, want je hebt mijn dochter misbruikt en misbruik wordt gestraft. En er zou al een bosgeest op je zijn neergedaald als Lena niet voor je leven had gepleit. En ik zal je sparen, als je nu onmiddellijk naar huis gaat, want als je over een half uur nog in de buitenlucht bent zal alles wat tussen hemel en aarde is op je neer storten.”

En Georgie sukkelde naar huis, want er zat een grote schrik in zijn benen. Thuis zag hij zijn moeder aan tafel zitten, en ze praatte met zijn zuster, die bij het raam zat. Twee oude vrouwen met doffe afgestompte gezichten. Georgie probeerde wat te zeggen, maar hij hoorde zijn eigen stem niet en de twee vrouwen verstonden hem ook niet. Toen kwam er een benauwende angst in hem op. Hij liep naar het haardvuur, keek in de spiegel en zag dat hij lang, mottig haar had, twee kleine, roodomrande oogjes en dat zijn trui iets te nauw was en dat hij twee zware borsten had en een hoog bollende buik. Zijn moeder tikte hem op de schouder. “Wat doe je hier Gerda,” zei ze, “ga de varkens voeren.” Hij probeerde iets terug te zeggen, maar ze duwde hem naar de deur, “zolang je niet zegt wie de vader is, praten we niet met je,” riep ze. Georgie keek nog eenmaal om, teneinde zich zelf in de spiegel te zien. Toen ging ze de varkens voeren.’