Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Kijkkast (1932)

Informatie terzijde

Titelpagina van Kijkkast
Afbeelding van KijkkastToon afbeelding van titelpagina van Kijkkast

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.88 MB)

Scans (11.60 MB)

ebook (2.89 MB)

XML (0.29 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

verhalen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Kijkkast

(1932)–Emiel Fleerackers–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 14]
[p. 14]

De Zeppelin

Kruisjassers zijn een krikkel ras; dat 's van ouds geweten. Maar dat een kruisjasser zoo krikkel kon zijn als Florie Van den Abeele, dat gaat over zijn hout, en ge moet het zien om te gelooven!

Nu was er weerom ruzie gekomen bij 't spel, in de ‘Groene Pastorinde’. - En waarom? Om niet anders dan dat Petrus Nellemans, die Florie's maat was, met een al te roekelooze strategie, op eerste hand zijn troeve-nel uitspeelde, waarop, riskeerend, Luiten een tien dikte, Florie zelf zijn blooten aas bij inschoot, en Jan Janssens, leste hand, den al-beheerschenden en al-overtriomfeerenden troevenboer lei... een slag van 55 tel!

[pagina 15]
[p. 15]

Die slag gaf den doorslag: 't maakte boom-uit en een kruiske meer... batig saldo voor partij Luiten-Janssens in 't Grootboek der vrome jassers.

Florie mompelde toen iets van dommeriken. En dat was het ultimatum, 't ultimatum ja, en tevens de eerste kanonbal in den oorlog.

Luiten en Janssens zwegen; de atmosfeer was poeder-zwanger, en ze bleven maar liefst neutraal.

- ‘Ja, hernam Florie, dat zeg ik nog... 't is dom gespeeld!’ -

- ‘Gij alleen kunt spelen’ - zei Petrus, en steunde sarkastisch op ‘gij’. -

- ‘Dat zeg ik niet, zei Florie, maar een troeve-nel uitspelen, als de kaart zóó zit, dat kan een koe.’ -

Die koe kwam er zoo plots vierkantig tusschenstaan, en sloeg het verstand van de vier mannen met zoo een ontzetting, dat twee minuten lang stilte heerschte. Maar daarna, toen 't schijnsel van 't onschuldig beest aan de kimme van hun verbeelding vager werd, ging de ruzie weer op, en een tijd lang werd er nu van weerszijde gestreden met gewoon voetvolk van bitsige woorden, toen al met eens Petrus aanviel uit den mist van een verborgen toespeling:

- ‘Als hier iemand moet zwijgen, Florie, dan zijt gij het wel, gij, Florie Van den Abeele.’ -

Dat was me nu een schot, vlak gemikt in 't rechteroog van Florie!... Maar uit zijn linkeroog keek hij pijlscherp naar Nellemans, perste de lippen, zweeg een stonde, en met een stem, waarin de wil streefde om een beslissing af te dwingen, Florie daagde uit:

- ‘Petrus Nellemans, zeg dat nog eens!’

Petrus Nellemans kwam klink-klaar vooruit uit zijn mist:

- ‘Over tien maanden, met verleden Baafmis, hebt ge nog verzaakt. Sa!... Harten-heer, sa!’ -

- ‘Ruiten-heer’ - verbeterde Luiten, neutraliteit-schendend.

[pagina 16]
[p. 16]

- ‘Dat 's waar’ deed Janssens, munitie-aanvoerend.

Florie, insteê voor zoo een sedert tien maanden uitgediende landsturmreserve achteruit te wijken in een fort van stilzwijgendheid, onder den grond, - Florie vloog op... op 't hoogste van zijn krikkelschap:

- ‘Ha! ik heb harten-heer verzaakt... of ruitenheer... met Baafmis, zegt ge?... 't Is met Baafmis, niet waar?... Daar dan!’ -

't Naaste dat alleman te zien kreeg - buiten Petrus Nellemans misschien - was het spel kaarten, kletter-spletterend lijk een springgranaat, over tafel heen, op het noorder-front en voorhoofd van Petrus Nellemans. -

Toen stonden zij allen op; ieder nam hoed en overjas. Luiten, sekuur, stak het grootboek op zak, raapte de kaarten saam. - En, gelag betaald en na ‘goeden avond’ van den Baas uit de Pastorinde, gingen ze naar huis, met spijt en wrok in 't hart. En van af dien stond - en dat was nu al vier weken zoo! - werd het een loopgrachten- of stellings-oorlog. - Ook de vrouwen mobiliseerden; vrouw Luiten opereerde zoo vlijtig met mijnleggers van achterklap als vrouw Nellemans de buurt afschuimde met U-booten van kwaadsprekerij...

 

En toen barstte daar opeens een ander ruzie los... ruzie in 't kruisjassen van die ander vrome jassers: de wereld-machten!...

De volkeren stonden, elk op zijn grenzen, gelaarsd en geharnast; de paarden brieschten en stampten; 't kassei schokte van de zware wagens...

En dien akeligen nacht, daar kwam sluipende door de lage duisternissen, de Zeppelin over de stad... Dat gebeurde zoo verraderlijk. Menschen liepen; daar werd geroepen, haastig en onrustig:

- ‘Binnen, menschen, blijft binnen!... Lichten uit!...’

Boven snorde de schroef als 't gerucht van een reusachtige

[pagina 17]
[p. 17]

vledermuis... De lucht trilde, lijk de harten van de menschen.

Een breede witachtige lichtgulp streek strak en onophoudend door de lucht... Dat was de straalbundel van een schijnwerper, een ‘projecteur’, die het dikke uitspansel afzocht... Ze streek doorheen de lucht als de ongemeten zilveren staf van een ongezienen God, zegenend zijn volk... neen!...

Want opeens, daar brak de slag los - met daarop, rinkelende ruiten, spetterend glas, brekend hout, stortend steen... En een tweede slag en een derde!... En 't gegil van menschen scheurde door den nacht, - helaas! want daar waren menschen vermoord!

 

***

 

In de half-duistere voorkamer lag het lijkje uitgestrekt; langs de muren af hing rouwlaken met zilveren tranen beweend. - Met het hoofdeinde tegen den muur, op een zwart-omkleed steunsel, lag een wit bed bereid - en daarop het lijk van den kleinen Jan.

Het hoofdje was omwonden met dik wit doek, dat de wonden mochten onzichtbaar blijven; en de spierwitte handjes lagen saamgesnoerd op de borst, met kruisken en paternoster tusschen de vingers. Over 't lijkje als over 't bedje hadden kinderen uit de buurt een kroontje geleid, bloemekes gestrooid. Bij 't voeteinde stond het wijtafeltje met twee brandende kaarsen en het palmtruischke dopte in 't glas.

Een man zat bij het bed, in den rouw, leunend zijn hoofd op de hand, en nokkend van tijd tot tijd... 't Was de vader zelf van den kleinen doode, - Petrus Nellemans. In de nevenkamer zat iemand te weenen; men hoorde 't door den kier van de deur.

Soms kwam iemand, stil en zwijgend, het doodkamertje binnen, teekende met het gedopte palmtruischke een kruiske over 't bed, knielde, bad een gebedje, zei een woordje troost tot Petrus, en ging. -

[pagina 18]
[p. 18]

Toen kwam Florie binnen. Hij zag het lijkje liggen op de baar, en greep al naar het palmtakje; maar meteen viel zijn oog op den gebogen man naast het bed - en hij herkende Nellemans... Een oogenblik stond hij beweegloos; alleen een korte trek doortrilde zijn lippen. - Hij deed een stap vooruit - en:

- ‘Dag Petrus’ - sprak hij met doffe stem.

Petrus hief zijn hoofd op en zag Florie... Hij stond recht, begon te schreien, zei niets, snikte met zijn hand voor de oogen, dat zijn schouders schokten.

- ‘Petrus, - zei Florie, en hij snikte nu ook, - Petrus... ge weet... ge weet, Petrus...’

Meer kon hij niet; maar hij schoof zijn hand in de hand van Petrus, en Petrus leunde zijn hoofd op den schouder van Florie, weende, liet zijn hart gaan, weende luid, liet het al nu los!...

En zoo stonden ze daar enkele minuten, goede vrienden weer als vroeger, hand in hand, hoofd tegen hoofd, naast dit stille ongestoorde, bleeke, wel-glimlachend, kinderlijkje; - en beiden weenden, uit droefheid, zeker, maar ook met een tintje blijdschap, nu zij de oude veete hersteld voelden, teenemaal hersteld weer in deze verzoening.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken