Duizend jaar bouwen in Nederland

verantwoording

gebruikt exemplaar

exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: 2733 E 13-14

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Duizend jaar bouwen in Nederland van S.J. Fockema Andreae, R.C. Hekker en E.H. ter Kuile, in twee delen uit 1957 en 1958

 

redactionele ingrepen

Deel 1, p. 1: kop ‘[Eerste deel]’ toegevoegd

Deel 1, p. *1: kop ‘[Illustraties]’ toegevoegd

Deel 2, p. 9: kop ‘[Tweede deel]’ toegevoegd

Deel 2, 337: kop ‘[Illustraties]’ toegevoegd

Beide delen eindigen met een ongenummerd fotokatern, deze zijn door de dbnl alsnog genummerd.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (deel 1: p. 4, 8, 130, 387 en 388; deel 2: p. 8, 10, 78, 196, 336, *16 en *92) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

Deel 1

[pagina I]

HEEMSCHUT BIBLIOTHEEK / DEEL 3

 

[pagina II]

DUIZEND JAAR BOUWEN IN NEDERLAND
door
MR S.J. FOCKEMA ANDREAE
DR E.H. TER KUILE EN
DR M.D. OZINGA
CV. ALLERT DE LANGE - AMSTERDAM MCMXLVIII

 

[pagina III]

DUIZEND JAAR BOUWEN IN NEDERLAND
DEEL I
DE BOUWKUNST
VAN DE MIDDELEEUWEN
*
STAD EN DORP
door
MR S.J. FOCKEMA ANDREAE
DE ARCHITECTUUR
door
DR E.H. TER KUILE
CV. ALLERT DE LANGE - AMSTERDAM MCMXLVIII

 

[pagina IV]

N.V. Drukkerij v/h G.J. van Amerongen & Co. Amersfoort

 

[pagina 5]

Inhoud

STAD EN DORP

Hoofdstuk I.	Landschaps- en Dorpstypen	9
Hoofdstuk II.	De vroegste Stedestichtingen	12
Hoofdstuk III.	Stedestichtingen in het kader der Landsheerlijkheid	23
Hoofdstuk IV.	De Steden van het lage Land	44
Hoofdstuk V.	De Steden van het hooge Land	68
Hoofdstuk VI.	Stadsuitbreidingen	85
Hoofdstuk VII.	Inwendige Gedaanteveranderingen	93
Hoofdstuk VIII.	Invloed der Stad op haar Omgeving	105
Hoofdstuk IX.	Nieuwe Dorpen en Steden der late Middeleeuwen	112
Hoofdstuk X.	Mislukte Stichtingen	120
Hoofdstuk XI.	De Nederlandsche Steden omstreeks 1550. Terugblik	124

 

DE ARCHITECTUUR

Hoofdstuk I. De kerkelijke bouwkunst van het voor-romaansche tijdvak
I.	Algemeene beschouwingen	133
II.	De monumenten	141
Hoofdstuk II. De kerkelijke bouwkunst van het romaansche tijdvak
I.	Algemeene beschouwingen	150
II.	De basilieken van het midden en Noorden des lands	151
III.	De basilieken van de Maasstreek	162
IV.	Cistercienser en Premonstratenser kloosters	173
V.	Eenbeukige romaansche kerken	179
VI.	Materiaal en afwerking	187
Hoofdstuk III. De kerkelijke Gothiek tot het einde van de 14e eeuw
I.	Algemeene beschouwingen	190
II.	De klassieke Gothiek	193
III.	De Scheldegothiek	199

 

 

[pagina 6]

IV.	Westfaalsche en Rijnlandsche scholen	203
V.	De Romano-Gothiek van de Noordelijke provinciën	208
VI.	Enkele bouwwerken in het midden des lands	213
Hoofdstuk IV. De kerkelijke Gothiek sinds het einde van de 14e eeuw
I.	Algemeene beschouwingen	216
II.	De basilieken van de groote Brabantsche school	218
III.	De basilieken van de Maasschool	254
IV.	De Nederrijnsche basilieken	256
V.	De overige basilieken en een aantal voorname torens in het midden, Noorden en Oosten	264
VI.	De Kempensche school van basilieken en niet-basilikale kerken	279
VII.	De niet-basilikale kerken en de kloosters in Zeeland, Holland en Friesland	287
VIII.	De niet-basilikale kerken en de kloosters in de Oostelijke gewesten	304
IX.	Materiaal, afwerking en inrichting	319
Hoofdstuk V. Kasteelen en paleizen
I.	Algemeene beschouwingen	327
II.	Het oudste, meestal ronde kasteel	328
III.	Het kasteel sinds het midden van de twaalfde eeuw	334
IV.	Paleizen	342
Hoofdstuk VI. Stedelijke gebouwen
I.	Stadsversterkingen	346
II.	Bruggen	350
III.	Stadhuizen	351
IV.	Overige openbare gebouwen	359
V.	Woonhuizen	361
Bronnen en Litteratuur
I.	Stad en Dorp	366
II.	De Architectuur	372
Lijst van Figuren en Afbeeldingen		374
Register		377

 

 

Deel 2

[pagina 1]

DUIZEND JAAR BOUWEN IN NEDERLAND

 

[pagina 2]

DUIZEND JAAR BOUWEN IN NEDERLAND

door

MR. S.J. FOCKEMA ANDREAE

PROF. DR. E.H. TER KUILE

EN R.C. HEKKER

ALLERT DE LANGE - AMSTERDAM

MCMLVII

 

[pagina 3]

DUIZEND JAAR BOUWEN IN NEDERLAND

DEEL II

DE BOUWKUNST NA DE MIDDELEEUWEN

MR. S.J. FOCKEMA ANDREAE

STAD EN DORP

PROF. DR. E.H. TER KUILE

DE ARCHITEKTUUR

R.C. HEKKER

DE ONTWIKKELING VAN DE BOERDERIJVORMEN IN NEDERLAND

ALLERT DE LANGE - AMSTERDAM

MCMLVII

 

[pagina 4]

Omslag- en bandontwerp: Alexander Verberne, G.K.f.

Copyright 1957 by c.v. Allert de Lange, Amsterdam Druk: N.V. Drukkerij v/h G.J. van Amerongen & Co., Amersfoort

 

[pagina 5]

Inhoud

STAD EN DORP

Hoofdstuk	I.	De overgangen	11
Hoofdstuk	II.	Havens en fortressen	15
Hoofdstuk	III.	Stadsvergrotingen tot 1650	21
Hoofdstuk	IV.	Successen en teleurstellingen	31
Hoofdstuk	V.	Inwendige wijzigingen	37
Hoofdstuk	VI.	Nieuwe dorpen	44
Hoofdstuk	VII.	Buitenplaatsen, landschapsarchitektuur	50
Hoofdstuk	VIII.	Nieuwe nederzettingen van de re helft der 19e eeuw	56
Hoofdstuk	IX.	Stadsuitbreidingen tot ca. 1870	64
Hoofdstuk	X.	Besluit	73

 

DE ARCHITEKTUUR

Hoofdstuk	I.	Renaissance en Manierisme in de 16de eeuw
	I.	De receptie van de Renaissance en het Manierisme	79
	II.	De architektuur van min of meer internationaal karakter, omstreeks 1515-1555	84
	III.	De architektuur van provinciaal karakter	91
	IV.	De tijd van omstreeks 1555-1590	96
Hoofdstuk	II.	Het Manierisme van de 17de eeuw
	I.	Algemene beschouwingen	106
	II.	Lieven de Key en Hendrik de Keyser	108
	III.	Overzicht van gewesten en steden	115

 

 

[pagina 6]

Hoofdstuk	III.	De aanloop naar het Klassicisme tussen 1620 en 1633	122
Hoofdstuk	IV.	Het Hollandse Klassicisme omstreeks 1633-1670
	I.	De doorbraak van het Klassicisme onder Jacob van Campen	128
	II.	Het verdere oeuvre van Jacob van Campen	133
	III.	De voornaamste meesters: Pieter Post, Arend van 's-Gravesande en Filips Vingboons	139
	IV.	Andere architekten	147
	V.	De gewesten buiten Holland	151
Hoofdstuk	V.	De strakke stijl in de laatste decenniën van de 17e eeuw
	I.	Algemene beschouwingen	154
	II.	Bouwmeesters en gebouwen	156
Hoofdstuk	VI.	De eerste helft van de 18de eeuw
	I.	Daniel Marot en zijn werk	164
	II.	Andere architekten en architektuur	170
Hoofdstuk	VII.	De tweede helft van de 18de eeuw
	I.	De tijd van Pieter de Swart: verlate Rococo	174
	II.	De steeds meer antikiserende stijl van het eind der 18de eeuw	178
Hoofdstuk	VIII.	Het einde van de klassicistische traditie
	I.	Tussen Ancien Régime en Restauratie	184
	II.	Korrekt klassicisme onder de eerste twee Oranje-koningen	186
	III.	Ontbinding en einde van de klassieke vormtraditie	190

 

DE ONTWIKKELING VAN DE BOERDERIJVORMEN IN NEDERLAND

Hoofdstuk	I.	Inleiding	197
Hoofdstuk	II.	De voorgeschiedenis	204
Hoofdstuk	III.	De Middeleeuwen	209
	A.	De Friese-huisontwikkeling	209
	B.	De hallehuisontwikkeling	212
	C.	De dwarshuisontwikkeling	216

 

 

[pagina 7]

Hoofdstuk	IV.	De Friese-huisgroep	220
	A.	De Noordhollandse ontwikkeling	220
	B.	De Fries-Groningse ontwikkeling	227
	C.	Het Oldambtse type	237
	D.	De Amelands-Terschellingse ontwikkeling	240
Hoofdstuk	V.	De hallehuisgroep	245
	I.	De gemengde bedrijven	245
		A. De middenlangsdeeltypen	245
		B. De staldeeltypen	252
		C. De dwarsdeeltypen	255
		1. De Drents-Vollenhoofse ontwikkeling	255
		2.De Stellingwerfse en Staphorstse ontwikkeling	258
		3. Het Gooise type	261
		4. Het Overmase type	263
		5. De Maas- en Waaltypen	265
	II.	De weidebedrijven	268
		A. De voerdeeltypen	268
		B. De grondtastypen	272
		C. De voergangtypen	276
Hoofdstuk	VI.	De dwarshuisgroep	284
	A.	De zuid-Limburgse ontwikkeling	284
	B.	Het noord-Limburgse hoftype	288
	C.	De Brabants-noord-Limburgse langgevelontwikkeling	291
Hoofdstuk	VII.	De Zeeuwse-schuurgroep	294
	A.	De gemengde bedrijven	296
	B.	Het weidebedrijf	305
Hoofdstuk	VIII.	De Vlaamse-schuurgroep	309
Bronnen en Litteratuur
	I.	Stad en Dorp	317
	II.	De architektuur	320
	III.	De ontwikkeling van de boerderijvormen in Nederland	321
Lijst van figuren en afbeeldingen			324
Register			328