Ongenaakbaar

[p. 183]

[XXX]

Henri speelde die avond hetzelfde programma in Utrecht. In een opwelling (maar vat betekent dat precies, voor hetzelfde geld was hij onbewust al de hele dag bezig de beslissing te nemen) stapte hij in de auto en reed de muziek achterna. Het recital was uitverkocht. Omdat hij daar rekening mee had gehouden, was hij vroegtijdig op weg gegaan, waardoor er nog bijna een uur overbleef tussen zijn verschijnen voor de kassa en het tijdstip waarop Henri het podium zou betreden. Hij wachtte een half uur tot de zaal openging en wendde zich vervolgens tot de portier met de mededeling dat hij een belangrijk bericht had voor de heer Dubois. De portier ging niet over één nacht ijs en bracht hem naar de bedrijfsleider, aan wie hij hetzelfde vertelde, eraan toevoegend dat hij een vriend van de musicus was. De bedrijfsleider wilde weten van welke aard het bericht was. Wellicht vreesde hij een verstoring van zijn avond.

‘Het is persoonlijk,’ deelde Philip mee. ‘Wilt u nu alstublieft de heer Dubois opbellen en zeggen dat ik hem een ogenblik wil spreken.’

Niet veel later bracht de bedrijfsleider hem naar de speciale vrijgehouden plaats die altijd wachtte op die ene gast; en dat was hij.

De muziek die Henri speelde herkende hij onmiddellijk, maar hij was niet in staat er ook maar één noot van te voorspellen. Toen Henri aan de Variaties begon, merkte hij hoezeer hij onder spanning kwam te

[p. 184]

staan; daarbij voegde zich een zekere angst, vanuit de wetenschap dat dingen de tweede keer vaak tegenvallen, opgeladen als ze zijn geraakt door de emoties die de verrassing teweegbracht. Van teleurstelling was evenwel geen sprake. Voor de tweede keer onderging hij deze muziek als een onderdompeling in de fascinatie. Een gebied dat hem sprakeloos maakte en waardoorheen hij zich niet anders dan schoorvoetend kon bewegen. Maar hij wilde ook niet snel! Hij kon zich nu zelfs niet aan de gedachte onttrekken dat de muziek speciaal voor hem was geschreven. Dat dit onzin was, maakte hem niet uit.

Na afloop zocht hij Henri's kleedkamer en wachtte daar tot deze zich had losgemaakt van het selecte gezelschap dat iets van de glans der kunst gelijk vampiers aan de uitvoerende wilde onttrekken.

Henri was per taxi naar Utrecht gekomen.

‘Je gaat morgen weg?’ vroeg Philip toen zij samen terugreden naar Amsterdam.

‘Ik denk dat het niet langer dan een week in beslag neemt,’ zei Henri. ‘Op zijn leeftijd zal hij na een dag of vijf wel moe van me zijn.’

Hij had de stoelrug in een schuine stand gezet en lag naast Philip met zijn handen voor de borst gekruist.

‘Tevreden?’

‘Een beetje moe.’

Hij ging rechtop zitten, zocht naar de hendel en verstelde de stoel.

‘Dat gewieg maakt me duizelig.’

Hij draaide zich half naar Philip.

‘Waarom ben je vanavond gekomen?’

‘Ik wilde je Variaties nog eens horen.’

‘Dat dacht ik al,’ antwoordde Henri. ‘Hoewel. Philip. Dat vind je misschien vreemd klinken. Maar toen

[p. 185]

die manager mijn kleedkamer binnenkwam met het bericht dat je er was, dacht ik even...’ Hij aarzelde.

‘Wat dacht je?’ vroeg Philip, met zijn ogen op de weg gericht, die niet al te best verlicht voor hem lag.

‘Ik zal het je uitleggen,’ zei hij langzaam. ‘Toen je je liet aankondigen dacht ik even dat het iets te maken had met Alice. Maar nu weet ik al niet meer waarom.’

Philip zweeg.

‘Ik heb haar gebeld,’ zei Henri. ‘Ik wil liever dat je het weet. Ik belde haar vanochtend uit bed. Ik was er zeker van dat jij de hoorn niet van de haak zou nemen. Ze hield zich op een afstand. Dat begrijp ik wel.’

‘O ja?’

Henri lachte kort.

‘Ik begrijp er dus niets van.’

‘Dat lijkt me nu ook weer overdreven.’

‘Ik vind haar aardig,’ zei Henri.

Ze staarden weer een tijdje op de weg.

‘Is het moeilijk voor je Philip, dat ik haar aardig vind?’

‘Ik matig me daarover geen oordeel meer aan.’

‘Dat betekent dat je het niet verdraagt.’

‘Ik verdraag het uitstekend!’

Hij legde zijn hand op de versnellingspook en voelde of deze wel in zijn vier stond. Hij verlangde ernaar de stad binnen te rijden; hij haatte Nederlandse snelwegen.

‘Wat gebeurde er met jou Philip?’ vroeg Henri opeens. ‘Met jou en Alice. Is het moeilijk daar iets over te vertellen?’

‘Dat is heel vervelend.’

‘Ik wil je niet uithoren.’

Philip grinnikte. Met een boosaardigheid die hem pijn en plezier tegelijk deed, zei hij:

[p. 186]

‘Pas op voor je haar binnenhaalt. Ze is het paard van Troje. Als je haar eenmaal binnen hebt laat ze haar gedrochten op je los. Je zult doodmoe van haar worden.’

Hij wist dat het niet waar was. Niet zo.

‘Meen je dat nou?’ vroeg Henri geschrokken.

Hij begon te lachen.

‘Wat wil je weten?’ vroeg Philip.

‘Waarom ben je van haar gescheiden?’

‘Ik weet het niet goed meer,’ zei hij zacht, misschien onverstaanbaar. ‘We konden het precies zeggen toen we uit elkaar gingen. Ik kan je de dingen opsommen die mis gingen. Maar dat is het uiteindelijk niet. We zijn elkaar zo'n beetje uit het oog verloren, terwijl we in hetzelfde huis woonden. Maar misschien raak je elkaar daar eerder kwijt, omdat je denkt dat je niet hoeft op te letten. Ik weet het niet meer,’ zei hij. ‘Ik ging bij haar langs en wist opeens weer waarom ik indertijd met haar wilde leven. Maar ik kon er niet opnieuw mee beginnen. De waste patronen kwamen al na een dag weer terug. En ik weet ook niet of het echt alleen maar een grap is, van dat Trojaanse paard. Ik herinner me dat ik altijd moe van haar werd en dan niet meer wilde praten.’

‘Dat ken ik,’ zei Henri. ‘Jezus als ik één ding ken is het dat.’

‘Toen ik haar tegenkwam wist ik meteen dat ik verliefd op haar zou worden. Alles gebeurde zoals ik het voorzien had. Alleen niet dat we elkaar opeens niet meer verdroegen.’

‘Ik heb nog nooit iemand gekozen in mijn leven,’ zei Henri. ‘Degenen met wie ik sliep kozen mij. Het lijkt me heerlijk als je er zelf wat aan kunt doen. Dan denk ik bij voorbeeld aan een jong meisje dat ik op-

[p. 187]

leid, zodat zij met mijn vele merkwaardige gewoonten leert leven.’

‘Het meeste berust op toeval,’ zei Philip. ‘Zelfs de dingen die ik schrijf worden bestuurd door het toeval.’

‘En als het nu eens meeviel?’ vroeg Henri. ‘Als er eens een orde achter de dingen zat die wij moeizaam werkend op het spoor konden komen?’

‘O ja, en als er eens een orde in ons leven zat!’

‘Je maakt om eerlijk te zijn een wat ordeloze indruk.’

‘Zeker,’ zei hij. ‘De dingen lopen me de laatste tijd wat uit de hand.’

‘Waarom ga je niet een tijdje weg?’

‘Ik heb een hekel aan alleen reizen,’ zei Philip.

‘Ik houd niet van treinen,’ antwoordde Henri. ‘God wat haat ik die krengen! Wat mij betreft ga je mee naar de Provence. Met jouw auto.’

‘Met die gedachte reisde ik vanavond naar Utrecht,’ zei Philip. ‘Maar ik wilde eigenlijk dat jij het zou bedenken.’

‘Is er een mooier voorbeeld van verborgen orde?’

‘Wanorde,’ zei Philip. ‘Wanorde en angst.’

De lichten van de grote stad kwamen in zicht. In de opluchting die hem beving wilde hij zo snel mogelijk alleen zijn om Helen te bellen.