Metamorphosis naturalis

Ofte historische beschryvinghe vanden oirspronk, aerd, eygenschappen ende vreemde veranderinghen der wormen, rupsen, maeden, vliegen, witjens, byen, motten ende dierghelijcke dierkens meer

LXXVI. Bevindinge.

WAt de vee-mollen aen-gaet, ick heb door verscheyden ervarentheden bevonden datse seer sterck ende hart van leven zijn. Want ick heb een der selve vee-mollen den kop af-gesneden, welcken kop twee daghen daer na van een ander vee-mol schoon uyt geeten wiert, soo datter niets in overich bleef dan twee kleine zenuwkens, ende leefde echter dien kop noch twaelf uyren daer na.

Oock heb ick een vee-mol ses daghen ende ses nachten laten hanghen

[p. *117]

[p. 141]

in een strop, inde heete sonne-schijn, so dat hy swart was, doch bleef noch in het leven, tot dat hy den sevenden dach stierf.

Dese vee-mollen zijn seer behendich in het maecken van hare nesten. Want sy verkiesen daer toe een vasten klomp aerde, in welcke sy seer aerdelijck een gat maecken, door welck sy effen uyt en in komen konnen, maer van binnen is een holligheydt daer wel twee gemeyne ocker-noten konnen in legghen: in dese holle plaets verberghen sy over de hondert, ja somtijts meer dan hondert en vijftich eyeren. Alse alle hare eyeren ghelegt hebben, so maecken sy de gemelden aerden-klomp seer vast toe, want indien die breeckt so vergaen alle de eyeren, ende worden van seeckere

[p. 142]

swarte vlieghen die haer inde aerde onthouden, op-geeten. Ende daerom zijnse over de vastigheydt ende bewaringe deses aerden-klomps seer sorghvuldich. So datse rontom de selfde een loop-gracht maecken, ende somtijts daer rondtom gaen, om op alles acht te nemen. Oock maecken sy onder desen aerden-klomp verscheyden andere holen, om in tijt van noodt te vluchten.

Voorts weten dese vee-mollen hare nesten te doen rijsen tot boven de aerde toe, op de breedte van twee vingheren nae, alse bemercken dat het warm ende droogh weder is, ten eynde dat door de hitte der son, haer eyeren mochten uyt gebroeydt werden: maer als het kout ende vochtigh weder is, so doen sy hare nesten die-

[p. 143]

per inde aerde sincken. Eyndelick heb ick mede gemerckt, dat de vee-mollen oock vleugelen hebben, maer niet om te vliegen, maer strecken haer alleenelick tot cieraedt ende tot een decksel van haer achter-lijf dat seer teer is.

In het Eylandt van Walcheren worden veel vee-mollen gevonden, ende doen ontrent verscheyden aerd-vruchten groote schade; want sy hebben van vooren de gedaente van twee schaeren of sagen, waer mede sy de wortelen der kruyden af-sagen. Hier tegen worden van sommighe kleyne potten inde aerde, met de boorden ghelijcks den grondt geset, in welcke de vee-mollen zijnde, niet en konnen uyt-komen. Ofte men moet hare nesten op-breken, so en worden uyt de eyeren geen vee-mollen ghebroeydt.