Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Metamorphosis naturalis (1660)

Informatie terzijde

Titelpagina van Metamorphosis naturalis
Afbeelding van Metamorphosis naturalisToon afbeelding van titelpagina van Metamorphosis naturalis

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (5.35 MB)

ebook (8.61 MB)

XML (0.18 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/natuurwetenschappen/biologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Metamorphosis naturalis

(1660)–J. Goedaert–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Ofte historische beschryvinghe vanden oirspronk, aerd, eygenschappen ende vreemde veranderinghen der wormen, rupsen, maeden, vliegen, witjens, byen, motten ende dierghelijcke dierkens meer


Vorige Volgende
[pagina 144]
[p. 144]

LXXVII. Bevindinge.

DE spijs deser rupsen zijn de bladeren van olme-boomen. Alse haer zetten willen tot veranderinghe so begeven sy haer selven nae de schutsels ende huysen, ende maecken aende selfde haer achter-lijf wel vast, hangende met het hooft nederwaerts, om te gemackelicker daer uyt te sacken.

Eer dese rupsen inde veranderinge haren ouden huydt konnen afleggen, doense seer groot geweldt, ja schudden, wringen sich ende beven gelijck yemant die een swaere koorsse aenkompt; haelen dickmael haer lijf op en neer, ende eyndelijck trecken sy het lichaem gheheel in malkanderen, waer door het so dick wert, dat den

[pagina *119]
[p. *119]


illustratie

[pagina 145]
[p. 145]

huydt van het een eynde tot het ander splijt, ende afvalt: ende daer na houden sy haer voor eenen tijt gansch stil.

Insonderheyt is dit in dese dierkens aenmerckens waerdich, dat daer de pooten ghestaen hebben van de rupse, dat wort den rugge van het dier dat daer uyt (door de veranderinghe) voort-kompt: ende dat den rugghe geweest is van de rupse, daer staen de pooten van het dier dat daer van voort-kompt. Dese veranderinge gheschiet in eenen korten tijdt datmen het bescheydentlick sien kan: want soo haest den ouden huydt afgeleght is, so kanmen dese veranderinghe sien.

Dese rupse heeft haer tot veranderinge geset den 12 Junii, ende op den

[pagina 146]
[p. 146]

dertichsten dito is daer van voort-gekomen een schoone boterkapelle met vier vleugelen; dese waren in het eerste gelijck nat papier, maer inden tijdt van een half vierendeel uyrs, waeren die volkomentlijck droogh ende uyt-gespannen. Daer na liet dese boterkapelle vier droppelen bloedts vallen uyt haer achter-lijf, ende een half uyr daer nae een droppel klaer water: ende leefde nae haer veranderinghe noch negenthien dagen sonder eenig voedsel.

Edoch een andere rupse van dese selfde soorte, heeft haer tot veranderinghe begeven op den derthienden Julii, ende na de veranderinge, zijn boven uyt het lijf komen uyt-bijten twee ende tachentich kleine vliegen, ghelijck den eerw. leser inde mede-

[pagina *121]
[p. *121]


illustratie

[pagina 147]
[p. 147]

gaende af-beeldinge sien kan. So dat uyt de een rupse een boter-kapelle, ende uyt de andere 82 vlieghen te voorschijn gekomen zijn.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken