Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Hynstefigen (1990)

Informatie terzijde

Titelpagina van Hynstefigen
Afbeelding van HynstefigenToon afbeelding van titelpagina van Hynstefigen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

XML (0.23 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

verhalen


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Hynstefigen

(1990)–Hylkje Goïnga–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 57]
[p. 57]

folde paprika's

‘Martha, ferjitst ek wat?’ It wie July.

‘Nee, July, ik kom deroan. Hoe let is it dan?’

‘It hat al fiif oere west. En dêrom belje ik dy ek mar op.’

‘Mei tsien minuten stean ik by dy op 'e stoepe.’

‘Witste, Nita komt ek net en Mary is ek net te berikken, myn noadhelpke. Wit ik wêr't dy úthinget. Wy koenen it hjoed wol ris tegearre opknappe moatte.’

‘Dan dogge wy dat. Ik kom der oan. Hoi.’

 

Ik dronk myn molke op en pakte myn kofferke. Siet alles deryn? Ik gunde my gjin tiid mear om it nei te sjen en plofte yn 'e auto.

‘Bist net lilk, wol Martha, dat ik dy opbelle. Mar it fleach my even oan.’

Se die de doar achter my ticht en ik rûn foarsichtich tusken de steapels kisten troch nei de keamer.

‘Tuerlik net. Mar ik wie krekt thús. Binne der in soad hjoed?’

‘Sa'n fyftich kisten. Dat rekkenje mar út.’

‘Dat liicht der net om.’

Ik knipte myn koffer iepen, helle myn overall der út en begûn my te ferklaaien: oare skuon oan en in doek om de holle hinne.

‘Moatst noadich ris nei de kapper ta, Martha,’ sei July en seach hoe't ik al it hier, dat alle kanten útsprong, fuort treau en de holdoek mei in soad reade hierspjeldsjes fêststiek.

‘Hast al iten?’ frege se doe. Mar sûnder ôf te wachtsjen oft ik ja of nee sizze soe:

‘Want ik wol graach troch aveseare, no't wy mar te-

[pagina 58]
[p. 58]

gearre binne.’

‘Fansels.’ Ik gong nei de wasktafel en wosk myn hannen mei de spesjale sjippe, boarstele myn neils en lei myn earmbannen en rinkjes boppe op July har bibeltsje del.

It wie safier. Wy wienen safier. De keuken hong fol wazem en it rûkte nei fan alles: prei, sipels, kerry, seldery en fleis brieden en alle mooglike krûden, dêr't ik de namme net fan koe. July hie de ûnbidige fleispanne op 'e grûn setten en rearde mei twa leppels, sa grut as skeppen, yn it gehak om. Omdat se der hast by op 'e kop stean moast, hie se in snútlape foar 'e noas en mûle knope. Hygiëne stie hiel heech yn ús findel.

Se knikte nei de kiste mei tomaten, en doe nei de tsjettel mei siedend wetter op it gas. Ik wist wat ik dwaan moast: tomaten skile. Har de sjampjons oerjaan. Dy dingen ien foar ien ôfdroegje. Stikjes fan de sturtsjes ôfsnije. Prei yn lytse stikjes snije, even bakke.

Sipels troch de mole draaie. Selderyknollen troch de mole draaie. Piterseelje troch de mole draaie, mar mei in oare skiif. Rommel oprêde, en wer nije rommel meitsje. Wy wurken as hynders. En dan wie it einlings oan de hûnderten paprika's ta. Waskje, in lyts plakje der ôfsnije mei it flymskerpe meske, de pitten en siedsjes derút helje. Wer skjin meitsje, dan yn it waarme wetter. De klok derby. Op de houten tafels delsette, op 'e kop, even mei in doek der oerhinne, en dan koe de prut deryn. En it lid, it plaske fan dyselde paprika's, derop en klear wienen se. Koenen yn de grize plestik bakken, dy't leech al amper te huffen wienen.

‘Dat se no noait genôch krije fan dy folde paprika's, snapsto dat, July?’

[pagina 59]
[p. 59]

‘Ik snap it ek net, mar it hoecht om my ek net,’ sei se, ‘Ik bin bliid, dat der noch hieltyd sa'n fraach nei is. Iderkear mear.’

 

Wy hâlden even skoft. Sieten op in jirpelkistke om in stik bôle mei tsiis op te haffeljen.

‘Dizze binne foar de âldereinhuzen hjirre. Moarn krije se dus allegearre wer sa'n ding. Sneon geane se nei P. Mar ik ha Jûntiidsljocht, Sinneljocht, Moarnsljocht, Moanneljocht en Twiljocht, Kearseljocht en hoe't dy oare ljochten dan ek mar fan foarnamme hjitte meie, der ek by krigen.’

‘En rêdst dat wol?’

‘Soest net by my yn fêste tsjinst wolle, Martha?

Seist dat stomme baantsje fan dy mar op.’

‘Nee, ik kin wier net alle dagen oars neat dwaan as paprika's foltriuwe mei prut.’

‘It is oars hiel spesjale prut. Mei alle fitamines en mineralen deryn, dy't in minske noadich hat. Dat krûdemingsel, dat dêr yn dy flesse sit, wit net ien fan hoe't dat makke wurde moat. Dat is myn geheim.’

‘Ja. No, hoechst it my ek net te fertellen.’

‘Nee, mar dat jout wol in bysûndere wearde en smaak oan dy paprika's. Dêrom geane de saken by my ek sa goed. Ast it lekker fynst, bist der gek op.’

Ik knikte. It wie al wit ik hoe lang lyn, dat ik him preaun hie, dy spesjale smaak. Wy ieten der sels hast noait fan. As wy hast omfoelen fan de honger, moasten wy wol, want July hie oars neat yn 'e hûs. Omdat der niks mear by koe op har planken of yn har kasten.

 

‘Foarige wike bin ik noch kontroleard,’ sei se, wylst se har hannen beseach. ‘Twa manlju.’

‘En?’ frege ik.

[pagina 60]
[p. 60]

‘Prima, neat op oan te merken. Alles wie sa skjin as de brân. Doe wie Nita hjir. Dy hat fansels sokke neils, mar yn it wurk hat se plestik wanten oan.’

‘Dêr kin ik net mei, dan fiel ik niks,’ sei ik en doe moasten wy wer oan 'e slach, want it wie al healwei alven.

It hie al tolve oere west, doe't July de lêste, de alderlêste kisten mei paprika's út 'e gong wei helle.

‘No binne wy der hast, Martha,’ sei se en suchte. ‘Dy alderlêsten, hin, wat binne dat altyd in soad.’

‘Ja, ik ha myn nocht ek.’ It wie no hast de tiid wer, dat ik gjin paprika mear sjen koe (rûke die ik se al lang net mear), en mislik waard fan de spesjale pruttelucht. Kertier foar ienen wosken wy de potten en pannen ôf sûnder ien oar wurd te sizzen as ‘dizze noch’ en ‘dêr stiet noch ien’. De fentilators draaiden op folle toeren.

‘It gasstel ek noch?’ frege ik, ‘of dochst dat moarn?’ Nee. July woe de saken skjin meitsje, oars griisde dat jo moarns sa aaklik oan. En mei har foet op de dweil makke se de keuken skjin. En doe koenen wy ús holdoeken ôfdwaan en ús overalls wer út.

‘Kloppet it, Martha?’ Se fage har om 'e holle.

‘Ja fansels,’ sei ik, mar ik hie der gjin sin mear oan om de knopen fan myn overall nei te tellen en myn hierspjeldsjes. Want it foljen fan paprika's ferget in protte enerzjy.

‘Drinke wy noch kofje?’ frege se doe.

‘Twa oere? Nee, it is my te let. Ik stap op.’

Se skreau wat op in briefke en ik sette myn namme derûnder en de dei siet der wer op.

‘Betanke, hear Martha’ en wy seinen ‘oant moarn’.

 

‘Ik ha dy noch frege oft it kloppe. Dat moat sa wêze, want ik freegje it altyd. Dus doe ek. En

[pagina 61]
[p. 61]

moatst “ja” sein hawwe, Martha.’

July, op 'e knibbels foar har fleispanne, dêr't se oant 'e earmtakken ta yn omdolde, seach my earnstich oan. Mei in reade holle en de eagen op donker.

‘Ja, it wie dy jûn, doe't wy ek tegearre wienen.’

‘Do ferjitst noait wat. Dit moatst dus ek noch wol witte.’

‘Ik wit it ek noch wol. July, it is sa, ik ha dy jûn myn spjeldsjes net neiteld. Dat is wier. It wie my te let. Twa oere wie it al.’

‘Dan nóch. Ik ha in namme op te hâlden, Martha. Dat meist net ferjitte.’

‘Nee.’ Mei triljende fingers pluze ik de skyl fan de grouwe fleistomaten ôf.

‘Ik haw in saak, Martha, en in bepaalde reputaasje sa njonkelytsen.’

‘Ja.’

‘Ik sit yn 'e lift. Mei ynterviews en radiopraatsjes. En no dit.’

‘Ja.’

‘En ik soe yn in oar hûs, mei in skuorre der by. Haw ik wat mear romte en sa.’

‘Ja.’

‘Net ien docht wat ik doch.’

‘Nee.’

‘Bist klear mei dy tomaten?’

‘Nee, se sitte my oan de hannen fêst. Mar July, it is dochs net sein, dat it hielendal allinnich myn skuld is.’

‘Dat sykje se no út, Martha. Hoe faak moat ik it dy útlizze? De begraffenis moasten se der foar fersette. Sa'n ferpleechster, wat tinkste, dy leppelt de boel der sa yn. Sjocht earst net oft der ek hierspjeldsjes yn de hap sitte.’

‘Nee.’ Ik joech har wer sa'n gleie tomaat oer.

[pagina 62]
[p. 62]

‘No moat ik dy earlik sizze, dat ik it ek net goed begryp, dat se nóch niks seach, doe't dy frou de boel derút kokhalze.’

‘En it har wèr yn 'e mûle treau, de hân op har lippen lei. Dat dogge jo doch net. Goed besjoen is it hár skuld, July, fan dy ferpleechster.’

‘Dat sykje se no dus út. Mar Martha, it wie dyn hierspjeldsje, dêr't se yn stikt is. Do allinnich hast fan dy nuvere reade dingen. Ik há it dy noch frege... Wolst my de nutemuskaat even oerjaan?’


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken