De droeve, ende blyde wereldt

Behelsende vele treurighe gheschiedenissen, belacchelycke kluchten, heerlycke leeringen, ende andere ongemeene aerdigheden

Wat de schoonheyt vermagh en kan te weegh brengen.

IN't Eylandt Cypris (gheleghen in de Middelandtsche Zee, hedensdaeghs de Turcken onderworpen) woonde eertijdts een voornaem Edelman, Aristippus ghenoemt, dese hadde dry Sonen, en onder anderen oock eenen, die wel de schoonste van haer allen van ghedaente was, maer daer-en-teghen oock dom, bot, sonder verstandt, en konde gantsch niet, noch door lust, noch door dwangh in sijn hooft brenghen, waer over hy van ieder een voor een Dwaes ghehouden

[p. 251]

wiert; leefde des halven als een onverstandigh beest, uijt welcke reden hy oock Cymon, dat is, in hare spraeck, een Beest, ghenoemt wiert. Desen Cymon gingh eens op een vollen middagh op het Veldt, een groote houte knodse op sijn schouders draghen: ende begaf sich nu hier onwetende in een wout, daer hy een Ioufvrouw, met onghemeene schoonheyt begaeft, onder de boomen sagh ligghen slaepen. Hier bleef hy een tijdt langh staen, leunende met sijn swaer en dwaes lichaem op dese knodse, aenschouwende dit waerde Venus Beeldt, en vertoefde daer soo langh, tot sy uijt den slaep ontwaeckte. In dit aenschouwen en grondelijck betrachten, wiert sijn hert soo ontsteecken, ende sijn ziel soo verheught en verblijdt, dat hy heel verandert zijnde van ghemoet, sich naer huys begaf, sijn Vader biddende, dat hy sijne Broeders soude aenporren om sijne voetstappen naer te volgen: Be-

[p. 252]

gint van stonden aen de Studie te hanteren, en dede in weynigh tijdt soo goede voortgangh, dat hy niet alleen een subtylen Philosooph was, en op alle Instrumenten aerdigh naer de konst en maet wist te spelen, maer in't ryden, ringh-steecken, loopen, worstelen, vechten, en dierghelycke Ridderlycke Exercitien soo ervaeren, dat hem niemandt kon naer doen, t'geen hy haer voor dede, weshalven sijn naem en faem, sijn prys ende eer, over het heele Eylandt met de silvere Trompet door de vlieghende Ionckvrouw wiert uytgheblasen. Doen hy nu door liefde teghen Iphigenia ontsteecken, uijt een onverstandigh gediert een verstandigh mensch was gheworden, begeerde hy anders niemandt ten houwelijck als de ghemelde Iphigenia. Maer sy was al, tot sijn groot ongheluck: aen een ander verlooft. Hierom heeft Cymon haer evenwel niet verlaten, maer is haer noch eyn-

[p. 253]

delijck naer veel uytghestaen ongheluck, ende naer veel moeyte ende arbeydt, deelachtigh ende machtigh geworden, ghelijckmen sulcks by Bocatius lesen kan.