Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Christus patiens (1608)

Informatie terzijde

Titelpagina van Christus patiens
Afbeelding van Christus patiensToon afbeelding van titelpagina van Christus patiens

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.35 MB)

ebook (3.31 MB)

XML (0.11 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/theologie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Christus patiens

(1608)–Hugo de Groot–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 11]
[p. 11]

Actvs Secvndvs.

PETRVS.

 
INimica nostro Romuli pubes Deo,
 
Profaniorque turba sacrifici gregis,
 
Quaeque innocentes non refugistis manus
 
In me venite vincula. en vltro reum
 
Vereque sontem. quicquid est actum hactenus
 
Merui videndo: si quid est vltra mali
 
Merui timendo. me petenti non face
 
Vincenda nox est, non Latina vnum in scelus
 
Miscenda templi cum satellitio manus,
 
Non dux emendus, perfidoque amplexui
 
Ponenda merces: dabitur hoc gratis caput.
 
Huc huc adeste: stabitis, nec turbine
 
Collapsa subito terga percutient solum.
 
Dabo retorta sponte nodis brachia,
 
Et ipse plagis vultus occurret suis.
 
Saevire iam vacabit, an solae placent
 
Cum scelere poenae? segnis est vester furor
 
Nisi in immerentes? ratio constat criminum
 
Vtrinque: vobis facta quod fateor mea,
 
Mihi quod negavi. Iudices sancti, quibus
[pagina 12]
[p. 12]
 
Iurata testes venditant mendacia,
 
Audite facinus. Gente Galilaea satus
 
Terras reliqui mariaque ut Iësum sequar.
 
Proles Tonantis vera res mortalium
 
Haeres paterno missus imperio regit,
 
Adestque coelo liberator patriae
 
Captivus ille vester, & sceptri potens
 
Quem iudicastis. impium agnosco genus
 
Ferosque mores stirpis & proavos truces.
 
Sic providae quietis & fati reus
 
Benigniores impias patrum manus
 
Et dira pavidus ora respexit puer,
 
Qui mox vocanti Nilon impositus solo
 
Vtrisque saevam depulit terris famem.
 
Sic lapsa ab astris mella & aetherias dapes
 
Pertaesa fixis rupe Sinaea patrum
 
Seditio castris praetulit Mosi Pharum
 
Et servitutem. nemo vates entheo
 
Impune per vos corde concepit Deum:
 
Sed nemo inultus. Memphis, & rabies locis
 
Inclusa vastis, inque se armatae tribus
 
Adeo exciderunt, mox peregrini iugi
 
Mutata toties iura, & Assyriae domus,
 
Aquilaeque Magni, rupta cum templi sacra,
 
Mediaque victor aede Romanus stetit?
[pagina 13]
[p. 13]
 
Peiora restant. haec ministerio manus
 
Vtinam placeret. vertere infidas libet
 
Sedes, & omni sueta sceleri viscera
 
Eruere ferro. Testor infaustum nemus
 
Cui luctuosas Christus affudit preces,
 
Quaesisse caedem, mixtus vt vestro Cedron
 
Iret cruore. tela compressit mea
 
Cui tela tenui, verbaque exemplo iuvans
 
Sanavit hostem. pavidus, vt partem sui
 
Sine se iacentem sensit, huc vertit faces,
 
Visaque Malchus aure vindicta minax
 
Et saeva quatiens vincula incurrit manum
 
Notam medelis: tactus aufugit cruor,
 
Redijtque trunco pristinum capiti decus.
 
Nocuisse Christo profuit tantum: Sed o
 
Scelerata turba vulneranti parcitis,
 
Trahitis medentem. Tu quid omnes per reos
 
Te, Petre, differs? si magistrum vindicas
 
A te inchoandum est. Ille tu semper ferox;
 
Cunctas lacessens pectore invicto minas,
 
Primos ad ictus cumque fortuna fugis.
 
Rebellis & desertor & fluxa fide
 
Quid non patrasti? Robori quisquis suo
 
Spes credit altas, nec dolos animi timet
 
Frustra placentis, perfidis sed viribus
[pagina 14]
[p. 14]
 
Incumbit, huc respiciat, exemplum grave
 
Sortis caducae, quamque sint fragili loco
 
Humana: primos vsque sed punit suus
 
Error superbos. Quid meis restat malis?
 
Abominando scelere faedavi dapes
 
Potus & vndas. hoc ne quod tantum nefas
 
Iurare potuit ore gustavi impio
 
Veneranda mensae sacra? Proh pietas, & hos
 
Ergo fugaces Christe lavisti pedes?
 
Quis me nivosis despuens Libani iugis
 
Gemino citatas capite Iordanes aquas
 
Satis piarit? Tune Callirhoes liquor,
 
An vos alumnum poscitis patrij lacus?
 
Non ipse Nereus quem super Nilus ruens
 
Caerulea turbat ore septeno vada,
 
Non illud olim quod stetit proavis fretum
 
Rubente crimen abluat fluctu meum.
 
A me petendus imber. Heu cessant adhuc
 
Lamenta? lachrimis contumax vultus fluat.
 
Sic sic eundum est. verbere illiso sonet
 
Crudele pectus. hi decent ictus manum.
 
Miserande debes haec tuis Cepha malis:
 
Quid das magistro? non ferunt luctum parem
 
Quae facio quaeque patior. vt totam occupet
 
Nox ista vitam seque flendam per meos
[pagina 15]
[p. 15]
 
Dispenset annos, spiritus medios tamen
 
Gemitus relinquet, nec satisfaciet malis
 
Interque luctus anima deficiet suos.
 
Iam fletis oculi? flere vos decuit modo,
 
Tunc cum precandi tempus, at vos languido
 
Captos veterno vetitus oppressit sopor:
 
Certe priusquam staret hostile ad forum
 
Ac ter negantis ora respiceret reus,
 
Alesque lucis crimina occineret mea.
 
Quae me recondet regio? qua maestum diem
 
Fallam latebra? quaero nigrantem specum
 
Qua me sepeliam vivus, vbi nullum videns,
 
Nulli videndus lachrimas foveam meas.
PONTIVS PILATVS. CAIPHAS.
 
TArpeie superum rector, & magni pater
 
Mavors Quirini, quosque nunc melius colit
 
Vrbs domina rerum, gentis eversae Phrygum
 
Prisci Penates, quando continget mihi
 
Vestras ad aras trahere votivos greges,
 
Vbi tecta coelo paria & auratas trabes
 
Gemmis rigentes, quaeque plausu personat
 
Populus subactis iura qui populis dedit
[pagina 16]
[p. 16]
 
Theatra cernam, teque terrarum arbitrum
 
Magnanime Caesar, sive praesentem colit
 
Tua Roma supplex, proque toto quem dedit
 
Te poscit orbe, seu togatis coetibus
 
Te molliora regna Teleboum negant.
 
Ego nunc amicis heu procul, patria procul,
 
Honestus exul iubeor invisam polo
 
Fraenare gentem, quae superbo nomine
 
Pietatis odium moris humani tegit,
 
Scelerisque mundum damnat, & falso metu
 
Vnius omnes pariter abiurat Deos.
 
Lex vna legem nolle: non patitur regi
 
Infensus alijs error & discors sibi,
 
Simul rebellis turba iactavit iugum
 
Tam sueta vinci quam domari nescia.
 
Non sponte nostra, testor & fas & fidem,
 
Toties per vrbes fluxit Hebraeus cruor:
 
Sed vim proterva gens & insociabilis
 
Ni patitur audet. regna tractantes manus
 
Saevire ratio saepe & invitas docet.
 
Sed ibo visum quid sacerdotum velit
 
Sibi turba, quorum trepida relligio sacro
 
Instante nostris pollui tectis timet.
 
Quis ille, quem tot vincla totque, homines premunt
 
Ipso verendus ore nec sontem ferens?
[pagina 17]
[p. 17]
 
Tu fare Solymi Caiapha princeps chori:
 
Quae nuntiatis scelera, quod fertis nefas?
 
Cai.
 
Custos Latinae pacis, a summo duce
 
Nobis secundum nomen, adduxit sacer
 
Reum senatus. scimus, haud nostrum putas
 
Obycere poenis posse non meritum caput.
 
Sed hic magistra quos vetustas edidit
 
Ritus retroque longa defendit dies
 
Convellere ausus intulit mores novos:
 
Nec illud almae sedis arcanum timens
 
Templo ruinam cantat, & plenis Deo
 
Minatur adytis. septimae lucis sacram
 
Turbat quietem, fasque de coelo datum,
 
Totumque Mosem legibus calcat suis.
 
Nec stetit in illis: sidera incessit furor
 
Summumque numen, plebe cum vili satus
 
Palam Tonantem vindicat patrem sibi.
 
Haec sunt piari morte quae vates iubet
 
Qui iura tabulis scripsit in geminis decem.
 
Pon.
 
Postquam ira belli mater atque auri fames
 
Artes nocendi reperit, & placidos suo
 
Praestare poterat nulla securos quies,
 
Infirma per se vita communi metu
 
In fedus homines traxit, alternam docens
[pagina 18]
[p. 18]
 
Opem pacisci: moenia amplecti domos
 
Coepere: maius inde praesidium bonis
 
Subiere leges: poena respondet suae
 
Aequata culpae: redit ad auctorem malum:
 
Iustitia ab ipso crimine exemplum petit
 
Damno rapinas vlta, caedem sanguine,
 
Vt facere metuat quisque quod metuit pati.
 
Maiora poenis peccat humanis, Deum
 
Quisquis lacessit: magnus hunc vindex manet
 
Quem laedit: ipse fulminanti dextera
 
Tremendus orbi cur suas mortalibus
 
Mandaret iras? esse nec datur impio
 
Impune: vecors mentis attonitae pavor
 
Exagitat illum: sentit ipsum quod negat
 
Et cogitur timere vim non creditam.
 
Non peragit vnus tale supplicium dies.
 
In hoc iubetur vivere, vt nomen necis
 
Necique siquid restat horrescat diu.
 
Sin patria quiddam iura diversum sonant
 
Commissa vestrae vocis arbitrio luat.
 
Cai.
 
Quamvis avorum placita quod nobis manent
 
Donum fatemur esse Romanum, tamen
 
Omnis redacta iuris est nostri necem
[pagina 19]
[p. 19]
 
Citra potestas, tu, cui magnus suas
 
Tradit secures gentis Ausoniae pater,
 
Ius imperij tuere. Quem trahimus reum,
 
Modo iam relicta sede natalis soli,
 
Vbi servat vnda Caesaris nomen tui,
 
Haec vsque ad vrbis tecta populorum agmine
 
Stipatus ibat, vulgus in bellum ciens,
 
Nefasque clamans liberam Latio premi
 
Gentem tributo. carminis magici nefas
 
Stygiumque fedus astruit fraudi fidem.
 
Nihil quietum patitur: excantat rogos,
 
Et ipsa turbat busta ferali sacro:
 
Queis capta monstris turba novitatum sequax,
 
Dominum salutat, illius laudes canit
 
Praesertque eunti nobilem palmae comam.
 
His ille studijs fretus addicit sibi
 
Possessa quondam sceptra Davidis domo.
 
Motu ex rebelli, quid nisi caedes viros,
 
Flammae penates, vastitas agros manet,
 
Cum iustus in nos saeviet Romae dolor?
 
Vnum perire satius, an populum putas?
 
Quin hic piamen omnium culpae datus
 
Cruore gentis redimat exitium suo.
 
Pon.
 
Ambigua prudens causa consilium expetit.
[pagina 20]
[p. 20]
 
Intro est eundum. Vos foris, quando libet,
 
Restate. vinctum milites sistent, vbi
 
Auditus a me iura pro factis ferat.

Chorvs Ivdaearvm mvliervm.

 
SOlymae turres regnumque vetus,
 
Cui victa tulit terra tributum,
 
Quae Niliaci finibus Isthmi
 
Procul Assyrium tendit ad amnem,
 
Cum procubuit tibi fuscus Arabs,
 
Mirata tuas cum venit opes
 
Decolor vstae regina plagae:
 
Tua certarunt federa magni
 
Ambire duces, celsa Canopi
 
Qui sceptra tenent, & Chaldaei
 
Late domini gentis Eoae,
 
Virtusque mari Sarrana potens:
 
Nunc heu quali sub servitio
 
Nihil, externis nisi praeda, iaces?
 
Vni tellus desponsa Deo
 
Quoties quoties mutavit heros,
 
Ex quo auspicijs non coepta bonis
 
Nova creverunt moenia templi.
[pagina 21]
[p. 21]
 
Populusque inter vincula natus
 
Secum rediens sua fata tulit?
 
Scelus Antiochi patrumque nefas
 
Sedet in nostra cervice, sedet.
 
Aetas quid enim dira refugit,
 
Quae caelestis potuit flammae
 
Prima silentes spectare focos,
 
Fusoque suum sanguine fecit
 
Sacra iratum meritura Deum?
 
Ergo Ionios scelerata hominum
 
Commenta Deos turis aceruo
 
Placans iacuit nostra iuventus?
 
Fratrum post haec tempora caedes,
 
Toxica manibus mista maritis,
 
Matrumque dolos, & quae nemo
 
Credere posset Iudaea tulit.
 
Bis Romanis cessimus armis,
 
Bis victores nostros victor
 
Perculit alter: dominis tantum
 
Fortuna levis, nos iam toties
 
Transit eosdem.
 
Deerat nostris hoc nempe malis
 
Iuga cognatos diversa pati,
 
Dum pars Italas metuit virgas,
 
Partes alias regnat vterque
[pagina 22]
[p. 22]
 
Fratrum proavis domita nostris
 
Ortus Idume.
 
Tu spes lapsis unica rebus,
 
Columen patriae, genus Abrahami,
 
Quem fatidico pius ore parens
 
Sperare suum iussit Iüdam,
 
Quem regis avi nablia cantant,
 
Vindex populi tibi sacrati,
 
Clausure tuos non frangenda
 
Pace triumphos, tunc cum leges
 
Feret vnius Iudaea tuas
 
Inter famulas libera gentes,
 
Quando nobis quando toties
 
Promissus ades?
 
Si nos vatum, quorum miseris
 
Constat multa iam clade fides,
 
Nunquam in laetis carmina fallunt,
 
Non tu longe. Per te sancti
 
Limina templi, per iuratum
 
Patribus nomen, quod lingua loqui
 
Nostra veretur, consanguineos
 
Respice luctus, propera, propera
 
Sancte precamur, votisque pijs
 
Tandem praesens disce vocari.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken