Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het joodsche lied (1915)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het joodsche lied
Afbeelding van Het joodsche liedToon afbeelding van titelpagina van Het joodsche lied

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.54 MB)

ebook (2.82 MB)

XML (0.16 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het joodsche lied

(1915)–Jacob Israël de Haan–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 199]
[p. 199]

In den oorlog

[pagina 200]
[p. 200]

In den oorlog

I

 
Wee, de aarde dreunt : over de oogstvolle velden
 
Schrijden de legers met hun wreed geraad.
 
De heerschers hunkren, en der heeren helden
 
Zoeken de hartstocht der hevige daad.
 
 
 
Waar is de teedre spanning van het leven,
 
Dat volk aan volk en land aan land verbond?
 
Het onheil heeft zijn delgend zwaard geheven
 
En 't Leven ligt in 't hijgend hart gewond.
 
 
 
De volken haten: in vuurvaste vesten
 
Ligt elk voor zijn grens op gierige wacht.
 
Vrouwen, knapen, grijsaards, die thuis nog resten,
 
Hebben voor de drift van 't leven geen kracht.
 
 
[pagina 202]
[p. 202]
 
Eén haat, één hartstocht, blind voor recht en rede,
 
Drijft volken voort, één dwarse trots, één tucht,
 
Die zwak wankelen vallen wreed vertreden,
 
Eén is elks keus: zege of heillooze vlucht.
 
 
 
Het voetvolk dreunt, de losvlottende ruiters
 
Tasten verkennend langs des vijands baan,
 
Rondom zwerven schuw de schuimende buiters,
 
Die met roof en plundring hun slagen slaan.
 
 
 
Vloten van vogels zeilen langs den hemel:
 
De geile gieren met hun schor gefluit,
 
Waar legers breken in woedend gewemel,
 
Proeven zij zoet der oogen teedre buit.
 
 
 
Luchtvliegers drijven als roovende vogels,
 
Over de tochten van 't vijandig heer,
 
Buiten bereik der snel-stijgende kogels
 
Werpen zij dood op 't schuldeloos land neer.
 
 
[pagina 203]
[p. 203]
 
Een luchtschip zeilt, een vlieger ziet hem zweven
 
De vijand! fel beraad, hij neemt zijn keer,
 
De snelle voorschroef in het schip gedreven,
 
Eén slag, één val, zij storten stervend neer.
 
 
 
En op de zee: nu vluchten van de straten
 
Des wijden waters snel de zeilers heen,
 
Oovral vijand, den zonnevloed verlaten
 
Meten de wreede slag-schepen alleen.
 
 
 
Iedere dag spant van zijn zonneluchten
 
Het schoon wonder boven de wreedheid uit,
 
's Nachts vragen sterren, wat de volken duchten,
 
Wat blake brand van veste en veld beduidt.
 
 
 
Het hart des Dichters houdt zich bevend open
 
Voor iedere zege, voor iedre vlucht,
 
Hem is aller haten en aller hopen
 
Zijn lied wiekt boven 't brekend krijgsgerucht.
 
 
[pagina 204]
[p. 204]
 
Schuldlooze Makkers: stervend neergetreden,
 
Geslagen valt de vlucht van uw jeugdkracht,
 
Geen Makker hoort uw brekende Doodsbeden,
 
Geen moeder schikt u tot de doodsrust zacht.
 
 
 
Al oogst verloren, maar elk land ziet rijpen
 
Een oogst van mannen, rijker dan één jaar,
 
Waar de handen van den doodsmaaier grijpen
 
Vindt hij zijn oogst voor zijne sikkel klaar.
 
 
 
O, schuldloos land tot bloedmoeras vertreden,
 
O, Leven, Leven, stervend uitgeput,
 
Geen dichter keert de krijg met zijn gebeden,
 
Wiens nooden is zijn hartbrekend lied nut?
[pagina 205]
[p. 205]

II

 
De volken woeden, wie zal zege dragen?
 
Voor wien rijke kans? Voor wien doffe keer?
 
Mijn geliefd Volk, met dubbelslag geslagen,
 
Wien treft als u, het doodwondende zeer?
 
 
 
Elk volk vindt trots en kracht in 't strijdbaar keeren
 
Der overweldigers van 't eigen erf,
 
Gij dient verdeeld in vijandlijke heeren,
 
Verlies of winst is u steeds tot verderf.
 
 
 
Wij strijden broeders tegen eigen broeders,
 
En breken machteloos onze eigen macht,
 
Wij berooven van zonen onze moeders,
 
En ons volk van zijn onmisbare kracht.
 
 
[pagina 206]
[p. 206]
 
Wij dienen nederig in de gelederen
 
Van elk volk, dat ons anders haat en smaadt,
 
Vorsten, die ons immer spottend vernederen
 
Zenden ons thans, waar de slag hevig slaat.
 
 
 
Al wat wij winnen is der vreemden winst
 
Maar elk verlies is slechts onze eigen nood,
 
Dood voor 't vaderland is der nooden minst,
 
Wij sterven vreemd in elk leger den dood.
 
 
 
Dit is de vloek van twintig eeuwen zwerven,
 
Dit is het noodlot, dat niet één volk torst:
 
‘Zonder eigen erf voor der vreemden erven
 
Strijden en sterven voor elk spottend vorst!’
 
 
 
Toch strijden wij getrouw, maar in het hart
 
Wreed leed om deze onontkoombare daad.
 
Kloek deelen wij met ieder volk zijn smart,
 
Vreemd aan hun vreugd, hopend op beter baat.
[pagina 207]
[p. 207]

III

 
De volken haten, maar 't koortswoedend kampen
 
Loopt af gelijk de val van den stormvloed.
 
Tot vrede dringt een overval van rampen,
 
Die zelfs den kloeksten verbreekt macht en moed.
 
 
 
Het leven verbond elk volk aan elk ander.
 
Niet één vervult zijn nooddriften alleen.
 
Nu scheurt de krijg al volken van elkander,
 
Straks drijft de naakte nood naar vrede heen.
 
 
 
Want ook de zeger weet zich wreed geslagen:
 
Zijn land brandt braak, zijn stroomen zwelt het bloed,
 
En tergend sluipen de tartende plagen,
 
Pest en hongerkoorts op hun buit verwoed.
 
 
[pagina 208]
[p. 208]
 
En de overwonnene? Geen geeft genade,
 
Geen vraagt genade in den eindlijken strijd,
 
Het spattend zwaard gaat met geen recht te rade,
 
Geen schoonheid, die de krijg niet wild ontwijdt.
 
 
 
Wat kan mijn volk in dezen strijd gewinnen?
 
Geen land, geen rust, elke slag slaat ons pijn.
 
Ons bloed zal voller dan van één volk rinnen,
 
Winst of verlies, wij zullen dervers zijn.
 
 
 
Elk volk strijdt voor zijn land, elk zal herstellen
 
Zijn veste en veld van de schennende brand,
 
Ons, die zonder land zijn, zal men weer kwellen
 
Gelijk twintig eeuwen in ieder land.
 
 
 
Wij zullen weer met onzen moed, ons werken,
 
Met ons kloek verstand, onze fijne vlijt
 
De macht van haters en smaders versterken,
 
Nederig lijdend onder nood en nijd.
 
 
[pagina 209]
[p. 209]
 
Wij zullen weder dof en duldend wachten
 
Op 't goedgeluk, dat geen vreemd volk ons brengt,
 
Machtloos vermeerderen wij slechts de machten
 
Van elk volk, dat ons overmachtig krenkt.
 
 
 
Of zullen wij van den volkenkamp leeren:
 
‘Machtloos is een volk zonder vaderland?’
 
Zullen wij brekend en trotseerend keeren
 
Naar 't oudererf tusschen Jordaan en strand?
 
 
 
In vrede met elk volk levend, maar strijdend
 
Tegen elk volk voor ons veld, onze woning,
 
Al droom en daad aan het eigen land wijdend,
 
Dat het weer overvloeit van melk en honing.
 
 
 
Eén volk, één land, niet meer in de gelederen
 
Van veel volken verdeeld, door elk veracht.
 
Wij willen verneedren, die ons vernederen,
 
En krachtig staan door eigen stoute kracht.
 
 
[pagina 210]
[p. 210]
 
Zonder eigen land bloeit geen eigen kunst,
 
Geen taal, geen nijvervlijt, geen vol bestaan,
 
Beter is het bitter-strijdend vergaan.
 
Dan leven bij der vreemden smalle gunst,
 
 
 
Uw Dichter spreekt: mijn Volk, één kans, één keuze
 
Blijft u: keeren of machteloos vergaan.
 
Kies kloek van daad, slaat, die u schimpend kneuzen,
 
Dient langer niet, die u steeds dienstbaar slaan.
 
 
 
Wee: de aarde dreunt, wordt in dien strijd herboren
 
Mijn volk tot een nieuw volk van voller kracht?
 
Of valt een volk, eens boven elk verkoren,
 
Thans machtloos voorgoed onder vreemde macht?

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken