Den lust-hof der Christelycke leeringhe
(1622)–Benedictus van Haeften–
AuteursrechtvrijVande Hooft-sonden, ende contrarie Deughden.
Vra.
Die Hooft-sonden verbreydtGa naar margenoot+
Met hun' naemen beschreven'?
Ant.
1. Hooveerdij', 2. Ghierigheyd,Ga naar margenoot+
3. Onkuysheyd, 4. Gulsigh leven,
5. Nijdt, 6. Gramschap, en 7. Traegheyd:
Daer zijn-se alle seven.
Vra.
My nu voorts segghen wilt,
Wie daer in niet is schuldigh?
Ant.
Die 1. neerstigh draeght den schildtGa naar margenoot+
Der deughden sevenvuldigh';
2. Ootmoedigh, 3. Matigh, 4. Mildt,
5. Lieflijck, 6. Kuys, en 7. Verduldigh.
| |
[pagina 266]
| |
 | |
[pagina 267]
| |
Liedeken van de seven Hooftsonden, ende seven Deughden daer teghens.Op de wijse:
| |
[pagina 268]
| |
Ga naar margenoot+Want 'tminste dat den arme gheschiedt,
Verghelt den Heere, die't al aensiet.
Van all' Onkuysheyd wilt u wel wachten;
Want sy de siele ter hellen jaeght:
Schoudt vuyle woorden, wercken, ghedachten;
Maeckt dat u niet onsuyvers behaeght:
Want naer des vleesch ghenuchten
Soo volght het eeuwigh suchten.
Aenveerdt de Reynigheyd, 'tis u best:
Ga naar margenoot+Vlucht van d'onkuysheyd ghelijck een' pest.
Benijdt een ander niet sijn wel-vaeren,
Verblijdt u niet in sijn teghenspoet;
Maer wilt de Liefden altijdt bewaeren;
Wat kan u schaeden een anders goed?
Nijdt is der sonden voedtsel,
En 'sduyvels quaed ghebroedtsel:
Den Nijdighen is des duyvels kindt;
Den Nijdighen haet, dat Godt bemindt.
En weest niet Gulsigh door te veel eten;
Van droncken drincken u neerstelijck wacht:
Het gulsigh brassen doet Godt vergheten;
In dronckenschap zijnder veel versmacht.
Wilt Matigheyd beminnen,
De wellust overwinnen.
Ga naar margenoot+Wee u! die 'tlijf te seere vervult;
Want ghy noch eens hongher lijden sult.
Ga naar margenoot+Weest traegh tot Gramschap, door welck' de vrede
Onder de vrienden ghebroken werdt:
'tIs rasernije, die welck' brenght mede
Veel sonden, end' een onrustigh hert:
Leert liever 'tquaed verdraghen,
Soo suldy Godt behaghen;
Ga naar margenoot+Die u Saechtmoedigheyd heeft gheleert,
Waer door men het quaed ten besten keert.
Die 'sduyvels kussen niet en wil heten,
Moet Traegheyd vlieden, en neerstigh zijn:
Ga naar margenoot+Die niet en arbeydt, en sal niet eten.
| |
[pagina 269]
| |
Dus doet wat goedts, al is het u pijn;
Want die nu weynigh saeyen,
Die sullen weynigh maeyen:Ga naar margenoot+
Voor kleynen arbeydt hier ghedaen,
Sal-men hier naer 'themelrijck gaen.
| |
Van de Ootmoedigheyd.
VOor Godt is hy in grooter weerde,
Die hem hier houdt voor slijck en eerde.
Als ghy verheven werdt,
Ootmoedight u in al:
Op een ootmoedigh hert'
Godts gheest dan rusten sal.
| |
Matigheyd.Verheft u niet te seer,
Wanneer ghy zijt voorspoedigh:
Als teghenspoet komt we'er,
En weest dan niet kleynmoedigh.
| |
Teghens de Dronckenschap.Van dronckenschap u wacht,
Die neemt 'thert', en verstandt:
Door't drincken onbedacht
Komt schade, sond', en schand'.
Het droncken drincken kan
De siende maecken blindt;
En van een oudt wijs man,
Een onverstandigh kindt:
En die wel is ter spraeck,
Werdt stom, en komt half lispen.
Den dranck verweckt tot wraeck,
Tot vechten, tot berispen,
| |
[pagina 270]
| |
Tot tieren, tot ghekijf;
Verquist tijdt, gheldt, en goed;
Ja 'smenschen siel en lijf
Ter hellen loopen doet.
Dus van de bier-banck vliedt,
Vliedt van't onmatigh suypen;
Waer door men de doodt siet
In siel en lichaem kruypen.
| |
Teghens de onghesonde Ghesontheyd.Een' onghesonden dranck
Ghesontheyd werdt ghedoopt,
Door wiens te groot bedwanck
Veel drancks ten buyck-waert loopt:
Die veel van dese drinckt,
Ghesontheyds heeft hy minder;
Die daer toe yemandt dwinght,
Doet sijn' ghesontheyd hinder.
En nochtans desen teugh,
Ghesontheyd schoon' vermomt,
Oock teghen heugh en meugh
Ter tafelen dick komt.
Die dan niet mee' en doet,
Die schijnt het spel te breken;
Die schijnt-men met een voet
Wel in den hoeck sou' steken.
Dan, houde-men noch maer',
Het had' wat beter schijn:
Elck doe soo hy't verstaet,
En laete my by't mijn.
Ghesontheyd elcken mensch
Ick wensche sonder drincken:
Waerom sou'k door mijn wensch
Mijn' goe' ghesontheyd krincken.
Maer neen, seydt-men, mijn vriendt,
Ghy mooght het maer eens proeven:
| |
[pagina 271]
| |
Thoont dat ghy dien bemindt.
Dus soeckt-men my te toeven:
Want oft-men al schoon seydt;
En doet maer uw' beliefte:
Hier in verborghen leydt,
Ghesontheyds en deughds diefte.
Want waerom doet-men dan
Veel meerder glasen halen,
Een ton', pot, meulen, kan,
Kannonnen, schroeven, schalen?
Waer moet-men met een fonck.
Ten eersten heel uyt-lappen;
Waer moet oudt, ende jonck
Het potken leeren klappen;
Dan daer-men dit in-stelt?
Daer-men doet heel op-vullen,
Daer meest me' zijn ghequelt
Die niet uyt-drincken sullen.
Waer roept-men; Doet bescheet,
Ghelijck't u is ghebracht?
Waer moet-men doen de weet
Die 't naeste glas verwacht?
'tis hier, voorwaer, 'tis hier,
Of't beter mocht gheschieden:
Elck volghe sijn' manier,
Ick wil't veel liever vlieden.
In't laten is gheen' schand',
Gheen' sond', gheen quaed verwecksel:
Men sal't niet naderhandt
Doen onder mijn bedecksel.
| |
Verduldigheyd.Als u yet quaeds gheschiedt,
En weest niet onverduldigh;
Maer in u selven siet,
Oft ghy daer in zijt schuldigh.
Is't niet uw' schuldt; 'tschaedt niet:
Denckt; Godt seyndt dit tot proeve,
| |
[pagina 272]
| |
Hy weet wel dat ick yet
Tot mijnen strijdt behoeve.
| |
In teghenspoedt.In teghenspoedt // grijpt eenen moedt,
Laetet u niet verdrieten;
Daer Iesvs goed' // sijn dierbaer bloedt
Voor u heeft willen ghieten.
|
|