Geschiedenis van de wetenschappen in België van de Oudheid tot 1815

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Geschiedenis van de wetenschappen in België van de Oudheid tot 1815 onder wetenschappelijke leiding van Robert Halleux, Carmélia Opsomer en Jan Vandersmissen uit 1998. Het betreft deel 1 van de tweedelige serie Geschiedenis van de wetenschappen in België.

 

redactionele ingrepen

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. 6, 14, 86, 296, 298, 338, 380, 414, 418 en 464) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina 1]

Geschiedenis van de wetenschappen in België van de Oudheid tot 1815

 

[pagina 2]

© Gemeentekrediet 1998

 

Alle rechten voor reproductie, vertaling en bewerking, zelfs gedeeltelijk, op om het even welke manier, voor alle landen voorbehouden.

 

All rights, including translation or adaptation, even partial, in any form or by any means, reserved in all countries.

 

Brussel 1998

D/1998/0348/8

ISBN 90-5066-183-1

 

[pagina 3]

Geschiedenis van de wetenschappen in België van de Oudheid tot 1815

Wetenschappelijke Leiding

Robert Halleux

Carmélia Opsomer

Jan Vandersmissen

 

[pagina 4]

Wetenschappelijke leiding

 

Robert Halleux, onderzoeksdirecteur bij het FNRS, voorzitter van het Nationaal Comité voor Logica, Geschiedenis en Filosofie van de Wetenschappen

Carmélia Opsomer, professor aan de Université de Liège, hoofd van het département des Manuscrits et des Incunables de la Bibliothèque Générale de l'Université de Liège

Jan Vandersmissen, wetenschappelijk attaché bij het Nationaal Comité voor Logica, Geschiedenis en Filosofie van de Wetenschappen

 

Auteurs

 

Paul Bockstaele, professor emeritus, Katholieke Universiteit Leuven Hossam Elkhadem, afdelingshoofd bij de Koninklijke Bibliotheek Albert I Noël Golvers, F. Verbieststichting, Katholieke Universiteit Leuven Robert Halleux, professor aan de Université de Liège, voorzitter van het Nationaal Comité voor Logica, Geschiedenis en Filosofie van de Wetenschappen

Fernand Hallyn, professor aan de Universiteit Gent

Marie-Thérèse Isaac, professor aan de Université de Mons-Hainaut, voorzitter van de Conseil de la Bibliothèque van de Université de Mons-Hainaut

Carmélia Opsomer, professor aan de Université de Liège, hoofd van het département des Manuscrits et des Incunables de la Bibliothèque Générale de l'Université de Liège

Patricia Radelet-de Grave, professor aan de Université catholique de Louvain

Claude Sorgeloos, conservator van het Cultura Fonds in Dilbeek, Séminaire de Bibliographie Historique van de Université de Mons-Hainaut

Chantal Tilmans-Cabiaux, Centre interfacultaire Droit, Ethique et Sciences de la Santé, Facultés universitaires Notre-Dame de la Paix in Namen

Koenraad Van Cleempoel, Sackler Fellow, National Maritime Museum Greenwich

Baudouin Van den Abeele, bevoegdverklaard navorser bij het FNRS, Université catholique de Louvain

Brigitte Van Tiggelen, Université catholique de Louvain, département Histoire

Jan Vandersmissen, wetenschappelijk attaché bij het Nationaal Comité voor Logica, Geschiedenis en Filosofie van de Wetenschappen

Geert Vanpaemel, professor aan de Katholieke Universiteit Leuven en aan de Katholieke Universiteit Nijmegen

Gerard Verbeke, ere-vast-secretaris van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België

Wetenschappelijke coördinatie

 

Renaud Gahide, attaché bij het Gemeentekrediet

 

Technische coördinatie

 

Louis Aelbrecht en Lieve Viaene-Awouters van de afdeling Publicaties van het Gemeentekrediet

 

Vertaling

 

Jan Vandersmissen en Robert Halleux

 

Maquette

 

Anne Quévy, Plume Production, Brussel

 

Fotogravure en druk

 

Drukkerij Lannoo, Tielt

 

[pagina 461]

Inhoud

Woord vooraf
François Narmon	5
Woord vooraf
Yvan Ylieff	7
Ten geleide
Robert Halleux	9
1. De erfenis der antieken: van de Oudheid tot de De Revolutionibus van Copernicus
Inleiding
Robert Halleux	15
Het antieke erfgoed en de voortleving ervan in de Vroege Middeleeuwen
Robert Halleux	17
De Lotharingse wiskundeschool en de opkomst van de Arabisch-Latijnse wetenschap in de 11de en de 12de eeuw
Robert Halleux	27
Het Belgisch aristotelisme en de wetenschappen
Gerard Verbeke	41
De wetenschappen en de geneeskunde buiten het aristotelisme
Baudouin Van den Abeele	57
De wetenschappelijke belangstelling begin 12de - eind 15de eeuw
Jan Vandersmissen en Robert Halleux	71
2. De Wetenschappelijke Revolutie: van Copernicus tot Newton
Inleiding
Robert Halleux	87
Wetenschappelijke instellingen en netwerken
Carmélia Opsomer en Robert Halleux	91

 

 

[pagina 462]

De wiskunde
Paul Bockstaele	113
De kosmologie. Van Gemma Frisius tot Wendelen
Fernand Hallyn	145
De verstomming van het kosmologische debat na de veroordeling van Galilei
Robert Halleux	169
De natuurkunde
Patricia Radelet-de Grave	179
De cartografie
Hossam Elkhadem	197
De Leuvense school van instrumentenmakers in de 16de eeuw
Koenraad Van Cleempoel	217
De natuurwetenschappen, de scheikunde en de geneeskunde
Carmélia Opsomer en Robert Halleux	229
De verspreiding van het cartesianisme
Geert Vanpaemel	259
Het werk van de jezuïeten in China en de uitvoer van ‘Belgische’ wetenschap
Noël Golvers	273
3. Op de drempel van de moderniteit
Inleiding
Robert Halleux	229
Wetenschappelijke instellingen en netwerken
Carmélia Opsomer en Robert Halleux	303
De ontvangst van het newtonianisme
Geert Vanpaemel	331
De natuurwetenschappen en de scheikunde
Brigitte Van Tiggelen	339

 

 

[pagina 463]

De geneeskunde
Chantal Tilmans-Cabiaux	365
De cartografie
Hossam Elkhadem	381
De verspreiding van de wetenschappen in de centrale scholen
Marie-Thérèse Isaac en Claude Sorgeloos	385
Besluit
Robert Halleux	415
Bijlage: Wetenschapsgeschiedenis in België
Geert Vanpaemel	419
Bibliografie	433
Personenregister	447