Een regen van rozeblaadjes

[p. 31]

8.

De rest van de namiddag bracht hij door op de dijk van het Albertkanaal. Het water rook doordringend naar teer en olie. Vrouwen, klaarblijkelijk uit de buurt, lagen te zonnen, terwijl hun kinderen ravotten. Op bijna indentieke afstanden van elkaar zaten vissers bij hun hengelroeden te suffen. Groepjes wielertoeristen sliertten in wervelingen van kleurrijke shirts en glimmend metaal voorbij. Speedboats en waterskiërs sneden door het wateroppervlak. Het leven ging verder, zonder Inge, zijn vrouw, zonder Helge, zijn zoon. De enige zin die dat leven nog had lag in de prangende vragen naar het hoe en waarom van Helges dood. Geen afleiding nu, geen vertedering, geen uitvlucht, geen afstompend altruïsme. Het ‘Arcadia’ van pater Willem was een toevluchtsoord voor sukkels en mislukkelingen. Wie zich hun lot aantrok was verloren: die mocht een kruis maken over de hardnekkigheid en de verblinding waarmee hij zijn al dan niet voorlopig doel najoeg. Rust zou hij zich slechts dan gunnen wanneer hij precies wist hoe Helge aan zijn eind gekomen was. Hij had zich veel te verwijten, veel te veel, maar iets althans wilde hij mordicus nog goedmaken. Niemand verdiende het te sterven zonder dat zijn naastbestaanden wisten hoe en misschien waarom het gebeurd was. Urenlang lag Hannes op zijn rug in het verdorde gras te piekeren over wat hem te doen stond. Aan tafel die avond hield hij zich minzaam afzijdig. Toen Jasmine broeder Joost prees voor de hutsepot, trad hij haar bij, maar hij at nauwelijks. Het was alsof de studenten en de pater aanvoelden dat hij zijn eigen plannen had, want wanneer de tafel afgeruimd was begonnen ze te kaarten en te schaken zonder hem iets te vragen. Jasmine zette zich weer aan haar zinloos breiwerk, zodat hij zich zonder bezwaar kon terugtrekken. Het was negen uur toen hij naar zijn volvo liep. Het terras van ‘De Vlierboom’ zat vol vrolijk taterende mensen. Hij moest behoorlijk maneuvreren om een weg te vinden tussen de gepar-

[p. 32]

keerde wagens. Nevel en donkerte wolkten langzaam op uit de dennenbossen langs de weg. De weg naar Poelre was een makadam die bijna tot aan de drempels van de huizen reikte. Aan de dancing ‘Lilith’ heerste een onvoorstelbare verkeerschaos. Op een veilige afstand parkeerde Hannes zijn wagen, vlak voor de deur van een oude werkmanswoning. Neen, dat was niets voor Helge geweest: de jongen verafschuwde dergelijke drukte; van kindsbeen af was hij een dromer, een dweper, een dichter geweest. Een beetje ongerust keek Hannes naar zijn kolbertkostuum, zijn wit hemd, zijn das... Met de handen in de broekzakken liep hij tussen de wagens naar het blokkendoosachtige gebouw met de schreeuwlelijke lichtreklame erop. Nog voor hij de deuropening bereikt had, voelde hij de vibraties van de lelijkste muziek aller tijden. Binnen verlichtten veelkleurige bliksemschichten de jongelui die door de duisternis wriemelden. Hij baande zich een weg tussen jongens die zich manmoedig stonden recht te houden aan een glas bier. Aan de tapkast zaten nog enkele mannen van zijn leeftijd, somberlingen die het een of ander knagend verdriet zaten weg te spoelen of die verteerd werden door begeerte. De vrouw achter de tapkast, die eruitzag alsof ze net een dansmaraton achter de rug had, schoof hem nors een glas bier toe. ‘Hela! Meneer Orban!’ riep plotseling een meisjesstem achter hem. Hannes draaide zich om en stond voor Sigrid. ‘Ik zal je even voorstellen aan Hilderose en Doris,’ zei ze, maar het volgende ogenblik werd ze reeds opgeëist om te dansen. Hannes keek haar geïntrigeerd na. Een meisje als zij moest wel aanbidders bij de vleet hebben. De jongen met wie ze danste leek wel uit de etalage van een klerenwinkel gestapt te zijn, hij zag overigens al even bleek als een etalagepop. Het bier deed zijn huig pijn. Hoe kwam een tent als deze aan de naam Lilith? Volgens het oude volksgeloof was Lilith de eerste vrouw van Adam. Bij de Babyloniërs gold ze als de godin van de storm. Waarschijnlijk was de naam afgekeken, ergens in Parijs of Amsterdam. Vroeger hadden de herbergen in de

[p. 33]

Kempen autentieke en betekenisvolle namen gehad, vaak zelfs poëtische of burleske; nu getuigden die namen gewoon van de naäperij die alom schering en inslag was. ‘Dit is Hilderose, meneer Orban,’ zei Sigrid onverwacht naast hem. ‘En dit is Doris.’

Hannes kon zijn ogen niet geloven. Hilderose was al even blond als Sigrid zwart was, terwijl Doris vuurrood haar had. Overigens moesten de meisjes in bevalligheid voor hun zuster amper onderdoen. ‘Aangenaam,’ stamelde Hannes, terwijl hij de klamme handen drukte. ‘Mag ik jullie iets offreren?’

‘Een pater,’ zei Hilderose.

‘Een angelus,’ zei Doris.

Sigrid kon niets meer zeggen, want ze werd in de richting van de dansvloer getrokken door alweer een andere etalagepop.

‘Wie zijn die etalagepoppen?’ vroeg Hannes.

‘Welke etalagepoppen?’ echode Hilderose verbouwereerd.

‘De jongens die elkaar aflossen om met Sigrid te dansen...’

‘O dat zijn... ’ Ze kon echter haar zin niet afmaken, want ze werd op haar beurt meegetroond door een van de somberlingen aan de tapkast.

‘Dat zijn Tom en Dick van de garage,’ vervolledigde Doris.

‘Van de garage?’

‘Wel... de garage “Renault”, in het dorp.’ Ze wilde een slok drinken van haar angelus, maar werd bij de arm in de richting van de dansvloer gerukt.

Toen Sigrid terugkwam, dronk ze in één teug het bier van Doris uit. ‘Zij heeft toch de tijd niet meer om ervan te drinken,’ verklaarde ze. ‘Als Glen van de burgemeester in de buurt is, heeft ze amper nog tijd om adem te halen.’ Het volgende ogenblik hing ze weer in de armen van een etalagepop.

Ze werd afgelost door Hilderose, die ‘Gezondheid!’ zei en van haar gloeiend bruine pater dronk. ‘Ernie van de sekretaris scharrelt met iedereen,’ vertrouwde ze Hannes toe. ‘Die gehuwde venten is het maar om één ding te doen,’

[p. 34]

‘Waarom noemde je Helge de Filozoof?’ wilde Hannes weten.

Hilderose keek hem verbaasd aan. ‘Je weet toch dat hij altijd de mond volhad over Pythagoras, Socrates, Plato, Aristoteles, Epicurus, Spinoza, Leibniz, Kant, Hegel, Fechner en tutti quanti?’

Hannes trok grote ogen. ‘Ik weet dat niet. Waarvoor studeer jij?’

‘Reisbureauhoudster,’ antwoordde ze trots.

Hannes stond zich nog af te vragen waar een toekomstige reisbureauhoudster al die hoogwaardige namen vandaan haalde, toen een van de somberlingen aan de tapkast haar alweer ten dans vroeg. In een flits zag hij dat Doris met haar partner naar buiten schuifelde. Mismoedig dronk hij zijn glas uit. Hoe een bezadigde jongen als Helge zich ooit had kunnen inlaten met lichthoofden als deze meisjes, zou hij wel nooit begrijpen. Toen Sigrid terugkeerde, vroeg hij haar zelf ten dans. Ze was nat van het zweet en haar ogen schitterden onnatuurlijk. ‘Had Helge inderdaad steeds de mond vol over filozofen?’ vroeg hij.

‘Hij praatte veel over de zin van het leven en over de dood,’ zei ze, ‘en telkens weer had hij het over het een of andere boek dat hij gelezen had.’ Onbeschaamd legde ze haar hand in zijn hals. ‘Weet je dat hij een gedicht voor me schreef?’ ‘Kun je me dat eens niet laten lezen?’ Het zweet brak hem nu ook uit.

‘Ik ken het van buiten,’ zei ze. ‘Luister...

De berken vervellen wit,
de masten verschilferen rood;
en als ik nu naast je zit,
zijn mijn woorden van lood.

Schijnbaar traag worden we oud,
maar ooit vind ik de steen der wijzen
en tover ik woorden van goud
die je mijn liefde dan bewijzen...’

[p. 35]

‘Dat is niet slecht,’ zei hij moeilijk.

‘Het is wondermooi!’ riep ze. Ze draaide haar hoofd om.

‘Nu is Hilderose toch weg met Ernie van de sekretaris. Het spijt me, maar ik moet gaan...’ Ze duwde hem van zich af en spoedde zich naar de uitgang.

Hannes voelde zich voor schut gezet. Sigrids nonchalance en ongedurigheid ergerden hem eensklaps mateloos. Misnoegd zocht hij weer zijn plaats aan de tapkast. Toen hij echter zag dat ook de etalagepoppen als om strijd naar buiten drumden, besloot hij ook op te stappen. Moeizaam baande hij zich een weg door het geharrewar. De lauwe avondlucht rook naar hooi en hars. Toen hij meende uit de doolhof tussen de wagens geraakt te zijn, stond hij onverhoeds voor de etalagepoppen. Hij wilde hen voorbijlopen, maar ze versperden hem de weg. ‘Braadde je haring hier niet, meneer?’ vroeg de grootste.

‘Pardon?’ zei Hannes verbluft.

‘Geniepige hoerenjager!’ zei de ander.

‘Zijn jullie gek?’ stootte Hannes ontsteld uit.

‘Ja,’ siste de grootste, terwijl hij verraderlijk uithaalde.

De slag trof Hannes zwaar op de slaap. Hij wankelde en moest steun zoeken tegen een wagen. Het volgende ogenblik werden zijn benen onder zijn lijf weggeschopt. Hij raakte met zijn voorhoofd de motorkap en kwakte dan zwaar op het grind. De barbaarse trappen in zijn rug voelde hij niet meer.