Pest-spieghel(1602)–Zacharias Heyns

1. Handeling. 1. Wtcomen. Sondich bedrijf. Verkeerden meyninghe.   Sondich bedrijf.   Tis tijt Nichtken tis tijt   Verkeerde meyninghe.   Hou sondich bedrijf,   Waer ist dat ghy zijt?   Sondich bedrijf.   Tis tijt Nichtken tis tijt.   Verkeerde meyninghe.   Comt dan int krijt,   Eer ick achter blijf.   Sondich bedrijf.   Tis tijt Nichtken tis tijt.   Verkeerde meyninghe.   Hou sondich bedrijf   Sal ick als u Wijf // te voorschijn treden?   Sondich bedrijf.   Alleen met u ben ick nu te vreden   Ghebruyckt slechts reden //ghelijckt u toestaet,   Ghy sult my bevinden als een trouwen maet   Ick hoeve uwen raet // ghy en meucht my niet ontvlieden.   Verkeerde meyninghe.   Moet ick dan mede onder de lieden,   Wat hevet te bedieden // wat hebt ghy gherockt?   Sondich bedrijf.
[fol. Aiiijv]
Ick hebbe alhier sulcken pappe ghekockt,   En 'tvuyr ghestockt // door myne sonden,   Dat de menschen door dese mijn loose vonden   Met der Pesten wonden worden ghestraft:   En soo ghy nu mede den nut wel schaft,   Dat u tonghe me blaft // sonder lang beyen   Soo sullen wy den meestendeel verleyen,   Doen weenen en schreyen // int helle // gat.   Verkeerde meyninghe.   Dat sey den Necker sittend' in de celle // prat:   Maer eer ick melle // bat // soo moet ick segghen   Dat ghy mijn hulpe wel meucht weerlegghen,   Ja cont ghenoech dregghen // alleen door u bedrijf,   Ghy hebter soo menich ghebrocht om't lijf,   G'en verschoont man noch wijf // 'tis u even naer.   Sondich bedrijf.   Sonder u nochtans en doogh ick niet een haer,   Dat seg ick voorwaer // dus wilt sulcx staken.   Verkeerde meyninghe.   Deet ghy dan niet alleen om den hals gheraken   Door des Pests ghenaken // in Davids Legher veldt   By tseventich duyst mannen te voren gheteldt,   Ist niet door u gheweldt, door de sond' alleen?   Sondich bedrijf.   Hier in waert ghy Nicht al veel te ghemeen:   Want hy hem te been // door u heeft begheven,   Meynende soo hem volcx ghenoech was overbleven,   Werdt zijn vyandt verdreven, door zyne macht   En heeft alsoo weynich op God gheacht,   Dit heeft hem ghebracht // in swaer ellenden.   En deet ghy oock niet den eersten man sich wenden   Om't gebodt te schenden // d'welck hem de Heere gaf?   Ghy waert voor al een stercken staf,   Die hem nae't graf, des doodts gheleyde:
[fol. Avr]
Want hy meynde, ghelijckt Serpent hem seyde   Dat hy sich bereyde // als hy s'booms vrucht at,   Op dat hy in den staet als God selve sat,   Dit was soo ick schat // al u bedryven // quaet.   Verkeerde meyninghe.   Nu her de handt, k'en wil niet kyven // maet,   Can mynen styven // raet // u yet helpen // man   Sal sien oft ick den kommer stelpen // can,   Heft op u schelpen // dan // ontdeckt den gront.   Sondich bedrijf.   Ick hebt alhier in stadt ghemaeckt soo bont   Alst elck is cont // in alle saken,   Datmen nu de verdiende straf mach smaken   Door't fenynich blaken // vande vuyrighe Pest:   Niet aen een oort alleen, maer in alle ghewest,   Ja meyn al de rest // salder noch me deur // gaen.   Nu sterfter wel een deel, maer ick hebber keur // aen,   Want sommige en willen haer tot sterven niet begeven   Wtsinnich sonder hoop om't quaet van hun bedreven,   Schudden en beven // haer hoop alleenlick staet   Op den Doctoren, oft des Pestmeesters raet   Soo dat sy de baet // alleenlijck by hun soecken,   Wenschende haer dickwils in andere hoecken   De locht schier vervloecken // sonder yet meer,   Niet merckende dat de straf comt vanden Heer   Sy nemen den keer // om na den stock te byten   Niet achtende op hem die daer mede comt smyten:   K'en wilt hun niet verwyten // tis volck na mijnen sin.   Doch andere reeckenent al voor ghewin,   Soo sy meer oft min om haer sonden lyden,   Het schijnt dat sy haer in de smert verblyden,   Om haer ziel te vryden // ontfanghende met lust   t'Gheen de Heer haer seynt, wat batet ghesust   Sy zijn gherust // want sy vrolijck sterven.
[fol. Avv]
Siet dese (kont ghy) moet ghy helpen bederven   Ja moeten menich werven // dewijl de sinnen onvast // zijn   Door u verkeerde meyning dapper aenghetast // zijn,   Als met u Philosophie daer ghy zijt in ervaren,   Op dat wyer meer by d'onse mogen garen   Dies wilt u by my paren // en neemt den last // aen.   Verkeerde meyninghe.   Sal ick nu niet met een frayen gast // gaen?   Had hy den bast // aen //hy sou bet proncken.   Sondich bedrijf.   Ba vrou vuyle, hoe? zijt ghy droncken?   Ick gaen u beloncken // oft ghy mijn bruyt // waert   Dus wil ick dat ghy u tonghe luyt // spaert,   En volghen den aert // daert u mach vromen.   Verkeerde meyninghe.   Swijcht doch: ick sien daer Goet aert comen,   Comt treedt met my hier aen den kant.