Gedichten

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Gedichten van Willem van Hildegaersberch, in de editie van W. Bisschop en E. Verwijs uit 1870, in een fotomechanische herdruk van 1981. De oorspronkelijke gedichten dateren uit de 14de eeuw.

 

redactionele ingrepen

p. 253: tussen vierkante haken is de kop ‘Rijmspreuken’ toegevoegd.

p. 328: de verwijzing in de ‘Verbeteringen’ naar p. 223 verwijst naar p. 233

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. II en 332) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.

 

[pagina I]

GEDICHTEN van WILLEM VAN HILDEGAERSBERCH, vanwege de MAATSCHAPPIJ DER NEDERLANDSCHE LETTERKUNDE TE LEIDEN uitgegeven door D^r. W. BISSCHOP en D^r. E. VERWIJS.

H&S

HES PUBLISHERS/UTRECHT

1981

 

[pagina III]

GEDICHTEN van WILLEM VAN HILDEGAERSBERCH.

 

[pagina IV]

UTRECHTSE HERDRUKKEN

I	Veelderhande geneuchlijcke dichten, tafelspelen ende refereynen.
II	R. JACOBSEN. Carel van Mander (1548-1606), dichter en prozaschrijver.
III	W. DROP. Verbeelding en historie. Verschijningsvormen van de Nederlandse roman in de negentiende eeuw.
IV	A.G. VAN HAMEL. Zeventiende-eeuwsche opvattingen en theorieën over literatuur in Nederland.
V	W.P.F. DE GEEST. Complementaire constructies bij verba sentiendi in het Nederlands.
VI	J.L. VOORZANGER & J.E. POLAK. Het joodsch in Nederland. Aan het Hebreeuwsch en andere talen ontleende woorden en zegswijzen.
VII	DOCUMENTATIEBLAD Werkgroep 18e eeuw. Eerste reeks. Nr. 1-10.
VIII	W.A.P. SMIT. De dichter Revius.
IX	JACOBUS REVIUS. Over-Ysselsche Sangen en Dichten.
X	J.A. WORP. Een onwaerdeerlycke vrouw. Brieven en verzen van en aan MARIA TESSELSCHADE.
XI	HEIN VAN AKEN. Die rose. Met de fragmenten der tweede vertaling uitgegeven door E. VERWIJS.
XII	A.G.C. DE VRIES. De Nederlandse Emblemata. Geschiedenis en bibliographie tot de 18e eeuw.
XIII	J.A. WORP. De invloed van Seneca's treurspelen op ons tooneel.
XIV	Th. A.J.M. JANSSEN. Hebben-konstrukties en indirekt-objekts-konstrukties.
XV	D.F. SCHEURLEER. Nederlandse liedboeken. Lijst der in Nederland tot het jaar 1800 uitgegeven liedboeken. Met Supplement.
XVI	D.F. SCHEURLEER. De Souterliedekens. Bijdrage tot de geschiedenis der oudste Nederlandse Psalmberijming.
XVII	F.C. WIEDER. De schriftuurlijke liedekens. De liederen der Nederlandsche Hervormden tot 1566. Inhoudsbeschrijving en bibliographie.
XVIII	JAN VAN DER NOOT. Het bosken en Het theatre. Inleiding en aantekeningen van W.A.P. SMIT. Met medewerking van W. VERMEER.
XIX	C.B. VAN HAERINGEN. Gramarie. Keur uit het werk van zijn hoogleraarstijd.
XX	JAN TE WINKEL. Maerlant's werken, beschouwd als spiegel van de dertiende eeuw.
XXI	H. SCHULTINK. De morfologische valentie van het ongelede adjectief in modern Nederlands.
XXII	WILLEM VAN HILDEGAERSBERCH. Gedichten. Uitg. door W. Bisschop en E. Verwijs.
XXIII	F. LULOFS. Verkenning door varianten. De redacties van Het Uur U van M. Nijhoff stilistisch onderzocht.
XXIV	A.M. CRAM-MAGRÉ. Dèr Mouw - Adwaita. Denker en dichter.

 

ISBN 90 6194 412 0

Ongewijzigde herdruk van de uitgave 's-Gravenhage 1870.

Met vriendelijke toestemmn̄ing van Uitgeverij Martinus Nijhoff B.V.

 

[pagina 329]

INHOUD.

	Inleiding	Bruss. Hs.[(1)Om de vergelijking gemakkelijk te maken hebben wij hier de volgorde der stukken in het Bruss. Hs. bijgevoegd.]		V
I	Vanden testament	LXIII	246 vss.	1
II	.........	LXIV	226 vss.	3
III	Een notabel	LXV	20 vss.	6
IV	Vanden x gheboeden (Zie de verdere varianten bl. 256)	LXVI	626 vss.	6
V	Van commer van ghelde	LXVII	98 vss.	12
VI	Van vii punten die wy voer oghen hebben souden	LXVIII	204 vss.	14
VII	Vanden coninc van Poertegael	III	234 vss.	16
VIII	Dit is van ere	IV	194 vss.	18
IX	Dit is van Reyer die vos	XIV	82 vss.	21
X	Dit is van drien coeren	XVIII	280 vss.	22
XI	Dit is van beschermen	CXII	166 vss.	25
XII	Van enen cruut ende hiet selve	XLIV	310 vss.	26
XIII	Vanden vrouwen die hoer cuken wachten	CVII	164 vss.	30
XIV	Een notabel	XXIX	42 vss.	32
XV	Van Reynaert ende van Aven	CIX	224 vss.	33
XVI	Van drien bloemen	LXXXIV	78 vss.	35
XVII	Vanden waghen	XXXIII	268 vss.	36
XVIII	Een notabel van een hont	XXXIV	66 vss.	39
XIX	Van mer	LXXV	204 vss.	40
XX	Van drien figuren	CXVI	208 vss.	42
XXI	Vanden doemsdaghe ende van sterven	LXIX	350 vss.	45
XXII	Vanden goeden ridder	V	240 vss.	49
XXIII	Vander wankelre brugghen	XLVI	144 vss.	51
XXIV	Vanden serpent	XII	278 vss.	53
XXV	Dat ewangelium van Paesschen	X	242 vss.	56
XXVI	Vanden paep die sijn baeck ghestolen wert	LVII	232 vss.	59
XXVII	Van drien ghebroederen	XXXV	304 vss.	61
XXVIII	Een notabel	XCIII	6 vss.	65
XXIX	Een notabel	XCIV	6 vss.	65
XXX	Een notabel	XCV	10 vss.	65
XXXI	Van sterven	ontbr.	188 vss.	65
XXXII	Vanden ouden ende vanden jonghen	I	324 vss.	67
XXXIII	Van dominus.	II	130 vss.	71
XXXIV	Vanden goeden vrouwen (Zie de collatie van de eerste 38 verzen naar het Haagsche Hs., bl. 326).	VI	148 vss.	73

 

 

[pagina 330]

XXXV	Vander wrake Goeds	VII	130 vss.	74
XXXVI	Van Affricanus	VIII	206 vss.	76
XXXVII	Vanden wijnvaet	IX	116 vss.	78
XXXVIII	Vanden ghesellen die ommeseylden	XI	102 vss.	80
XXXIX	Vanden meerblade	XIII	120 vss.	81
XL	Vander gheboorten Christi	XV	168 vss.	82
XLI	Van seven doechden der minnen	XVI	222 vss.	84
XLII	Vander hontsschede	XVII	86 vss.	87
XLIII	Vanden rijcken vrecken	XIX	82 vss.	88
XLIV	Vanden hont die verbroeyt wort	XX	156 vss.	89
XLV	Een notabel	XXI	54 vss.	91
XLVI	Van twifel	XXII	232 vss.	92
XLVII	Van drierehande staet van heren	XXIII	150 vss.	95
XLVIII	Hoe man ende wijff sullen leven	XXIV	60 vss.	96
XLIX	Vanden twaelff maenden	XXV	212 vss.	97
L	Van sempelen ghelove	XXVI	76 vss.	100
LI	Van tregiment van goeden heren	XXVII	108 vss.	101
LII	Een exempel van partyen	XXVIII	80 vss.	102
LIII	Van gheduricheit	XXX	150 vss.	103
LIV	Vander liever tijt	XXXI	136 vss.	105
LV	Een notabel	XXXII	20 vss.	107
LVI	Van feeste van hylic	XXXVI	174 vss.	107
LVII	Vanden corencopers	XXXVII	186 vss.	109
LVIII	Vander heiliger kercken	XXXVIII	238 vss.	111
LIX	Vander dwalinghe	XXXIX	160 vss.	114
LX	Dit is van scheyden	XL	90 vss.	116
LXI	Van ghilden	XLI	204 vss.	117
LXII	Van rechtighen rechters	XLII	192 vss.	119
LXIII	Hoe deerste partyen in Hollant quamen	XLIII	170 vss.	122
LXIV	Van die achte salicheiden	XLV	270 vss.	123
LXV	Een notabel van twee wynden	XLVII	40 vss.	126
LXVI	Van drierehande lyden	XLVIII	222 vss.	127
LXVII	Een notabel	XLIX	32 vss.	130
LXVIII	Vanden spieghel	L	154 vss.	130
LXIX	Vander verrisenis	LI	120 vss.	132
LXX	Van ses articulen der werlt	LII	250 vss.	134
LXXI	Van helen	LIII	170 vss.	136
LXXII	Een notabel	LIV	22 vss.	138
LXXIII	Dit is vander ghiericheit	LV	264 vss.	139
LXXIV	Van Sinte Gheertruden min	LVI	448 vss.	142
LXXV	Een exempel van heren	LVIII	68 vss.	149
LXXVI	Vander rekeninghe	LIX	304 vss.	149
LXXVII	Een onderscheit van hilic ende van gheesteliken luden	LX	220 vss.	153
LXXVIII	Vanden ghedencke	LXI	138 vss.	155
LXXIX	Vanden zekeren hope	LXII	434 vss.	157
LXXX	Vanden woeckenaer	LXX	210 vss.	162
LXXXI	Vanden sloetel	LXXI	504 vss.	164
LXXXII	Van ruste	LXXII	174 vss.	169
LXXXIII	Hoemen voer die eere gaet schulen	LXXIII	234 vss.	171
LXXXIV	Vanden sacramente van Aemsterdam	LXXIV	378 vss.	174
	Ook nog afzonderlijk uitgegeven door den Heer A.J. Pluym, Hoogl. in het Seminarie te Warmond, onder den titel: Willem van Hildegaersberch en zijn gedicht Van den Sacramente van Aemsterdam ('s Gravenh. 1845), overgenomen uit den Katholiek, 7, 279-288.

 

 

[pagina 331]

LXXXV	Vanden monick	LXXVI	234 vss.	179
LXXXVI	Van rechters	LXXVII	126 vss.	181
LXXXVII	Vander avontuer	LXXVIII	328 vss.	183
LXXXVIII	Van hoveerde	LXXIX	76 vss.	187
LXXXIX	Een ewangelie	LXXX	120 vss.	188
XC	Vanden figure vanden mensch	LXXXI	292 vss.	189
XCI	Van tween bomen	LXXXII	184 vss.	192
XCII	Van feeste van heren	LXXXIII	110 vss.	194
XCIII	Van ja ende neen	LXXXV	144 vss.	196
XCIV	Van hoede	LXXXVI	174 vss.	197
XCV	Vanden avontmael	LXXXVII	328 vss.	199
XCVI	Vanden droem	LXXXVIII	304 vss.	204
XCVII	Vander drierehande staet der werlt	LXXXIX	380 vss.	207
XCVIII	Vanden xl daghen	XC	166 vss.	211
XCIX	Vanden doern ende vander linde	XCI	270 vss.	213
C	Van ghenoechten	XCII	166 vss.	216
CI	Hoe die heren eerst quamen	XCVI	122 vss.	218
CII	Een disputacie	XCVII	230 vss.	220
CIII	Salomoens woert	XCVIII	78 vss.	222
CIV	Vanden Lichte	XCIX	200 vss.	223
CV	Een notabel van heren	C	48 vss.	225
CVI	Van karitas	CI	256 vss.	226
CVII	Vanden boghe	CII	60 vss.	229
CVIII	Hoe die joecht overgaet	CIII	180 vss.	230
CIX	Vanden vier cussen	CIV	266 vss.	232
CX	Hoemen houden sel vrienscap	CV	78 vss.	235
CXI	Ic bin al moede, ic wil gaen rusten	CVI	126 vss.	236
CXII	Twisschen wil ende die waerheit	CVIII	178 vss.	237
CXIII	Vander bedevaert	CX	108 vss.	239
CXIV	Wat een reyn wijff waerdich is	CXI	144 vss.	240
CXV	Van goeden gedachte	CXIII	112 vss.	242
CXVI	Hoe doude jonc willen wesen	CXIV	216 vss.	243
CXVII	Hoemen tende sal kennen voer tbeghin	CXV	108 vss.	246
CXVIII	Opt voersien	CXVII	200 vss.	247
CXIX	Vanden hofman	CXVIII	136 vss.	249
CXX	Dat elc sinen meerren ontsiet	CXIX	140 vss.	251
	Rijmspreuken		236 vss.	253
	Varianten van fragment R.			256
	Verklarende Woordenlijst			257
	Nalezing			326
	Verbeteringen			328