Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Proeve eener theorie der Nederduitsche poëzy (2002)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.21 MB)

XML (0.61 MB)

tekstbestand






Editeur

F. Bulhof



Genre

proza
sec - letterkunde

Subgenre

poëtica


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Proeve eener theorie der Nederduitsche poëzy

(2002)–O.C.F. Hoffham–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

§. 65. Het rymen is de kunst der kunsten

Het rymen is de kunst der kunsten. Te willen bewyzen, dat het rymen waarlyk eene kunst zy, dit ware, op den vollen middag betoogen

[pagina 140]
[p. 140]

dat het dag is. Genoeg, dat een dichter, zonder deeze kunst fiks te verstaan, een botterik is:

 
Indien ge, ô dichter, dan zo hard en kwastig zyt,
 
In uwer vaerzen trant, als die van de eerste tyd,
 
Toont ge, als een bottrik in de Rymkunst, u te draagen.
 
(Pels, Dichtkunst, bladz. 26) Ga naar voetnoot408

En Vondel dringt derhalve voor alle dingen zeer daarop aan, ‘om zich van de rymkunste meester te maken’ (Aenleid. ter Nederduits. dichtk.) Ga naar voetnoot409. --- Ook is het bekend, hoe Rabener over deeze kunst uitwyd; als onder anderen:

 
Gy, die de rymkunst haat, erken uw dwaling; hoor, enz.
 
(Nomsz, Mengelw., bladz. 189) Ga naar voetnoot410

en:

 
Verbid der muzen toorne, en leer de rymkunst eeren.
 
(Bladz. 190)

Deeze rymkunst nu is de kunst der kunsten: want zy overtreft alle andere vrye kunsten, naardien zy tot het bereik en ter verzadiging aller zinnen zich uitstrekt, 't welk van geene andere kunst kan worden gezegd. Het oog beschouwt de strookende rymwoorden met veel vermaak; het oor hoort hen met verrukking; het gevoel word daardoor krachtig getroffen; de kiesche genie vind 'er smaak in; en wie riekt het niet, als hy lagchen, vryheid, hemel, liefde, enz. ontmoet, welk rymwoord 'er op staat te volgen? En -- sans comparaison -- wie verzucht hier niet?

 
ô Mann', zon, spel, bloem, troost! wanneer in 's hemels stoelen
 
 
 
Zal elk u smaeken, zien, aanhooren, ruycken, voelen!
 
(Vondel, Helden Gods, bl. 4) Ga naar voetnoot411

[pagina 141]
[p. 141]

Ook noemen de poëeten deeze kunst der kunsten te recht een goddelyke kunst. By voorbeeld:

 
Gy, nooitvolprezen kunst, uit godlyk zaad geteelt!
 
Die met uw tovertaal de vlugge zinnen streelt, enz.
 
(J. Fortmans, Dichtlievende Mengeling, bl. 134) Ga naar voetnoot412

en:

 
ô Goddelyke kunst, hoe streeld gy myn gemoed! ---
 
Geef dat myn rym altoos gepaard ga met de reden.
 
(Proeve van Dichtoeffening, door A.L.F. en A.P.S., bl. 126) Ga naar voetnoot413

voetnoot408
Pels, Dichtkunst, r. 683-685. Zie noot 401.
voetnoot409
Aenleidinge ter Nederduitsche dichtkunste, (WB V, p. 485, r. 48-49).
voetnoot410
Nomsz, Mengelwerken, p. 189 en 190 (Nomsz' Rabener-bewerking).
voetnoot411
De Helden Godes des ouwden Verbonds (WB II, p. 323, r. 29-30).
voetnoot412
Joan Fortman, Dichtlievende Mengelingen, ‘Groot nieuws voor de Dichters’, r. 9-10 (‘Fortmans’ is een drukfout). Zie noot 57.
voetnoot413
Proeve van dichtoeffening, ‘Aen de dichtkunst’, r. 1 en r. 13.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken