Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2 (1977)

Informatie terzijde

Titelpagina van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2
Afbeelding van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2Toon afbeelding van titelpagina van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (9.29 MB)

XML (2.63 MB)

tekstbestand






Editeur

H.W. van Tricht



Genre

proza

Subgenre

non-fictie/brieven


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

(1977)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Tweede deel


Vorige Volgende
Regelnummers proza verbergen
[pagina 389]
[p. 389]

560Ga naar voetnoot* Aende HH. van de Reke der Graeflijkheit.

1 Ede &c.

 

2 Inde bekaedinge der gemeente ende maetlanden achter Hujzen,Ga naar eind2 3 waer van de hier nevensgaende reqe ende contract gewaeghen, enGa naar eind3 4 heb ick nae behoorlijke Informe niet dan apparentie van merkelij-Ga naar eind4 5 ken oorbaer gevonden, maer dit obstakel. Die van Hilfersom, al- 6 hoewel de voors reqe op den naeme van Naerden ende de gemeene 7 dorpen van Goeilandt is ingestelt, en hebben nojt in 't presenterenGa naar eind7 8 derzelve bewillight gelijk ook hunne teekening onder 't voorsGa naar eind8 9 contract niet vernomen wort: ende dat om tweederleij redene. 10 D' eerste is, dat de Maetlanden in hunne jurisdictie leggende, on-Ga naar eind10 11 gelijk hoogher, dan 't meeste deel der andere zijn, ende derhalven 12 aen 't onheil der inundatie niet oft immers zeer weenigh onder-Ga naar eind12 13 worpen: de tweede, dat tot de bekaedinge derzelve landen, mits 'tGa naar eind13 14 voordeel der voors hooghte, niet en zoude behoeven de helfte vanGa naar eind14 15 de kosten, tot die van d'andre vereischt. Ende dunkt hun bujtenGa naar eind15 16 redene, in eenpaerigheit van lasten te treeden, daer niet alleen 'tGa naar eind16 17 interes, maer ook het advantage van den grondt zoo ongelijk is; 18 nochte en is het mij gelukt parthijen tot accoort te brengen, doorGa naar eind18 19 verscheide conferentien, die mijne rescriptie dus lang hebben ver-Ga naar eind19 20 wijlt. Wel offereren die van Hilfersom (alhoewel hun liever waer 21 hondert gulden ujt te keeren, mits dat het werk achter bleeve) omGa naar eind21 22 dien van Naerden ende d'andere dorpen te gemoete te komen, tot 23 eighen koste te bekaeden de breette hunner maetlanden, aen de 24 Zujderzee; daerenboven te draeghen de halve kosten, aen twee 25 zijlen, die men ter wederzijde van de voors landen zouden moghenGa naar eind25 26 goedt vinden te leggen, ook schouwen daer op te gedoghen, endeGa naar eind26 27 voorts alles te helpen regeren ende administreren, op den voet bij de 28 reqe ende 't contract voorgestelt. Ende naerdien zij niet wijder enGa naar eind28 29 zijn te brengen, nochte zoo vruchtbaer een' zake die tot prejudicieGa naar eind29 30 van niemandt anders schijnt te strekken, dient naergelaeten, zoudeGa naar eind30 31 mij, onder verbetering, 't naeste dunken, dat het octroij den Requi-Ga naar eind31 32 ranten wierde verleent, mits laetende die van Hilfersom bestaenGa naar eind32 33 met hunne presentatie, oft remitterende aen Commissarisen vanGa naar eind33 34 UEd.Mo. het arbitrage van den afslagh, dien zij over ijder morghenGa naar eind34 35 lands, in de gemeene kosten, ten aenzien hunner voors pretentie,Ga naar eind35 36 zouden behooren te genieten. In het kiezen voorts ende verkiezenGa naar eind36 37 successivelijk, vande Waerslujden oft Administrateurs der voorsGa naar eind37

[pagina 390]
[p. 390]

38 bekaedinge, ende 't exerceren van hunnen dienst, volghends de 39 forme bij de reqe ende contract, ontworpen, en zie ick geen in-Ga naar eind39 40 convenient; mits dat men de Requiranten authorizere, om de 41 Gëeligeerden te constringeren tot het aenveirden ende ujtvoerenGa naar eind41 42 hunner charge, bij alsulke peenen, als daer ter plaetse worden ge-Ga naar eind42 43 practizeert, tegens de geenen die weigheren zich in de respective 44 rechtsbanken te laeten gebrujken: mits ook, dat d'oudste in dienst 45 van de twee mannen, tot Naerden gekooren, hebbe d'authoritejtGa naar eind45 46 van d'andere te convoceren, waer ende wanneer het zal van noode 47 wezen: ende dat de zelfste zich regulerende nae 't gedraeghen derGa naar eind47 48 meeste stemmen van 't Collegie, gehouden zij, de geenen, die on-Ga naar eind48 49 willigh zijn om hun contingent inde kosten op te brengen, te roepen 50 voor de vierschaer van Naerden ende naer condemnatie, de voors 51 kosten te doen innen, door den schout der zelver stede, bij parateGa naar eind51 52 executie te dirigeren aen de vruchten, beesten, oft andere goederen 53 hun toebehoorende. 'T geen wijders van eenighe questien, delicten,Ga naar eind53 54 oft mesusen, aen de voorzeide bekaedinge oft ujt zaeke derzelve 55 kan komen voor te vallen, zal moghen gelaeten worden ter decisie 56 vande ordinaris gerechten der plaetse. Ende niet anders speurende, 57 waer ni UEd.Mo. dezenaengaende te dienen, zal ick dezelve Gode 58 den almoghenden, nevens wensche van gelukzalighe regeringe, 59 bevolen laeten, ende in haere goede gratie,

60 Ede &c.

61 UEd.Mo.

62 Onderdaenen dienstwen

63 P C Hóóft.

62 Ujt Amsterdam, den xijen

63 Jan a 1633.

 

Hooft overlegt met de Rekenkamer een plan van Gooiland voor de kostenverdeling der bekading van de Huizer meent en daarbij gelegen maatlanden. Hilversum gaat er niet mee akkoord. Het wil voor een geringer aandeel dan de overige deelhebbers worden aangeslagen. Zoals de stafkaart (sch. 1: 25000) aantoont, is dat aan de Zuiderzee gelegen weiland nog verdeeld in percelen waarmee Huizen, Naarden, Bussum, Laren en Hilversum betrekkingen onderhouden. Ook de 0.30 tot 0.50 m hogere ligging van de Hilversumse portie en die van de uitwateringssluizen, misschien die waarvan in de brief sprake is, blijken daar duidelijk. Vgl. 562.

voetnoot*
559 vacat.
[tekstkritische noot]Minuut. UBA II C 11.360. Een doorgehaald ontwerp II C 11.358.
T. r. 16-17 een schijnbare open variant ontstond doordat H. eerst schreef ‘'t interes ende 't advantage’, dit veranderde in ‘niet alleen 't interes maer ook het advantage’ en ‘ende’ vergat door te strepen.
eind2
bekaedinge: het voorzien met kaden, d.z. waterkeringen, minder zwaar dan dijken; gemeente: meent, schaarweide; maetlanden: weilanden.
eind3
contract: overeenkomst, nl. de onderhavige afspraak tussen Naarden en de dorpen.
eind4
apparentie...oorbaer: blijk van aanmerkelijk nut.
eind7
ingestelt: opgesteld.
eind8
gelijk...wort: ze hebben het dan ook niet ondertekend.
eind10
ongelijk: veel.
eind12
immers: althans.
eind13
mits: wegens.
eind14
niet...helfte: nog niet de helft zou nodig zijn.
eind15
butjen redene: onredelijk.
eind16
eenpaerigheit: gelijkheid, dus hoofdelijke omslag; daer: terwijl (immers); niet alleen...advantage: niet alleen het belang bij een hogere waterkering, maar ook het profijt (door vruchtbaarheid, grondwaterstand enz.).
eind18
nochte...gelukt: en het is mij niet gelukt.
eind19
verwijlt: opgehouden.
eind21
achter bleeve: achterwege zou blijven.
eind25
zijlen: verlaten, ontwateringssluizen.
eind26
goedt vinden: besluiten; schouwen: inspecties op vaste tijden.
eind28
niet wijder en zijn te brengen: niet verder zijn te krijgen.
eind29
nochte...naergelaten: en zo'n nuttige zaak, die tot niemands nadeel schijnt te strekken, niet behoort te worden nagelaten.
eind30
zoude (het)
eind31
't naeste: het beste, het meest voor de hand liggende (WNT naast 1391 4); octroij: recht, machtiging.
eind32
bestaen: volstaan.
eind33
presentatie: aanbod; remitterende aen: te verwijzen naar.
eind34
het arbitrage: de vaststelling, bij bemiddelende uitspraak; afslagh: vermindering (per morgen).
eind35
ten aenzien hunner voors pretentie: hun genoemde eisen in aanmerking nemende.
eind36
kiezen ende verkiezen: het opstellen van een nominatie en het kiezen daaruit, vgl. 1058, 1059.
eind37
Waerslujden: administrateurs van een waterschap, polder enz.
eind39
forme: omschrijving.
eind41
Gëeligeerden: gekozenen, nl. de waerslujden; constringeren: dwingen.
eind42
charge: taak, functie; peene: straf; worden gepractizeert: gebruikelijk zijn; het lidmaatschap, bij toerbeurt, van de plaatselijke bestuurs- en rechtscolleges, was verplicht.
eind45
d' authoritejt van d'andere (mv.): de bevoegdheid om de anderen.
eind47
de zelfste, d.i. dezelve, nl. d'oudste; gedraeghen: behelzen, de inhoud.
eind48
gehouden: verplicht.
eind51
bij...goederen: door onmiddellijk te voltrekken vonnis, in de vorm van beslaglegging op veldvruchten, vee of andere goederen.
eind53
wijders: verder; 'T geen...voor te vallen: Wat voor kwesties, overtredingen of misbruiken er zich zouden kunnen gaan voordoen.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

auteurs

  • H.W. van Tricht

  • F.L. Zwaan

  • D. Kuijper Fzn.

  • Franco Musarra