Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3 (1979)

Informatie terzijde

Titelpagina van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3
Afbeelding van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3Toon afbeelding van titelpagina van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (8.21 MB)

XML (2.14 MB)

tekstbestand






Editeur

H.W. van Tricht



Genre

proza

Subgenre

non-fictie/brieven


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 3

(1979)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Derde deel


Vorige Volgende
Regelnummers proza verbergen
[pagina 274]
[p. 274]

1033 Aen mijnen Heere, Mijnen Heere Joachim van Wikkevoort, Ridder, Raedsheere van haere Hooghejt van Hessen, op de singel, bij Jan Rooden tooren, in de ploegh tot Amsterdam.

Loont.

 

1Mijn' Heere, ende Neeve,

 

2Wen U. Ed. schoon zich in ijetwes tegens mij onvrundtlijkerGa naar eind2 3 quaeme te bewijzen, zoo zoude d'ontallijkhejt der gunsten, vanGa naar eind3 4 haer genooten, mij niet laeten voelen dat 'er ijet afging. Zoo verre 5 is 't van daer, dat ik het ujtstellen van U. Ed. Gestr. laeste verkund-Ga naar eind56schapping, 't welk met volle rede geschiedt is, voor plichtverzujmGa naar eind6 7 zouw kunnen rekenen. U. Ed. Gestr. gelieve ook te gelooven, dat, 8 zoo ik op gister t'Amsterdam geweest waer, ik niet gefaeld zoude 9 hebben, uwer Ed. Gestr. de moejte van 't schrijven af te neemenGa naar eind9 10 door een' andre moejte, misschien immers zoo verdrietigh;Ga naar eind10 11 naemelijk door mijn verzoek. Maer onze Neef van Zurk, zijnde,Ga naar eind11 12 met zijn huisvrouwe, hier verscheenen op dinxdagh lestleden, ende 13 op Donderdagh vertrokken nae Lejde, om des zaeterdaghs weder 14 herwaerts te keeren, is oorzaek geweest, dat mijn' Hujsvrouw met 15 haere dochters gister zijn' Hujsvrouw naer Amsterdam ging ver-16zelschappen, om zijner Ed. zoo veel tijdlijker t'ontmoeten. Zijn'Ga naar eind16 17 Ed. heeft ons wel eenighe loopmaeren over gebraght: maer alles is 18 mij laf, bij 't zout der bondighe brieven van U. Ed. Gestr.: behalvenGa naar eind18 19 dat zij doorgaends niet dan gewisse waerhejt, daer men op staen 20 magh, melden. Men moet bekennen, dat de Graef van Harcourt 21 een' sterke Fortujn heeft, indien 't geen van U. Ed. Gestr. voorGa naar eind21 22 twijfelachtigh wort ujtgegeeven, bevonden wort zeker te gaen. DeGa naar eind22 23 naeste brieven zullen ons ujt den droom helpen: waernae mij zeer 24 verlangt; ende niet min nae beschejdt hoe de aenslagh van den 25 Cardinael Infant op 't legher voor Atrecht, oft op den toevoer derGa naar eind25 26 Franchojzen derwaerts, zal afgeloopen wezen. Daerentussen staetGa naar eind26 27 het mij, naer de kleene oft geene kennis, die ik heb van krijszaeken, 28 wat vreemdt voor, dat een hejr, 't welk den vijandt aen de bewal-Ga naar eind2829lingen niet heeft kunnen keeren, den zelven, wanneer hij noch denGa naar eind29 30 ujtval der belegherden te baete kreegh, zoude verwonnen hebben,Ga naar eind30

[pagina 275]
[p. 275]

31 ende zoo groot een' neerlaegh daeronder gedaen. Ik vreeze al teGa naar eind31 32 zeer, dat de hinkende boode heel andre tijding zal brengen: endeGa naar eind32 33 dat men smaeklijk gerucht ujtstrojt, eensdeels om de gemeente nietGa naar eind33 34 klakkeloos te verbluffen, eensdeels om 't legher voor Atrecht bijGa naar eind34 35 adem te houden, en den belegherden angst aen te jaeghen: doorGa naar eind35 36 welke konstenaerijen wel eer goede steden verschalkt zijn, en totGa naar eind36 37 overgift beweeght. Maer 't is te duchten, zoo de zaek op dezeGa naar eind37 38 moere lejdt, dat de Cardinael Infant middels genoegh zal vinden,Ga naar eind38 39 om dien van binnen 't hart onder den riem te steeken, met over-Ga naar eind3940brieven van de rechte geleghenhejt der dingen. 'T waere ook zekerGa naar eind40 41 wel een' overgroote gunst des gelux, dat het den Graef van 42 Harcourt, door d'eighen' handen van zijnen vijandt, zoude hebben 43 doen spijzen; en daerenboven des andren daeghs den Burghgraef 44 van Turenne, met zoo veel versch volx ende voorraeds in 't legherGa naar eind44 45 gebraght. Maer zoo het tegendeel gebeurt is, 't werk voor Atrecht 46 zal 'er, mijns bedunkens, nae lujsteren, en een' quaede kreukGa naar eind46 47 neemen. Ook kan ik voor geen goedt teeken aenzien, dat de 48 Spaenschen zijn koomen legheren tussen Atrecht en Dourlans.Ga naar eind48 49 Want hoe zullen de geenen, die hun dit niet hebben kunnen belet-50ten, hun kunnen verbieden 't zelfste te doen op den wegh van An-Ga naar eind5051cre? Aen dit bedrijf schijnt de Cardinael Infant meester van 't veldtGa naar eind51 52 te wezen. Doch, die de geleghenhejt der plaetsen ken, zoude beterGa naar eind52 53 hieraf kunnen oordeelen. Dat 's Paus bode, in dit gewright van 54 tijde, voorslagh van pajze doet, schijnt wel een' deun; indien hetGa naar eind54 55 voor Turin niet quaelijk gegaen is, en de Franchojzen daerover deGa naar eind55 56 ooren tot voorstel van Bestandt nijghen. Beklaghlijk Dujtslandt! 57 U. Ed. Gestr. troost het ijetwes, met hoope van afwending der 58 Kajzarsche krachten, door 't overgaen van Atrecht, oft eenighenGa naar eind58 59 toeleg des Prinsen van Oranje. Dan 't eerste is onzeker, ende, in 60 allen gevalle, geschaepen te traegh bij te koomen: van het tweede 61 hoort men nauwlijx woordt oft windt: 't welk mij grootlijx ver-62wondert. Onz volk moet bijster afgemat zijn door de harde 63 betegeningen in Vlaendre; oft de plaetsen des vijands al te wel ver-Ga naar eind6364zorght; dewijl zijn' Hooghejt dus lange haere rust houdt, die haerGa naar eind64 65 plagh haest te verveelen. Brisak dan, naer ik scheppe ujt U. Ed.Ga naar eind65 66 Gestr. schrijven, is Fransch zonder tegenzeggen. Ziet daer het werk 67 ten ejnde, om 't welk zoo veel is t'zaemen gehaelt. God geeve U.Ga naar eind67 68 Ed. Gestr. zoo zij nae den Haegh trekt, gelukkighe rejze, en 69 wederkoomst, op de welke ik hoope door haer van ijet bezondersGa naar eind69 70 verstendight te worden. Im middel <s> gebied' ik mij, op 't 71 nedrighste t'haerwaerts, kussende met haeren oorlof de waerde 72 handt van Mê Vrouwe onze Nichte, nevens eerbiedighe groetenisse

[pagina 276]
[p. 276]

73 ook van mijn' Hujsvrouwe ende onz gezelschap, welx wachten mij 74 geenen tijdt laet om U. Ed. Gestr. geduldt, in 't lezen van deze 75 ongerijmde brabbelingen, langer te misbrujken, dan met zeggen,Ga naar eind75 76 dat is, ende altijds blijven wil,

77Mijn' Heere ende Neeve,

78U. Ed. Gestr.

79Onderdaenste, verplichtste

80dienaer,

81P.C. Hóóft.

80Van den Hujze te Mujde,

8129 Julij. 1640.

 

Vervolg. Breisach is door de Fransen veroverd. - De Prins onderneemt onbegrijpelijk weinig.

[tekstkritische noot]Origineel. UBA II C 13.213.
eind2
Wen...bewijzen: Al geviel het ook, dat u zich in enig opzicht minder vriendelijk tegen mij toonde.
eind3
zoude (...) mij niet laeten voelen: zou (...) maken dat ik niet voelde.
eind5
van daer: er vandaan.
verkundschapping: mededeling.
eind6
met volle rede: volkomen gemotiveerd.
eind9
de moejte af te neemen: de last te besparen.
eind10
immers zoo: wèl zo.
eind11
verzoek: bezoek.
eind16
tijdlijker: eerder.
eind18
bij: vergeleken met.
behalven dat zij: terwijl zij (de bondige brieven van v.W.) bovendien.
eind21
voor twijfelachtig wort ujtgegeeven: als twijfelachtig wordt meegedeeld.
eind22
zeker gaen: zeker zijn.
eind25
oft op den toevoer, vgl. 1032 r. 47.
eind26
staet mij vreemdt voor: komt mij vreemd voor.
eind28
een hejr: het Franse leger dat Atrecht ingesloten houdt.
de bewallingen: de circumvallatie, vgl. 896.
eind29
hij, nl. de vijand.
eind30
de belegherden: het Spaanse garnizoen van Atrecht.
eind31
een neerlaegh gedaen: een slachting aangericht.
eind32
de hinkende boode: de latere brenger van ongunstiger berichten (WNT bode 32 4e al.).
eind33
smaeklijk: aangenaam, gunstig klinkend.
de gemeente...verbluffen: het publiek niet plotseling te laten schrikken; eensdeels (...) eensdeels: eensdeels (...) anderdeels.
eind34
bij adem houden: de moed erin doen houden.
eind35
door welke konstenaerijen: kunstgrepen als waardoor.
eind36
wel eer: vroeger wel; goede: sterke.
eind37
zoo...lejdt: als het zo met de zaak gesteld is (vgl. 260 r. 4).
eind38
middels (gen. part.).
eind39
overbrieven: per brief oversturen (door postduiven).
eind40
rechte: ware.
het: het geluk.
eind44
't legher: Harcourt's legerplaats voor Turijn.
eind46
'er nae lujsteren: er invloed van ondergaan; een quaede kreuk neemen: een ongunstige keer nemen.
eind48
Dourlans: Doullens.
eind50
den wegh van Ancre: (stadje aan de gelijknamige rechterzijrivier van de Somme, ten Z. van Atrecht) de belegeraars worden van de wereld afgesneden.
eind51
Aen dit bedrijf enz.: Naar deze handelingen te oordelen schijnt de C.I. het open veld te beheersen.
eind52
ken (conj.): kende.
eind54
een deun: een grap; indien...is: tenzij het voor Turijn slecht afgelopen is.
eind55
daerover: daardoor.
eind58
't overgaen van Atrecht: dit had 9 aug. plaats (zie het ooggetuigeverslag vVI. III 478, Bijl. V en desgewenst de dramatisering door E. Rostand, Cyrano de Bergerac, 4e acte).
eind63
betegeningen (pur.): rencontres, gevechten.
eind64
die: welke rust.
eind65
haest: gauw; ik scheppe ujt: ik ontleen aan.
eind67
t'zaemen gehaelt: als voorbereiding bijeengebracht (WNT samenhalen 45 1).
eind69
op de welke: bij welke gelegenheid.
eind75
ongerijmde brabbelingen: waardeloze praatjes.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

auteurs

  • H.W. van Tricht

  • F.L. Zwaan

  • D. Kuijper Fzn.

  • Franco Musarra

  • R.E.O. Ekkart