De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

De fordrukking

Der wiene gâns jierren foar-by gien sûnt Jozef stoarn wie en bigroeven yn it lân fan Egypte en der wie hiel hwat foroare yn dy tiid. De lytse famylje fan Jakob, noch gjin sawntich sielen, destiids sa gastfrij troch de Farao ynhelle, wie útgroeid ta in machtich folk en woun noch altyd hurd oan. Mar nou wie der gjin kening dy't har de hân boppe de holle hâldde en har noege yn syn hûs; op 'e troan fan Egypte siet nou in Farao, dy't Jozef net kend hie en dy't in hekel hie oan alle frjemde stammen yn syn ryk en yn it bysûnder oan it folk fan Israël.

Hy wie in echte Egyptner, dizze Farao, hiel oars as de keningen út 'e tiid fan Jozef, dy't fan bûten ynkommen wiene en dy't nou it lân útdreaun wiene. Dit nije keningshûs woe Egypte great meitsje en sterk, it woe oare folken bitwinge en syn soldaten nei fiere lannen stjûre en dêrom koene se gjin frjemde folken binnen de grinzen hawwe. It soe ommers wêze kinne, as de fijân oan 'e grinzen stie, dat dit folk fan 'e Hébreën nei de fijân oerroun en sa Egypte de ûndergong die. De kening fortroude it net langer, dat dat frjemde folk yn syn ryk wenne en al mar dijde en dijde, in ûnwaer dat opsetten kaem. Der moast hwat oan dien wurde, nedich, en mei syn riedslju makke er in plan om it folk fan God der ûnder to krijen.

Der waerd in wet ôfkundige dat it folk fan Israël oproppen wurde koe om heare-tsjinst to dwaen, dat bitsjutte dat de mânlju opkomme moasten om foar de kening to arbeidzjen. Der wie wurk genôch yn Egypte: op it lân en by de rivier om stiennen to bakken en oars wol oan 'e grins dêr't twa stêdden boud waerden. De kening hope dat, as it wurk mar swier genôch wie en de dagen lang, gâns mânlju siik wurde soene

[p. 86]

en stjerre en dat hja yn elk gefal gjin moed mear hawwe soene om tsjin 'e kening op to stean en de fijân to helpen.

Dat alle geduerigen waerden de mânlju oproppen en moannen en moannen bleauwen se wei, sa lang, dat har eigen lân thús syn gerak net krige en de froulju foar it fé soargje moasten. Dat duorre jierren en jierren sa en de wetten waerden aloan stranger en de arbeidstsjinst al hurder en swierder. Elke nije kening dy't op 'e troan kaem lei it folk swierder lêsten op, mar hoe swier it ek waerd, it folk fan Israël woechs noch altyd oan; it like wol oft it ûnder de fordrukking noch hurder groeide. Al lang wennen se net mear yn Gosen allinne, mar troch hiele Egyptelân en sels yn 'e keningsstêd en de kening walge fan dat frjemde folk mei har opsichtige bûnte mantels en har swiere burden. En hoe mear't it folk oanwoechs, nammersto fûlder waerd syn haet.

As er wiis west hie, dy kening, dan hie er bigripe moatten, dat er it folk der noait ûnder krije koe, dat it ûnder de biskerming stie fan in machtich God en dat it dêrom allinne groeije koe tsjin 'e fordrukking yn. Mar dat woe de Farao krekt net leauwe! De God fan dat slave-folk koe net sterker wêze as de goaden fan Egypte. Hy soè dat folk der ûnder bringe, as it sa net koe mei dy swiere heare-tsjinsten, dan wist er wol oare middels...

Hy liet de beide goedfrouwen komme, dy't holpen as der in berntsje to wrâld kaem en hy droech har op om goed ta to sjen oft it in jonkje wie of in famke; de famkes mochten se yn it libben hâlde, mar alle jonges moasten se to-mûk deadzje. De goedfrouwen hearden it wreed bifel en gyngen hinne en... lieten de jonkjes libje; hja koene it net oer har hert krije dy lytse, ûnskuldige berntjes to formoardzjen; dan moast de wrede kening har mar straffe. Mar doe't de kening it to witten kaem en har ta forantwurding rôp, makken se der har ôf en straf krigen se net: ynpleats seinge de Heare har en biskerme se.

Mar noch joech de Farao syn plannen net oer; as it dan net to-mûk koe, dan mar iepen en bleat. Hy liet in wet meitsje dat de jonkjes fan 'e Israëliten, fuort as se berne wiene, fordronken wurde moasten yn 'e rivier. In deadlike skrik foel oer it fordrukte folk; hja koene earst hast net leauwe dat it wier wie, mar de tsjinners fan 'e kening krongen yn 'e huzen en namen de jonkjes mei en smieten se yn it wide wetter. De memmen jammeren en de heiten rôllen de fûsten op, mar hwat koene se bigjinne tsjin soldaten mei spear en swurd? It like wol dat dit de ein waerd fan it folk fan Jakob. As dizze freeslike wet der bleau, as al de jonkjes dea makke waerden, dan soe it folk útstjerre. Mar ek yn dizze greate need bleau de Heare goed oer syn folk: Hy makke dat lang net oeral it wurd fan 'e kening dien waerd en dat de wet ek net lang fan krêft bleau. Miskien dat de Egyptners itsels to wreed founen en net meihelpe woene; miskien dat de kening ta oar ynsjoch kaem en tocht dat er op dy menear ek al dy tûzenen wurk-slaven kwyt rekke, dy't bouden oan syn stêdden of tichelstiennen bakten by de gleone oune. It wie yn elk gefal net út barmhertichheit dat er him foroare en de heare-tsjinsten waerden noch helte swierder en duorren noch wer langer.

Soms waerden se der hast moedeleas ûnder en winsken se mar dat de dea har weinaem. Der wiene ek net folle mear dy't noch wisten fan Jakobs God en fan al dy âlde biloften en dy't noch hope hiene op better tiden.

Mar, al forgeat dan it âlde folk syn God, de Heare forgeat har net. Hy tocht oan har yn dizze swiere need en al dy lange einleaze jierren wurke er oan har rêdding. Nimmen wist it, mar krekt yn dy swiere tiid makke God syn folk in rêdder klear en de man dy't Hy dêrta útsjoen hie, groeide op yn it hûs fan de wrede Farao...