Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1) (1949)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)
Afbeelding van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)Toon afbeelding van titelpagina van De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (7.20 MB)

Scans (131.96 MB)

XML (1.68 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

bijbel / bijbeltekst(en)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Hillige Histoarje. It Alde Testamint (Deel 1)

(1949)–Ulbe van Houten–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

It lôgjende toarnbosk

Fjirtich lange jierren hie Mozes nou by syn skoanheit west; fjirtich jier hie er de keppel hoede yn 'e toarre steppe en hy wie gâns foroare. In man fan tachtich jier wie er nou, noch geef en sterk, mar dochs net jong mear en mei griis hier; hy like net folle mear op dy donkere, driftige prins dy't in Egyptyske driuwer delhoude en dy't it foar de sawn dochters fan Rehuël opnaem, dy't er noch noait earder sjoen hie. Né, it wie deselde Mozes net mear fan doe en

[pagina 92]
[p. 92]

net allinne fan úterlik wie er foroare: hy wie rêstiger wurden en gâns geduldiger en foaral ek needriger. Dy greatske dreamen fan alear dêr koe er nou om glimkje en hy hie gjin oanstriid mear om in folk to forlossen en to lieden nei it biloofde lân; bytiden wie er tankber dat er allinne mar syn skiep en geiten hie om op to passen en net de soarch foar in machtich en ûntankber folk.

Dat woe net sizze dat er syn folk forgetten wie; de kearen dat der nijs út Egypte kaem oer de fordrukking dy't aloan slimmer waerd, kaem al dat âlde wer boppe; dan seach er himsels wer gean troch de rigen fan 'e slaven, dan hearde er it kletsen wer fan stokken op 'e bleate rêggen, dan hearde er it jammerjen wer fan dy iene dy't er doe dy deis wreke hie. Nei al dizze jierren fielde er him alhiel in Israëlyt, in frjemd by de stam fan Midian, mar om't er nou ienris by har wenne, skikte er him alhiel nei har wetten en seden. Syn earste soan, Gersjoom, hie er bisnien, lyk as God oplein hie oan alle bern fan Abraham, mar by de twadde wie it der net mear fan kommen. Sippoara, syn frou, hie it opkeard; hja foun it in wreed gebrûk en Mozes hie har sin dien, alhoewol't er wist dat it in great kwea wie. Hy kaem dochs noait wer by syn folk, tocht er bitter; noch in mannich jierren, dan soe er stjerre en hja soene him bigrave yn dizze wyldernis. It griene Egypte soe er wol noait wer sjen en Kanaän, it lân fan de âffears, fansels hielendal net...

Op in kear doe't er tige fier fan hûs swalke wie en de keppel weide by de berch Hoareb, seach er in toarnbosk, dat yn flammen stie mar dat net forbaernde. In great wûnder wie dat en hy gyng der op ta om to sjen hoe't dat dochs koe. Doe't er tichtby wie kaem der in stim út it lôgjende fjûr: ‘Mozes, Mozes!’ Hy bigriep dat it gjin minskelûd wêze koe en earbiedich sei er: ‘Sjoch, hjir bin ik!’ De stim antwurde: ‘Kom net tichterby! Doch dyn sandalen út, hwant it plak dêrstû stiest is hillige groun.’

Mozes die hwat him oplein wie en wachte; dy wûndere stim soe wis noch mear to sizzen hawwe en hy tocht nei oer alles dat er de lêste tiden dien hie. Soe it God wêze, dy't kaem om him to straffen oer it ien of oare kwea? De stim spriek fierder. ‘Ik bin dyn heite God, de God fan Abraham, de God fan Izaäk, de God fan Jakob. Ik haw de fordrukking fan myn folk dat yn Egypte is, wol klear sjoen. Dêrom bin Ik delkommen om it to forlossen út 'e hân fan 'e Egyptners, en it op to fieren nei in goed en rom lân, nei in lân oerrinnende fan molke en hunich, nei de lânsdouwe fan 'e Kanaäniten en fan 'e Hethieten, fan 'e Amoariten en 'e Feareziten en fan 'e Heviten en 'e Jebusiten. Nou dan, kom, ik sil dy ta de Farao stjûre, om myn folk, Israëls bern, út Egypte op to fieren.’

Mozes hie, doe't God himsels bikend makke, de mantel om 'e holle wuolle; hy doarst net yn it fjûr op to sjen, dêr't God yn wie. Mar like goed hearde er elk wurd dat Er spriek en in great fortriet wâlle op yn syn hert. Hy moast Israël forlosse! Och God, tocht er, doe yn Egypte, hwat hie ik it doe graech dwaen wollen; as Jo doe kommen wiene... Mar dit is fjirtich jier to let! Nou kin it net mear. O, nou noch jong to wêzen, jong en moedich. En drôvich sei er: ‘Hwa bin ik, âld man, dat ik ta de Farao gean soe en dat ik Israëls bern út Egypte fiere soe?’

De Heare antwurde: ‘Mar Ik gean mei dy en Ik sil dy helpe. En dit sil dy it teken wêze dat Ik dy stjûrd haw: letter sil dat folk My tsjinje op dizze berch.’ En noch, nei dy bilofte fan godlike help, miende Mozes dat er dit greate wurk net dwaen koe. ‘Sjoch, as ik ta myn folk kom en ik siz dat de God fan har âffears my stjûrd hat, dan sille se wis freegje: hoe is Syn namme?’

En ek dit biswier woe God genedich weinimme. ‘Ik bin dy't Ik bin’, spriek Er plechtich, en mei dy namme ‘Jahwè’ of, lyk as it letter yn ús tael wurden is, ‘de Heare’, woe er neamd wurde fan Syn folk. ‘Dat gean hinne en siz tsjin 'e âldsten fan it folk, dat de Heare, de God fan Abraham dy to foaren kommen is en dat er har binearing sjoen hat en dat er jim opfiere wol út it slavehûs fan Egypte nei in lân dat fan molke en hunich oerrint. En dêrnei sille jim nei de Farao gean en dû silst sizze: De Heare, de God fan 'e Hébréën is ús tomjitte kommen; lit ús nou in wei fan trije deireizen yn 'e woastine gean om dêr de Heare in offerfeest to hâlden. Mar Ik wit dat er jim net gean litte sil, dat Ik sil Egypte slaen mei al myn wûnders en dan sil er jimme fuortgean litte. En net mei lege

[pagina 93]
[p. 93]

hannen sille jimme gean, mar elk sil fan syn buorlju easkje goud en sulver en pronkklean en dy syn eigen bern omdwaen en sa sille jim Egypte birôvje.’

Mozes leaude dat de Heare it sa dwaen koe; hy woe sels wol leauwe dat it ek presiis sa gean soe, mar hy koe him net foarstelle dat hy it dwaen soe. Hy wie to âld wurden, hy hie de moed net mear foar soks; it folk moast forlost wurde, wis, mar God koe likegoed in oaren-ien stjûre. ‘Hja sille my dochs net leauwe’, sei er, ‘en hja sille wis sizze, dat Jo net mei my sprutsen hawwe.’ En noch bigriep er net, dat gjin minske sa tsjin God ynlizze mei en dat elk komme moat, dy't Hy ropt.

De Heare frege: ‘Hwat hastû yn 'e hân?’ ‘In stêf, Heare’, antwurde Mozes.

‘Smyt him dan op 'e groun.’

Mozes die daliks hwat de Heare him oplei, mar krekt roerde de stêf de groun, of hy sprong bang fansiden: de stok, dy't er sa lang al brûkt hie by syn wurk, wie foroare yn in greate, gefaerlike slang. En noch wie er net fan 'e skrik bikommen of de Heare spriek: ‘Stek dyn hân út en gryp him by de sturt!’ En dyselde Mozes, dy't oan-ien-wei tsjin Gods bifel yngyng, dy't it iene biswier nei it oare útfoun om der foar wei to kommen, dy't net nei de Farao doarst en net mei syn eigen folk, om't er himsels net geskikt foun foar dat greate wurk - dy bûgde him nou foaroer en pakte de slang fan 'e groun. Tagelyk fielde er hoe't it munster yn syn hân wer foroare yn in stok.

En noch in wûnderteken liet de Heare him dwaen: hy moast syn hân by de klean ynstekke en doe't er him der wer úthelle, wie er melaetsk: it fel dat niiskrektsa noch soun wie en brûn, wie nou fol wite plakken. En jitris moast er de hân achter de mantel dwaen en wer foar it ljocht helje: en doe't er it dien hie, wie de hân wer geef en soun lyk as fan to foaren.

En de Heare sei: ‘As it folk fan Israël nou net leauwe wol hwatstû to sizzen hast, doch dan dizze beide tekens yn har bywêzen en mochten se dan net leauwe, jit dan hwat wetter út 'e Nijl foar har eagen út en Ik sil it yn bloed foroarje.’

Sels doe joech Mozes gjin bilies. Hy wist sa goed, dat er ta dit hearlik wurk net bikwaem wie, dat er it sels net oangean doarst as God him macht joech om wûnders to dwaen. ‘Och Heare, ik bin nou ienris gjin man fan it wurd, earder al net en nou ek net, nou't Jo mei my sprutsen hawwe, dat ik kin net tsjin in kening sprekke, hwant ik bin swier fan mûle en swier fan tonge.’

Noch ien kear antwurde de Heare Mozes yn goedens. ‘Hwa hat de minske de mûle makke, of hwa hat de stomme of dôve of sjende of bline makke? Bin Ik it net, de Heare? En nou, gean hinne, en Ik sil mei dyn mûle wêze en dy leare hwatstû sprekke silst!’

 

Dêr stie de man Mozes dan en hy wist neat mear to bitinken. Hy moast gean en de Heare soe him helpe - ja, mar hy wie to âld en hy hie der gjin moed mear foar. Fjirtich jier earder... mar dat wie foarby! ‘Och Heare’, sei er moedeleas, ‘stjûr dochs immen oare, mar my net!’

En doe wie it geduld des Heare oan 'e ein en Syn grime lôge op tsjin Syn ûnwillige feint. Hy woe gjin útflechten mear hearre, mar tagelyk wie Er ek noch genedich en woe Er Mozes immen meijaen, dy't him helpe en dy't wol sprekke koe.

‘Aäron, dyn broer, sil mei dy gean; Ik wit dat er tige sprekke kin en sjoch, hy is al op reis dy yn 'e mjitte; hy kin foar dy sprekke ta it folk en ta de kening; hy sil dyn mûle wêze en dû silst him ta in god wêze. Gean nou en sprek net langer tsjin!’

Net folle dagen letter gyng Mozes op reis mei syn frou en syn beide soannen. Nou't er ien kear op reis wie, bitroude er dat de Heare him helpe soe en alle twivel foel by him wei. Mar dochs gyng er oars as doe't er fjirtich jier wie: net mear yn eigen krêft, mar yn it witten dat er sels neat koe en dat God alles dwaen moast. En dy't sa giet, bitrouwend op des Heare help, dy kin greate dingen dwaen, ek al is er tachtich jier...

Doe't hja op in nacht earne oerbleauwen yn in herberch forskynde God him op 'e nij. Mar dizze kear kaem de Heare yn syn grime en woe er Mozes deadzje. It wie om't syn twadde soan noch net bisnien wie en yn dit great gefear naem Sippoara sels in mes en bisnie har soan. It wie hàr skuld dat it oergien wie, mar nou makke se sels it kwea wer goed. En sa koene se wer fierder reizgje, sûnder freze foar de grime

[pagina 94]
[p. 94]

Gods. Hoe soe it ek kinne dat de man dy't it folk de wetten jaen moast, sels de wet net hâlde soe?

Aäron, syn broer, kaem him yn 'e mjitte en meiïnoar kamen se yn Egypte oan.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken