Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Den handel der amoureusheyt (20ste eeuw)

Informatie terzijde

Titelpagina van Den handel der amoureusheyt
Afbeelding van Den handel der amoureusheytToon afbeelding van titelpagina van Den handel der amoureusheyt

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.13 MB)

Scans (15.76 MB)

ebook (4.09 MB)

XML (0.71 MB)

tekstbestand






Genre

drama

Subgenre

poëtica


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Den handel der amoureusheyt

(20ste eeuw)–Johan Baptista Houwaert–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[Folio F4r]
[fol. F4r]

Het tweede boeck, vanden Handel der Amoureusheyt:
Inhoudende verscheyden schoone Spelen van zinnen van Narcissus ende Echo, &c.

[Folio F5r]
[fol. F5r]

Namen der Personagiens van't eerste Spel.

CVPIDO.
VENVS.
Ionstich begheeren,            een Enghel.
PHOEBUS.
NARCISSVS.
NARCISSI                     schoonheyt.
Wonderlijck murmureren.
Twee Heeren.
ECHO.
'tHerte van ECHO.
Wachtere.
Myns zelfs onvry.            }Dry Ionghelinghen.
Een anders vreucht.          }Dry Ionghelinghen.
Niemants eyghen.            }Dry Ionghelinghen.
[Folio F5v]
[fol. F5v]


illustratie

[Folio F6r]
[fol. F6r]

De prologhe van het eerste spel.

 
VReucht hun geschiede, die vreucht,, begeeren,
 
En jonst,, die Konst,, in jonsten,, beminnen:
 
De Ieucht,, moet haer in vreucht,, gheneeren,
 
Als jonstige, die Konst in jonsten,, bekinnen:
 
Die daer jonst ,, door Konst,, met jonst versinnen,
 
Verleen Godt jeucht,, en vreucht,, tot deuchden:
 
'tIs de Konst ter eeren,, dat wy dit uyt jonst begheeren,
 
Om dat vreucht,, en gheneucht verheucht,, in deuchden,
 
De edel Ieuchden.
 
 
 
Al zijn wy in't gronderen plomp van beseffen,
 
Ruyt van verstande, slecht in scientien,
 
Wy zullen uyt jonsten solaes verheffen,
 
Der Konst tot eender reverentien:
 
En Phoebe komt ons nu ter assistentien,
 
En wilt den donckeren gheest verlichten,
 
Helpt myn rechte hant met diligentien
 
Wederom beschrijven zoet-vloeyende Dichten,
 
Die d'Amoureuse stichten.
 
 
 
Al moghen wy ghemissen de Middel-mate,
 
V klaer stralen en schijnen niet al den dach,
 
Ick hoop wy hebben noch binnen den vate,
 
Daermen d'edel Gheesten met verheughen mach;
 
Zoo den konstighen Ovidius plach
 
Van vryagie te schrijven van binnen synen tije,
[Folio F6v]
[fol. F6v]
 
Zoo zullen wy nu oock maken ghewach
 
Van amoureuse zaken in ons Konst en lergije,
 
Wt Poëterije.
 
 
 
Maer gheen werck zoo konstich datmen volmaken,, kan,
 
Daer en is ghebreck inne luttel oft vele,
 
'tIs een goet Schutter die 'twit altijt raken,, kan;
 
Elck een en heeft gheen handelinghe tot zulcken spele,
 
Noyt Sangher zoo zoet van synder kele,
 
Hy en failjeerde in synen zanck,, wel,
 
Noyt Pelgrim zoo kloeck d'welck'ick niet en hele,
 
Hy en doolde in't korte oft in't lanck,, wel
 
Den rechten ganck,, wel.
 
 
 
Al missen wy oock de rechte bane,
 
En wilt d'edel Konst daerom niet blameren,
 
Zijnder fauten in, en treckt v die niet ane,
 
En wilt teghen Rethorica niet murmureren,
 
Want sy te ghelijcken is en te compareren
 
Voor d'onverstandighe by bitter medecijne;
 
Maer zoo de rubarbe 'smenschen lichaem kan cureren,
 
Verdrijft sy de duysterheyt des verstants ten fijne,
 
Door haer doctrijne.
 
 
 
Maer al is Rethorica als de Sonne klaer,
 
Lieflijck, vermakelijck, en vol melodijen,
 
Zoo vintmen veel plompe menschen voorwaer
 
Diese zien, hooren en moghen, noch lijen;
 
Ghelijck de Vleermuysen hun by daghe mijen
 
Voor 'tlicht der Sonnen al ist klaer en schoone,
 
Zoo ist dat d'onverstandighe de Konst benijen,
 
Maer sy en is dies niet te min ydoone,
 
Maer weert de kroone.
 
 
 
Dese divine Konst der Rethorijcken
[Folio F7r]
[fol. F7r]
 
Is by melodieus zoet snaren gheklanck
 
Oock wel te compareren en te ghelijcken,
 
Oft by lieffelijcken hermonieusen zanck;
 
Maer zoo 'tSerpent Aspis van daer neemt den ganck,, swaer,
 
Oft met synen steert stopt syn ooren,
 
Zoo scheyt d'onwetende van de Konst met stanck,, klaer,
 
Want hy en wilse zien, smaken noch hooren,
 
Zonder hem te stooren.
 
 
 
Vertrect van hier dan, ghy botte plompe beesten,
 
Die vreucht in gulzicheyt schept, oft in goet en ghelt:
 
Dees Dichten zijn alleen voor konstighe Gheesten,
 
En voor Beminners der Konste ghestelt;
 
Den blinckende Phoebus my altijt bevelt,
 
Dat ick zou wercken voor de Konst estimeren,
 
En Erato die zelden scientie helt,
 
Die komt my diligentelijck assisteren
 
In't componeren.
 
 
 
Wt rechter jonsten zal sy my nu helpen verhalen,
 
Hoe dat schoon Venus van amoureuse sectie,
 
En Cupido doorschieten metter minnen stralen,
 
Narcissus en Echo, om te maken annectie,
 
En hoe Phoebus propheteert, dat door de electie
 
Sy beyde zullen vallen in allende groot,
 
En dat sy door onghelijckheyt van complectie
 
Ten eynde, door den vervaerlijcken grooten noot,
 
Zullen sterven de doot.
 
 
 
Hoe Cupido door wonderlijck murmureren
 
Zal verturberen,, Echos amoureuse zinnen,
 
En hoe d'edel Heeren Narcissus willen persuaderen,
 
Dat hy zou houwen, en vrouwen bekinnen,
 
En hoe sy syn opinie niet en konsten verwinnen,
 
Om dat hy reynicheyt hadde belooft Diane,
[Folio F7v]
[fol. F7v]
 
En hoe Wonderlijck murmureren in't prisoen van minnen
 
Het herte van Echo pijnde te vane,
 
Is uyt 'tSpel te verstane.
 
 
 
Hoe Orpheus haer bruyct te voren in droome,
 
Dat haer amoureus herte is ghevanghen;
 
Noch zult ghy hier hooren, neemt ghy't goome,
 
Hoe sy beklaecht haer allendich verstranghen,
 
Met zuchtender herten en betraende wanghen,
 
Mits dat haer herte last lijt door d'amoureuse ferie:
 
Alle konstighe Gheesten moghen wel verlanghen
 
Na d'excellentie van ons zoete materie,
 
Vol van miserie.
 
 
 
Leert hier aen mijen, ghy Dochters en Ionckvrouwen,
 
V liefde t'openbaren met moede fier,
 
En eer ghy als Echo oock valt in rouwen,
 
Bluscht in tijts den brandt van Venus vier,
 
Eer v Cupido raect, veest zulcken dangier;
 
Want als den brant ontsteken is ist te late:
 
Dus bidd'ick v minnelijck, neemt al t'zamen hier
 
Exempel aen Echo, tot uwer bate,
 
En Houdt middel-mate.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken