Briefwisseling. Deel 3: 1640-1644

2344. C. Streso³⁾.

Perlegi scriptum de Organo⁴⁾. Ipsemet retulissem et judicium dixissem, nisi me valetudo laesa hac tempestate arceret a plateis. Dignum est istud thema consideratione doctorum, et synodos quoque nostras aliquoties habuit occupatas. Tractatio methodum habet elegantem, quosdam abusus recte perstringens, quosdam usus recte exigens, et argumentis solidis singula suadens. Quâ parte theologiam et doctrinam de rebus adiaphoris propius concernit, videbatur impetere quaedam Reformationis essentialia. Exciderunt quaedam notae inter legendum natae, sed carent decore et decoro calami et styli. Addo tamen⁵⁾, ut tester me legisse. Venia supplebit defectum. Addo duo manuscripta, olim, cum Leidae otiarer, composita, quorum alterum, de ceremoniis ecclesiasticis, argumenta suppeditat, cur ecclesiasticum illum organi usum, de quo in fine scripti agitur, improbem; alterum, de philosophiae vera dispositione, rationes reddit, cur aliquid aliud ad finem istum obtinendum introductum cupiam, praesertim cap. 5, 20, 21, etc. Rogo quam humanissime, ut M.T. utrumque manuscriptum dato otio percurrat, et judicium suum mihi aperiat. Deum oro quam maxime, ut omnibus, qui ad clavum Reipublicae sedent, infundat talem sollicitudinem circa ea, quae Ecclesiae dedecori et scandalo sunt. Hagae-Comit,, 20 Apr. 1640.

3) Het Hs. is niet gevonden. De brief is gedrukt in Responsa prudentum ad Autorem dissertationis de Organo in Ecclesiis Confoed. Belgii. Ordine quo missa fuere. Lvgd. Batavor. Ex Officinâ Elseviriorum. CIƆIƆCXLI, blz. 3.
Zie over Streso, II, blz. 267.
N^o. 2344 a. Een brief (L.B.), zonder plaats, datum en jaar, bevat eene aanbeveling voor zijn broeder.

4) Huygens had een boekje geschreven, waarvan de titel luidt: Ghebruyk en onghebruyk van 't orgel in de kerken der Vereenighde Nederlanden; hij dringt er daarin op aan, dat het orgel den zang zou begeleiden, wat buiten gebruik was geraakt, vooral door het drijven der rechtzinnige predikanten. In 1641 heeft Huygens het werkje Tot Leyden, by Bonaventuer ende Abraham Elzevier uitgegeven en het is hem gelukt, het orgelspel in vele kerken weer te herstellen. Aan vele theologen zond hij het Hs. en later het boekje zelf toe en gaf daarna hunne antwoorden uit in de bovengenoemde Responsa prudentum.

5) Die aanmerkingen zijn afgedrukt in de Responsa, blz. 6-15.