Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Gedichten. Deel 6: 1656-1661 (1896)

Informatie terzijde

Titelpagina van Gedichten. Deel 6: 1656-1661
Afbeelding van Gedichten. Deel 6: 1656-1661Toon afbeelding van titelpagina van Gedichten. Deel 6: 1656-1661

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.79 MB)

Scans (3.83 MB)

XML (0.95 MB)

tekstbestand






Editeur

J.A. Worp



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Gedichten. Deel 6: 1656-1661

(1896)–Constantijn Huygens–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 257]
[p. 257]

[1659]

Nobilissimi naufragi Francisci Arssenij plat. toparchae epitaphiumGa naar voetnoot1).

 
Alter ab Arssenio, quem saecula sera loquentur,
 
Unanimâ populi voce futurus Avo,
 
Ne frustra foret illa fides, quaecumque doceri
 
Sacra bonae mentis flammula suadet Honos,
5[regelnummer]
Pene puer didici; Iuuenis, quaecumque videri
 
Digna, bonis pulchri dictat auarus amor,
 
Vidi, adij, lustraui oculis animoque, paternis
 
Nempe peregrinas addere missus opes.
 
Post superata diu quae non discrimina! tandem
10[regelnummer]
Una spei, Patriam tangere, summa fuit.
 
Ecce miser tetigi, quam si Fortuna dedisset
 
Serius, aut non hic tangere, salvus eram.
 
Nunc pereo in portu: quid ais, constantia? necdum
 
Credo nihil casu durius esse meo.
15[regelnummer]
Durius hoc certe est, quod felicissima mecum
 
Hausta domus natat, et naufraga turba sumus.
 
Nimirum lachrimis illic de fonte perenni
 
Obrutus, hic undis, mergor utroque mari.
 
Heu Coeli cumulate furor, si fata tulerunt
20[regelnummer]
Non te posse mihi parcere, parce meis:
 
Pensabunt haec una meam solatia cladem,
 
Si datur afflicto mitius esse Patri,
 
Si miserae incassum non se cruciare Parenti,
 
Quaeque sui est impos una, nec una Soror:
25[regelnummer]
Sint rata quae posco; magna mercede periui,
 
Si licuit nullo commoriente mori.
 
 
 
Hofwijck 12. Ian.

Pour un amant qui sa maistresse auroit baisé.

 
Auare, il est donc vraij que dans la repentance
 
De trop de cruauté contre trop de constance
 
Vous auez faict semblant de donner un baiser.
 
Ha que vous taschez mal de nous en abuser.
5[regelnummer]
Vous ne sçauriez donner, et je ne sçauroij prendre
 
Que par emprunt; venez, je m'en vaij vous le rendre.
 
 
 
Hofwyck 12. Ian.
[pagina 258]
[p. 258]

[Condixeras coenam mihi: praesta fidem]

 
Condixeras coenam mihi: praesta fidem;
 
Si stare promissis nequis, sessum veni.
 
Hag. 15. Ian.

Ians lofGa naar voetnoot1).

 
Het is waerachtigh, Ian,
 
Ghij zijt een eerlick mann:
 
Waer-achtigh is het; maer
 
Dat is wat min als Waer.
 
26. Ian.

In commentatorum ineptias.

 
Qui veterum vere diuina Poemata, quique
 
Queis ea foedantur somnia nostra videt,
 
Ille mihi sapiet lector, dignissima quisquis
 
Illa quidem scitu dixerit, ista situ.
 
20. Feb.

Niewe-jaers giftGa naar voetnoot2).

 
Hier mede wenscht men u noch acht en dertigh Maerten;
 
Uw' Vrienden soo veel vreughds, uw' Kind'ren soo veel Taerten.
 
Meer heb ick dit gepleeght: maer, wat ick schreef of gaf,
 
Daer moght sijn leven niet een Iaerigh Taertjen af.
5[regelnummer]
Soo back ick 't selver: want, als leck're Luij verklaeren,
 
'T en kan haer niet wel gaen die sonder Taert verjaeren.
 
15. Mart.

Overduijvelsche boosheitGa naar voetnoot3).

 
Wij oversondigen den Duijvel; die 'ck noijt las
 
Dat Dronckaert, Woeckeraer, of Hoerejager was.
 
ult. (31) Mart.

Ad Wilh. price, past. eccles. Anglic. Amstelod. cum momentisGa naar voetnoot4).

 
Pareo; et obtrudo quod non obtrudere mallem
 
Absque tuis esset jussibus. Ecquid enim
 
Hasce tibi in pretio nugas fore, Censor amice,
[pagina 259]
[p. 259]
 
Hasce tibi possim credere quisquilias,
5[regelnummer]
Quem non in pretio tantum liquet esse, sed ipsum
 
Natura, genio, nomine, re Pretium?
 
12. Apr.

Grafschrift van ioff.e Charlotte Marie van DorpGa naar voetnoot1).

 
Hier leij men 'tsterfelick dat mij de doot ontnam;
 
't Naest jongste schepsel dat van Dorp en Trello quam.
 
Gesonde vijf mael acht, acht ongesonde jaeren
 
Liet mij des Hemels gunst en ongunst wedervaeren.
5[regelnummer]
Het end was louter gunst; want daerin vond ick 'tend
 
Van 'tvolle sestendeel mijns levens taeij' ellend.
 
Lof zij Hem die mijn' Ziel verlosten en verheugden
 
Daer geen begin van leet, geen end en is van vreugden.
 
Curru vehens Rotterodamo Strijam. 24. Apr.

Aen mijn knechtGa naar voetnoot2).

 
Claes, ghij kunt mij niet krencken,
 
All lastert ghij uw' hees:
 
'k Hebb wel een' ander vrees;
 
Wat moght de wereld dencken
5[regelnummer]
Als mij een Deughniet prees?
 
ibid.

Huijs te HofwijckGa naar voetnoot3).

 
Dit 's Hofwijck, een Casteel soo groot schier als een Cluijs,
 
Pas voor een' kleine Katt, of pass voor een groot Muijsje.
 
Als ick hier binnen tré, soo seghtm', Ick gae op 't huijs:
 
Maer ick segg (met verlof) ick gae eens op het huijsje.
 
ibid.

Op het graf van Ol. CromwelGa naar voetnoot4).

 
Waer Crom Wel, wel waer hem dien Cromwel die hier leit:
 
Maer Crom en was noijt wel; is 't niet genoegh geseit?
[pagina 260]
[p. 260]

Aen ioff. Cornelia CalfGa naar voetnoot1).

 
Danck hebt, meer waerde Vrouw als dobblen danck en meer,
 
Voor d'uytgelesen mij bewesen gunst en eer.
 
Maer wacht mijn' uytspraeck niet op 'tmeer als manlijck trecken
 
Van uw' manhafte Penn; half prijsen, waer half gecken:
5[regelnummer]
Volprijsen, meerder macht te vergen als de mijn',
 
Die 'ck van verwond'ren voel macht sonder macht te zijn.
 
'T is waer, ick stick in 'twoord dat tuschen Tong en Lipp sit,
 
Als ick ten einde vind een' vrouwen naem, en scripsit.
 
2. Maij.

Aen haer' nicht ioff. Adriana le ThorGa naar voetnoot2).

 
Beleefde Maeckelaers, die mij het kunstigh pand
 
Van uw' Cornelias onvrouwelycke hand,
 
Mij onbekende, mij onwaerde, doet verschijnen;
 
't Gedencken van die gunst sal noijt in mij verdwijnen:
5[regelnummer]
Neemt vast dees' weder-gunst, en besight mijnen raed;
 
De rechte vrientschap light in 't straffen dat misstaet.
 
't Misstaet u, en ick straf 't, een' tweede penn te leenen
 
Tot luijster van uw Dicht, dat self staet op syn' beenen:
 
Denckt of ghij 't prijsen soudt (ick stel mij in uw' sté)
10[regelnummer]
Als ick sneew witten wou of Goud vergulden dé.
 
Eod.

Leed op leedGa naar voetnoot3).

 
Ick sien u naerde Voorpoort gaen:
 
Teun, werdt u ongelijck gedaen,
 
Dat God en ghij ten besten weett;
[pagina 261]
[p. 261]
 
Het is mij leed tot in mijn bloed:
5[regelnummer]
Maer 'tis mij noch wel eens soo leed,
 
Soo m' u geen ongelijck en doet.
 
29. May. Ant. Myeropo incarceratoGa naar voetnoot1).

Ad quendam.

 
Quotquot amas, fugiunt tibi se sociare puellae:
 
Miraris, nebulo? notus es, et nothus es.
 
2. Iun.

(Droomen ydelheit)Ga naar voetnoot2)Ga naar voetnoot+.

 
Wie weet wat droomen is? ick weet het; en wie niet,
 
Die op sijn selven, neen; die in syn selven siet?
 
Siet innewaerts, en denckt wat dencken is: dat's droomen.
 
Die sonder dencken is, is aen syn' dood gekomen.
5[regelnummer]
Maer slapen scheelt soo veel van dood zijn, als de dood
 
Van swijmen, en 't geroll, van 'tliggen van een' kloot.
 
Wij dencken slapende: maer dampen die doen slapen
 
Doen dat wij ons in ons aen schaduwen vergapen.
 
De Reden doet wat, maer belemmert en verwert;
10[regelnummer]
Soo komt dat droomen ernst, en dencken duncken werdt.
 
Gaet en bouwt redenen van hopen of van schroomen
 
Op bij de Sonn of by de Maen gesufte droomen:
 
Wat dnnckt u, is 't niet seer all eenerley gedrocht,
 
Of wat ick hebb gedacht, of wat mij heeft gedocht?
 
 
 
Hofwijck 15. Iun.

Verloren speel-reis. 1659Ga naar voetnoot3)Ga naar voetnoot+.

 
Drij paer getrouwde Luij, een Wewenaer, drij Maegden,
 
Moe Voorburghs, moe Voorhouts, en all wat Hoofd' of Haegden,
 
Verkosen weelderigh den langsten dagh van 'tjaer
 
Om Landen te besien en of het hier of daer
5[regelnummer]
Wat lieffelicker was als daer sij buren waeren.
 
Arm Hofwijck was het veld daer 'tleger sou vergaeren.
 
't Vergaerden, en 'tgingh scheep drij uren naer den Heer
[pagina 262]
[p. 262]
 
Ga naar voetnoot+
 
Die d'oude Dagh-Carr ment ('kmeen Phaetons Mompeer)
 
Van 'tOoster Veer af re'e. Bier, Boter, warme brootjes,
10[regelnummer]
Wijn, allerley servett op knijen en op schootjes
 
Verkorten meest den wegh daervan het puntigh Delft
 
Niet was te rekenen als voor de halve helft.
 
Twaelf uren sloegh de klock, als 't ancker inde grond quam,
 
Op Maeslandsluijs; daer elck het water in de mond quam
15[regelnummer]
Van Schelviss, Cabeliau, en Suering-scholl, en Tong:
 
Maer d'eerste die op 'tland, 'tland van belofte, sprong,
 
Verschrickte rood en bleeck, als Italiaensche roosen,
 
En 'tswijmdender schier af, als Vissers en Matroosen
 
De droeve tydinghe boodschapten van, Geen Viss,
20[regelnummer]
En komje daerom hier, stéluijtjes, ije loopt miss:
 
Daer benne scheepjes uijt, maer noch weerom te komen,
 
En, nae de gissing gaet, soo bennense genomen,
 
't Sweedsch Engelsche gespuijs doet ons die quelling an.
 
Uyt was de schoone hoop; en sonder een' goe Kann
25[regelnummer]
Van Borgemeesters wijn, de moet lagh inde schoenen:
 
De brengster was niet moij; noch wouwmen se schier soenen,
 
Soo welkom was haer' vracht, daerm' aen een' Tafel sat
 
Met Bottjens platt en laff in Peterceli-natt.
 
Het tweede was wat Salms en Pan-Ael, bleeck van wesen,
30[regelnummer]
Het derde, Caes en Brood: men haeste sich met lesen,
 
Men schoof ter herbergh uijt, men keeck eens inde Kerck,
 
Men viel weer inde schuijt en daer aen 't heiligh werck,
 
't Lief Troefspul, om wat min aen Maeslandsluijs te dencken,
 
Het mag're Maeslantsluijs, pas goed om wegh te schencken,
35[regelnummer]
Iae soo afgrijsselick, dat een die sat en sliep,
 
Op schoot, en kijcken gingh of 't hem niet naer en liep.
 
Als 't uyter oogen was geraeckten 't uyter herten.
 
De dagh begon te gaen, de Sonn wat min te smerten;
 
Men trad te Schipluij op, men raeckt' op Kenenborg,
40[regelnummer]
En weer scheep, en noch eens, als kind'ren sonder sorgh,
 
Aen 't troeven, tot in Delft; daer giericheit van Kycken
 
Den lust verdwenen dé van vrienden geld te strijcken.
 
Aen dees zij d'Horenbrug was 't all vreugd en genucht,
 
En, Heiligh Holland, sprack een vrouwmensch met een' sucht,
45[regelnummer]
(Ofs' uyt Turckijen quam) wat maghmen liggen loopen!
 
Wij haddense verdient met honger te bekoopen,
 
Die malle speul-reis, jae, dat drooghe tytverdrijf:
 
Meer wouwse seggen: maer de Mann bedwong sijn wijf
 
(Dat raer is) en die twee geraeckten t'huijs in 'tbedde.
[pagina 263]
[p. 263]
50[regelnummer]
Daer maecktemen de peis, men soud't schier derven wedde.
 
De rest dé Hofwijck aen; elck spoeyde naer syn huijs,
 
Elck riep, hoe soet is 't hier, hoe onsoet Maeslantsluijs!
 
 
 
Hofwijck. 24. Iun.

Aende medereisersGa naar voetnoot1).

 
Gebueren weest verdacht, 't leed is niet om vergeten,
 
Het dient noodsaeck'lick eens verdroncken en vergeten.

Aen iuffrouw du Mont, met mijn CorenbloemenGa naar voetnoot2).

 
Dit eischte mij uw Mann, en daerom derv' ick 'tsenden,
 
Ick, die u noijt en sagh, u die mij noijt en kenden.
 
Of ghijder mogelick noch vrucht noch vreughd in vondt,
 
Geeft hem de schuld die beid' uw hert is en Du' Mont.
 
18. Iul.

Op eenen gesneden roemer van ioff. Cornelia CalfGa naar voetnoot3).

 
Dit 's 'thandwerck van een Calf. magh ick niet poot-werck seggen?
 
Die 't woord niet en gevalt magh 't sien te wederleggen.
 
Mij dunckt het eigen; jae, Cornelia, 'tis waer,
 
't Zijn Calverpootjens en een' wonderlicke waer.
5[regelnummer]
Sij maecken slechte waer tot waer van hooger waerde.
 
De rijckste Coningen vervallen tot der aerde:
 
Die pootjens hebben noyt te vreesen voor gebreck;
 
Sij maecken Glas tot Goud met anderhalven treck.
 
Maer, Pootjens, weest verdacht; Goud maecken en vertieren
10[regelnummer]
Is tweederhande Kunst: sulck Goud voor mijn' papieren,
 
Is dolle Koopmanschapp; en, soo ghij 't niet en staeckt,
 
Schrickt voor de banqueroet, 'tis Goud tot Glas gemaeckt.
 
Currente rhedâ inter Vitaulium et Goudam. 19. Iul.

(Op den selven)Ga naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+.

 
Doe 'ck desen Roemer kreegh in mijn vernoegt gesicht,
 
Siet, seid' ick, 'theeft'er all geweken en geswicht
 
Voor d'oude Roemers; maer 'tniew Roemertje vermant'er:
 
Dat onderteecken ick, en zegel het,
 
Constanter.
 
Ibid.
[pagina 264]
[p. 264]

(Op een gesneden roemer)Ga naar voetnoot1).

 
Als ick een Glas besie met steenen-stift beschreven
 
Naer dat ick lang en breedt syn wesen heb versint,
 
Is dit de beste naem dien ick het weet te geven,
 
Doorluchtigh, hart, bruijn, broos papier, met witten Int.
 
Inter Goudam et IJsselstein. 20. Iul.

Lijck-troostGa naar voetnoot2).

 
Twee plaesters dienen ons, om Droefheit mé te koelen:
 
De Reden gaet voor uijt; die worstelt tegen 'twoelen
 
Van 'thert daer 't leed in is; en dat's hert tegen hert:
 
Maer in dat worstelen gevoeltmen steeds de smert,
5[regelnummer]
'tZij Reden winn' of wijck', of onder vall' of boven;
 
Iae in het heelen self is 'tjooxel vande roven
 
Een niewe slagh van pijn, die t'samen smert en smaeckt;
 
Tot dat de nagel weer het zeer eens open maeckt;
 
En dan is 't op een niew: en, sou dat gaende blijven,
10[regelnummer]
Soo duerde pas ons leed soo lang als onse lijven.
 
Maer d'ander plaester, Tijd, heeft een' ondoender kracht,
 
Daer voor 'tgedencken smelt en soetjens uijt syn' macht
 
En vande klemm geraeckt: soo dat het leed het leed is,
 
Maer ongevoelick en allengskens uijt der weet is;
15[regelnummer]
Gelijck het hooge steil van Teneriffas klipp
 
In 'tzeilen uyt het oogh van 'tafgevaeren schip,
 
En uijt des Schippers hert allengskens werdt ontstolen,
 
Allengskens staet en smelt, als IJs ontrent de kolen,
 
Tot dat het heel verdwijn': dat merckt de Schipper wel;
20[regelnummer]
Maer als 't geschiet is best. de Wijser van 't Gestell
 
Dat d'uren rabraeckt en den Tijd uijtmeett met tanden
 
En siet men met geen oogh, en voelt men met geen' handen
 
Bewegen uijt het punt daerop het schijnt te staen,
 
Terwijl het noyt en staet, noijt op en houdt van gaen:
25[regelnummer]
Maer, als 'tbewogen is van 't eene punt in 't ander,
 
Van d'een' in d'ander uer, soo seggen wij malkander,
 
De Dagh is om en wegh, de Nacht komt: en soo groeijt
 
Het Gras, het Kruijd, de Boom, de Bloem, en all dat bloeijt;
 
Soo gaet het met den sleet, met smelten en met doijen,
30[regelnummer]
Met af en ondergaen, wat langsamer als Troijen;
 
(Brand is te haestigh, en ondoet hand-tastelijck)
 
Soo gaet het met den rouw; tot dat het lieve Lijck
 
Ter aerden is geraeckt, en oock begint te slincken,
 
Te rotten, te vergaen, te stuijven, of te stincken:
[pagina 265]
[p. 265]
 
Ga naar voetnoot+
35[regelnummer]
Het soete Metter-tijt ontfutselt ons het hert
 
En ons' geheugeniss, tot dat het even werdt
 
Of 't noijt geweest en waer. Soo sorght Hy voor 'tbehouden
 
Van 'tschepsel Die het schiep. Kost treuren niet verouden;
 
Geen mensch en stond het uijt: waer 't leed, dat heden is,
40[regelnummer]
Gestapelt dagh voor dagh op wat verleden is,
 
't Hert ging te pletteren. Soo leed oock als geen leed waer,
 
En tuschen dagh en nacht verdwijnen kon als eet-waer,
 
't Waer beestigh ongevoel; jae overbeestigh waer 't,
 
Daer veeltyds honden-leed ter nauwer nood verjaert.
45[regelnummer]
Nu light dat Lijck in 'tstof: kont ghij geen' traenen stelpen:
 
'k Vergeeft de menschlickheit: wat schreijen kan wat helpen;
 
Maer meer niet. Stelt dan eerst de Redens kracht te roer;
 
Die sal u seggen, dat de Vriend die u ontvoer
 
Ontvoert is, en ontvoert door die hem moght ontvoeren;
50[regelnummer]
En dat syn sterven, vast aen de vergulde Snoeren
 
Van 't Hemelsche beleid, niet af te schreijen was,
 
Noch nu t'ontsterven is. Valt dat geweld van glas,
 
En voelt ghij 't wrangen rouw en onrijp leed verpletten,
 
De Tijd, de gaende Tijd, sal slyten en versetten
55[regelnummer]
Wat onverslijtelick en onversetbaer schijnt:
 
Van nu af light uw leed als slijck-sneew en verdwijnt,
 
En metter tijd sal 'tklein, en metter tijt niet wesen.
 
Gedenckt dat ick het schreef en dat ghij 'thebt gelesen.
 
Finitum inter Amersf. et Ultraj. 1. Aug.

Vorstelicke dancksegging aende edele heeren burgemeesteren der stadt AmsterdamGa naar voetnoot1).

 
Hoogh-achtbaere Voogdij van d'aller Steden Stadt,
 
Voorstanders die de hand aen 'twentelende rad
 
Soo hecht, soo moedigh slaet, dat haer tot geenen tyden
 
De Welvaerd (en ick wensch 't) noch sal, noch magh ontglyden:
5[regelnummer]
Soo zy dat wenschen waer, soo heet' ick een Propheet
 
Veel' eewen naer mijn' eew, als 'twaer is dat ick weet
 
Noyt hert gevoelicker, noyt danckbaerer gepeisen
[pagina 266]
[p. 266]
 
Van u vertrocken zijn als die ghij siet verreisen
 
Nu Amalie scheidt met haer Doorluchtigh Bloed
10[regelnummer]
Dat als de Moeder denckt en als de Moeder doet.
 
Elck denckt u danck op danck, elck vult des anders ooren
 
Met lof en wederlof van wat sij sien en hooren.
 
Dat 's eendracht, inder daed; maer, of ghij 't niet en wist,
 
Die eendracht werdt vergalt, of wel vergult met twist:
15[regelnummer]
Men twister onderling om 'tinnerlixt gevoelen
 
Van uw beleeft onthael, en Heeren-huijs en Doelen
 
Onsteken in dien strijd, die noyt verkoelen kan,
 
Soo lang Orange sal bestaen in vrouw of mann,
 
En kinders kinderen; dier yeder in syn' jaeren
20[regelnummer]
Den roem van Amsterdam sal trachten te vermaeren,
 
En doen de wereld sien wat danckbaerheit vermagh
 
In herten van trouw bloed naer menigh jaer en dagh.
 
Lang lagens' in haer Graf, de noyt-verwonnen helden,
 
Die Amsterdam gedenckt dat d' eerste stylen stelden
25[regelnummer]
Van 't schoone Landjuweel, de vrijheit van dien Staet
 
Daer 'tgroot achtiende deel, een Amsterdam in staet
 
Als peerel in de Croon van een der seven Croonen;
 
En ghij haelts' uyt dat Graf, en doetse weer verthoonen
 
Die Hoofden van bevel, die oogen van gesagh,
30[regelnummer]
Die 'tvaderland soo geern, en Spagnen soo noo sagh.
 
'kVerstae u, groote Stadt, 'kbegrijp u, wijse Heeren,
 
Ghij kent d'Erkenteniss, en soecktse voort te leeren.
 
't Is d'algemeene less daer ghij uw volck in tucht,
 
En, soo ick niet en dool, 'tvolck leertse met genucht.
35[regelnummer]
Noch eens danck en noch eens, voor vier Doorluchte vorsten,
 
Die oock met hert en hand, naer 't in haer ed'le borsten
 
Tot u genegen light, een yder in het sijn
 
Bewijsen willen hoe en wats' u schuldigh zijn.
 
Amsterdami ult. (31) Aug.

Sur quatre enveloppes d'une bouette envoyée a mad. de LorraineGa naar voetnoot1).

 
Madame, craignez vous les animaux marins?
 
Ayez soin de vous mesme en ouurant ceste bouette.
 
Elle en enferme six, ce m'a dit un sot poete,
 
Qui ne sont pas des grands, mais qui sont des plus fins.
 
18. Sept.

Op een' couranteGa naar voetnoot2).

 
Hier staet niet hoese staen, de saecken hier of daer;
 
Maer hoese moghten staen, waer ijeders wenschen waer.
 
22. Sept.
[pagina 267]
[p. 267]

Rijm-dwangGa naar voetnoot1).

 
Of and're swijgen dat ick segg,
 
Die rijmen will, moet vanden Wegh:
 
De Waerheit moet'er wat om lyden;
 
En 'tis een' logen van ter zyden,
5[regelnummer]
Die om den Rijm te berde komt:
 
Best doet hij, diese best vermomt;
 
En, is 't waer, dat Poëten liegen,
 
De kloeckste zijn 't, die soetst bedriegen.

[Seueritatem amare se]

 
Seueritatem amare se
 
Qui gloriatur Posthumus,
 
Si sedulo perspexeris,
 
Se, veritatem non amat.
 
10. Octob.

Geen verschotGa naar voetnoot2).

 
Staegh light ghij mij en plaeght om penningen te schieten;
 
Op interest? geenssins, om niemendal, te leen.
 
Ey, Dirck, verschrickt mij niet; het slaet mij in mijn' le'en;
 
Geen dingh en doet mij meer verschieten als verschieten.
 
4. Nou.

Droncke trompetter.

 
't Is waer, en ick beken 't, ick drinck wat: maer ick denck wat,
 
Dat denckens waerdigh is: giet stadigh uijt een schenck-vat,
 
En noijt in; 'tmoet haest uijt. verstaet ghij nu mijn' sinn?
 
Wat ick met blaesen spill, hael ick met suijgen in.
 
9. Nou.

Penningen op interestGa naar voetnoot3).

 
Ghij wilt mij penningen doen onder u beleggen:
 
Dat 's wel; maer penningen en penningen zijn twee:
 
Dirck, om recht van 'tbelegh van penningen te seggen,
 
Een' sack legh-penningen belegh ick; neemt die mé.
 
19. Nou.

[Seuerus ille, de cathedra qui tonat]

 
Seuerus ille, de cathedra qui tonat
 
Ille Uniuersi censor exactissimus,
 
Ille imputatus saeculo quartus Cato,
 
Ille ipsa virtus, ut videri postulat,
[pagina 268]
[p. 268]
5[regelnummer]
Ipsa Pietas, Modestia, Eruditio,
 
Dubitatur intus quis sit et quis in cute?
 
Dicam Latine, et unicam tot laudibus
 
Sociabo laudem: Homo est, et humanissimus.
 
Hag. 22. Nou.

Pour un ami depitéGa naar voetnoot1).

 
Nobles, qui noblement m'auez donné parole
 
De Vous interesser pour mon contentement,
 
Obligez moij d'entendre un beau mot de l'escole:
 
Ou ne promettez rien, ou tenez noblement.
 
2. Dec.

Γνῶϑι σεαυτόνGa naar voetnoot2).

 
Ian stinckt van Hoovaerdij, en derft sich wel gewennen
 
Te grimmen langs de straet, soom' hem geen' eer en biedt:
 
Maer mijn gesicht is kort; en moet ick hem juijst kennen?
 
Hij is sich aller naest, en kent syn selven niet.
 
6. Dec.

Aen Ian tast toeGa naar voetnoot3).

 
Veel ryckdoms komt u toe: maer lett van waer, en hoe:
 
All dat u toekomt, Ian, en komt u juyst niet toe.
 
15. Dec.

Proelium Neoburgicum. ciƆiƆclixGa naar voetnoot4)Ga naar voetnoot+.

 
Nutabant Aquilae, stabat Fortuna, faueret
 
Ambigua, an causae nollet adesse bonae.
 
Iam subridenti, jam Danis dira minanti
 
Si poterat Suecus credere, victor erat.
5[regelnummer]
Fata repugnarunt temere pugnacibus, omnis
 
In vitio Virtus Paci inimica fuit.
 
Castiganda Dijs felix violentia visa est,
 
Quo fortunatum desinat esse nefas.
 
Castigatori Batauo (mirabile dictu)
10[regelnummer]
Iam quasi victorum non fuit aequa manus.
 
Hos diuina sibi seruauerat ira maniplos,
 
Hac opus, hac illi vi domitrice fuit.
[pagina 269]
[p. 269]
 
Viderunt Aquilae, vidit Fortuna; vacillans
 
Haec prius, hinc illae displicuere sibi.
15[regelnummer]
In sua Pannonius redijt praecordia sanguis;
 
Mascula turbatis reddidit ora pudor;
 
Incaluit Batauâ virtus virtute Borussa,
 
Mox et idem sensit Sarmata calcar equus.
 
Confertae vires animi, constantia concors
20[regelnummer]
Iam non tempestas Martia, turbo fuit.
 
Cui sua perpetuus quam primum fulmina victor,
 
Pauca subingessit pone marinus Eques,
 
Ilicet, intrepidae dudum tremuere cohortes,
 
Momento indomiti detumuere Gothi.
25[regelnummer]
Tanti praesentem socijs instare pericli
 
Perniciem, tanti pene perisse fuit,
 
Ut solo dubius Gustauo judice auitus
 
Re dubiâ Batauis assereretur honos.
 
18. Dec.

Voorhoutsche tourGa naar voetnoot1).

 
Hoe 't met den handel en den wandel in den Haegh is,
 
En of 'er 'tvolck wel soo gerechtigh als geraegh is,
 
En weet ick niet soo nauw; God kent de handelaers;
 
Ten minsten ist'er voll oprechte wandelaers.
 
23. Dec.

De Suecorum transitu et Batavorum excensu in FunniamGa naar voetnoot2).

 
Dicite praesentes, dic aevi sera futuri
 
Posteritas, utrius gloria cedat utri:
 
In terram per strata gelu tabulata, Suecum,
 
In flammam per aquas tendere, opus Batavum est.
 
25. Dec.

Uyt mijn LatijnschGa naar voetnoot3).

 
Spreeckt, lieden die nu leeft, en die hier naer sult leven;
 
Wien, dunckt u, is van tween de grootste lof te geven?
 
Te Landen over 't IJs, dat kan een Sweed: in 't Vier
 
Door 'twater heen te gaen, dat kan een Batavier.
 
25. Dec.
voetnoot1)
De titel van het vers luidt eigenlijk: Constantinorum Patris et Filij Hugeniorum Nobilissimi naufragi Francisci Arssenij Plat. Toparchae Epitaphia. Patris. Het vers van H. junior, dat er bij is gevoegd, telt 10 regels en heeft den datum 20. Dec. 1658. Ik laat het hier weg.
Zie over François van Aerssen, dl. IV, 153.

voetnoot1)
K.b., II, 389.

voetnoot2)
K.b., II, 389, met den titel: Taert tot een' Niewe-jaers Gift, 1659. De titel in het HS. was eerst: Aen Ioff.w Casembroot, maar dat werd doorgeschrapt.

voetnoot3)
K.b., II, 389.

voetnoot4)
William Price was predikant der Engelsche presbyteriaansche kerk te Amsterdam. Den 9den Aug. 1648 werd hij van Londen beroepen; hij stierf in Juli 1666. (Zie Wagenaar, Amsterdam, VII, 595.)

voetnoot1)
K.b., II, 387.
Zie over Charlotte Marie van Dorp, dl. III, 141. Zij was den 23sten Maart overleden; uit dit grafschrift blijkt, dat zij 48 jaren oud is geworden.

voetnoot2)
K.b., II, 387, met den titel: Aen Klaes.

voetnoot3)
K.b., II, 387.

voetnoot4)
K.b., II, 387. Het versje is niet gedateerd, maar staat tusschen het voorgaande en een versje van 29 Mei.
Cromwell was den 3den Sept. 1658 gestorven.
voetnoot1)
K.b., II, 390, met den titel: Aen Joff. Cornelia Kalf, op haer konstige Schriften.
Cornelia Kalf was, volgens Van der Burgh (vgl. zijn brief van 19 Jan. 1657 aan H. in De Dietsche Warande, V, 1860, blz. 251), ‘soo verre in de schrijfkonst ervaren, dat sy, indien niet beter, ten minste het cieraet des schrifts wel soo natuurlijck uyt de gront van de letteren doet vloeyen, als Coppenol; - voor 't overige is sy, van geest en inborst d'onnozele en geestige Tesselschade niet ongelijck’. Het gedicht van H. op het stadhuis van Amsterdam (zie blz. 108) werd door haar gecalligrapheerd en door Van der Burgh aan de Burgemeesters aangeboden en voorgelezen (t.a.p.).
Cornelia Kalf was met een schilder getrouwd (t.a.p., blz. 252). Dat zij mooi piano speelde, blijkt uit het vers, Op de Bevalligheden van Juff.r Cleonira Vitelli (vgl. Apollos Harp, 1658, blz. 23), dat Van der Burgh den 2den Nov. 1656 aan haar richtte, dat zij ook verzen schreef, uit Antonides' gedicht, Aen K. Kalff, op haer Gedichten (1665). Zie zijne Gedichten, 1705, II, 242. Tevens graveerde zij op glas (zie op 19 Juli).

voetnoot2)
K.b., II, 390.
Adriana le Thor werd den 30sten Jan. 1646 opgenomen onder de leden der Waalsche gemeente te Amsterdam (Fiches). Zij heeft in de jaren 1659-1661 verscheidene gedichten aan H. gericht; men vindt ze bij No XLIIa der HSS.

voetnoot3)
K. b, II, 387.
voetnoot1)
Het is onbekend, op welk voorval het versje betrekking heeft. Zelfs den Heer J.H. Hingman is het niet gelukt op het Rijksarchief iets over deze arrestatie te vinden.

voetnoot2)
K.b., II, 388. Het HS. heeft geen titel.
In marg.: Diuinatio auguriaque et Somnia vana sunt, et tanquam puerperae visa habet cor tuum. Nisi ab Altissimo demittantur qui inuisat te, ne adhibeas ad illa cor tuum: Multos enim seduxerunt somnia, et exciderunt qui spem in eis habuerunt. Ecclesiast. 34. 5. 6. 7.
voetnoot+
[krit] vs. 8 aen schaduwen K.b.: aenschouwen en

voetnoot3)
K.b., I, 548. De titel was eerst: De Kous op 'thooft, maar dat werd doorgeschrapt.
voetnoot+
[krit] vs. 2 all wat K.b.: wat meer - vs. 4 of daer eerst: en daer - vs. 6 Arm K.b.: Klein - vs. 7 scheep K.b.: 't Scheep
voetnoot+
[krit] vs. 13 't ancker K.b.: d' ancker - vs. 16 op 'tland, 'tland K.b.: daer op 't Land - vs. 18 'tswijmdender K.b.: swijmdender - vs. 21 scheepjes K.b.: Schippers - vs. 40 weer Scheep, en noch eens K.b.: datelick weer t' Scheep

voetnoot1)
K.b., II, 549, met den titel: Aen de Reisgenooten. Het versje is niet gedateerd, maar staat onder het vorige.

voetnoot2)
K.b., II, 388.
Misschien de echtgenoote van den luitenant-kolonel Dumont, die later zeer in de gunst stond van Willem III (vgl. Fruin's Aanteekeningen op Droste's Overblyfsels van geheugchenis, blz. 369).

voetnoot3)
K.b., II, 389.

voetnoot4)
K.b., II, 390. Het HS. heeft geen titel.
voetnoot+
[krit] vs. 1 vernoegt eerst: verbaest
voetnoot1)
K.b., II, 390. Het HS. heeft geen titel.

voetnoot2)
K.b., I, 540, met den titel: Lijck-troost, aen eenen bedroefden Vriend.
voetnoot+
[krit] vs. 37 Of 't K.b.: Of

voetnoot1)
K.b., I, 542.
Den 27sten Aug. kwam Amalia van Solms met hare vier dochters en twee van hare schoonzoons te Amsterdam, waar zij vorstelijk werden ontvangen en tot den 1sten Sept. vertoefden (Dagb., 63). Zie eene beschrijving van de feesten in de Hollandtsche Mercvrivs voor het jaar 1659, blz. 118, en bij Wagenaar, Amsterdam, V, 241-243. Die feesten hadden plaats ter eere van het huwelijk van Johann Georg II, Vorst van Anhalt, en Henriëtte Catharina, dochter van Frederik Hendrik en Amalia van Solms, welk huwelijk den 6den Juli te Groningen was voltrokken. (Vgl. Groningsche Volksalmanak voor 1893, blz. 88-101.) H. was in die dagen te Amsterdam, waar hij moest onderhandelen met de Oost-Indische Compagnie (Dagb., 63).

voetnoot1)
Ook in een brief aan de Hertogin van 17 Sept. (Lettres françaises)

voetnoot2)
K.b., II, 388, met den titel: Op een' wekelicke Courante.
voetnoot1)
K.b., II, 388. Het versje heeft alleen het jaartal.

voetnoot2)
K.b., II, 385.

voetnoot3)
K.b., II, 385.

voetnoot1)
vs. 3 escole het HS. heeft: esole

voetnoot2)
K.b., II, 385, met den titel: Op Jan.

voetnoot3)
K.b., II, 385.

voetnoot4)
Ook in klad, dat den datum heeft.
Den 24sten Nov. werden de Zweden bij Nyborg op het eiland Funen geslagen. De Ruyter beschoot daarop de stad, waarin de Zweedsche troepen geweken waren, zoo hevig, dat zij zich den volgenden dag overgaf.
voetnoot+
[krit] vs. 12 illi klad: semper

voetnoot1)
K.b., II, 385.

voetnoot2)
Ook in klad, met den datum.
In Januari 1658 waren de Zweden over het ijs naar Funen getrokken en hadden zich van het eiland meester gemaakt; in Nov. 1659 zette De Ruyter op Funen troepen aan land en hielp hen verdrijven.

voetnoot3)
K.b., II, 569. Het is de vertaling van het vorige versje.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

plaatsen

  • Den Haag


Over dit hoofdstuk/artikel

datums

  • 12 januari 1659

  • 15 januari 1659

  • 26 januari 1659

  • 20 februari 1659

  • 15 maart 1659

  • 31 maart 1659

  • 12 april 1659

  • 24 april 1659

  • 2 mei 1659

  • 29 mei 1659

  • 2 juni 1659

  • 15 juni 1659

  • 24 juni 1659

  • 18 juli 1659

  • 19 juli 1659

  • 20 juli 1659

  • 1 augustus 1659

  • 31 augustus 1659

  • 18 september 1659

  • 22 september 1659

  • 1659

  • 10 oktober 1659

  • 4 november 1659

  • 9 november 1659

  • 19 november 1659

  • 22 november 1659

  • 2 december 1659

  • 6 december 1659

  • 15 december 1659

  • 18 december 1659

  • 23 december 1659

  • 25 december 1659