lochsterrein. As se werom kamen wisten se wat te fertellen. Ek fan wa't net werom komme soene en fan mannich wisten se dat se noch yn libben wiene. D'r wie freugde mei de bliden en drôvens mei de drôvigen. Mar fan no ôf oan wie de lânsman feint en de oerweldiger baas!
Oarderlik, mar: ‘Befehl ist Befehl!...’
Mar fan al wa't beskie kommen wie, net fan Hartman. Net út Boalsert. Oars ek net.
Wat Eke yn dy fiif oarlochsdagen en dêrnei trochstie, is net te beskriuwen.
Hie de oarloch sels foar har west as wat ûnwêzentliks, dat hja har net realisearje koe, mar dat har dochs dreau fan 'e iene eange tins yn 'e oare, doe't hja it hearde dat ús leger kapitulearre, wie it oft har fuotten har bejoegen.
- Wat! -
Har lippen parsen opinoarren en triennen sprongen yn har eagen.
Kapitulearre...?
Hja taaste nei har holle en socht om stipe.
‘Hartman!’
Hy, dy't sa oprjocht, earlik en wier wie. Hja wist, dat er as soldaat leaver falle soe as dat er sjen moast dat ûnrjocht en oermacht ús lân en folk oermasteren.
En no: Hartman, it hiele leger... O, har folk dochs!...
Hja socht de iensumheid yn it skjinne, lege grutbûthús en mei de hjitte foarholle tsjin de kâlde beraapte muorre oan besocht hja oan har oerstjoere tinzen stal te jaan.
Mar Hartman, Hartman wie it dy't hja seach.
Hja seach him wer sa't hy der yn 'e mobilisaasjedagen fan de foarige neisimmer by it ôfskie nimmen op 'e fyts by har en Mem weiriden wie.
Hartman! Hy hie mei yn 'e oarloch west dêr't de kriich it felst baarnd hie. Hartman!...
Hja skokte, skriemde, ferbiet har pine en leed en jammere wer op 'e nij fan ‘Hartman!’ as der in fisioen foar har eagen dreau mei fjoer, ferdjêr, tanks en bajonetten...
Har dagen ferslieten yn moardzjende twivel.
Hja flechte foar âlden en folk om it leed dat har leed allinne wie. En de dagen ferkroepen yn tergjende starigens.
Hartman! Soed 'r noch libje?
Auteursrechtelijk beschermd