Het bijenboek. Practisch handboek der bijenteelt

[p. 478]

Hoofdstuk XXVI.
Het controleren der bijenvolken op hun gewicht.

Over het algemeen weet iemand, die een aantal jaren imkert, wel te beoordelen of zijn streek goede drachtbronnen heeft of niet.

Zo weet men na enkele jaren vrij goed te beoordelen, of de linde in zijn omgeving honingt, of de witte klaver daar een drachtplant van betekenis is en of men, om veel heidehoning te winnen, met de bijen naar betere drachtvelden moet verhuizen.

Toch verdient het alleszins aanbeveling, om door middel van weeginstrumenten, elke dag te meten hoeveel nectar de woning is binnengedragen en hoeveel van het overtollige vocht weer wordt verdampt.

Bijenweegschaal Küderli.

Een goede naam heeft de bijenweegschaal van Küderli. Dit is een bascule met loopgewichten, welke echter voor den doorsnee-imker wat te kostbaar is (plm. f 35,-).

Karl Metfessel te Sulzbach a/d Murr, brengt echter een zeer eenvoudige, doelmatige weegschaal in de handel, waarvan de prijs binnen het bereik ligt van elken imker. De weegschaal werkt tot een draagkracht van 100 kg. beslist zuiver, terwijl gewichtsschomnielingen van slechts weinige grammen afleesbaar zijn.

[p. 479]

De weegschaal is zowel voor hang- als voor zweefsystemen gebouwd.

Voor bijzondere doeleinden wordt nog een huisje bijgeleverd.

De prijs bedraagt zonder gewichten plm. f 7.20. De bevestiging aan de bijenstand geschiedt met 2 houtschroeven. Het huisje heeft een lengte van 100 c.m., de breedte is 70 c.m. en de hoogte 135 c.m. (zonder voet).

De prijs van dit huisje, dat evenwel gemist kan worden, bedraagt plm. f 21.-.

Uit het prospectus neem ik het volgende over.

‘Biwakam’ toont den imker voortdurend aan:

1e	Hoeveel het contrôlevolk dagelijks toe- of afneemt aan gewicht; in ’t bijzonder of er dracht is.
2e	De eigenaardige drachtverhoudingen in een bepaalde streek.

[p. 480]

3e	Het verschil van dracht in verschillende jaren in dezelfde streek.
4e	De verschillende drachtpauzen.
5e	De schade welke de volken ondervinden van langdurige behandeling.
6e	Hoeveel het weegvolk gedurende de winterrust en de voorjaarsontwikkeling van de voorraad gebruikt en verder, hoeveel voorraad het op een bepaald moment nog bezit.
7e	Of het contrôlevolk overlast heeft van muizen enz.
8e	Hoeveel bijen zich op dracht bevinden (10.000 bijen wegen plm. 1 kg.), vervolgens hoeveel jonge bijen gelijktijdig aan het voorspel deelnemen.
9e	Hoeveel bijen door een onverwachte stortbui enz. verloren zijn gegaan.
10e	Beginnende roverij.

[p. 481]

Aangezien, zoals hierboven gemeld is, de weegschaal als hang- of zweefsysteem gebouwd is, duidt zij verder aan, of de voorraad voor-, achter- of zijwaarts is opgeborgen. Onze landgenoot Nieuwenhuis, instrumentmaker te Hengelo (Ov.), construeerde voor enige jaren een zelfregistrerende bijenweegschaal.

Het is een gewone personenweegschaal, doch door den heer Nieuwenhuis voor bijenweegschaal omgebouwd.

Boven werd een kastje aangebracht met papierrol, waarop een naald alle gewichtsschommelingen direct aantekent.

De papierrol bevindt zich om een koperen cylinder van plm. 25 c.m. lengte, welke een middellijn heeft van plm. 10 c.m.

Deze cylinder wordt door een uurwerk in een week juist éénmaal omgedraaid en neemt tevens een papierstrook mede, waar de pen, die op de punt van de wijzer bevestigd is, tegenaan hangt; de pen is met inkt gevuld.

Het nut van de weegschaal.

[p. 482]

Doordat de pen met het toe- of afnemen van het gewicht een heen en weer gaande beweging maakt, ontstaat er op de papierstrook een kromme lijn (curve), die rijzing en daling van het gewicht aangeeft.

Door deze schaal is het dus mogelijk alle gewichts- toeof afnamen af te lezen, daar alles automatisch genoteerd wordt in een lijn, welke een gehele week duurt.

Wij hebben bewondering voor de ingenieuse wijze waarop door onzen landgenoot en mede-imker Nieuwenhuis zulk een keurig werkend instrument is vervaardigd, al zal de hoge kostprijs oorzaak zijn, dat slechts zeer weinigen deze weegschaal kunnen aanschaffen.

Observatiekast.

Wie er enigszins toe in de gelegenheid is, schaffe zich een bijenweegschaal aan, waardoor men betere inzichten krijgt in de drachtverhoudingen van de plaats zijner inwoning. Tekent men daarbij nog de verschillende weersinvloeden aan, dan krijgt men vrij volledige gegevens omtrent het honingen der verschillende bloemen in verschillende weersomstandigheden en, wat minstens van evenveel waarde is, men weet precies wat een bepaald volk presteert.