Volledige werken. Deel 7

III.

Des anderdaags, nog vroeg in den morgen, was alles in rep en roer op de pachthoef van Van Calstre. Mannen met ruwe aangezichten waren bezig den ganschen huisraad op het voorhof te brengen, terwijl Pieter en zijn broeder den ouden Van Calstre eene kar hielpen bestijgen, waar hunne ziekelijke moeder reeds op een bed uitgestrekt lag. De droefheid der ouderlingen was onbeschrijfbaar; zij wierpen eenen laatsten blik op de woon, waar de oude Van Calstre en zijne kinderen geboren waren en waar allen weleer gelukkige dagen hadden gesleten, en dan vertrok Johan met de kar, welke een pachter uit de streek wel had willen leenen, om de oude lieden naar een dorp in Noord-Brabant te vervoeren, welk zij tot hunne woon hadden gekozen.

[p. 133]

Pieter bleef alleen op de pachthoef en als men den huisraad en het landbouwgerief begon te verkoopen, ging hij zich tegen eenen boom plaatsen en bleef daar met de armen gekruist het alles naschouwen. Voor zijnen voet lag zijn getrouwe spitshond.

Toen alles, tot het laatste toe, verkocht was, kwam de zaakwaarnemer des barons en ontving het pachtloon, dat het huisgezin verschuldigd was, en te meer de kosten van het rechtsgeding, waarbij de uitzet was toegestaan geworden. Het overige geld werd aan Pieter overhandigd. De jongeling nam dit geld sprakeloos aan, riep zijnen spits en verliet de pachthoeve.

Hij kwam nog denzelfden dag op het dorp B. in Noord-Brabant en vernam alras waar zijne ouders hunnen tijdelijken intrek hadden genomen. Des anderdaags betrok het huisgezin eene kleine woning; men kocht de onontbeerlijke meubelen aan, en de twee zonen gingen naar werk uitzien.

Het jaargetijde was daartoe niet gunstig en de pogingen der jongelingen bleven lang vruchteloos. Eindelijk gelukte het den oudsten zoon bij eenen rijken pachter in dienst te geraken. Pieter, na nog nutteloos eenigen tijd gezocht te hebben, nam eindelijk een besluit en voegde zich bij eene bende pakdragers, die den sluikhandel tusschen Holland en België deden. De slimheid en de moed van den jongeling hadden hem alras onder zijne makkers bekend gemaakt en het duurde niet lang of hij werd een der aanleiders. Die stiel behaagde aan Pieter. Hij vond er vermaak in zoo open met de wetten in oorlog te treden en zijne afwezenheid van het ouderlijke huis, zijne gedurige bezoeken op den Belgischen bodem lieten hem toe soms de streken te gaan bezichtigen, waar hij geboren was en groot geworden, en in die gevallen liet hij nooit na inlichtingen over den baron van Meerschot te nemen. De oude bediende van het kasteel voldeed hem gewoonlijk daarin en zegde hem zekeren dag, dat Regina ongelukkig was, dat zij sedert eenigen tijd eenen jongeling beminde, die met haar in fortuin gelijk stond; doch die op geene adellijke titels kon aanspraak maken.

‘Wie is die jongeling?’ vroeg Pieter.

De bediende deed hem kennen.

Pieter vroeg geene verdere inlichtingen en vertrok.

Eene week later sprak hij weêr met den dienstknecht en zegde hem:

‘Vriend Jaak, zijt gij zeker, dat Regina gelukkig zou zijn, indien zij met den jongen D. kon trouwen?’

[p. 134]

‘Zij zal er van sterven,’ zegde de oude Jaak, ‘zoo haar vader heuren wil blijft tegenstreven.’

‘Zeg haar dan,’ hernam Pieter, ‘dat ik zal maken, dat dit huwelijk plaats grijpe en bericht haar tenzelfden tijd, dat mijne moeder gestorven is en dat mijn vader van zijn ziekbed niet meer zal opstaan.’

En zonder eenig antwoord af te wachten, trok Pieter weg.

Toen de bediende de woorden van Pieter aan zijne jonge meesteresse overzegde, liet Regina eenen gil en riep uit:

‘O die ongelukkige! Wat mag zijn inzicht wezen!... Jaak, laat hem toch nooit op het kasteel treden!...’

De oude bediende begreep niets aan die vrees; doch beloofde wat Regina van hem eischte.

Pieter had de waarheid gezegd. Zijne moeder was door den laatsten rampspoed overwonnen geweest en het verjagen uit hare woning, de armoede, waarin zij vervallen waren, hadden haren dood verhaast. De vader ook scheen niet lang meer aan die opeengestapelde smarten te kunnen wederstaan en zijne ziekte, waarvan Pieter gesproken had, moest ook een einde aan zijnen levensloop stellen.

Welke smart de jongeling ook, bij het verliezen zijner ouders, onderstond, was er echter in hem een gevoel, welk hij niet kon onderdrukken en dit gevoel zegde hem, dat de rampen nu haren vollen loop hadden gehad, dat hij, Pieter, den beker des lijdens tot den bodem had geledigd en voortaan het ongeluk zou kunnen uittarten, dat geene banden hem meer aan de wereld vasthechtten en hij vrij kon adem halen, dat hij vrij over zijn leven kon beschikken.