Handboek tot de geschiedenis der Nederlandse letterkunde. Deel 3

Drie leerstelligen

In figuren als de hiervoor behandelden, overweegt het element van de twijfel. Van het christendom als geopenbaarde godsdienst raken zij vervreemd. Niet minder is dit het geval met het drietal dat thans om behandeling vraagt; het laat zich niet zelden uit in duidelijk anti-christelijke geest, ziet minstens in de kerken machtige, althans gevaarlijke hinderpalen op de weg naar de vooruitgang. Tegenover het christelijke ideaal stellen zij duidelijk anders georiënteerde idealen. Van Vloten en Van Limburg Brouwer huldigen het spinozistische. Huet acht dit ideaal geen knip voor de neus waard en volhardt in zijn scepticisme, waarvan de anderen afwijken door hun overtuiging een nieuwe heils-

[p. 505]

leer gevonden te hebben, die hen inspireerde tot hun werk. - Vosmaers neo-klassicisme was een uiting van zijn alzijdige esthetische belangstelling, die hem ten goede kwam toen het lot hem de jongeren van 1880 op zijn pad voerde. Dit pad was De Nederlandsche Spectator, het tijdschrift dat als tegenhanger van De Gids na de jaren 1860 een belangrijke rol heeft gespeeld. Van Limburg Brouwer en Vosmaer zijn er redacteur van geweest; vooral de laatste heeft dit redacteurschap bewust benut ten bate van de Nederlandse letterkunde.