Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Cursus zestiende- en zeventiende- eeuws Nederlands (1987)

Informatie terzijde

Titelpagina van Cursus zestiende- en zeventiende- eeuws Nederlands
Afbeelding van Cursus zestiende- en zeventiende- eeuws NederlandsToon afbeelding van titelpagina van Cursus zestiende- en zeventiende- eeuws Nederlands

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.76 MB)

XML (0.58 MB)

tekstbestand






Genre

sec - taalkunde


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Cursus zestiende- en zeventiende- eeuws Nederlands

(1987)–A. de Korne, T. Rinkel–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 178]
[p. 178]

25 Ode aan Hofwijk

Constantijn Huygens (1596-1687) kreeg een zeer veelzijdige renaissance-opvoeding en -scholing, die onder meer klassieke en moderne talen (waaronder Spaans en Italiaans), muziek, wiskunde, tekenen, toneelspelen, exerceren, dansen, en sporten zoals zwemmen, schermen, schaatsen en paardrijden omvatte. Korte tijd studeerde hij rechten in Leiden, waarna hij zijn ambtelijke loopbaan begon: gezantschapsreizen naar Londen en Venetië, waar hij tal van prominenten ontmoette. In 1625 werd hij secretaris van Frederik Hendrik. Hij behield dat ambt, toen achtereenvolgens Willem II en Willem III stadhouder werden. Het secretarisschap was een belangrijke functie, enigszins te vergelijken met onze minister van binnen- of buitenlandse zaken. Het bracht onder andere met zich mee dat Huygens vaak, soms gedurende lange periodes, op reis was. Maar Steeds sprak hij in zijn literaire werk zijn vreugde uit over het terugzien van Den Haag en Hofwijk. Met name Hofwijk bood hem rust na drukke werkzaamheden.

Rust op Hofwijck
1[regelnummer]
Op Hofwijck slaep ick maer; en droom van alle dingen.
 
Op Hoofsch' en Haegsche naer; die weet ick te verdringen
 
Met all wat Hofwijcksch is, en Tongh, Oogh, Neus of Oor
 
Vermaeck bestellen kan: Ick smaeck, ick rieck, ick hoor,
5[regelnummer]
Ick sie met d'oogen op, als menschen doen die waken;
 
Maer 't gaet gelijck men slaept, en allerhande saken
 
Sijn hert ontmoeten laet by sorgeloos gevall.
 
Dry halve dagen duert dat slapen, en dat 's all.
 
Van daer beginn ick my te manen door mijn selven,
10[regelnummer]
Dat my te passen staer op 't woelend' uer van elven,
 
En waken heel de weeck in d'ongerustigheit
 
Van allemans gequell om alle mans bescheid,
 
In stormen van geschill, in arger' soele winden,
 
Die Vyanden ter sluyp aentasten, en wel Vrinden,
15[regelnummer]
Met hoon en achterklapp, wel Broeder, wel verwant,
 
En sparen rappigste noch suyverste van 't Land;
 
In overydelheit van snappende Saletten,
 
In 't eewigh-roerende van wielen sonder wetten,
 
Voorhoutsche Molens van den kostelicken snoff,
20[regelnummer]
Diem' altijd draeyen siet en malen niet als stoff.
 
Beminde Saterdagh, zijt ghy noch verr' van komen?
 
Spoedt toch, en helpt my weer aen Hofwijcks soeter droomen:
 
Kom, paerden in de Koets, 'k voel dat ick u genaeck,
 
En, Haegh, goe nacht; ick geew; maer van Hofwijcksche vaeck.
[pagina 179]
[p. 179]

Ode aan Hofwijk

Vragen

1 maer =
2 Wat wordt bedoeld met Hoofsch' en Haegsche?
Op [...] naer =
Waarnaar verwijst die?
3 Met =
Wat wordt bedoeld met Hofwijcksch?
Benoem Tongh ... Oor redekundig.
4 bestellen =
Wat is het subject bij kan?
rieck komt van het werkwoord...
5 Benoem op redekundig. Vertaling:
als =
Welke functie heeft doen?
6 Hoe moet gelijck vertaald worden?
6/7 Maer ... gevall: los de samentrekking op.
Geef van deze regels een vrije vertaling.
8 Dry halve dagen: op de zaterdagmiddag en zondag is Huygens vrij.
all =
9 Met Van daer wordt bedoeld...
door =
10 Benoem my redekundig.
Vertaal Dat ... staet.
Wat voor soort werkwoord is staet?
't woelend' uer van elven: het drukke uur op de maandagochtend wanneer Huygens allerlei mensen moet ontvangen.
11 Hoe kan de infinitivus waken verklaard worden?
d'ongerustigheit =
Begrens de bijvoeglijke bepaling bij d'ongerustigheit.
12 gequell =
bescheid =
13 In ... winden: waarbij functioneren deze woordgroepen als bepaling?
arger': positivus of comparativus?
soele =
Wat wordt bedoeld met In ... winden?
14 Wat is het antecedent van Die?
ter sluyp =
wel =
15 achterklapp =
16 Welke nevenschikking veroorzaakt En?
rappigste: enkel- of meervoud? Vertaling:
17 overydelheit =
snappende Saletten =
17/8 In ... saletten en In ... wetten: waarbij horen deze bepalingen?

[pagina 180]
[p. 180]

18 Wat wordt bedoeld met sonder wetten?
19 Benoem Voorhoutsche ... snoff redekundig. Geef een vertaling van deze regel.
20 Wat is het antecedent van Die-?
Geef een verklaring voor de apostrof in Diem'.
niet als =
21 Beminde Saterdagh: welke naamval?
zijt: welke wijs?
van =
22 Spoedt: welke wijs? Welk getal?
Beschrijf de binnenbouw van de woordgroep Hofwijcks soeter droomen.
soeter: positivus of comparativus?
Wat voor genitivus is Hofwijcks?
23 Kom: welke wijs? Welk getal?
Benoem paerden redekundig.
in =
u: verwijst naar Hofwijcks in r. 22.
genaeck =
24 Haegh: welke naamval?
vaeck =
Waarom zou Huygens dit woord hier gebruiken?


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over dit hoofdstuk/artikel

titels

  • over Vitaulium. Hofwyck. Hofstede vanden Heere van Zuylichem onder Voorburgh