|
| |
| |
| |
| |
Fritz en Mathilde.
I. Mathilde.
Zy was even vyftien jaren,
Teêr en blond en bleek te zaêm,
Ryzig was zy van gestalte,
En Mathilde was haer naem.
't Was nu herfstdag, en de lente
Had haer nog in 't veld gezien;
Sedert kwynde zy aen tering,
En niets kon haer hulpe biên.
Lang had zy haer kwael geloochend,
Zelfs haer' spiegel niet geloofd;
Maer nu had de trage ziekte
Al heur krachten uitgedoofd;
| |
| |
En zy zette nu geen voetstap
Uit het vadzig ziekbed meer,
Dan alleen tot aen het venster,
By een' dag van helder weêr.
Op een' klaren, zachten morgen,
Zat zy in haer' leuningstoel,
Gansch omringd van haer gespelen,
En zy sprak, in diep gevoel:
‘Ziet gy, lieve speelgenooten,
Hoe ik, voor myn bloei, verwelk,
Even als de tengre veldbloem
Die een' worm voedt in haer kelk?
Ach! wanneer wy in de velden
Dartelden op 't mollig gras,
Zeg my of ik ooit de laetste
Of ik ooit de traegste was.
Thans zie ik u, als voorhenen,
Zweven waer de vreugde u beidt,
Daer men my, met moeite en voorzorg,
Hier rond deze kamer leidt.
| |
| |
Als wy soms in kringen dansten,
Altoos lustig, altoos bly,
En als Fritz myn vingren drukte,
Zeg my, bloosde ik min dan gy?
Gloeijend als de dageraed,
En de myne zyn als 't linnen
Van een aeklig lykgewaed.
Fritz!.... ach, noemde ik daer niet even
Zynen naem, voor my zoo zacht?
Hy beminde me als een zuster,
Daer ik hem myn broeder dacht.
Dikwyls vraeg ik aen myn moeder
Of ik hem haest weêr zien mag,
Of het schooljaer niet ten einde is,
En myn moeder antwoordt: ach!
Teêrgeliefde speelgenooten,
Is uw jeugd niet, noch uw schoonheid,
Die vergaen zal met den tyd;
| |
| |
Noch de vlugheid uwer leden,
Noch de roozen op uw wang,
Noch het vuer van uwen oogslag;
Noch uw stem vol zoet gezang;
Maer de liefde van een' broeder,
Van een' broeder zoo als hy,
o! Dit is een goed der aerde
En de liefde van een' engel
My, misschien, hem doen vergeten......
Maer waerom uw droef geween?
'k Voel, by 't zien van uwe tranen,
Dat ik t'hevig my ontstel.....
- Dat men my op 't bed bewege. -
Zustren! vaert voor eeuwig wel!’
En de speelgenooten schreiden,
En zy zegen knielend neêr,
En zy vouwden, in ontroering,
Hare handen tot den Heer.
| |
| |
En zy wankelden dan henen,
Gansch in diep gezucht gesmoord,
En geen woord dan: Ach, Mathilde!......
Werd in dit gezucht gehoord.
En by 't naedren van den avond
Hoorde men het dof gebrom
Van de doodklok, in de verte,
En de droefheid was alom.
| |
| |
| |
II. Fritz.
Daer is een dorpjen in het land,
Alwaer, op 't eenzaem kerkhof,
Een sombre treurwilg staet geplant.
Men las, voor weinig jaren,
Eer ooit een mes hem had besnoeid,
Nog op de schors twee namen
Die thans zyn uitgegroeid.
En telkens als 't weêr lente wordt,
Haer' bloemkorf over de aerde stort,
Dan komt de landjeugd zamen,
En plant, by 't schemerlicht der maen,
Een kruisjen voor den treurwilg,
Een gryzaerd, van een' arm beroofd,
Het voorhoofd gansch doorkorven,
En 't vuer der oogen uitgedoofd,
Leunt op der knapen schouders;
En na dat elk eens op de zoô
Geknield heeft, spreekt de gryzaerd
| |
| |
De legers lagen zaêmgeschaerd,
Het donderbroeijend wolkgevaert
Dat opstygt aen de kimmen.
't Was nacht, en alles, alles zweeg,
Behalven soms een wachtroep
Ons heir lag eenen vliet naby,
Was verder af, aen de overzy.
Maer 't water dat ons scheidde
Lag voor 't geschut des vyands bloot,
En werd, op 't eerste teeken,
Een stroom van vuer en lood!
Een jongling was by 't regiment
Sints een dag aengekomen,
Hy scheen den vorst niet onbekend,
En had tot hem gesproken;
Zyn lip droeg nog geen knevelhair,
Zyn wending en zyn trekken
| |
| |
Hy was wel ryzig, scheen wel koen,
En zag wel fier in 't ronde,
Als iemand die iets grootsch zal doen;
Maer zyn gestalt was teeder,
En zyne huid was nog zoo bleek,
Dat hy, zelfs onder 't wapen,
Wy stonden voor de legertent
Reeds lang aen 't oorlogsvuer gewend.
De scherts ging door de rangen,
En de oude krygers, ruw en bits,
Ontlastten hunnen spotlust
‘Wat lief en aerdig kindjen komt
De veldheer ons te zenden!
Heeft hy zyn Laïs dus vermomd,
En wil hy haer doen stryden?
Wanneer straks de eerste donder knalt,
Ziet dat gy haer geen leed doet,
Als ze in bezwyming valt!’
| |
| |
Een tweede riep: ‘het arme kind!
Hy zal 't zyn moeder klagen
Dat hy geen donzen bed hier vindt!’
Een derde: ‘welk een krygsheld!
Die bluft en suft, en gruwt van drank;
Welhaest valt hy aen 't schreijen,
Dus gaet de spotterny in 't rond.
Maer ziet daer is de veldheer,
Die draeft, op 't witte ros, voor 't front.
Op minder dan een oogwenk
Is elk te paerd, en alles stil.
Hy eischt, in aller haeste,
‘Een' man van goeden wil!’
‘Ginds’ spreekt hy, ‘in 't naburig veld,
Aen de overzy van 't water,
Moet aenstonds dit berigt besteld,
En 'k wacht reeds naer het antwoord!
Waer is hy die niet schrikt voor 't vier,
Die roemryk wenscht te sterven?’
En eene stem roept: ‘Hier!’
| |
| |
Verstomming is op elks gelaet,
Daer jonge Fritz vooruit stuift,
En moedig voor den veldheer staet.
Hy spreekt nog weinig stonden
In stilt tot hem, en groet hem eerst,
En snelt dan heen naer 't water
Door 's vyands vuer beheerscht!
Men zegt dat hy alsdan den vorst
Zyn noodlot had herinnerd,
Dat hy een loon bedingen dorst.
Men zegt, dat zyn gefluister,
Alleen op dood en grafsteê liep,
En dat hy, henenspoedend,
Naeuw was hy aller oog ontvloôn,
Of daedlyk rees de vuervlam
En hoorden wy den klettertoon
Wy dachten dat de jonge borst
Zyn eind reeds had gevonden.
Geen die nog spotten dorst!
| |
| |
En, na een kwartuers ongeduld,
Werd weder 't vuer vernomen,
En door 't geschot de lucht vervuld.
Verscheen daer weêr de jonge held,
Bebloed en gansch onthavend,
En zonder paerd, in 't veld.
Door duizend hoeras bly begroet,
Treedt hy al wanklend nader,
En sleept zich tot aen 's veldheers voet.
Hy reikt hem nog het antwoord
Van 't opperhoofd van 't ander heer,
Maer voelt zyn kracht bezwyken
En stort verplet ter neêr!
De vorst, verstomd op zoo veel moed,
Gebiedt vergeefsche hulpe;
Hy baedt en smoort in eigen bloed.
‘Wat vergt gy, dappre jongling,
Eisch voor uw loon vry alles af!’
En Fritz, den adem lozend:
‘Een plaets by haer..... in 't graf!’
| |
| |
Alleen den veldheer was 't bekend
Wat deze woorden meenden -
Het lyk werd in de legertent,
Het sein borst los uit ons kanon,
De krygsbazuinen klonken,
De gryzaerd zwygt. Een diepe zucht
Ontrolt zyn forsche longen,
Hy heft een hand nog in de lucht,
(Zyne andre bleef op 't slagveld)
Als wou hy nog den vyand slaen!
Maer daedlyk zygt zy neder
En vangt een' warmen traen.
De knapen knielen nog eens neêr,
En torschen op hun schouders
Den gryzaerd naer zyn veldhut weêr.
De maegden bidden langer,
Voor 't kruisjen in den maneschyn,
| |
| |
En dat elk teederlievend paer
Hun noodlot moet benyden,
Daer ze eeuwig leven met elkaêr.
Thans op de boomschors niet meer vindt,
|
|
Auteursrechtvrij
