Verzameld werk (2 delen)

(1951-1952)–J.H. Leopold– rechtenstatus



[pagina 263]
aant.Lyriek
[pagina 264]
Bacchylides
[pagina 265]
XVI Het donkergestevende schip, dat droeg Theseus den onversaagden en twee maal zeven stralende jongelieden der Ioniers, doorsneed de Kretische zee. Immers in het vér blinkende zeildoek vielen de Noordewinden naar wil van de aegiszwaaister, roemruchte Athene. Maar de vreeselijke geschenken der Kyprische, der godin met guldene haarband, teisterden het hart van Minos; niet meer hield hij zijn hand af van de jonkvrouw maar hij strookte heur blanke wangen en schreeuwen deed Euboia tot den kopergeharnasten telg van Pandion. Theseus zag het en donker onder zijn brouwen rolde zijn oog en heftig verdriet reet open zijn hart. Hij sprak: ‘Zoon van den hoogsten Zeus, niet meer een vroomen zin bestiert gij in uwe ziel; houd in, o held, den hoogmoed, den gewelddadigen; wat ook het oppermachtig lot van godswege ons beschikt heeft, en wat de balans des Rechts toeweegt, het ons beschoren deel, wij zullen het af vervullen, als het mag komen, maar gij, houdt neer uw zwaren toeleg. Zoo ook al de zorgzame dochter van Phoinix onder de toppen van Idagebergt genaderd het bed van den grooten Zeus u voortbracht als aller menschen machtigste, maar ook mij heeft des rijken Pittheus dochter
[pagina 266]
met Poseidon vereenigd den zeebeheerschenden als kind gebaard en haar reikten toe de donkerharige dochters van Nereus den guldenen sluierdoek der bruid. Daarom beveel ik u, veldheer der Knosiers, houd in den jammerbrengenden overmoed! Niet meer toch zou ik het lieflijke licht, den onsterfelijken dageraad willen aanschouwen, zoo gij eene der jongelingschap krenktet en overweldigdet; eer zullen wij onzer handen kracht betoonen en den afloop zullen de goden beslissen.’ Zoo sprak de lansgeduchte held en zich verbazen deden de schepelingen om des mans vermetelen moed; maar voor den schoonzoon van Helios toornde het hart en een ongewone list weefde hij en hij sprak: ‘O, grootmachtige, vader Zeus, verhoor mij, zoo toch de Phoenicische, blankarmige bruid mij baarde als kind van u, zend thans uit uwen hemel neer een snellen bliksem met vurige manen als teeken onmiskenbaar, - maar zoo ook u Troizeinsche Aethra heeft ontvangen bij Poseidon, den aardeschokkende, zoo breng deze gulden vingersier, dit stralend goud terug uit diepe zee, u stortend stout in uws vaders woning. Zoo zult gij weten, of de Kronoszoon, de vorst des donders, heerschend over allen, mijn bede verhoord heeft, al of niet.’
[pagina 267]
En naar de feillooze bede hoorde Zeus, de grootmogende, en kwistige eer voor Minos beraamde hij, willend zijn zoon verbazingwekkend maken onder allen, en bliksemde. En deze het teeken naar wensch gegeven aanschouwende, spreidde de handen naar den heiligen aether de dappere held en sprak: ‘Theseus, daar ziet gij mijn gaven van Zeus ten duidelijkste! Maar gij, maak u op naar de zwaarruischende zee, zoo zal uw vader, de vorst Poseidon, de zoon van Kronos, uwen roem tot den hoogstverhevene maken over al het boomenbegroeide land.’ Zoo zeide hij, maar voor gene niet terug borg zich de ziel, maar op het verdek, het welgehechte, hoog opgericht sprong hij af en hem nam op gewillig het heilig gewijde zeevlak. Ontsteld was innerlijk het hart van den zoon van Zeus en hij gaf bevel windafwaarts te houden het welgesierde schip, maar het noodlot schafte een anderen weg. Voort ijlde het snelbewogen pijnhout, gevoerd door Noordewind, die de zeilen vulde; in beven stonden de scharen der Atheensche jongelingen, als de held zeewaarts sprong en uit bewogen oogen stortten zij tranen, aanvaardende den zwaren nooddwang. Maar dan dolfijnen, golvenbewonende, droegen den edelen Theseus snel
[pagina 268]
naar het huis van zijn vader, den paardberijdenden, en binnen trad hij der goden zaal. Daar zag hij met vreezen de roemruchte dochteren van den machtigen Nereus want glans straalde af van hun blanke leden als van zachte vlammen en rond het hoofdhaar waren banden gestrengeld met goud doorvlochten en zij vermeiden zijn hart met dansen van lenige voeten. En hij aanschouwde zijns vaders gade in hare bekoorlijke woning, de heilige, overschoone Amphitrite, zij, die hem omwierp een purpergewaad en op zijn haren zette zij, op zijn gelokte, een krans van donkere rozenpracht, die eenmaal haar ter huwelijksgave de listenspinster Aphrodite gegeven had. Niets is ongeloofelijk voor den redelijken mensch, al wat de goden mogen verrichten. Naast het schip met scherpen steven dook hij op, en ach, in welke smarten verscheurde hij den Knossichen vorst, wanneer hij kwam onbevochtigd uit volle zee, een wonder voor allen en mededroeg der goden gaven om zijne leden. In blijdschap, in nieuw gevestigde vreugd jubelden de jonkvrouwen en de zee galmde van klank en de edele jongelingen zongen een paean met lieflijke stem:
[pagina 269]
O, Delier, door de reien der Keiers bevredigd van harte, geef gij den edelen godgezonden geluk!

[pagina 270]
XVII Koor van Atheners O heer van Athene's heiligen bodem, vorst der in weelde levende Ioniers, wat kondigt daar de schettertrompet met kopergalmenden oorlogszang? Valt over de palen onzer landouwen met moorden en zengen vijandig binnen een legerkommandeerend man? Of plunderen roovers onheilberamend en voeren der herders afgedwongen de scharen blatende schapen weg? Of wat, wat anders ontrust uw harte? Spreek, o vorst! zoo aan één der sterflijken het bondgenootschap verzekerd is der weerbare mannen, zoo is het aan u, zoon van Pandion en van Kreousa. Aegeus Er kwam een bode, een mondheraut, den langen Isthmischen heerweg over en spreekt van onuitsprekelijks. Daden meldt hij van een krachtig man: den trotschen Sinis heeft hij gedood, den oppersten toch in kracht van de sterflijken, telg van Lutaios, den aardschokkenden zoon van Kronos. Ook den mannenverdelgenden ever in Kremmuoon's dal, en Skiroon, den woesteling, den ongetemde heeft hij verslagen, de worstelscholen van Kerkuoon heeft hij bezet, de krachtige hamer van Polupemoon ontzonk aan de handen van Prokoptes, den overweldigden,
[pagina 271]
(en) vreezen moet ik, wat hiervan kome. Koor van Atheners Wien noemt hij hem en van waar gekomen, met welke bereidselen toegerust? Komt hij met oorlogswapening, een macht van velen met zich voerend, of eenzaam van alle metgezellen is hij, een dolend koopman gelijk, ver in het vreemde land getogen? Iemand zoo forsch en zoo weerkrachtig en ook zoo stout, die van zooveel mannen het sterke geweld met macht versloeg? Heeft ook een godheid hem toegezonden om recht te doen den ongerechten? Immers niet lichtelijk zal ten leste een onheil verrichtende onheil ontkomen; in lengte van dagen wordt alles vervuld. Aegeus Twee mannen zijn zijn enkel geleide, maar om zijn glanzende schouders hangt het lemmet met greep van elpenbeen; twee schachten van lansen in zijn handen en om zijn hoofd, het vurig blonde, de hechtgeklonken Lakonische helm; een purperen rok ligt om zijn borst en een langgevlokte Thessalische mantel, maar uit zijn blik schitteren donker vulkanische vuren een rossige vlam. In wezen een knaap nog, een jeugdige eerst, maar zijn kinderspelen
[pagina 272]
zijn oorlog en veldslag en mannenmoord, en wapengekletter is zijn bekoring en zijn doel is het rijkgetooide Atheen.

Vorige Volgende

aant.Lyriek

Bacchylides

XVI

XVII