Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Jelle, in koumelker. 1895-1955 (1955)

Informatie terzijde

Titelpagina van Jelle, in koumelker. 1895-1955
Afbeelding van Jelle, in koumelker. 1895-1955Toon afbeelding van titelpagina van Jelle, in koumelker. 1895-1955

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.29 MB)

Scans (32.32 MB)

XML (0.37 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

roman


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Jelle, in koumelker. 1895-1955

(1955)–Wytse Liuwes–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 105]
[p. 105]

It wetter heech oan 'e dyk

Yn Maert hâldde it bûterfebryk in gearkomste It forslach oer it ôfroune jier waerd útbrocht.

De molkepriis hie wer leger west, as yn it jier dêr foar. Ja, dat hiene de boeren wol field fansels. En it potsjejild foel ek noch ôf. En de foarútsichten?

In bulte wie der net fan to sizzen. Ien ding stie fêst; it Regear moast de prizen stibelearje. Sa sei de foarsitter. Dêr hiene de boeren nammens alle rjocht op. Yn de jierren fan 1914-1918 wie it de boer, dy't de stêd frijwarre hie fan 'e honger.

Doe hie alles tsjin folle heger prizen nei it bûtenlân kinnen. It Regear hie dat keard; en soks hie ek goed west. Mar dêrfoaroer is nou it Regear ek hâlden om to soargjen, dat de boer prizen kriget, dat er buorkje kin. Doe't de Foarsitter dat mei klam nei foaren brocht, waerd der tige hantsjeklapt.

Dat wie to tinken.

En de foarsitter gyng fierder mei to sizzen, dat it net allike-folle wie, hoe't de prizen stibelearre waerden. Der wie in plan om de margerinefebriken op to lizzen bûter op to keapjen en dy troch de margerine to mjoksen.

Mar soks soe dochs skoof en skande wêze. It eale produkt fan ús Fryske fé troch walfisketraen en kokosfet. Dat soe in leech-lizzen wêze fan it bêste produkt fan de boer, ja fan de boer sels...

En doe wie it, as boldere de tonger troch de seal. Sa waerd der klapt.

Mar Jelle? En inkelde oaren?

[pagina 106]
[p. 106]

Inkelde wiken forlyn hie yn Ljouwert in sprekker west, in kopstik út de lânbouorganisaesjes.

En dy hie der op oanstien, dat der bûter troch de margarine mingd wurde moast. Dan kaem der in kear romte.

Mei de weet die men winliken dochs krektgelyk? De moalfebriken moasten de weet yn it binnenlân opkeapje en dy troch it bakkersmoal minge, dat út it bûtenlân kaem.

En nou wiene de greate bouboeren dêr aerdich mei holpen. Wolnou, sa moast it mei de bûter ek om de priis fan de molke to stypjen! Dêr wie ek tige yn 'e hannen klapt. En... foar in part wiene it deselde boeren. Doe wiene hja foar, en nou wiene hja tsjin it trochinoar knetsjen fan bûter en margarine?

Och né, dat wie it net. De boeren sochten om in Moazes, dy't harren út it lân fan de fordrukking liede woe en koe.

Hoe't dat moast, dat wisten hja net, en dat koe harren ek net safolle skele. As der mar hwat barde... Né, hoe dat moast, dat wisten de boeren net. En harren lieders ek net, sa as it like. En dat wie wol spitich. It weetwetsje hie de weetprizen moai omheech holpen. Mar fierwei de measte boeren hiene der neat oan. Miskien ien op 'e tsien. En dat wiene dan f'râl de greate boeren op 'e Grinzer klaei. En... wie de man, dy't dit wetsje gearstald hie, sels ek net in Grinzer boer fan komôf? Hwat moast men dêr nou fan tinke?

En oare lytse wetsjes? Dat wie in tizeboel. In tizeboel wie it ek yn 'e hollen fan party boeren.

It wetter stie heech oan 'e dyk. De boeren wisten it net mear. Hja forsloegen yn de soargen. Hja rounen fêst.

[pagina 107]
[p. 107]

Heger kaem it wetter. De needklok lette.

Mar der waerden fierstomin seadden oan 'e dyk set. Der wiene al rare gatten yn slein.

En as de hiele dyk it bijaen moast, dan... Earm Fryslân!


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken