| |
Zesde boek.
Bladz. 189. Reg. 1.
Gibraltars voorgebergt, enz.
't Voorgebergte Gibraltar met de stad van dien naam is gelegen in Andalusië, aan de zeeëngte, gewoonlijk de straat van Gibraltar genoemd. Zie deswegens Beschr. van Spanje en Port. III. D. bl. 42. enz.
| |
| |
| |
Jacob van Heemskerk, Admiraal, die eene vergeefsche poging deed, om noordom naar China te zeilen en in eenen zeestrijd tegen de Spanjaarden voor Gibraltar sneuvelde. Wagenaar Vad. Hist. IX. D. bl. 254.
| |
Bladz. 191. Reg. 11.
Heemskerk, die dwars door 't ijs enz.
Deze twee regels zijn het bekende grafschrift van P.C. Hooft, dat nog op de Tombe ter eere van Heemskerk gesticht in de Oude Kerk te Amsterdam gelezen wordt. Wagenaar, Amsterdam VII. D. bl. 343.
| |
Bladz. 194. Reg. 9.
Soms heft Grenada's kust haar rots en wal om hoog, enz.
't Koningrijk Grenada ten westen en noorden aan Andalusië palende.
| |
Reg. 12.
Mallaga is in 't koningrijk Grenada op eenen berg gelegen, drijvende bovenal koophandel in voortreffelijken wijn.
| |
Reg. 19.
De aloude havenstad, het scheeprijke Alicante, enz.
| |
| |
Alicante, eene stad gelegen aan een golf der Middellandsche zee zeer beroemd door koophandel, dikwerf door de Mooren bestookt.
| |
Bladz. 194. Reg. 24.
Don Jan van Oostenrijk, enz.
Don Jan van Oostenrijk was de zoon van Philippus de III, Koning van Spanje, en zijne matres Donna Calderona. Omtrent zijne bestemming om zich op de vloot van de Ruiter inteschepen, zie men Br. L. bl. 919, 926. enz.
| |
Bladz. 199. Reg. 5.
o Ja, mijn zoon! 'k verloor, op deze zelfde zee,
Een rijk geladen schip voor 't rooversnest Salée. enz.
Den grond voor dit verhaal is te vinden in het leven van den Admiraal. Zie Br. L. bl. 19.
| |
Bladz. 202. Reg. 11.
De Slotvoogd Fenolet, enz.
Don Michel Alonzo Fenolet de Castelluert, was ten dien tijde Gouverneur van 't kasteel te Alicante. Br. L. bl. 921.
| |
Bladz. 204. Reg. 11.
Epaminondas, de eer der Grieksche legervanen, enz.
| |
| |
Epaminondas versloeg in den stag bij Leuctra twee Spartaansche benden. Hij bleef, ondanks een besluit van 't Volk, den oorlog voortzetten, en waagde zich daardoor aan de doodstraf bij de Thebanen bepaald, indien Veldheeren, tegen den wil van den Staat, het gebied bleven voerden. Epaminondas, in zegepraal teruggekeerd, en, volgens de wet aangeklaagd, bekende alles, en weigerde ook niet de straf te ondergaan, maar verzocht alleen van de regters, dat op zijn graf het volgende mogt gesteld worden: ‘De Thebanen hebben Epaminondas met den dood gestraft, omdat hij hen bij Leuctra gedwongen heeft de Spartanen te overwinnen, die, eer hij veldheer was, niemand hunner in een' slag heeft durven onder de oogen zien; omdat hij Thebe voor deszelfs ondergang bewarende geheet Griekenland in vrijheid gesteld heeft.’ enz. Dit verzoek verwekte onder het Volk zoodanig eene toejuiching, dat geen regter hem durfde veroordeelen.
| |
Bladz. 205. Reg. 22.
Bij Alfachs grijs kasteel en in Tortosa's wal enz.
De burgt Alfach ligt aan den oever van de Middellandsche zee, ten westen van de rivier Ebro, en geeft den naam aan de kleine eilandjes, in den mond van dien stroom gelegen.
Tortosa eene aanzienlijke oude stad in Catalonië, op den linkeroever van den Ebro gelegen. Zie Besch. van Spanje en Port. III. D. bl. 94.
| |
Bladz. 206. Reg. 2.
Sinds weken, uur aan uur, verbeid van Orans strand. enz.
| |
| |
Oran is eene kleine stad in de Provincie Beni Arax, in 't koningrijk Telensin, in Afrikaansch Barbarije, op de Algiersche grenzen, aan de Middellandsche zee gelegen.
| |
Bladz. 206. Reg. 4.
Voor 't oud Valencia zijn kielen doet vertragen, enz.
Valencia, de hoofdstad van het koningrijk van dienzelfden naam aan de rivier Guadalaviar gelegen, eene groote en welgebouwde koopstad.
| |
Reg. 15.
Karel de II, Koning van Spanje, zoon van Philips den IV, bij zijne tweede gemalin Maria Anna, dochter van Keizer Ferdinand den II. Don Jan had den jongen Karel, toen 12 jaren oud, eenen haat tegen zijne moeder en bijzonder tegen hare gunsteling Valenzuela weten in te boezemen. Hij ontsnapte, hoe naauw door haar bewaakt, des nachts; ging met eenen kamerjonker te voet naar Buen-Retiro, waar Don Jan en de meeste Grandes van Spanje bij hem kwamen.
| |
Bladz. 210. Reg. 21.
De Leeuwen rood van verwe enz.
Deze en de twee volgende regels geven eene beschrijving van het toenmalig wapenschild van het koningrijk Spanje.
| |
| |
| |
Bladz. 211. Reg. 20.
Naar 't oude landsgebruik, fandango's blijven dansen. enz.
De fandango-dans is volgens het getuigenis van Townsend, een wulpsche dans van het gemeen, die door hetzelve walgelijk wordt uitgevoerd - maar bij de hooger rangen bedekt met een allersierlijksten maar doorschijnenden sluijer de driften doet ontvlammen. Hij schijnt nog van de Mooren herkomstig te zijn. Townsend, Reis door Spanje, I. D. bl. 326.
| |
Bladz. 212. Reg. 9.
Dat ik den jongen Vorst, op zijnes Vaders troon
Geklommen, zegenwensch met schepter en met kroon, enz.
Zoo deed de Ruiter met eenen brief, welke gevonden wordt in Br. L. bl. 925.
| |
Bladz. 214. Reg. 20.
Te dansen op de maat der schelle kastanjetten; enz.
Kastanjetten zijn een klein houten muzijkinstrument, beslaande uit twee kleine ronde holligheden, die de dansers en danseressen aan hun duim houden, door welker geluid zij de maat aanwijzen, in Spanje zeer in gebruik: men zou ze klaphoutjes of duimkleppers kunnen noemen.
| |
Bladz. 215. Reg. 4.
't prachtig Barcelone enz.
| |
| |
Barcelona de hoofdstad van Catalonië is aan de Middellandsche zee gelegen, en voorzien van een Inquisitie-geregt, Universiteit en een Bisdom.
| |
Bladz. 217. Reg. 6.
haar' lieveling stel zijn' lieveling
| |
Bladz. 219. Reg. 24.
De God der eere dondert, enz.
Hier zijn eenige gedeelten van den XXIX Psalm, volgens de gewone Staten overzetting, nagevolgd.
| |
Bladz. 221. Reg. 8.
naar Ivica te spoeden, enz.
Ivica is een der Pithyusische Eilanden bij Spanje.
| |
Reg. 15.
Het rotsig Formentere, enz.
Formentera is mede een der Pithyusische Eilanden, dat voornamelijk in vroegeren tijd onbewoond was, uit hoofde van de menigte vergiftige slangen, daar zich onthoudende.
| |
Bladz. 222. Reg. 20.
die 'k voor Tortofa wachtte, enz.
Tortofa is eene stad in Catalonië aan de rivier Ebro gelegen.
| |
Bladz. 223. Reg. 3.
't Aloud vermaard Majorke, enz.
| |
| |
Majorka is het grootste der Balearische Eilanden in de Middellandsche zee gelegen.
| |
Bladz. 224. Reg. 3.
Vol wijsheid, Amstels Raad! hadt gij, in vroegre dagen,
't Groot Burgerregt der Stad de Ruiter opgedragen, enz.
Reeds in het jaar 1655 was de Admiraal met het groot Burgerschap van Amsterdam vereerd geworden, waaromtrent zich de Geschiedschrijver Brandt dus uitdrukt: ‘Door dit groot burgerschap heeft men den Vice-admiraal de Ruiter in staat gesteld, dat hij in tijd en wijle tot de hoogste ambten van stads regering kon worden gekoren. Dus werd de Ruiter groot burger van de grootste koopstad van Holland, en misschien van de gansche wereld. Dit strekte zoowel ter eere van de stad, als van de Ruiter. Want de Ruiter ontving door dit burgerschap een geschenk; daar men zelden iemand meê plagt te vereeren: en de stad bekwam hierdoor zoo groot een zeeheld tot haren burger. Br. L. bl. 77.
| |
Reg. 10.
Genua, voormaals de hoofdstad van de republiek van dien naam, werd uit hoofde van hare veelvuldige prachtige en met marmer opgehaalde gebouwen het marmer Genua geheeten.
|
|