Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Peel omnibus (1969)

Informatie terzijde

Titelpagina van Peel omnibus
Afbeelding van Peel omnibusToon afbeelding van titelpagina van Peel omnibus

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.46 MB)

Scans (21.45 MB)

ebook (3.17 MB)

XML (1.12 MB)

tekstbestand






Editeur

Toon Kortooms



Genre

proza

Subgenre

roman


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Peel omnibus

(1969)–H.H.J. Maas–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

12

Jan zou voorlopig thuis blijven.

Hij was van dienst teruggekomen met het vaste plan dadelijk weer naar Pruisen te gaan. Hij wou met de hele boel niks meer te maken hebben, niks. Ze zouden 'm niet gauw weer terugzien.

Maar een zusters-orde had het dorp uitgekozen als een geschikt terrein voor het bouwen van een nieuw groot klooster, waaraan een pensionaat zou verbonden worden voor jongedames uit de hoogste standen. Een paar minuten van het dorp af lag een mooi plekje natuur: veel weelderig-vrij opgeschoten houtgewas aan de oever van een klein riviertje. In 't midden een heuvel met zware eikebomen en daaromheen half-dichtgegroeide grachten. Vroeger had daar een kasteel gestaan. Na de Franse tijd was het onbewoond gebleven en spoedig vervallen. Eindelijk kwam het in eigendom van de gemeente.

Er was niets meer van de gebouwen over dan een paar stukken muren, zwarte steenblokken van onregelmatige bouw. Dikke keien, hardsteen en rode bakstenen waren tot een kolos-geheel samengemetseld met kalk, die onverweerbaar scheen. De regen striemde tevergeefs die

[pagina 70]
[p. 70]

laatste overblijfsels van een stuk leed-leven uit vroegere eeuwen. De zon kon met haar brandendste stralen dat gewrocht van zware mensenarbeid niet verbrokkelen.

Voor de bevolking bleef dat altijd ‘het kasteel’. Er waren er nog, die daar 's avonds niet voorbij konden gaan, zonder dat een gevoel van angst hun lichaam doorhuiverde. Het was er dan zo donker, zo heel zwart. 't Leek wel, of door het gesuis van de bomen heen een aanhoudend pijngekreun opklaagde. Er werden dan ook maar lelijke dingen van verteld. Van mensen, die in diepe kelders gesmeten waren. En van grote heren en rovers, die daar geleefd hadden als goddelozen, net als beesten. Sommige lui noemden dat wel maar fabels, omdat ze de geschiedenis hadden gelezen. Maar het papier is geduldig. Grootvader zaliger had dikwijls verteld, dat zijn grootvader zaliger zelf wat gehoord en gezien had.

Het was er niet pluis, dat was zeker. En 't was maar goed ook, dat daar een klooster kwam. Er kon dan van aan zijn wat wilde, maar het gebed van de zusters zou zeker niet schaden. Neen, dat was goed, dat was heel goed. Ze konden ook wel blij zijn, dat ze eens een klooster kregen, zoals op andere plaatsen. Dat was dan toch heel anders voor het dorp. En het zou een deftig worden, wel van meer dan honderdduizend gulden. Het zou iets schoons zijn, zoals er nog niet veel waren. Ja, die zusters hadden geld, met hopen. Die bouwden maar.

En wat ze nog niet hadden, dat zouden ze wel loskrijgen. Het was toch flink geweest van de nieuwe burgemeester, dat hij dat klaar had gekregen. Slim van 'm, die grond van het ‘kasteel’ af te willen staan. Dat hele stuk leverde de gemeente toch niets op, 't was maar een wildernis. En voor zo'n klooster was 't net echt. Bomen en struiken en water, daar speculeren die zusters op. Als ze het ‘kasteel’ niet voor niks gekregen hadden, waren ze zeker niet gekomen. De burgemeester had gezegd, vertelden de raadsleden, dat de gemeente dan ook geen cent hoefde te geven voor de bouw, geen cent. Dat was ook veel waard. Zo'n klooster was een groot voordeel voor 't dorp en kostte de gemeente niets. Heel anders dan bijvoorbeeld nieuwe wegen aanleggen. Daar waren hopen geld voor nodig. En wat was 't dan nog? Vreemden lokken naar 't dorp, die de goede mensen met allerlei nieuwigheden maar zouden bederven en op de duur ten laste van ‘de arme’ komen, dat zag men overal.

‘Ja, die nieuwe burgemeester is niet dom. Laat die maar los. Die heeft veel te zeggen bij de hoge lui!’

‘Nou, dat is waar! Die heeft letters gegeten. Tegenwoordig zijn ze de duvel te slim af met al die geleerdheid.’

‘'t Is anders wel een rare snuiter geweest, die Jan, net als zijn vader. Maar de slechtheid zal wel niet van een kant zijn gekomen. En godsdienstig is hij toch. Dat ziet men wel aan dat klooster.’

[pagina 71]
[p. 71]

‘Wat een verdienste voor het dorp, zo'n bouw! Verdraaid, twaalf cent per uur voor kalkdragen en zandkruien!’

Jan kreeg ook werk aan het nieuwe klooster. Zijn vader was er al geruime tijd aan de gang. Eerst wilde Jan niet, hij ging naar Pruisen, hield hij vol. Floortje en Hansen bleven echter aanhouden. Het hele dorp riep er ook over, dat er zo'n grote lonen gemaakt werden. Er was een nieuw leven gekomen onder de mensen. Er was overal geld genoeg, in alle huizen. En druk 's zondags! Nog drukker dan anders met kermis. De herbergiers vertapten wel drie maal zo veel als vroeger. En lol van belang. Al gauw veranderde toen de zin van Jan. Hij zou thuis blijven en naar het klooster gaan werken. Maar hij moest weten, hoeveel hij van zijn verdienste zelf kon houden. Voor niks werken, dat verdomde hij wel, dat had ie nou lang genoeg gedaan. Voor de tweede keer liet ie zich niet meer bedonderen.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken