Den hemelschen handel der devote zielen

De VIII. Meditatie.
Hoe dat onsen Ioseph, den grooten patriarch Ioseph in vveerdigheydt van deughden ghelijck is, ja te boven gaet.

BEmerckt uyt den heylighen Bernardus, hoe dat desen Ioseph, Marie bruydegom,

[p. 383]

⁺ den grooten Patriarch Ioseph, soon van den vermaerden Patriarch Iacob, in alderhande deughden ghelijck is gheweest, ende oock te boven ghegaen heeft.

⁺ Want, Ten eersten: Hy voert den selven naem. Wat desen naem Ioseph beduyt, gheeft hem Iacob te kennen, als hy voor sijn doodt van sijnen soon Ioseph propheterende, seght: Eenen aen-ghewasschen soon is Ioseph, eenen aen-wasschenden soon, ende schoon van aensien. Andere lesen: eenen vruchtbaren soon, by de wateren is Ioseph. Ioseph is een Hebreeuwsch woort, ende beteeckent ons soo veel, als aen-wasschinghe. Den Patriarch Ioseph was een aen-wasschinghe voor Iacob tot sijne andere kinderen, die hy in sijn jonckheyt ghekreghen hadde: want hy hem in sijnen ouderdom ghewonnen hadde, ende daerom beminde hem meer, als sijn ander kinderen. Ioseph was oock een aen-wasschinghe voor sy-selven: want hy vader was van twee gheslachten, onder de twaelve, te weten, van Ephraim ende Manasse; daer nochtans alle Iacobs andere sonen, maer een gheslachte elck en maeckten: ende het geslachte van Ephraim was het alder-vruchtbaerste van menschen, ende als eenen schoonen ende vruchtbaren boom, gheplant by den stroom der wateren. Ioseph was oock eenen aen-wasschenden soon in heerlijckheyt ende eere: want hy van eenen Lants-man verheven is in't hof dese Conincks Pharao boven alle sijn Princen, ende ghestelt over gansch Egypten.

Alsoo oock onsen heylighen Ioseph was eenen aen-wasschenden soon ende eenen vruchtbaren boom gheplant by de twee over-vloeyende fonteynen aller gratien Iesu ende Maria, door welcker vloeten hy stadichlijck besproeyt wesende, vermenichvuldighde in alle Godlijcke deughden, boven den voor-noemden Ioseph

+ Bernardus hom. 2. super missis est prope finem.

+ 1. In de beteeckeninghen van sijnen naem
Genes. 49. 22.

[p. 384]

soon van Iacob; ja groeyende in alle Godlijcke volmaecktheden boven alle sijn lof-weerdighe voor-ouders, der werelt van Godt vergunt in den volkomen ouderdom der oude wet. Sijn geslachten zijn oock ontallijck, ende sijn eere ende heerschappije on-uyt-sprekelijck: want in alle plaetsen der wereldt van alle soorten van Christenen, hy als hunnen sonderlinghen Patroon ghedient ende ghe-eert wort: hy is oock vereert met twee de alder-hooghste tijtelen, die oyt eenich mensch van Godt vergunt zijn, dat hy is den man van Maria, ende ghenoemt wort den vader van den Sone Godts.

⁺ Ten tweeden: Den Partriarch Ioseph is door haet ende nijdt sijnder broederen den Ismaeliten verkocht, ende van hen in Egypten gheleydt: soo oock onsen heylighen Ioseph is door den nijdt des Conincks Herodes, die het kindt socht te dooden, van Iudea naer Egypten verjaeght, ende bleef daer seven jaren tot Herodes doodt.

⁺ Ten derden: Den Patriarch Ioseph heeft gehadt de kennisse der verholentheden der droomen: onsen Ioseph de verheven wetenschap der Godlijcker mysterien, ende boven-nature-lijcke wercken des heylighen Gheest tot verlossinghe der menschen.

⁺ Ten vierden: Den Patriarch Ioseph heeft in Egypten teghen dien seven-jarighen dieren tijdt ende hongher terwe op-ghedaen ende Egypten in dien swaren noot ghespijst; onsen Ioseph heeft het levende broodt, dat uyt den throon der glorie ghedaelt was, bewaert, om die gansche werelt, die door ghebreck van Godts gratie verginck, ter salicheydt te spijsen.

⁺ Ten vijfden: Den Patriarch Ioseph is van den Coninck Pharao tot de opperste eere ende macht in sijn rijck verheven, ende over gansch Egypten ghestelt; maer desen boven Godt

+ 2. In vervolginghe te lijden.

+ 3. In verlichtinghe des verstants.

+ 4. In voorsichticheyt tegen den hongher.

+ 5. In sijn verheffinghe.

[p. 385]

selfs, dat is, boven Christus den eenighen naturelijcken Soon van Godt den Vader, vereert met den selven naem van vader, over sijnen Godlijcken Soon, ende boven sijn alder-weerdichste moeder, die Coninginne van den hemel ende aerde was, ende als vader sijns huys-ghesins heeft hem gheregeert.

⁺ Ten sesten: Pharao gaf dien Patriarch voor een huys-vrouwe de dochter van den Priester Putiphar: maer dese is van Godt voor een huys-vrouwe ghegheven Godts moeder.

⁺ Ten sevensten: De suyverheyt van den Patriarch Ioseph is seer uyt-nemende gheweest, want hy, hatende alle overspel, heeft de eerbaerheyt van sijns meesters huys-vrouwe bewaert: maer onsen Ioseph heeft de eeren van de alder-suyverste moeder Godts, voor alle op-sprakers beschermt, ende belet dat sy ontfanghende van den heylighen Gheest, ende barende haren Godlijcken soon, niet versmaet ende vervolght en soude worden, als eene die onsuyverlijck leefde, ende overspel bedreven hadde.

⁺ Ten achtsten: Den Patriarch Ioseph heeft gansch Egypten uyt dien swaren hongher verlost, die in sijn tijden Egypten benauwde: maer onsen, den Salich-maker der werelt, van Herodes ghewelt verhoedt, ende hem in sijn kindtsche dagen teghen den noot des honghers ghespijst, ende voor alle hongherighe zielen het broodt des levens bewaert.

⁺ Ten neghensten: Den Patriarch Ioseph is ghenoemt geweest den Salich-maker der wereldt, om de voor-gaende redene: desen, vader des warachtighen Salich-makers aller menschen, om dat hy den wettelijcken man van Godts moeder was.

⁺ Ten thiensten: Den ouden Patriarch Ioseph heeft langhe voor Christus tijden gheweest: maer desen heeft met Christo, ende sijn moeder

+ 6. In sijn huysvrouvve.

+ 7. In suyverheydt.

+ 8. In het beletten des honghers.

+ 9. In sijnen anderen Naem.

+ 10. Hy gaet sijn voor-ouders te boven.

[p. 386]

ontrent de dertich jaren ghewoont, ende hen gheregeert.

Hier siet ghy claerlijck hoe onsen Ioseph met dien ouden Ioseph, die een figure Christi was, in deughden ghelijck is gheweest; doch in meerdere volmaecktheyt, want de ampten van onsen heylighen Ioseph veel weerdiger waren als de sijne; ende daerom waren oock sijn deughden veel heerlijcker als de deughden vanden ouden Patriarch. Ondersoeckt nu hier mijn ziele hoe ghy dit na-volghen kont, ende gheeft u daer toe.