Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taal
    • Limburgse literatuur
    • Friese literatuur
    • Surinaamse literatuur
    • Zuid-Afrikaanse literatuur
  • Selecties
    • Onze kinderboeken
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Publiek Domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Hergebruik
    • Disclaimer
    • Informatie voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid
Het schilder-boeck

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (6,88 MB)






Genre
proza

Subgenre
non-fictie/biografie
non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/kunstgeschiedenis


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Het schilder-boeck

(1969)–Karel van Mander

Vorige Volgende

Het leven van Mathijs en Ieroon Kock, Schilders van Antwerpen.

Ghelijck Antwerpen in onse Nederlanden schijnt oft ghelijckt een Moeder der Constenaren, also Florencen in Italien voortijt plagh te wesen: soo heeft dese vermaerde Stadt voortghebracht verscheyden Constenaren, die in onse Const hebben aengewendt oock verscheyden gedaenten van wercken. Onder ander, heeft sy haer oock verciert niet te hebben ghehadt tot een Borgher Mathijs Kock, die een uytnemende Meester is gheweest in Landschappen. Hy was oock d'eerste die de Landtschappen op een beter manier begon te maken, met meer veranderingen, op de nieuw Italiaensche oft Antijcksche wijse, en was wonder versierigh en vondigh in't ordineren oft by een voegen. Schilderde van Water en Oly-verwe seer uytnemende stucken. Van Ieronimus Kock, zijn broeder, heb ick niet veel te segghen: want hy verliet de Const, en begaf hem daer Coopmanschap mede te drijven: liet schilderen, cocht Oly en Water-verwe doecken: liet Plaet-snijden, en hetsen. Hy was doch self seer inventijf van Lantschappen, en heeft self verscheyden dingen ghehetst: maer evenwel veel van Mathijs zijn broeders dingen, insonderheyt 12. Landtschapkens, die van yeder noch geern worden ghesien. Dus is Ieroon rijck gheworden, coopende d'een huys by d'ander, hadde doch geen kinderen dan een Hollandtsche Vrouw, Volck oft Volcktgen, ghenoemt. En ghelijck hy boertigh en een Rethorijcker was, seyde en schreef hy dickwils als voor advijs: Laet de Kock koken om t'volcx wille. Somtijts stelde hy uyt sonder letters: Houdt die Kock in eeren, en derghelijcke dinghen. By eenigh dinghen schreef hy op zijn oudt Rethorijcks:

 
Den Kock moet koken om t'volcx wil van als,
 
D'een ghebraden, en het ander ghesoden:
 
Wie desen cost niet mach, t'zy hardt oft mals,
 
T'Wtspouwen en is hem niet verboden:
 
Maer om Kock oft volck niet te blameren,
 
Verswijght de fauten, t'sal elder passeren.

Hy is ghestorven ten tijde doe Frans Floris overleedt, dat is, in't Iaer 1570. Mathijs was langhe te vooren ghestorven. Tot hem is dusch Lampsonisch ghedicht:

 
Ghy waert Mathijs in Const van Landtschap soo bedreven,
 
Dat ons eeuw' ws ghelijck en heeft nouwlijcks ghegheven:
 
Nu onder Constenaers gherekent blijft, daerom
 
Dat Nederlandt ghy eert met eeuwigh tijdtschen rom.


Vorige Volgende