Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De omgekeerde wereld (1975)

Informatie terzijde

Titelpagina van De omgekeerde wereld
Afbeelding van De omgekeerde wereldToon afbeelding van titelpagina van De omgekeerde wereld

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.75 MB)

Scans (7.17 MB)

ebook (2.98 MB)

XML (0.25 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

roman


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De omgekeerde wereld

(1975)–Lidy van Marissing–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 44]
[p. 44]

Hoofdstuk VII Het verloren identiteitsbewijs

Een nulmeting*

 

*Houdt bij het ondergaan van deze test steeds voor ogen:
-ik houd van mijn vader en moeder
-ik houd van mijn vrouw en kinderen
-ik ben een gezonde opgewekte jongen
-ik houd van boeken en muziek (klassiek)

 

Eerste opgave:

B.

tegenover C. dominerend
tegenover K. meegaand (stilletjes? ja)
tegenover S. beslist
tegenover Z. onzeker, vaag
tegenover N. vrolijk, speels
tegenover H. somber, zelfs zwartgallig
tegenover T. bescheiden, bang, soms slaafs

B.

voor de klas. op straat. in de (wacht)kamer. bij de bakker. op het postkantoor. in de badcel. in bed. voor de spiegel. in de tram. op het plein.

 

Vraag: wie is B.?

Oplossing:

C. = echtgenote
K. = moeder
S. = kollega
Z. = deurwaarder
N. = minnares
H. = jeugdvriend
T. = chef
[pagina 45]
[p. 45]

Hij was glad en kleurloos. Zijn wangen waren twee platte vlakken die hij beurtelings naar hen toe zou wenden en waar zij met gespitste lippen een zoen op zouden drukken. Zij namen hem in bezit, wreven hem fijn, trappelden op hem, rolden en wentelden zich over hem heen. Zij lieten hem ronddraaien en wezen hem - daar en daar en daar en daar - een verontrustend gezichtsbedrog, schijndeuren en ramen waar hij goedgelovig en wel heen liep, zich tegen stootte (‘Ha-há, de sukkel!’)

 

Blijft de vraag: hoe staat B. tegenover zichzelf (B : B = ?)

Antwoord: ‘Ik ben mezelf. Met inbegrip van het woord walging. Een werkwoord. Zorg dat je dat “ben” kwijtraakt. Breek uit. Maak het dood. Scheur het ding aan stukken... Zeg nu eens iets intelligents!’
: ‘Wat denk je wel dat je betekent op die bank, nu het licht uit is. Haar vader? Haar portiek? Haar lange straat achter de spoorbaan? Je bent een trein. Het geluid van haar vader als-ie slaapt. Méér niet.’
: ‘Ik...’

op beslissende momenten in uw leven wél de juiste woorden weten - mensen overtuigen tijdens vergaderingen, verkoopgesprekken, sollicitaties - vrijmoedig spreken in onverwachte situaties, ook in groot gezelschap - het is geen gave maar een techniek die u kunt leren op onze MONDELINGE kursus - op elk terrein verbetert u uw eh positie wanneer u op het goede ogenblik glas eh glashelder uw gedachten kunt overbrengen -/

ze afmaken? dat zou betekenen dat ik ze afmaakte, mijn zinnen /

[pagina 46]
[p. 46]

B : B = ?
R.: Wie men is ontdekt men in wat men doet. De met de produktie verbonden aktiviteit gaat allereerst tastend vooruit, door pogingen en dwalingen die dan gekorrigeerd worden.
H.: Een beweging die onophoudelijk naar zijn uitgangspunt terugkeert om het opnieuw te begrijpen.
R.: Langzaamaan wordt deze handelwijze een techniek. Hij gaat van het produkt terug naar zichzelf en vervolgens van zichzelf naar zijn produkt. Het bewustzijn vormt zich zo in de praktijk, dus niet in teruggetrokken beschouwing.
L.: Lukt dat?
H.: Het gereduceerde en gedegradeerde wezen verzet zich taai tegen zijn omzetting in facade...
L.: Moet je hém zien.
/ de man die er goed uitziet, die in smoking 's avonds laat zijn vrijgezellenwoning binnenkomt, de indirekte verlichting aandraait en zich een whisky-soda mikst - het zorgvuldig opgenomen sissen van het mineraalwater zegt wat de arrogante mond verzwijgt: dat hij veracht wat niet naar rook, leer en lotion ruikt -/
A.: De eigenschappen van echte vriendelijkheid tot hysteriese woedeuitval worden bedienbaar tot ze tenslotte geheel opgaan in hun bij de situatie passende funktie. Door die regulering veranderen ze. Ze blijven nog slechts als de lege hulzen van opwellingen achter.
W.: ‘Terwijl alsdan de lichamelijke ontwikkeling nog steeds krachtig en snel blijft doorgaan, begint het te loopen, zijn zintuigelijke waarnemingen worden scherper en beter omlijnd, en het begint te leeren spreken. Het lichaam wordt slanker, zijn kracht en behendigheid nemen toe, zijn taak wordt meer volkomen. Het begint te zingen en bewust te leeren; de opname van voedsel wordt grooter, de polsslag langzamer. Daarop volgt de laatste, meest critische periode, waarin huisgezin en school moeten samenwerken om uit den knaap een man, uit het meisje een vrouw te doen groeien. Met het bereiken van den mannelijken leeftijd eindigt de groei van het lichaam - bij mannelijke individuen doorgaans op ongeveer 23 jarigen, bij vrouwelijke

[pagina 47]
[p. 47]

  op ongeveer 20 jarigen leeftijd - en is de karaktervorming, althans in groote trekken, voltooid.’
A.: Kwiek reageren, in refleks op de situatie, dus niet als uitdrukking van de persoonlijke gemoedstoestand, doet de persoon verstarren tot meetinstrument, beschikbaarbaar en afleesbaar voor de centrale. Hoe onmiddellijker het zijn uitslag geeft, des te dieper is de overdracht doorgedrongen: in de prompt antwoordende weerstandloze refleksen is het subjekt geheel uitgedoofd.
S.: Ze wisten dat B., als hij geplaatst werd voor belangrijke beslissingen, vooral als deze hem zelf betroffen, vaak een zenuwkrisis kreeg. Hij placht zich dan te wenden tot een zenuwarts, altans tot iemand met wie hij kon praten en in wie hij vertrouwen stelde, en meestal waren een paar gesprekken voldoende om hem zijn zelfvertrouwen terug te geven en de beslissing te laten nemen.
/ Heden vervoegde onze meteropnemer zich tevergeefs aan uw adres. Te uwen gerieve zullen wij u, volgens de ons ten dienste staande gegevens, over de verstreken periode een verbruik berekenen zoals hieronder is vermeld. Een geringe afwijking van de meterstand wordt automaties hersteld. Een geringe afwijking van de meterstand wordt automaties hersteld. Hoogachtend, de direktie./
S.: ... zegsman acht het zeer waarschijnlijk dat B. ook op 8 november zo'n zenuwkrisis heeft gehad en niet de beslissing heeft kunnen nemen die men (men?) van hem als burgemeester had mogen verwachten. Hij veronderstelt dat B. op 10 november in de bossen van Doorn ging wandelen, omdat hij intussen moest hebben ingezien een grove blunder te hebben begaan, maar niet bij machte was deze ongedaan te maken.

Resumerend:

a.instrumenten die van de natuur bepaalde fragmenten willen losmaken, ze zijn vernietigend van aard, zoals de houweel, de hamer, de pijl.
b.instrumenten die ertoe dienen om de zo verkregen fragmenten te bewaren, om ze in hun isolering te beschermen (tegen wie?) en om aan de natuur onttrokken processen een bepaalde richting te
[pagina 48]
[p. 48]
geven, zoals het verven dat het ijzer belet te roesten.
c.instrumenten die vervolgens de fragmenten, die in hun isolering worden vastgehouden, vorm willen geven (zoals?)
d.alle resultaten van de aktiviteit tenslotte, voor zover zij tot de bevrediging van de behoeften bijdragen (ook hier moeten nog voorbeelden worden gevonden).

R.: Het kraken van een noot is reeds een analyse. De aktiviteit maakt een scheiding, isoleert en konsolideert. Zij doodt dus en vernielt. En toch wil zij de levende beweging bereiken, de voortgaande stroom. Dit kan zij alleen door onbeperkt haar pogingen voort te zetten.

B : B = ?

/

je komt binnen, schudt de regen uit je
haren, trekt je jas uit -
je gaat zitten, kijkt vluchtig rond
(verstrooid? verlegen?), legt je handen
plat op het tafelblad -
je ziet je eigen handen naast de asbak
liggen, voelt je rug recht tegen de
stoelleuning, voelt hoe ze naar je toekomen -
je ziet hoe je met gebogen hoofd zit, hoe
je opkijkt en een pils bestelt (glimlachend?),
hoe je je haren naar achteren strijkt -
je ziet jezelf drinken, roken, je kijkt
recht voor je uit, met iets gebogen hoofd,
er ligt een witte hand naast de asbak - /

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken