Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 1 (1911)

Informatie terzijde

Titelpagina van Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 1
Afbeelding van Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 1Toon afbeelding van titelpagina van Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 1

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (11.41 MB)

ebook (6.56 MB)

XML (6.30 MB)

tekstbestand






Genre

sec - letterkunde
sec - taalkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 1

(1911)–P.J. Blok, P.C. Molhuysen–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

[Bosboom-Toussaint, Anna Louisa Geertruida]

BOSBOOM-TOUSSAINT (Anna Louisa Geertruida), geb. te Alkmaar 16 Sept. 1812, overl. te 's Gravenhage 13 April 1886, dochter van Hendrik Toussaint (apotheker en van de oprichting tot zijn dood lector in de schei-, artsenijen kruidkunde aan de geneesk. school te Alkmaar, geb. te Harlingen in Maart 1785, overl. 27 Aug. 1859) en Cornelia Magdalena Cecilia Rocquette, gehuwd te Haarlem 30 Dec. 1810, beiden afstammelingen van fransche protestantsche vluchtelingen. In 1820 werd zij naar hare grootouders Toussaint-Talmate Harlingen gezonden, waar zij tot 1828 bleef en zich in talen oefende. 16 April 1833 verwierf zij te Haarlem de akte als schoolhouderes. Zij vond reeds in Mei als huisonderwijzeres plaats bij de familie de Bruyn Kops te Hoorn, waar zij genoot van de daar zeer gewaardeerde fransche letterkunde; zij gevoelde echter, dat het hare roeping niet was kinderen op te voeden en keerde in het voorjaar van 1835 naar Alkmaar terug. Aanvankelijk beproefde zij het met vertalingen, waarvoor zij

[pagina 433]
[p. 433]

vruchteloos plaatsing zocht, maar in 1836 schreef zij een oorspronkelijk werk Almagro, dat in het volgende jaar in Robidé v.d. Aa's Magazijn van Romantische Verhalen opgenomen werd. Haar in 1838 en 39 verschenen Graaf van Devonshire en Engelschen te Rome verwierven aanmoedigende beoordeelingen in de Gids, het eene van Potgieter, het andere van Bakhuizen v.d. Brink. Zij werd in 1838 bevriend met ds. Hasebroek en diens zuster Elisabeth, die van 1836 tot 43 te Heilo woonden, en ontmoette daar verschillende letterkundigen. In 1840 zag Het huis Lauernesse het licht en daarmede was de naam der schrijfster voorgoed gevestigd. Steeds volgden nieuwe vruchten van haren geest, meestal historische onderwerpen behandelende, welke gedurig diepgaande studiën vorderden. Zij betrok een huis aan de Bierkade te Alkmaar, waar zij de bouwstoffen verzamelde voor hare Leycester-romans en er de 8 eerste deelen van schreef. Wars van dweepzucht en onverdraagzaamheid, betoonde zij zich in hare geschriften ijverig calviniste, waarom Busken Huët haar de ‘dichteres van het protestantisme’ noemde. Voor eenige harer laatste romans heeft zij het historisch terrein verlaten om zich in het heden te bewegen. Van 1849 tot 58 heeft zij den Almanak voor het Schoone en Goede geredigeerd.

Het heeft onze schrijfster niet aan erkenning harer verdiensten ontbroken. Haar geboortestad ging voor, door haar eene cassette met oirkonde, d.d. 26 Nov. 1845, te vereeren. Koning Oscar van Zweden, aan wien zij haar Prinses Orsini had opgedragen, schonk haar in hetzelfde jaar de gouden medaille voor letterkundige verdiensten. In 1848 bood haar het Archaeologisch Genootschap te Athene het eerediploma, in 1849 het Bataviaasch Genootschap van kunsten en wetenschappen het lidmaatschap aan. De Maatschappij der Nederl. Letterkunde te Leiden benoemde haar in 1870 tot eerelid, en de Holl. Maatschappij van fraaie kunsten en wetenschappen vereerde haar in 1873 de gouden medaille. Haar 70e geboortedag werd de aanleiding tot eene grootsche huldiging in de zaal Diligentia te 's Gravenhage. Dr. L.R. Beijnen sprak haar namens H.M. de Koningin Emma en H.H. Prinses Hendrik toe; majoor Hoyel namens prins Alexander, onder aanbieding van een met briljanten omzet medaillon-portret van Koningin Sophie, en namens meer dan 1000 letterkundigen, schilders, teekenaars, etsers, toondichters en vereenigingen werd haar een prachtig, in een kostbaar schrijn geborgen, album aangeboden. Op de begraafplaats, waar haar stoffelijk overschot 17 April 1886 ter aarde werd besteld, is door de nederlandsche vrouwen een fraai gedenkteeken gesticht, onthuld 18 Sept. 1887. In April van dat jaar was reeds een gedenksteen in den voorgevel van haar woonen sterfhuis aan de Toussaintkade te 's Gravenh. geplaatst, en 2 jaren later werd er een geplaatst in den gevel van haar geboortehuis, ‘de Meermin’, op de Mient te Alkmaar.

Omstreeks 1844 is mej. T. verloofd geweest met den bekenden geschiedkundige Bakhuizen v.d. Brink. Van zijne zijde was het meer bewondering voor haar talent dan warme genegenheid. Het heeft haar zeer veel leed berokkend (Zie de Brieven van Bakhuizen v.d. Brink, uitgeg. door S. Muller Fzn.). In 1846 leerde zij Bosboom kennen en zulks leidde tot een gelukkig huwelijk met dezen nobelen en begaafden man. Het werd 3 April 1851 te Alkmaar voltrokken. Overheid en bevolking der

[pagina 434]
[p. 434]

stad deden van groote belangstelling blijken voor de burgeres, welke zij noode aan de residentie moesten afstaan. Ter gelegenheid van hun zilveren huwelijksfeest werd den echtgenooten een door Ch. Rochussen en S.v.d. Berg ontworpen pronkstuk in ebbenhout en zilver aangeboden, waarvan eene afbeelding in kleurendruk bestaat.

Mej. T. was, gelijk hare ouders, klein van gestalte; daarbij zwak en zenuwachtig. In 1864 aan de pokken lijdende, ontkwam zij ternauwernood den dood. Eene staalgravure van J.P. Lange naar N. Pieneman in den Almanak v.h. Sch. en G. voor 1841 doet ons haar toenmalig wezen kennen. Een volgend portret, steenteekening door Last, verscheen in jaargang 1847 van de Tijd, van 1845 tot 50 door J.L.v.d. Vliet uitgegeven. Vóór Het Kasteel Westhoven (1882) is een portret in houtgravure door Smeeton Tilly geplaatst. Een voller gelaat toont de fotografie, behoorende bij de eerste aflevering van Onze hedendaagsche letterkundigen door J. ten Brink (1882); hiernaar zijn gevolgd eene gravure door D.J. Sluyter en eene ets door P.. J. Arendzen, respectievelijk gevoegd bij de achtste en tiende uitgaven van het Huis Lauernesse (1822 en 1885), een steendruk in Mannen van beteekenis, aflev. 6, van 1886, een dito op den omslag van Mevrouw A.L.G. Bosboom-Toussaint, door J. ten Brink (Volksuitgave 1886) en een houtgravure in Eigen Haard 1882, 465. Nog vond ik genoemd een portret op ongeveer 60-jarigen leeftijd, naar een schets van J. Bosboom. De lettervruchten van mevrouw Bosboom zijn meermalen herdrukt. Sedert 1884 werd in 's Gravenhage eene volledige uitgaaf, harer romantische werken aangevangen. Verscheidene harer romans zijn in vreemde talen vertaald.

Achtereenvolgens zijn van haar verschenen: Almagro (Magazijn van Romantische Verhalen, Amst. 1837); De Echtgenooten van Turijn (als boven 1838); De Graaf van Devonshire, romantische episode uit de jeugd van Elisabeth Tudor (Amst. 1838); Engelschen te Rome, romantische episode uit de regeering van Paus Sixtus V. (Amst. 1839, 2 dln.); Lord Edwin Glenhouse (Amst. 1840); Het Huis Lauernesse (Amst. 1840, 2 dln.); Een Kroon voor Karel den Stoute (de Gids 1841 en Amst. 1842, 2 dln.); Het rustuurvan Kardinaal Ximenes (Muzen- Almanak 1842); De Hertog van Alba in Spanje (de Gids 1842), De Prinses Orsini (de Gids 1843); Verspreide Verhalen (Amst. 1843); Ximenes. - Alba. - Orsini. Drie novellen uit Spanje (Amst. 1844, 2 dln.); De Graaf van Leycester in Nederland, (Amst. 1845-46, 3 dln.); Negen Novellen (den Haag 1846); Diana (de Gids 1846 en Amst. 1847); anonieme vertaling: Een glas water, blijspel van E. Scribe ('sGravenh. 1847); Mejonkvrouw de Mauléon (den Haag 1847); Fantasiën in December 1848 (Haarl. 1848); Gedenkschrift van de Inhuldiging des Konings Willem III binnen de hoofdstad des Rijks (Haarl. 1849); Het Huis Honselaarsdijk in 1631 (Amst. 1848, 2 dln.); Don Abbondio II (Nederland 1849); De Vrouwen van het Leycestersche tijdvak (Amst. 1849-50 3 dln.); Eenige Schetsen (Amst. 1850); Moedervreugde en Moederlijden. Fantasien. Uitgegeven ten behoeve eener armen-bewaarschool te Alkmaar (Alkm. 1851); Media Noche. Een tafereel uit den Nijmeegschen vredehandel (1678) (Haarl. 1852, 2 dln.); De Alkmaarsche Wees en eenige andere Novellen. (Amst. 1854); Gideon Florensz. Historisch-romantische episode uit het laatste tijdperk van Leycesters bestuur in Nederland (Amst. 1854-55, 4 dln. in 5 st.); Historische Novellen (Haarl. 1857); Een Leydsch Student in 1593 (Nederland 1858

[pagina 435]
[p. 435]

en Amst. 1859); Graaf Pepoli. De roman van een rijk edelman (Arnh. 1860, 3 dln.); De Triomf van Pisani (de Gids 1861 en Amst. 1861); De bloemschilderes Maria van Oosterwijk. Prijs der Kunstkronijk (Leyden 1862); De terugkeer van Golgotha, een overdrukje (uit de Magdalena voor 1862) voorafgegaan van een woord aan den heer Busken Huet. Uitgegeven ten voordeele van het asyl Steenbeek (Amst. 1862); Het laatst bedrijf van een stormachtig leven (Nederland 1863 en Amst. 1864); Eene Familielegende en twee andere novellen (Almanak v.h. Schoone en Goede 1856, 57 en 58 en Arnh. 1864); De verrassing van Hoey in 1595 (de Gids 1865 en Amst. 1866, 2 dln.): Frits Millioen en zijne vrienden. Eene vertelling (Nederland 1868 en Amst.-1869, 2 dln.); De Delftsche Wonderdokter (Amst. 1870, 3 dln.); De Hertog van Alba in Nederland (In In Memoriam. Tafereelen uit Hollands tachtigjarigen strijd, 1872); Alkmaars beleg ten jare 1573 (als boven); Majoor Frans. Novelle (Nederland 1875 en Amst. 1875); Laura's keuze. Novelle (Eigen Haard 1876 en Haarl. 1876); Langs een omweg (de Gids 1877 en 's Grav. 1878); Raymond, de schrijnwerker. Novelle in gesprekken. Premie van het Nieuws van den Dag (Amst. 1880); Vier historische groepen ('s Grav. 1881); Het kasteel Westhoven op Walcheren in Zeeland (Eigen Haard 1882 en Haarl. 1882): Een en ander naar aanleiding van de feestelijke hulde Nicolaas Beets aan te bieden op 13 September 1884 (de Gids 1884); Uit de dagen der jeugd [persoonlijke herinneringen] (de Gids 1886). Mevr. B. schreef een artikel in het Feestnummer der Alkmaarsche Courant van 8 Oct. 1873; ook een in een jaargang v.d. Kunstkronijk bij een afbeelding der ‘magiërs’ van Ary Scheffer (1846) en bij het portret van Bor (1861); en in het Letter- en Schilderkundig album bij het portret van Dr. J.J. van Oosterzee (1849).

Zie: Jan ten Brink. Onze hedendaagsche Letterkundigen ('s Grav 1882); dezelfde, Geschiedenis der Noord- Nederlandsche Letteren in de X I Xe eeuw (Amst. 1886); Jo. de Vries, Mevr. Bosboom - Toussaint in Mannen van beteekenis (Haarl. 1886); Uit de dagen der jeugd, uit de Gids van 1886 herdrukt in eene uitgaaf van De Prinses Orsini, met Eene herinnering aan Mevr. Bosboom-Toussaint door J. Bosboom Nz., opgenomen in de Nederlandsche Bibliotheek (Amst. 1910); H.F.W. Jeltes, Uit het leven van een kunstenaarspaar (Amst. 1910).

Bruinvis


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

titels

  • Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek (10 delen)


Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

  • over A.L.G. Bosboom-Toussaint

  • Cornelis Willem Bruinvis