De geheimtalen

Register Geheimtaal - Nederlands

Inleiding

Het register Geheimtaal - Nederlands (een kleine 10.000 items) bevat alle Nederlandse geheimtaalwoorden uit de drie delen van Moormanns boek, plus een groot aantal daarmee gevormde verbindingen en uitdrukkingen. Niet opgenomen zijn woorden uit talen waaruit de geheimtaalwoorden afkomstig zijn of waarmee ze worden vergeleken. Door Moormann afgewezen vormen en betekenissen zijn, voorzien van een [†], opgenomen omdat Moormann signaleert dat geheimtaalverzamelaars de fouten van elkaar overschrijven, waardoor deze in de literatuur blijven rondspoken. Bij afgewezen vormen is nooit de betekenis toegevoegd. Woorden of betekenissen waarvan Moormann de juistheid betwijfelt, zijn gemarkeerd door [?]. Woorden uit het Henese Fleck en de Tiöttensprache (gemarkeerd als [hf] respectievelijk [t]) vormen een eigen ingang, ook wanneer vorm en/of betekenis identiek zijn aan Nederlandse geheimtaalwoorden; in dat geval hebben de ingangen geen homoniemaanduiding gekregen.

Bron 60, het aanhangsel met woorden uit Israël Querido's epos De Jordaan, is niet volledig in het register verwerkt, omdat de lijst door Moormann niet is ontdaan van niet-geheimtaalwoorden. De talrijke voorbeelden van Amsterdams dialect (aàser ‘ijzer’), Standaardnederlands (vlet ‘roeiboot’) en specifiek op De Jordaan betrekking hebbende annotaties (Sekkie Neus ‘oude beruchte straatventer uit de Jordaan’) zouden de doorzichtigheid van het register schaden. Alleen opgenomen zijn woorden die ook elders in Moormanns boek voorkomen. Omdat de Queridolijst natuurlijk ook wel nieuw geheimtaalmateriaal bevat, kan het de moeite lonen deze lijst afzonderlijk te raadplegen.

In principe zijn alle spelling-, uitspraak- en vormvarianten apart opgenomen in het register, behalve wanneer ze alfabetisch direct op elkaar volgen. Dat is gedaan om het aantal paginaverwijzingen hanteerbaar te houden - wanneer alle varianten bijeengeplaatst waren, zou het aantal verwijzingen in sommige gevallen erg groot worden -, maar ook omdat in lang niet alle gevallen duidelijk is of er inderdaad sprake is van een spelling- of vormvariant. Het grote aantal varianten is verklaarbaar uit het gegeven dat de geheimtaalwoorden zijn opgetekend uit mondeling taalgebruik in verschillende tijden en streken, onder verschillende spellingregelingen en soms in een deels fonetische weergave (bron 24). Ter illustratie: het Romani-woord voor ‘hond’ verschijnt in onze geheimtalen in de varianten joe-

[p. 692]

cher, joechert, joekel, joeker, joekert, jokker, sjoeker, tjoekel, tjoeker, het Jiddisch-Hebreeuwse woord voor ‘hond’ vinden we als keilef, keilem, keilof, kellef, kielef, kie'ləf, kilef, kileff, kilfer, kilff, killeff.

Geheel regelmatige en voorspelbare meervoudsvormen zijn niet afzonderlijk in het register opgenomen en worden ook niet vermeld. Is er met het meervoud iets bijzonders aan de hand, dan wordt dit als ingang opgenomen met een verwijzing naar het grondwoord; onder het grondwoord wordt de afwijkende meervoudsvorm genoemd (feeme, feemen¹ → feem¹; feme → feem¹; aldaar: feem¹ (mv.: feeme, feemen, feme)). Grondwoord en verkleinwoord zijn samengevoegd wanneer ze alfabetisch opeenvolgen, maar krijgen wanneer dit niet het geval is elk een eigen ingang met betekenisomschrijving - dit omdat de betekenis vaak enigszins uiteenloopt (kiet ‘huis’ - kietje ‘gevangenis’; bij jat ‘hand’ is de betekenis ‘schoen’ minder gebruikelijk, bij jatje is in dit boek ‘schoen’ de enige betekenis). Bij deelwoorden wordt verwezen naar de infinitief wanneer deze dezelfde betekenis heeft (gescheft → scheften); de deelwoordvorm wordt dan bij de infinitief vermeld (scheften (gescheft)). Er zijn echter nooit vormen gereconstrueerd: komt alleen het meervoud, verkleinwoord of deelwoord voor, dan geldt deze als ingang.

Homoniemen krijgen in het register een eigen ingang, betekenisnuances niet. Daarbij is het aantal homoniemen zo veel mogelijk beperkt en het begrip ‘betekenisnuance’ zo veel mogelijk opgerekt. Uitgangspunt voor de betekenisomschrijving zijn de betekenissen zoals die in de lijsten in het boek voorkomen. Wel zijn ze omgezet in moderne spelling, zijn hier en daar synoniemen samengevoegd, is de beschrijving waar nodig beknopter gemaakt, wordt misverstand voorkomen (‘op schildwacht staan’ i.p.v. ‘schilderen’) en zijn de verouderde eufemismen (‘cacare’) genormaliseerd. De redactie is echter zo licht mogelijk gehouden, zodat de in het boek gegeven betekenissen meestal letterlijk in het register zijn overgenomen. In de enkele gevallen waar de precieze betekenis niet uit de context is op te maken, is volstaan met omspelling, bijvoorbeeld bij kaksougerte ‘lorrige koopster’. Ter identificatie is waar nodig woordsoort en/of betekenistoelichting ([znw.] haar; [stofnaam] koper) toegevoegd. De betekenisnuances zijn losweg geordend van meer algemeen naar meer specifiek; dit bleek een duidelijker beeld op te leveren dan alfabetische rangschikking. Ter wille van de overzichtelijkheid is, zonder strenge systematiek, gewerkt met komma's en puntkomma's. Is een bepaalde betekenisnuance in het boek aanzienlijk zeldzamer dan andere, dan wordt deze gemarkeerd als ‘minder gebruikelijk’ ([m.g.]) - bijvoorbeeld bij het woord kortjan, dat elf keer voorkomt als ‘hooi’ en maar eenmaal als ‘gras’.

Het symbool → wordt gebruikt voor verwijzingen naar variante ingangen. Er zijn echter geen verwijzingen gemaakt naar alle spelling-, uitspraak- en vormvarianten, omdat het register hierdoor volledig overwoekerd zou raken. In principe zijn verwijzingen toegevoegd in de volgende gevallen: bij spellingvarianten met identieke uitspraak en betekenis (lau, lauw, lou, louw; kwant, quant); bij woorden die worden gespeld met s of sj (sossem - sjossem) dan wel met sch, sj of sk (schoepen - sjoepen - skoepen); bij woorden die slechts verschillen door de lengte van de klinker (pooser - posser); woorden met en zonder verlenging of samentrekking (tinf - tinnef, treden - treen); woorden waarin stemloze en stemhebbende medeklinker elkaar afwisselen

[p. 693]

(al'bəssə - al'pəssə, jofel - jovel); woorden die wel of niet een stomme e of een t aan het eind van het woord krijgen (mokkel - mokkele; knapper¹ → knappert); woorden die wel of geen begin-h bezitten (hoefteflikker - oefteflikker, Mokemholf - Mokem Olf); en in een paar bijzondere gevallen, zoals de dialectgekleurde woorden die opduiken in enkele schetsjes (gamelen - goamele, pruimer - prümert). Nauwverwante maar iets meer verschillende woorden, zoals keet- kit, bediene- mediene krijgen geen verwijzing. Deze woorden zijn echter, aan de hand van hun betekenis, gemakkelijk op te sporen via het register Nederlands - Geheimtaal: wanneer u daar alle woorden voor ‘huis’ zoekt, vindt u onder andere keet², kiet en kit.

De ingangen zijn vet gezet, betekenissen romein, verwijzingen cursief. Toelichtingen staan tussen bijbelhaken. De trefwoorden staan in de normale alfabetische volgorde, maar net als in de rest van het boek telt ij als y. Bijzondere fonetische tekens (α, ə, ɔ etc.) zijn geplaatst als de ‘gewone’ letter (a, e, o etc). Verbindingen zijn automatisch gealfabetiseerd volgens het spatie- en leestekenonafhankelijk systeem; bare snuffel komt zo vóór bar hochi, wejewerrig vóór w. en b, en bol van de keet volgt niet direct op bol, maar staat tussen bolten en bom. Na een grondvorm volgen eerst de verbindingen waarin de grondvorm wordt voorafgegaan door een ander woord, en daarna in alfabetische volgorde de verbindingen die met de bewuste grondvorm beginnen, dus:

gajes

gajes: om -

gajes: om - brengen

gajes is pleite.

Verbindingen van bijvoeglijke en zelfstandige naamwoorden zijn opgenomen onder het bijvoeglijke naamwoord, dus geel flepje, eerste mei zijn te vinden onder geel respectievelijk eerste. De reden hiervoor is dat er vaak naast elkaar wel en niet aaneengeschreven woorden voorkomen, zoals louwloene en louw loene, plattekit en platte kit, rooderug, rooierug en rooie rug. Het leek handig voor de gebruiker om deze woorden bijeen te houden. Verder is in principe het normale zogenoemde 1-2-3-principe gehanteerd: verbindingen zijn te vinden onder het eerste zelfstandige naamwoord; ontbreekt dat, dan onder het eerste bijvoeglijke naamwoord; ontbreekt dat, dan onder het eerste (hoofd)werkwoord; en ontbreekt ook dat, dan onder het eerste bijwoord. Vandaar de ingangen: aap: op den - hopen; afknapper geven, een; afdraaien: hem -; en immes: het is - ‘heus’. Er zijn uitzonderingen op het principe gemaakt, namelijk in die gevallen waar een verbinding logischerwijs onder een bepaald kernwoord gezocht wordt, bijvoorbeeld: bekane: bou - ‘blijf hier’ (niet onder bou(wen)) of mol: hakt hem - ‘maak hem dood’ (niet onder hakken).

Tot besluit een toelichting op verwijzingen naar bron 24 (p. 445-455). Deze bron is, in tegenstelling tot de andere bronnen, Nederlands-Bargoens. In het register wordt bijvoorbeeld naar deze bron verwezen bij: ‘faans honger 448’. Wanneer u nu p. 448 opslaat, moet u niet naar de ingang faans zoeken, maar naar de ingang honger - onder die ingang staat ‘faans’ vermeld als een van de geheimtaalwoorden voor het begrip ‘honger’.

[p. 694]

Geheimtaal - Nederlands
→	=	Vormt elders in register een ingang
[?]	=	Vorm of betekenis door Moormann betwijfeld
[†]	=	Vorm of betekenis door Moormann afgewezen
[hf]	=	Henese Fleck
[t]	=	Tiöttensprache
[m.g.]	=	Minder gebruikelijk

a oud, oude; vader, moeder 433

aân oud, oude; vader, moeder 433

aanfeilen, aanfellen, aan fellen beroven 81, 82, 358

aanfocken komen toesnellen 366, 590

aanfocker iem. die komt toesnellen 406

aangebrand venerisch 69, 475, 633

aangeslagen → aanslaan

aankatsen praten 633

aankeilen aanspreken 624

aanklampen aanspreken 406

aankleinen, aanklennen meelokken 69, 475

aankneisen aankijken 406

aanknooien aankijken 431

aankwasten, aankwatsen aanspreken 69, 80, 475, 633, 638

aanschieten aanvallen 475

aanschoelen aanspreken 406

aanslaan een slachtoffer aanklampen 69, 82, 395, 397, 475, 598, 633, 638

aap: op den - loopen bedelen 358

aapenjester bedelares 358

aapje bedelaar 358

aas-neus een en twee bij kaarten en dobbelen 475, 495, 638

aaszak oneerlijk speler 627

aaszak doen knoeien 627

ababbel oorvijg, oplawaai 627

a.b.c'tje makkelijke transactie of makkelijk karwei 627

aberdoedas → haberdoedas oplawaai 50, 475

aboe elf 604

Abon [†] 45, 349

achelen → aggelen, haggelen eten 43, 85, 92, 157, 165, 185, 200, 210, 212, 234-216, 224, 232, 357, 475, 518, 523, 527, 529, 531, 570, 580, 633, 646

achelpeter smulpaap 91, 92, 570

achenebbisch ocharm 604

acher → ager ander 580

achere medine andere streek 580

achiel [znw.] eten 180

achielen [ww.] eten 223, 570, 580

achterklapper achterkamer 604, 638

achterlader iem. die anaal geslachtsverkeer toelaat 604

achtermeeluk, achtermeluk achterzakje op pantalon 69, 475, 638

achterom gaan door de velden de grens oversteken 604

achteroverdrukken stelen, roven 604

achteroverdrukker straatrover; onverhoedse aanval 604, 638

achtertochus ham 212, 523

achterweits achterwaarts 433

achterwiel rijksdaalder 34, 475, 513

achttien: niet - niet te vertrouwen 627

addesjim allemachtig! 604

adje politieagent 69, 78, 475, 638

Adon, Adónaj God 45, 306 [cliché 1], 349, 627

adoot politieagent 604

aentreckers kousen 307 [cliché 4]

af doodmoe 69

afbritsen doden 627

afdokken, afdokkeren afgeven, afstaan, betalen 65, 425, 434, 475

afdraaien: hem - hard werken 465

affikken afhandig maken 604

afgebrand zonder geld 604, 638

afgebrand: zijn huis is - hij overvraagt verschrikkelijk 604

afgeknoedeld zeer dronken 604, 638

afgeladen, afgelajen zeer moe, zeer dronken 69, 80, 627, 475, 638

afgelege → afleggen

afgelensd → aflenzen

afgeleund bespioneerd 604

afgelooid van alles beroofd 69, 475, 638

afgeluisd van alles beroofd 604

afgeluizigd duchtig, hardhandig 604

afgetobd zeer moe 627

afgezopen geruïneerd 465

afgrissen wegrukken, stelen 69, 79, 475

afkienen afsluiten met sleutel 604, 638

afkloppen afbedelen 604

afknapper geven, een weigeren mee te doen 604

afleggen bespieden, verkennen; verraden 69, 406, 431, 475, 514, 633, 638

aflenzen bespieden 69, 475, 638

afloeken bespieden 69, 475, 633

afloense, afloenzen bespieden 604, 638

afluimen bespieden 425

afluizen bespieden; beroven 425, 604

afmetkaiem afslag 191, 238, 406

[p. 695]

afplanten buit aan handlanger afgeven bij ontdekking 403

afritsen [van keel] afsnijden 376

afrooiemen, afroojemen bespieden 69, 200, 224, 243, 475, 639

afslaan buit aan handlanger afgeven bij ontdekking 604

afstoten verkopen 627

aftrappen weggaan 465

aftrekken masturberen 475

aftrekker onanist 475

aftuigen, aftuygen mishandelen, beroven; uitvechten 639

afzetter rover 81, 358

ageir een ander; godloochenaar 224, 627

ager, agere, ageren → acher ander, (de, een) andere, anderen 191, 224, 406, 431, 639

agere schim alias, valse naam 503

aggelen → achelen, haggelen eten 175, 177, 191, 224, 410, 367, 590, 593, 639

aggeling strop, teleurstelling 514

ago boer 273, 276, 281, 288, 289, 290, 293, 518

agorin boerin 281, 288, 518

aken oud 376

akoet geven inwilligen 465

akoet krijgen antwoord krijgen 465

akowelo pesco [?] loop weg 280, 288, 515

aksie en reaksie last en schade 69, 475, 627

Albert is dronken koperen emmer met water 358

al'bəssə → al'pəssə moeder, vader 451, 453

alchen → halgen gaan 45, 306 [cliché 1]

alchu [†] 45

aleph-beth-gimmel eerste drie letters van het Hebreeuwse alfabet 624

alf vlokje sporthemd, boezeroen 531

alionoves porum uitgestreken gezicht 403, 406

allebedee kom mee 460, 461

almemour verhoging in de synagoge 624

al'pəssə → al'bəssə moeder, vader 451, 453

altewetsj ouderwets 624

altijd durende, de de ziel 604

amchen, amge mensen 82, 188, 191, 224, 398, 406

amge is bekaan de mensen zijn thuis 191, 406

amper nauwelijks 476

anderrest het overige 433

anker, den anker, ankere ander, de andere, andere 425, 461, 465

ankeren dederik overmorgen 425, 426

anneme hanneme meesame, anneme hanneme same, anneme kaneme-meêsame (samen) meemaken; vinden 604, 639

ans cent 425

antjes jaren 48, 376, 381

anzen → hanskes geld, duiten 376, 425

apehaar fijngesneden tabak 604

apotheker-grijnzer kwakzalver 429

appeldoedas klap 484

appesjteen denkbeeldige ziekte 624

Argots dieventaal 421

arres angst 70, 476, 639

asjeweine, asjewijne verdwenen 627, 639

asjewijne maken laten verdwijnen 604

askelen handelen, kopen, verkopen 200, 225, 476, 633

askene handel, handelen 91, 580

askene is peiger, de de handel is dood 580

askenen stelen, bestelen 70, 79, 80, 200, 225, 476

atlas drukte, ruzie 605

atoen [?] open 82, 406

attelemiese halfdood 605

attenoj, attenoje, attenŏe och!, zeg!, kijk! 200, 210, 218, 225, 476, 518, 535, 633

atven [?] open 82, 406

aukel, aukeltje bult, bochel 218, 225

auland [t] koffie 567

ausèg, auseig zich bezighouden met 627

ausene doen; verkopen; niets te maken hebben met 580

avelcoert, avel coert, averkoot beurs, zak 44, 45, 158, 306 [cliché 1], 433, 476

averij syfilis 605

avooi: ik ga - met den tuiterik ik vertrek per spoortrein 48, 425

aijene, aijenen ogen 185, 224, 241, 396, 598

aijene: span de - kijk uit 419

azen twee enen werpen bij het dobbelen 476

azijn rum 431

baai^1 reus van een kerel 605, 639

baai^2 → baey, hay wijn 605

baaien stelen 605, 639

baaikoo klap 535

ba'al mazol geluksvogel [?] 627

baan weg 465

baanderen doelloos rondlopen 605

baanders schoenen 605

baanhoeds herbergier 545

baantje partijtje dobbelen 403, 406

baan uit, de [bijw.] weg 465

baardaap lelijke vrouw; weigerende revolver 476

baardmannetje gulden 605

baayes → baies, bajes, bajis, bayes gevangenis, huis 82, 191, 225, 406

baayes is amge de mensen zijn thuis 191, 406

baayes is bezoek de mensen zijn uit 82, 406

babbel drukte, herrie 605

babbelaar^1 boek 187, 358, 398

babbelaar^2 rechter 82, 405, 406

babbelbink onderwijzer 523

babberik baard 48, 376

babil mond 433

babillen voortdurend praten 433

Bab van Gelder roggebrood 436

bachem, ba'chəm stuiver, groschen 161, 154, 162, 163, 165, 225, 226, 448, 455, 470

baddere, badderen zwemmen 476, 633, 639

[p. 696]

badderik → batterik schip 406, 431

baden groot 282, 288, 253

baden meles zwanger 212, 282, 523, 524

badichel bochel 39, 115, 455

baey → baai^2, bay wijn 306 [cliché 1]

baf klap 376, 639

baffen, bafferen eten 357, 460

bages gevangenis, huis, winkel 627

bagonje het neuken 515

Bählert [HF†] 104

Bählertspeek [hf†] 104

baies → baayes, bajes, bajis, bayes huis 188, 225, 399

Baies [hf] boerenhuis 546

bais bedstee 627

baisrolf, baisrölfken Jood 570

baisrone jood 85, 570

Baisroven, Bais-roven, Bais-Roven Jiddisch 212, 213, 226, 282, 523

bajes, ba'jəs → baayes, baies, bajis, bayes gevangenis, winkel, huis 68, 70, 80, 109, 161, 165, 200, 210, 216, 225, 232, 410, 447, 455, 476, 514, 518, 531, 541, 580, 624, 627, 639

bajeskar celwagen 70, 200, 225, 476, 639

bajesklant iem. die veel in de gevangenis heeft gezeten 70, 200, 476, 605

bajeslef brutale moed 605

bajes moos fictieve munt (in gevangenis) 189, 190, 225, 403, 404

bajessen concertzalen en schouwburgen 189, 225, 403, 406

bajes van de borgemak gemeentehuis 210, 225, 518

bajeswagen celwagen 70, 200, 225, 476

bajis → baayes, baies, bajes, bayes gevangenis, huis, winkel 159, 160, 165, 214, 220, 225, 226, 440, 527, 578-580, 627

bajis: scheffen in - gevangenzitten 222, 543

bajis strekkes thuis 91

bak^1 kop, mok 476

bak^2 verzinsel 476

bakkero, bakkeroo^1 bakker 286, 288, 534

bakkeroo^2 schaap 282, 288, 293, 523

bakoven mond 605

bak zetten, een een verhaal opdissen 476

bal frank 425, 436, 447, 455, 459, 461, 465

balbes baas, huisbaas 200, 225, 227, 476

balcholem buitenstaander die de dieventaal verstaat 605

baldober, baldobenaar, baldover soort vagant; verkenner 82, 175, 226, 227, 366, 406

baldoveren (gebaldoverd, gebaldovert) verkennen, bespieden; klikken 70, 82, 184, 185, 188, 189, 191, 198, 200, 226, 395, 399, 400, 404, 406, 414, 476, 598

baljeroone Joods 580

baljisrool, balji'srool heer, chef 200, 225, 245, 476

baljosero Jood 580

balkon zware borsten van een vrouw 605

ballebof, balleboos baas, heer des huizes, gevangenisdirecteur, rechter 82, 189, 191, 192, 198, 227, 395, 406, 570, 598

balleboos van 't baayes gevangenisdirecteur 82, 191, 227, 406, 407

balleme aanstaan, bevallen 82, 191, 226, 406

balleward spek 268, 363

ballon^1 gevangenis 605

ballon^2 hoofd 605

balmagoone militair 191, 226, 241, 406

balo, baloo varken 54, 212, 282, 286, 288, 293, 523, 534

balsassor makelaar 580, 605

balthoever, balthover → bulthoever tipgever van dief 227, 596

bamboesjeur, bamser kroegloper 476, 605, 639

banaan penis 605

bane: op de - op weg, op zwerftocht 465

ba'nə slapen 452

bangmakertje jasje, vestje 639

bangmakertje: in zijn - staan met ontbloot bovenlijf klaarstaan voor gevecht 476

banjer heer 476, 512, 639

banjer opgooien beschuldigen 605, 639

banjerts heren 406

banjert spelen, de als een groot heer leven 406, 598

bank hier 358, 363

banken eenentwintigen 476

bankie [kaartspel] eenentwintigen 476

bankie zetten, een een spelletje eenentwintigen 476

bankwerken op een bank slapen 605

bankwerker iem. die geregeld op een bank slaapt 605

bant [t] is 569

banten bonen 523

baraghes zegewensen 624

barboene, barboenen ruzie, herrie 85, 91, 570

bare → barre groot 282, 288, 293, 523

barendweef vijfentachtig cent 605

bare snuffel, bare snuffelink grote neus 268, 282, 522

Bargoens, Bargoensch, Bargoense taal [genoemd als woord uit die taal] geheimtaal, dieventaal 51, 53, 184, 393, 402, 406, 421, 431, 464, 512, 598

bar hochi deze persoon 627

Bar Jisro'eil Israëliet 627

barlaffen beroven 357

bar-mitzwah kerkelijke meerderjarigheid 624

barmonjekit stadhuis 523

baron weefgetouw 376

barrasch schurft 200, 205, 225, 241, 476

barre → bare groot 267

barreboksen scheren 605, 639

barrel brok, prul 605

barrelaar boemelaar 605, 639

barrelarij gescharrel, geknoei 605, 639

[p. 697]

barresewel Jood 191, 226, 406

barzoentje borrel 465

bas stuiver; [m.g.] vijf 91, 200, 210, 216, 225, 226, 476, 518, 531, 541, 639, 570

baserool → basserool president van de rechtbank 639

bas hoend vijftig 541

basje stuiver 403

basjes dubbeltje, stuivers 189, 191, 198, 226, 403, 404, 406, 421

baskroo onderschout 81, 275, 277, 284, 288, 291, 360

basserool → baserool heer, chef 200, 226, 476

bast lijf 476

bataar winkel 376

bats^1 stuiver 198, 421

bats^2, batske ei 436

batter schip 358

batteren vechten, slaan 425, 465

batterik → badderik schip, stoomschip 406, 476, 633

bauernfänger kwartjesvinder 70, 79, 476

baut → bout^1, bouwt poep 425

bautekeete plee 425

bauten → bouten, bouwten poepen 65, 425

bavianen zwaar werk doen (door kolentremmer) 476, 639

bay → baai^2, baey wijn 358

bayes → baayes, baies, bajes, bajis gevangenis, huis, winkel 627

bazaar, bazar → bezaar politiebureau; gevangenis 70, 80, 476, 639

bazarretje → bezarretje bekeuring 639

bazarretje klinken, een een → bezarretje klinke een bekeuring geven; zwanger worden 605

bazarretje krijgen, een bekeurd worden; zwanger raken 605

bebeksen bedriegen 377

beboele ruzie 91, 580

becnoesten bekijken 588

bedabberen praten 580

bede [t] twee 565, 569

bedeis: ik - ik doe, ik verricht 218, 226, 536

bedelaarspatent, bedelpatent kleine koopwaar om bedelen te maskeren 605

bedeltelegram bericht dat mondeling de betrokkene bereikt 605

bedibberen zeggen, praten, vertellen; bedriegen 200, 226, 228, 476, 580

bədie'zə → bedissen^1, bedisten stelen 453

bedine streek, omgeving; Duitsland 85, 570

bədis'sə bedriegen 445

bedissen^1 → bədie'zə, bedisten betalen; krijgen, verdienen, stelen 70, 79, 212, 440, 455, 455, 476, 515, 518, 523, 527, 525, 531, 534-536, 639

bedissen^2 vertellen 536

bedist: ik maas - ik heb gekregen 515

bedisten → bədie'zə, bedissen^1 geven; krijgen 465

bedod betoverd 377

bedompte kleuter valse leugen 612, 639

bed verschudden, het de zaak bederven 509, 605

beenen: an je - trekken weglopen 640

beentjes teerlingen, dobbelstenen 425

beestje dubbeltje 605

beet teleurstelling 512

befazelen bedriegen 425

beffen, beffen deckel, beffendekken voorschoot 358, 372, 590

bəflo'jə bedriegen 445

bəflojər bedrieger 445

bef voordoen, de klaarstaan voor de gevangenis; rechter 605

begaaies borstrok 531

begaantje onanist 536

begaffelen foppen, bedriegen 605

begesje: in - [in de handel] samen 220, 541

begesjewerk samendoen 218, 226, 231, 536

begezond bij gezondheid, in welzijn 605

begiet, bəgiet' angst, bang 161, 165, 226, 445

begieten, begietig bang 200, 210, 226, 476, 518, 633

begimmen spotprijs, een klein beetje 85, 91, 200, 225, 476, 570, 627

beginom gratis, tevergeefs 627

begitem bang 85, 89, 91, 570

begoulesj venerisch 70, 80, 200, 226, 476

begijne maken drukte maken 605

begijnerijst rijst met suiker en saffraan 605

begijnt leuk 624

begijntje hoer 605

behaai lawaai 476, 640

behaaimaker opschepper, druktemaker 476, 640

behang, behangsel^1 wang, vel op de wang 605, 640

behangsel^2 gouden of zilveren ketting 352

beheime koe, vee, dier; (dikke) vrouw 85, 191, 200, 226, 406, 476, 570, 580, 624, 633

beheimesoucher koeienkoopman 580

behemoth vee 624

behoje-bikker → behojjebikker souteneur 640

behojje vagina 70, 80, 476, 627, 633

behojjebikker → behoje-bikker souteneur 70, 80, 477, 633

behumsen [t] bedriegen 565, 568

Bei [hf] draagkorf van marskramer 546

bei twee 210, 226, 518

beieren sterven 436

beinck, being, beink man, mens, vriend, duivel 65, 66, 267, 270, 289, 424, 425

beinksgi vriendje 425

beis^1 → bijs^1 straat, (volks)buurt 200, 226, 436, 477, 633, 640

beis^2 → beys^2, bijs^2 twee; dubbeltje; koe die uit maar twee spenen melk geeft 85, 89, 91, 109, 161, 162, 165, 200, 217, 218, 226, 407, 453, 455, 477, 518, 522, 534, 536, 541, 570, 577, 584, 633, 640, 642

beis^3 bedrog 70, 477

beis bas dubbeltje 210, 226, 518, 522

beis eit kwartje 218, 226, 536

beisgooser, beisgoser straatslijper 605, 640

[p. 698]

beis hoendjes, beis hondjes twintig cent 216, 226, 477, 531

beisje, beisjes dubbeltje; stuiver [†] 54, 91, 162, 165, 188, 189, 191, 207, 210, 213, 214, 216-218, 226, 398, 406, 407, 455, 516, 518, 527, 531, 534, 536, 570

beisjesprent briefje van tien 605

beis joed, beis joetjes twintig 202, 233, 486, 522, 546

Beisjörer [hf] marskramer 546

beis knaken twee rijksdaalders 602

beisko heler; handlanger; Jood 70, 200, 226, 477, 640

beismagoosje rijksdaalder 570

beismechootse zoof rijksdaalder 580

beis meier tweehonderd gulden 477

beis meis noen soen tweehonderdvijfentwintig 522

beis-schonem, beis schonem tweejarig paard 88, 576, 579

beitsekrie snijden door rampspoed getroffen worden 191, 226, 406

beizen ogen 200, 226, 447

beizie dubbeltje 200, 226, 477

beizig dollet twee keer vier is acht 200, 226, 477

beizige: met zijn - met zijn tweeën 200, 226, 477

beizig kimmel twee keer drie is zes 200, 226, 477

bei zoof twee gulden 210

bek [znw.] eten 377

bekaan → bekane, pekaan hier, thuis; bekend, voornoemd; ontvanger, ontvangen, krijgen 82, 188, 191, 200, 226, 227, 242, 406, 445, 477, 633

bekaan maken gevangennemen 399

bekaan nemen, bəkaan nemen bedriegen, bestelen, terugnemen; gevangennemen 210, 216, 218, 227, 445, 518, 531, 536

bekaanslag flinke buit 605

be-kaf in de macht van een ander 627

bekago vagina 285, 531

bekane → bekaan de bekende, de bewuste; hier 85, 570, 579

bekane: bou - blijf hier! 580

bekattering bekeuring, beschuldiging, berisping 200, 207, 208, 215, 227, 477, 516, 518, 529, 633, 640

bekippe gezamenlijk, ieder de helft 85, 570

bekippe handelen gezamenlijk zaken doen 93

bekke fettoe deel van de buit 605, 608

bekkementeeren [znw.] eten 358

bekken goed smaken, smullen, eten 377, 433

bekker boer 377

beknard beboet 605

bekneisd → beknijsd bekend 455, 640

bekneizen zien, betrappen 536

beknooien: ik hou het dat hy het niet beknooit ik bedek het zodat hij het niet ziet 360

beknooit: het is - de dief is betrapt 360, 363

beknoojen: by malkaar - beraadslagen 359

beknoojen: laat hem - laat hem zijn gang gaan 360

beknuizen zien, betrappen 536; 588

beknijsd → bekneisd bekend 477, 514, 633

beknijsen, beknijzen beloeren, bekijken 477, 640

bekoug met geweld 605

bekrèbbelde iem. die veel weet, iem. die veel heeft beleefd 640

bekrebbeld zijn veel weten, veel hebben beleefd 605

bekwaam ervaren 70, 477

bel groot glas 477

belaaitafeld → belatafeld zot 477

belabberd beroerd, ellendig 477

belabberen [hf] neuken 551

belam in orde 605, 640

belatafeld → belaaitafeld zot 477

Belgoens [genoemd als woord in die taal] geheimtaal, dieventaal 53

belinken bedriegen 455

belle joetje gouden tientje 605

belletrekker inbreker die aanbelt om zich te overtuigen dat er niemand thuis is 605

bels^1 scheef 605

bels^2 wambuis 406

belskraag dronken 358

bemazzel geluksvogel 624

bemoeial, bemoeyal advocaat 82, 399, 406, 598

bemore bang 200, 227, 240, 477, 640

ben tafel 453

benachel pet 523

benagus armelijk, sjofel 605

Beneï Jisro'el de kinderen Israëls 627

benenide beroerd 91

beng duivel 267

bengalo duivels 267

bengel ketting, signetten 70, 406, 629

bengelgaai opgeschoten meid 605

benk man 161, 277

Benk [hf] mens, man 273, 546

benosselen betalen; stelen [?] 200, 210, 227, 241, 477, 640

benschen (gebenscht) → bensjen prijzen, dankzeggen, zegenen 201, 230, 482, 627

bensen drinken 477, 640

bensjen → benschen zegenen 624, 605

bente [t] tafel 567

bentenfailer [t] schrijnwerker 104, 563, 567

benücken [hf] ontvangen, krijgen 551

benysorelf, benijsorelf Jood 191, 227, 406

bepoyen [hf] natmaken, begieten 551

bepreuvelen bespreken 425

bequinten [t] betalen 565, 568

berchilsje tafel 377

beremen [hf] trouwen 551

beriəmen [hf] betalen 551

berinken [t] betalen 568

beris: krijg de - zekere verwensing 605

berlijn koffiemolen 470

bəroeə'zə bedriegen 445

berremientje bed 36, 287, 288, 294, 536

[p. 699]

berzoen sterkedrank, borrel 48, 425, 433, 461

berzoentjes druppels 425

besaffot brief 45,306 [cliché 1], 350

beschaaren geven 353, 356

beschalmen betalen 153, 164, 227, 465

beschitem cent 527

beschoeppen bedriegen 433

beschoft beschaamd 425

bescholeme, bescholmen, beschommelen → besjolemen betalen 65, 151, 153, 162, 164, 165, 210, 212, 227, 425, 455, 459, 465, 518, 523

beschroepen bestelen, ontroven 377

besecho uw huis, uw gezin, uw huisvrouw 627

beseibele, beseibelen → besibbelen, bezeibelen bedriegen 85, 200, 227, 477, 523, 570, 581, 640

besiastert dronken 175, 177, 227, 246, 370, 590

besibbelen → beseibele, bezeibelen bedriegen 459

besjoche gek, suf 200, 227, 239, 477

besjoechelen bedriegen 605

besjoechem, besjoechen slim, verliefd 200, 227, 239, 477

besjoelme, bəsjoel'mə betalen 109, 161, 165, 227, 445

bəsjoe'mələ bedriegen 445

besjoeren bezien 377, 433

besjolemen, besjolleme, besjollemen, besjolmen → bescholeme betalen 65, 200, 223, 227, 477, 515, 581, 640

besluit vagina 70, 80, 477

besolmen betalen 191, 227, 406, 431

bessafot [†] 350

bestek krijgen verliefd worden 606

besteun vagina 455

besteunen bestaan 425, 429

bestiepen krijgen 368, 590, 591

bestossen verstaan 536

bestunnes versta 536

beteunen betalen 377, 433

beth bas dubbeltje 198, 421

Beth Ha Midrash Huis der Oefeningen 624

betoech rijk 581

bətoe'ənə betalen 445

betoefd slim 191, 227, 406

betoeft, betoeg, betoegd flink; rijk; gered, uit de brand 95, 192, 200, 218, 227, 406, 407, 447, 536, 570, 633, 640

betoegde bink rijke jongen 633

betoenen [t] maken, doen 569

betofd, betoft onder dak, rijk 200, 227, 248, 477, 640

betritsen bedriegen 377

betsje, betske^1 eend 212, 282, 286, 289, 293, 294, 523

betske^2 ei 159, 160, 162, 165, 227, 282, 440, 455

betuinen, betunen betalen 465

betünen [t] betalen 568

betuppen [hf] bedriegen 551

betuuw betalen 545

beugelgaai (opgeschoten) meid 545, 606

beu'sə liegen 450

beuten [hf] kopen, kosten 551

Beutfesel [hf†] 104

Beutkrabbel [hf] koopbrief 546

bever schrik, koorts 606

bever hebben, de geschrokken zijn, koorts hebben 606

bevroren aan de cocaïne 606

bevroren hond gebochelde 477

bewaunes vreselijk 220, 541

beweging: in de - in de prostitutie 606

bewieberen machtig worden 606

bewiechmen, bewiegmen verdienen 85, 212, 227, 238, 523, 570, 579

bewieren verdienen 581

beijeren hangen 368, 590

beyes → beys^1 huis 175, 177, 225, 596

beyes is vervloekt vast verknold, de inbreken in dat huis is moeilijk 368, 590

beys^1 → beyes huis 180, 225, 373, 596

beys^2 → beis^2, bijs^2 twee 422

beyse kwaad 431

beijtsig twee 431

bezaar → bazaar politiebureau 477, 512

bezarretje → bazarretje bekeuring 477

bezarretje klinke, een een → bazarretje klinken een bekeuring geven 640

bezatsje zak voor mondvoorraad 465

bezeibelen, bezeiwelen → beseibele, besibbelen bedriegen, bezoedelen 223, 627, 640

bezet zwanger 606

bezoek thuis 82,406

bezoeken bestelen 82, 406

bezoek maken openmaken 82, 406

bezoere slechre tijding 606

bezoete geld 606

bezokke gek 477

bezol, bəzol' goedkoop 109, 161, 165, 210, 227, 448, 518, 578

bezoles ziek, bedorven, kapot 70, 80, 200, 227, 240, 477

bezolletje koopje 200, 220, 227, 477, 541

bezomme, bezommen geld 200, 227, 240, 477, 653

bibberen bidden 425

bibberik rozenkrans 425

bibeln [t] lezen 568

bidderik rozenkrans 425

bidkeete kapel, kerk 465

bie, de → debie [bnw.] weg 60, 377, 433, 440

bie: elt de - ga weg 426

bie: jal de - ga weg 440

bie ellen, de vrijwillig vertrekken 425

bie'əms kwaad 450

bie fokken, de gedwongen vertrekken 425

bie gaan, de vrijwillig vertrekken 425

bie jalen/jallen, de → debiejallen weggaan, weglopen 433, 459, 461

biene luis 436

bierkuil bierkelder 490

bie schaven, de gedwongen vertrekken 425

[p. 700]

biesjes [?] vijf cent 189, 191, 226, 404

biesjes bas stuiver 198, 421

bie steken, de gedwongen vertrekken 425

bie stikken, de weglopen 433

biet suiker 477

bieterik → bijterik tand, tanden 62, 534

Bietert [hf] tand 547

bie tippelen, de de → biet tippelen (gedwongen) vertrekken, weglopen 425, 460, 463, 470, 516, 518

biets: aan de - lopen zonder werk zitten 606

bietser^1 [bnw.] weg 606

bietser^2, bietsert bedelaar, zwerver; koopman 293, 512, 516, 606, 640

biet tippelen/tuppelen, de de → bie tippelen weglopen, gedwongen vertrekken 425, 606

Bietwöles [hf] politieagent 547

big kind 606, 640

biggels nemen, de ervandoor gaan 606

bik [znw.] eten 516, 518, 534

bikkeeren eten koken 470

bikkement [znw.] eten 358, 431, 440, 523

bikkementen, bikkementeren [ww.] eten 184, 406

bikkementis [znw.] eten 180, 373

bikkementnoels eetpot 525

bikkement trafakken eten koken 440, 444

bikken [ww., znw.] eten 43, 65, 212, 214-216, 401, 406, 425, 431, 433, 435, 440, 461, 465, 470, 477, 518, 523, 527, 529, 531, 534, 455, 516, 640

bikken-cement, bikkennement → bikkissement [znw.] eten, warm eten 478, 518

bikker smulpaap 478

bikkesement, bikkesment → bikkissement [znw.] eten, warm eten 478, 640

bikketen [ww.] eten 455

bikkissement → bikkesement [znw.] eten 529

biks doos 407

bilefelder [t] linnen, linnengoed 568

billen: vier-aan één snoer zwanger 606

bimps appel 545

bimse [t] klok 567

binck boer 64

bing man, meester, vader 268, 407

bing die het gras ophaalt diaken 358

bing die op de kit past deurbewaarder 358

bing van de gastkit bewaarder van het gasthuis 358

bing van de troetels cipier 81, 358, 621

bink^1 [vaak vocatief] man, vriend; metgezel, baas, burger 58, 60, 64, 65, 158, 268, 270-272, 274-277, 280-282, 285, 287-289, 293, 369, 377, 407, 433, 440, 455, 461, 464, 465, 478, 516, 518, 523, 527, 529, 531, 536, 593, 633, 640

bink^2 [bnw.] goed 640

bink: daar is de - hij is er te veel 527

bink die bij de kaffer trafakt boerenknecht 444

binke pei! mond dicht! 218, 242, 536

binkmolder moordenaar, beul 425

bink om te trafakken knecht 461

binkske man, vriend; burger 465

binnen [bnw.] rijk 407

binnenkomen in de gevangenis geraken 70, 478

binnenmeeluk, binnen meluk binnenzak 70, 478, 633

binnen mikken genoeg hebben 70, 478

binnenraken in de gevangenis komen 606

binnensnij binnenzak 606, 640

bis twee 424

bisdraaiers zes 424

bisdraaierskop zeven 424

bisknakken tien 424

bispraak soort lettertaal 518

bisschoppé praatje, voorwendsel 407

bisverkens acht 424

bisverkensknakken veertig 425

bisvinken acht 424

bitje een weinig 433

bivakken in de open lucht slapen 478

bivakker dakloze 478

blaadjes handen 606, 641

blaas opnemen, een wegblijven, ontvluchten 627

blad dak van een huis 70, 478, 633

blaf^1 hond 465

blaf^2 speelkaart 425, 461, 465

blaffen kaartspelen 461, 465

blaffer^1 hond 465

blaffer^2 papiergeld, bankbiljet 465

blaffer^3 → blaffert^1 revolver 514, 641

blafferik^1 hond 459

blafferik^2 pistool 633

blaffert^1 → blaffer^3 revolver 536

blaffert^2 ijzeren pot 358

blaffeturen oren 465

blafkes speelkaarten 461

blafonkers penningen, oude munten 425

blafte stukje papier, briefje, krant 465

blafter, hond 465

Blag [hf] mens 547

blag die op de kit past bewaker 407

Blageläpper [hf] dokter 547

Blageläpperschbus [hf†] 104

blä'kət geit 447

blanckaert, blankaart melk 55, 306 [cliché 1], 465

blanke fliezen rijksdaalder 407

blanke hoeft wittebrood 381

blanke moes → blankmoes zilvergeld 459

blanke poen zilvergeld 433

blankmoes → blanke moes zilvergeld 151, 166, 240, 425

blanswagen scharenslijperskar (op twee wielen) 470, 531

blanzen slijpen 470

Blat [hf†] 547

blauw dood 431

blauw begijntje hoer 606, 641

blauwe politieagent 606

blauwe flep tientje 518

[p. 701]

blauwen wegkapen, verbergen, verzuimen 465

blauw laken lood 70, 73, 407, 478, 490, 599

blauw laken: handelen in - lood stelen 598

blauwpijper politieagent 606

blauwspekslager looddief 606

blazen liegen 465

blederik → blèterik geit, schaap 527

blederman, bledermentje schaap 357, 370, 590, 593

bleerder koe, schaap 531

blein → blijn blijven 425

blek geld 433

blekkerik spiegel 425

blenden verbergen 465

bles maken beroven 606

blessen [t] [stofnaam] zijde 568

blèterik → blederik schaap, geit 470

blette geholgt verjaagd, gemist 175, 242, 372, 407, 593

blicklagere [†] 45

blicslaeren, blicslaghere soort vaganten, naakte bedelaars 306 [cliché 1], 327

blieke, blieken gespen; zilveren geldstukken 407, 465

blik geld 33, 38, 377

blikhoed politieagent 606

blikkementeren [ww.] eten 431

blikker zon 38, 377

blikkere: ter neder - doden 393

blikkerinne maan 38, 377

blikkers ogen 407

blinden verbergen 465

blind lawaai revolver die niet afgaat 606

blinkers lakschoenen, diamanten, tanden 641

blinkers: zijn - bedekken zich vermommen 82, 360, 407, 606

blinkers vinden diamanten stelen 407

blinkert te buyzen drinkglas 358

blocken gespen 590

bloedcoraal messteek 358

bloeden betalen 407, 598

bloedschrijver, bloedschryver griffier, secretaris 358, 606

bloedvin beurs, beugeltasje 393, 407, 598

Blöək [hf] tabak 547

Blöəkstines [hf] sigaar 547

Bloembeis Bloembuurt 477

bloemeke munt van twintig frank 459

blömen huilen 59, 440

blompot iem. die oneerlijk doet 606

blompotten oneerlijk doen 606

bloote knie, blote knie (iem. met een) kaal hoofd 613, 641

blotsen klompen 523

blotten [t] manen [ww.] 569, 565

blij spion 275, 289, 293, 371, 593

blijn → blein blijven 425

bobbert lichaam 478, 512, 641

bobbert: op zijn - krijgen slaag krijgen 478

bobbie politieagent 606

bobeltje winkeldochter 220, 541

bochel vijf 606

bochels vijfentwintig 606

bocher man, een een flinke kerel 220

bocht geld 331

bodderik schip 399

boddie lijf 478

böəgəl → böəgəle [kaartspel] schoppen 452

bö'əgəl werk 454

böəgəle → böəgəl [kaartspel] schoppen 452

bö'əgələ werken 454

bö'əgəlsnoeək arbeider 445

boegiek → boezjiek bos 523

boeie → boeien ruzie 465

boeieflikken → boeienflikken ruziemaken 465

boeien → boeie ruziemaken; ruzie, twist 65, 425, 459

boeienflikken → boeieflikken ruziemaken 459

boekke broek 366, 593

boelje twist 377

boelsje flikken ruziemaken, lawaai maken 377

bö'əmə deugen 446

boemelen uitvloeien 433

boemen eten 465

boemerik bos 433

boender vieze kerel 478

boerenknoop rijksdaalder 606, 641

boerenkoolslijpen knoeien 606

boerenkoolslijper knoeier 606

boerenmokem dorp 606

boerenschok dorp 211, 244, 520, 606

boergoens kluijt, boergoins kluijt nachtslot 371, 590

boes geweer 447

Böət [hf] ei 547

boet zak 527

boete huis, keet, deur 523

Boətendekker [hf] eierkoek 547

boexer gerechtsdienaar 307 [cliché 4]

boezjiek → boegiek bos, woud 275, 282, 289, 293, 523

boffen slaan, stoten 606

bo'fi boefje; nieuweling in het vak 627

bofkont kont 359

boheme, bohéme koe 85, 95, 188, 570

boj, bòj huis 109, 449

boje ruzie 518

bok^1 honger 282, 289, 293, 523

bok^2 winkel 454

bok'houwər winkelier 454

bok'kənoeək winkelier 454

bokkenvreter → bokkevreter veertig gulden 478, 641

bokkepoot marinier 478, 641

bokkevreter → bokkenvreter veertig gulden 514

boks^1 → box broek 478

boks^2 gevangenis 80, 426, 433, 436, 478

boksen [ww.] vissen 465

boksers moordenaars 377

[p. 702]

bok was vet, de er was veel geld 431

bol man, meerdere, heer, vader, geleerde 359, 377, 407, 425, 433, 465

bolboos → bolleboos voornaam heer, heer des huizes 624

boldovenen, boldoveren verkennen 82, 192, 198, 226, 407, 478

bole bolus 624

bolg bang 440

Bolgoens [genoemd als woord uit die taal] geheimtaal, dieventaal 53

bol is maf die kerel is gek 359

Bolkhas [hf†] 104

bol knooit het man ziet het 359

bolkvanger boemelaar 606

bolle hoofd [lichaamsdeel] 460

bollebof baas, huisbaas, commissaris van politie, gevangenisdirecteur, opperrechter 70, 78, 192, 198, 200, 226, 227, 405, 407, 478, 512, 624, 641

bollebof der palmegoons generaal 196, 407, 416

bollebof der siememers commissaris van politie 82, 407, 418

bolleboffin kasteleinse 201, 227, 478

bollebof van de bezaar commissaris van politie 512

bollebof van de keet commissaris, gevangenisdirecteur, kostbaas, kastelein 478

bollebof van de linke commissaris van politie 82, 407, 414

bollebof van de luimkeet kostbaas, kastelein 478

bollebof van de mispet procureur-crimineel, procureur van het hof 82, 195, 240, 407, 415

bollebof van de princerij commissaris van politie, hoofd van de justitie 82, 407, 416

bollebof van 't baayes gevangenisditecteur 407

bollebof van 't melogen hoofd van de werkzaamheden 82, 195, 239, 407, 415

bolleboos → bolboos hoofd, meerdere, heer des huizes, (opper)rechter, burgemeester; [m.g.] uitblinker 192, 198, 214, 227, 404, 407, 527, 581, 624

bolleboos van 't baayes gevangenisdirecteur 407

bollei: bei de - schroepen vastgrijpen 388

bollen: met - spelen mantels stelen [?] 352

bolleschok pestkop, gierigaard 606, 641

bols diaken 407

bolstoveren (gebolstoverd) prijzen, aanprijzen 192, 198, 409

bolt poep 64

bölt → bult bed 65, 440

Bölt [hf] bed 106, 547

bolten poepen 64

bol van de keet, bol van de kit heer des huizes 359, 465

bom muts 359

bomlichter → boomlichter beurzensnijder 426

bommelaar dobbelaar 478

bommelen^1 dobbelen 478, 633

bommelen^2 zijn, vallen 377, 425

bommeler kruislam paard 85, 89-91, 570

bommen donderen 425

bommerik^1 hoed 425, 461

bommerik^2 klok 431

bommerik: hoe veel is de - hoe laat is het 369, 590

bomsken appel 357

Bomzelen [hf] appels 547

Bomzelsdekker [hf] appelkoek 547

bomzen aardappels 455

bondelowies bonne Louis 624

bonenhotel gevangenis 606

boniseur iem. die publiek naar binnen praat 606

bonje ruzie, herrie 65, 624, 641

bonjé het neuken 516

bonje geschooten → bonje schieten

bonjer^1 ruzie 65, 478, 633

bonjer^2 schuld, valse beschuldiging; gesnapt 65, 478, 512, 633

bonjer geslagen verraden aan de politie 478

bonjer komen gesnapt worden 478

bonjer opgegooid berecht 395

bonje schieten gestoord worden, door nietdieven in de kraag gevat worden 82, 369, 407, 590, 593

bonk leugen, verzinsel 478, 633

bonnacker muts 357

bonne geschooten misgesprongen 371, 593

bonnement winst, opbrengst van rondgang onder het publiek 606

bonner → bonneur bendeleider 596

bonnette muts 48, 377

bonneur → bonner bendeleider 596

bonsen → bonzen aardappels 407, 478

bonskes appels 536

bontje weesjongen 359

bonzen → bonsen aardappels; [ww.] aardappels vragen; [m.g.] appels 470, 478, 516, 518, 523, 527, 529, 531, 534, 536

boomlichter → bomlichter ‘beurzensnijder’ 79, 426

boorzalfpot ziekenoppasser in gevangenis 606, 641

booser, boosjer, boosor → boser, bosser, bozer vlees 201, 227, 478, 536

boot: in de - gaan bedrogen worden 627

boot: in de - nemen bedriegen 627

boot brood, stuk brood 446

boot afhouden lijntrekken 478

booten poepen 433

bootlegger dranksmokkelaar 606

borgemaie burgemeester 65, 523

borgemak burgemeester 65, 68, 455, 518, 523, 529

borgoenje vagina 455

Borgoens, Borgoensch [genoemd als woord uit die taal] geheimtaal, dieventaal 51, 180, 373, 464

borjen (quasi-)medespeler 70, 79, 478

bos^1 huis 436, 606

bos^2 ketel 606

[p. 703]

boser → booser, bosser, bozer vlees 205, 210, 218, 220, 227, 518, 541, 618

boskenner soort vagant, 172, 366

boskero commissaris van politie 606

bossaert, bosschaert vlees 45, 156, 306 [cliché 1], 348

bosschik bos, woud 36, 275, 279, 282, 289, 294, 366, 593

bosseleer scharenslijper 436

bosser → booser, boser, bozer vlees 175, 227, 372, 593

bot [znw.] eten 101, 544

bot: door de - in het algemeen 440

Böterd [hf†] 547, 549

boterflems botermelk 459

boterpapiertje huwelijksbewijs 478

botlak, bot'lak honger 60, 436, 440, 448, 455, 470, 518

bot op verschut op heterdaad betrapt 187, 398, 401, 420, 432

botrel vier 518

botstines lepel 440

Bott [hf] [znw.] eten 564

bottel fles 48, 426

botten^1 [ww.] eten; [ww., m.g.] drinken 44, 101, 177, 306 [cliché 1], 311, 367, 433, 478, 544, 545, 588, 590

botten^2 laarzen 48, 377

botten [hf] [ww.] eten 106, 551

botten en bensen eten en drinken 478, 641

botters handlangers 455

Bottstines [hf†] 104

botuag toevertrouwd; het vertrouwen waard 627

botvin, botvinne tafel 523

Bourgonds, Bourgonsch [genoemd als woord uit die taal] geheimtaal, dieventaal 53, 398, 421

bout^1 → baut, bouwt poep 33, 54, 220, 529, 541

bout^2 politieagent 33, 54, 64, 67, 518, 478, 641

bouten → bauten, bouwten poepen, stinken 33, 55, 64, 65, 213, 359, 440, 455, 478, 518, 523, 527, 529, 536, 602

boutje potje, sommetje 478

boutkit, boutkitje plee 455, 470, 478, 516, 518, 524, 529, 633, 641

boutplukker poelier 606

boutspieze plee 633

bouwen kopen, krijgen, ontvangen 85, 570, 580, 581

bouwt → baut, bout^1 poep 425

bouwten → bauten, bouten poepen 65, 425

bovenklapper bovenkamer, bovenhuis 488, 606, 627, 635, 641

bovenkruis soort sleutel 70, 79, 478

bovenmeester commissaris van politie 70, 78, 478, 641

box → boks^1 broek 407

boxen stelen 357, 371, 590

boxmânnen gevangennemen 357

bo'zə slaan 452

bozer → booser, boser, bosser vlees, [m.g.] vet 43, 85, 216, 227, 242, 518, 531, 571, 579, 581

braatsj vlaai 440, 454

Brabantse kant postpapier en enveloppen 606

Brabisch, 't Brabant 377

braceletjes, braceletten handboeien 70, 478, 641

bradiek broek 39, 455

braken bekennen 606

brakken^1 inferieur gevogelte 85, 89-91, 571

brakken^2 schellingen 377

bramser kroegloper 606

brand: in - steken zich bedrinken 641

branden schieten 359

brandende vuurweg hete oven 359, 363

brander hebben op verliefd zijn op 606

branderig^1 duur 641

branderig^2 begerig 478, 633

brand hebben, de dronken zijn 478

brandspinoze, brandspinozer brandkast 70, 80, 478

brandt hout 359

brandtiejijs brandkast 627

brandweer beurs met geld 606

branie heer; praatjesmaker 478

brankalie kaalhoofd 478

brasem kerel 478, 641

brassen verlangen, hunkeren 478

brasser lokduif 70, 80, 478

brassertje lokkertje 641

brat lastig 627

brechaert [†] 45

brederik → breederik [znw.] weg 372, 590

brederik die men staaje weg die men gaat 372

breederik → brederik [znw.] weg 426

breede veertien opgaan de prostitutie in gaan 641

breehaert [znw.] weg, straat 45, 306 [cliché 1]

breekie → brekie breekijzer 641

breektiejijs breekijzer 70, 79, 479, 633

breemarsch straat 435

breem hebben, een in de prostitutie zitten 606

breetsem citroen 359

breeveertient hoer 627

Bregade Bargoens 426

bregadementen Bargoens spreken 426

bregeren soort vagant 312

brekie → breekie breekijzer 606

Brellruth [hf], Brelrut [hf] bril; spiegel [†] 104, 547

brem chocolade 479

breng^1 tafel 453

breng^2 vlees 454

brengertje iem. die klanten opscharrelt voor winkel of speelhuis 627

bresselen breken 269, 366, 593

brewe [t] schoen, laars 568

brewetoener [t] schoenmaker 104, 567

brief broek 605, 641

brieselen → gebriesseld openbreken 370, 593

brievenbus mond 606

briezelen → brisselen, brizeln snijden, afsnijden 17, 296, 531

[p. 704]

Brigade Bargoens 377, 464

brille [hf] → brillen zien, opmerken 107

brillen [van licht] schijnen, stralen 48, 377

brillen [hf] → brille zien, opmerken 551

brillen [t] zien 107, 568

brimmeler modder 545

Brinkoffsfidel [t] Schwedt 568

brisselen → briezelen, brizeln afsnijden 269

britsen (gebritst) breken 426, 427

brizeln → briezelen, brisselen afsnijden 523

brizoen druppel, borrel, jenever 459

broaches kwaad 85, 89, 91, 96, 571

brocher → broocher, brooger man 633

broeier zwerver, dakloze 479, 633, 641

broekmeeluk broekzak 70, 479

broek omkeren zakkenrollen 606

broge, broger man, slachtoffer van lokkerij 201, 227, 479, 641

broges zegenwensen 624

Bröljətau [hf] → Brülgetau orgel, muziekinstrument 547

brommer ketel 70, 339, 407, 479

brommert kar 431

bronje boor 82, 407

bronzen [ww.] slapen 479, 633

brooche winst, geluk 95, 220, 541

broochem → broochum voorwerp, goederen 201, 227, 479

broocher → brocher, brooger man 201, 227, 479

brooches geluk 581

broochum → broochem voorwerp 633

brood zoeken stelen 184, 373

brooger → brocher, broocher kerel, man 216, 227, 531

brügelhutsche [t] werkman 104, 566

brügeln [t] werken 569

bruggetrekker leegloper 479

bruiloft inbraak 373

bruiloft: ter/naar een - gaan uit inbreken gaan; de buit delen 180, 184, 373

bruin koffie 606

bruinderik bier 58, 426, 433, 455, 459, 470

bruine jatjes bruine schoenen 215, 530

bruintje^1 bier, pint bier 60, 65, 426, 433, 440, 479, 532

bruintje^2 koffie 516, 606

Brülgetau [hf] → Bröljətau orgel, muziekinstrument 105

bruno bruin bier 465

bruulderik kachel 461

brüwel [t] twaalf 108, 569

bruijen gooien [?] 364

bubil mond 607

bubs menigte, hoop 607

bubs foelie in de beis, een veel volk op straat 607

buchc [hf] 46, 348

bucht^1 → bugt geld 44, 46, 306 [cliché 1], 307 [cliché 3], 349, 433, 470, 588, 602

bucht^2 slecht, gemeen 433

bucht^3 volk, volkje 377

bucht [t], büchte → bugt [t] geld 565, 568

bugt → bucht^1 geld 178, 590

buigerik knie 58, 470

buik met beentjes zwanger 607

buis^1 → buys dronken, dorst 60, 65, 151, 378, 426, 433, 440, 447, 534

buis^2 twee 459

buisbalk dronkaard 378

buisbeing, buisbink, buisbijn dronkaard 426, 433, 465

buiser dronkaard 641

buisgeeze, buisgieze dronken vrouw 270, 426, 465

buiskinnen dronkaards 378

buiten in de maatschappij 431

buiter dronkaard 479

buize → buizen, buijsen drinken 358

buizekeet, buizekeete herberg 433

buizement drinkgelag 465

buizen → buize, buijsen (veel) drinken 43, 60, 65, 213, 273, 311, 378, 431, 434, 440, 455, 461, 465, 470, 479, 518, 523, 527, 534, 536, 602

buizer → buyzer dronkaard; emmer, ketel 407, 434

buizerik dronkaard 434

buizig dronken 407

bulboef baas 479

bulle kleren 479

bullen dragen 378

bulliauw beul 366, 590

bulst^1 bed 65, 378, 426, 461, 465, 470

bulst^2 rugzak met koopwaar 465

bult → bölt, Bölt bed, beddengoed 65, 307 [cliché 5], 311, 359, 366, 455, 479, 518, 590

bult: in de - moeten zwanger zijn 529

bultdragherinnen soort vaganten 331

bulten^1 bevallen, baren 55, 407, 455, 479, 516, 518

bulten^2 dragen 378

bulthoever → balthoever tipgever voor diefstal 180, 226, 373

bulting beddengoed 607

bultpij deken 407

bultvlok beddenlaken 280, 293, 407

bultzak beddenzak, bed 479, 607

bums aardappel, aardappels 59, 440, 455

bumse [t] klok 565, 567

buns aardappels 436

Buótten [hf] voedsel, eten 547

burckaerten soort vaganten 334

burgemak, burgemaks, burgemat, burgmak burgemeester 65, 426, 461, 465, 470, 534

Burgoems, Burgoens [genoemd als woord in die taal] Bargoens, geheimtaal 421, 464

busen drinken 306 [cliché 1], 588

Büsen [hf†] 104

but [t], butt [t] [znw.] eten 101, 565, 566

butten [t] [ww.] eten 101, 106, 563, 568

buttkipe [t] houten kist met deksel en draagriem 565, 566

[p. 705]

buus fles 440

Buus [hf] fles 547

buys, buijs → buis^1 dronken 177, 370, 590

buijsen, buyzen, buijzen → buize, buizen drinken 44, 178, 367, 590

buyzer → buizer emmer 359

bybas, bijbas dubbeltje 198, 421

bijbel spel kaarten 479

bijeenroeping betrapt of gestoord worden bij diefstal 413

bijgogem, bijgoochem onbenul, onnozel 607, 627

bijl balie, gerecht 70, 78, 479

bijl: met de - schrijven met dubbel krijt schrijven 633

bijl: voor de - voor het gerecht 479

bijn man, vriend, burger 271, 289, 465

bijs^1 → beis^1 straat 640

bijs^2 → beis^2, beys^2 twee 153, 164, 192, 226, 407, 465

bijs ballen twee frank 465

bijsbas dubbeltje 192, 226, 406

bijse sonif kwade staart 432

bijse souif [†] 432

bijt teleurstelling, misrekening 70, 479, 512, 627, 633

bijter nijptang 70, 79, 479, 633

bijterik → bieterik mosterd; tand 38, 378, 383, 425

bijters tanden 38, 378

cabanes herrie 479

cabber → gabber, gabbert kameraad 175, 227, 229, 368, 590

cabis pastoor 545

cafetje, cafétje kwart 584, 607

caffer → kaffer boer 157, 167, 175, 177, 178, 227, 234, 357, 366, 590

calaensche mosse mooi meisje 46, 306 [cliché 1], 350

calcaensche mosse [†] 350

calf → kalf christen 192, 227, 235, 407

calopani koffie; Zigeuner [†] 38, 197, 269, 275, 277, 279, 289, 293, 294, 369, 593, 628

camberous kamer 175, 177, 228, 368, 590

cameroúse ons gezelschap, de kameraden 370, 593

camis hemd 368, 594

canis hond 50, 60, 440, 544, 545

canteren → kanteren zingen 519

cantine → kantine kroeg in de gevangenis 407

capore → kapore dood, kapot 177, 192, 228, 407

capore: flikt hem - maak hem dood 192, 369, 408, 592

capore (hem) doen doden, vermoorden 175, 228, 590

capores dood, vermoord 156, 157, 165, 228, 234, 272, 357

captein van de franken kapitein van de nachtwacht 81, 359, 608

capti sjone elf jaar gevangenisstraf; twaalf (jaar gevangenisstraf) 401, 404, 407, 422

capucees officier, militair 370, 590

casavie → cassaafje, cassavie, kassavie brief, bankbiljet 70, 479

casement → cassement gevangenis 306 [cliché 1], 307 [cliché 5], 348

caskene drinken 185, 152, 198, 228, 245, 394, 407

casperen → kasperen neuken 43

casprement zwangerschap 159, 167, 228, 235, 440

casprement flikken, een zwanger maken 440

cassaaf → kasaaf, kassaaf brief 402, 612

cassaaf feberen brief schrijven 192

cassaafje → casavie, cassavie, kassavie briefje 192, 235, 407

cassafim postkantoor 192, 235, 407

cassavie → casavie, cassaafje, kassavie brief, bankbiljet 201, 228, 235

casse huis 306 [cliché 1], 307 [cliché 5], 588

cassement → casement gevangenis 348

cassement de tir gevangenis 435

catelerke → katelerke kasteel 275, 289, 293, 368, 590

caval paard 306 [cliché 1]

çegokken goed geluk 628

cent een cent, een vast en zeker 628

cenijve brand 201, 228, 479

çewar hals 628

chachelas verkoopster 151, 155, 168, 245, 378

chachelen → schachelen verkopen, verruilen, met bedrog of woeker verkopen 151, 155, 158, 168, 169, 228, 245, 378, 435

chaf, chaf-saf melk 58, 270, 289, 292, 294, 426

chamfoeters het gerecht 378

chammer → gammer ezel 624

changeeren veranderen 378

chanke kerk 36, 270, 272, 289, 292, 293, 426, 434

chanken → sancken, sjanken^1 trouwen 65, 426, 434

chanten zingen 48, 426

chanteren zingen 49, 59, 434

chanterik zanger 48, 426, 434

chanterikken gendarmes 48, 378

chapeaux zeker wachtwoord 596

chaperick → chapperik hoed 357

chapiteau hoed 48, 426

chapiter boek 48, 426

chapperik → chaperick hoed 436

charo degen 275, 289, 293, 367, 594

chashe, gok en bik vrouwen, spel en eten 607, 641

chassene doen trouwen 624

Chassermokum Schweinfurt 607

chassi → gasje, gassie kapje, pet 628

chattesjemône protestants 581

chaule gebreken; [van paard] kortademig 581, 582

chaver takkenbos 378

chazijrem → chazzirim varkens 624

chazzerponum lelijkerd 625

chazzirim → chazijrem varkens 624

cherote → gerote, groote berouw 91

[p. 706]

cherote bouwen, de → groote bouwen spijt krijgen van een bod 581

chesse jongens vertrouwde jongens 598

cheúvel hoed 378

chewre → géwro vereniging, college 624

chiken dronken 64, 65, 151, 155, 156, 167, 228, 246, 426

chnelles pistool 180, 373

chocoladewagen celwagen 70, 479

choeren beloeren 426

chole, chollis droes, aan droes lijdend 85, 89, 91, 571

choof warm 48, 426

chram snee in het gezicht 362

chupah overdekking, baldakijn; huwelijksinwijding 624

chutzpah brutaliteit, vrijmoedigheid 624

chutzpaponum brutaal mens 625

citroendraaier gebochelde 479

claffot, claffotje kledingstuk, kleedje 306 [cliché 1], 641

clammer hand 357

clamones, clamonis breekijzer 184, 228

clamot jenever 367, 590

classert schavot 370, 590

classey, classeij, classeija → klasseya pistool, pistolen 156, 157, 165, 228, 236, 357, 590

clé, clef sleutel 48, 79, 426

clemondes, clemonis breekijzer 180, 228, 232, 236, 373, 596

cleytsert, cleijtsert olie 275, 370, 590

clole zekere verwensing 607

clusement kerk 46, 306 [cliché 1]

coco cocaïne 607

coddele molen 275, 289, 293, 369, 590

coffij boontjes → koffijboonen leren mutsen 180

coger, coger neekof cachot 192, 228, 231, 407

cok → schok, sjok markt 192, 228, 244, 407

colgem tafel 407

coloaansche moffen [†] 46

comien kaas 399

confers dekens 367, 590

converten dekens 48, 378

cooch-halden, cooch halden op roof uitgaan 156, 157, 165, 228, 235, 357

cornaar [van paard] kortademig 85, 90, 571, 581

couchee bed 479

couser^1 geschikt, geoorloofd 228

couser^2 duister, Duitser [?] 175, 228, 367, 590

cout → kaut, kout, kouth mes 306 [cliché 1], 357

coxe hen 306 [cliché 1]

creeft vlees 358, 359

cren [†] 45, 46, 156, 348

creu, cri vlees 46, 66, 306 [cliché 1], 348, 349, 434, 610

crime blieke zilveren gespen 407

crime blocke, crime blocken zilveren gespen 367, 590

cristiaen pelgrim 306 [cliché 1]

cristianieren soort vaganten 333

crommen rechter 307 [cliché 4]

cronerinne vrouw 46, 307 [cliché 2], 311

croupier kashouder van dobbelaars 479

cuysen een aframmeling geven 306 [cliché 1]

daai^1 → daaje, daayen steen, dobbelsteen, diamant 70, 479, 607, 633, 641

daai^2 klap 479

daaien, de de keien 479

daaje → daai^1, daayen dobbelstenen 519

daas zot, krankzinnig 479

daayen, daaijen → daai^1, daaje dobbelstenen 402, 403, 407

daayen gokken dobbelen 410

dabberen praten, bidden 92, 97, 212, 228, 523, 571, 578, 581

dab'bət kind 450

daet → dat vader 275, 289, 293, 372, 594

dageraad beloven, een bet. onbekend 364, 365

dagga tabak 607

dagscheer vergeefse boodschap 607

Dai [hf] [van lichaam] hoofd 547

dajan rechter 607, 628

dajem eed 70, 201, 228, 479, 633

dak lang haar 602

dakjes, dakkies handschoenen van inbreker 607, 642

dak zonder pannen de blote hemel 607

dak mazen, een lang haar hebben 602

dalet, daleth → dallet vier 189, 192, 198, 199, 229, 408, 584, 628

daleth bas vier stuivers 198, 421

daleth sjone vier jaar (gevangenisstraf) 403

dalf: op den - gebedeld 201, 228, 479

dalfen → dalleven, dalven, tallevelen bedelen, zwerven 479

dalfenoor bedelaar, landloper 201, 228, 479

dalgakker heer 602

dallas → dalles, dalus armoede 230

dallastdekker → dallesdekker armoedzaaier 201, 228, 479

dalles → dallas, dalus armoede; [m.g.] niets 97, 201, 228, 479, 514, 571, 624, 642

dallesdekker → dallastdekker armoedzaaier 642

dallesgoser armoedzaaier 607

dallesjager armoedzaaier 607, 642

dallesman armoedzaaier 581

dallet → dalet vier 201, 229, 422, 479, 628

dalleven → dalfen, dalven, tallevelen bedelen, zwerven; los werk zoeken 218, 228, 479, 536

dallinger beul 306 [cliché 1], 408

dallingheren soort vaganten 329

dallos niets 192, 228, 408

dalm schoore, dalm schore degen 192, 628

dalsman [o.a. gezegd van koper] armoedzaaier 85, 97, 571

dalus → dallas, dalles armoede 628

dalven → dalfen, dalleven, tallevelen bedelen, zwerven 201, 215, 218, 228, 248, 431, 479, 529, 514, 536, 633

[p. 707]

dalvenaar → talvenaar bedelaar, landloper 228, 642

dalver → talfer bedelaar, landloper 201, 228, 479, 514, 529

damme ham 378

dampen aandoen, de sarren 479

damperik sigaar 62, 516

danskit danshuis 519

dansspiese, dansspieze danshuis 633, 479, 642

darm touw 431

darren^1 sarren, tarten 201, 228, 479

darren^2 wonen, vertoeven; wachten 228, 628

das^1 strop van galg 401, 404

das^2 tegenvaller 479

daske jongen 607

dasz [t] rok 568

dat → daet vader 275

dates dood 607

debie de → bie weg, op weg; dood 378, 465, 468

debiejallen de → bie jalen weggaan 465

debisseren soort vaganten 317

deckel → dekkel^2 voorschoot 590

decker muts 307 [cliché 4]

dederik ochtend 426

dederik: dezen - vandaag 426

deelis deur 192, 228, 408

deem [znw.] dag 544

deen^1 deur 178, 192, 408

deen^2 nacht 178, 370, 594

deenen → denen straatslijpen 81, 359

deen sabberen de deur openbreken 196

deerkit nachtkroeg 359

dei → dey moeder 607

deie dobbelsteen 436, 607

dein → dijn plezier 479

deins-je pas op!, stil!, houd je gedekt! 515

deinzen weggaan, teruggaan 479, 633

deirekeete → derrekeete nachtkroeg, herberg 426

deische, deis je, deisje, deis-je → deize pas op!, stil!, houd je gedekt! 70, 211, 479, 515, 519, 523, 529, 534, 628, 633, 642

deis je, de wout houd je mond, politie 69

deister → deystere^2 dobbelsteen 607

deize → deische stil! 479, 628

deken gras, grasveld 479

dekkel^1 politieagent 70, 78, 480, 642

dekkel^2 → deckel voorschoot 372

dekkeler politieagent, gendarme 436

dekken een zakkenroller aan het gezicht onttrekken 70, 480

dekker degene die een zakkenroller aan het gezicht onttrekt 480

Dekker [hf] koek 547

dekkerik hoed 426, 436

dekkie halvecent 480

delappen luisteren 408

dellop aandeel 192, 408

demerik nacht 607

denderen dansen 523

denderkit danshuis 523

denen → deenen straatslijpen 607

dérèch, derig [znw.] weg, pad; grond, aardoppervlak 201, 228, 480, 628, 642

derig op, de op weg 633

deroshaus ellenlange redeneringen 628

derrekeete → deirekeete nachtkroeg, herberg 426

dès hebben plezier maken 607

desie: op haar - op haar gemak 607

dès maken drukte maken 607

detje halvecent 480

deuk geven, een een klap verkopen 607

deum: gen - niets 434

deun slag 465

deurkien deursleutel 70, 79, 480

deurschuiver alleenlopende vent 470

deurslager leugenaar 470

deus twee 48, 378

dewel [?] duivel 268

dey, deij → dei moeder 268, 289, 293, 369, 408, 594

deystere^1 geen bet. opgegeven 44

deystere^2 → deister dobbelsteen 306 [cliché 1]

dezeu ei 48

dibberen praten, bidden 192, 212, 226, 228, 400, 408, 571, 580, 581

didder koud 59, 378

didderik winter 378

dief hartedief 480

dielis deur 175, 177, 228, 367, 590

diène duur genoeg 571

dienstmos dienstmeisje 359

dieperik kelder; [m.g.] graf 38, 178, 282, 368, 378, 426, 465, 590

dieperikfondoesje kelderraam 379

diepert kelder 490, 642

diest, de speeltafel, biljart, speelbord 465

dietrich valse sleutel 607

dieumerik nacht 378, 607

Dieventaal geheimtaal, Bargoens 421

diftel kerk 33, 46, 306 [cliché 1], 350

dikbuik fles sterkedrank 408

dikke betoeg heel rijk 570

dikke meles hebben, een zwanger zijn 530, 535

dikke, nen stuiver 465

dille meisje 306 [cliché 1]

dillen praten, babbelen 607

dilletje meisje 369, 594

dinge jongen 607

dinkelen op avontuur trekken 480

dinkerik hoed; kleren; ding; ring 436, 455

dis, disch winkel, tafel, herbergtoog 426, 436, 480

disselbäumer [t] marskramer 104, 567

dissen [t] lopen 569

distel [†] 33, 45, 46, 350

divesant verkwister 607

djafte → tjaf karnemelkse pap, soep 426, 465

dobberen vechten 480, 642

dochter der meilige prinses 410

[p. 708]

docken → dokken geven 276, 289, 253, 367, 590

dod vuil, gehavend 379

dodderig kaas 607

doddig zeldzaam, zonderling; vuil, gehavend; spijtig 378, 379, 460

doddigheid slechtheid 378

dodding kaas 359

doef'fət → doe'vət groschen 448

doeft kerk 368, 408, 594

doei honger 480, 516, 519

doerak deugniet, nietsnut, gemeen wijf 480

doesbof kerk 408

doe'vət → doef'fət groschen 448

dof^1 dom, onnozel 408

dof^2 kerk 213, 519, 523

dof^3 pruik, haar 359, 607

dof^4 slag 512

doffer, dofferd^1 klap, stoot 480, 514

dofferd^2 ketel 70, 480

dofferen soort vaganten 317

doffie meevallertje 607, 642

dofgajes, dof gajes politie, rechercheurs 70, 78, 201, 228, 480, 482, 512, 515, 633, 634, 512, 642

dof hebben slaap hebben 519

dofis gevangenis 175, 177, 228, 367, 591

doft goed, knap, netjes 159, 169, 228, 248, 480, 633

dofte flep goede papieren 480, 633

dofte kluft goede kleren 440

dokken, dokkeren → docken geven, betalen, brengen; slaan 60, 65, 343, 356, 359, 378, 426, 440, 456, 465, 470, 480

dok op, dokt, doktme, dóktme geef op 354, 355, 365

dold → dollet vier 201, 229

dolk vier 192, 198, 199, 229, 408, 422

dolk kaf heit vijfentachtig 422

dollard vier 89, 577

dollef vier 210, 229, 522

dollef joed veertig 522

dollemen → dolmen slapen 431

dollen de grote meneer uithangen 480

dollet → dold vier; woensdag; twaalf [?], veertien 192, 198, 199, 201, 229, 408, 480, 642

Dollet Mokum Delft 192, 229

dollinger gehangene 408

dolman galg 33, 46, 306 [cliché 1]

dolmen → dollemen slapen 408, 480, 633

dolmgooser, dolmgozer versufte kerel 607, 642

dolmniese vrouw bij wie men slaapt 192, 408

dolmpiese slaapstee 642

dolm schoore degen 408

dolmspiese slaaphuis 408, 480, 633, 642

dolver boksbeugel 480

dom hoed 465

domenij zwartverver 408

domerik nacht 607

domst vlasafval, lompen 378

don [?] rug 276, 289, 293, 370, 591

donkere spiese, de cachot 506

dood katoen volkomen kalm 487

doofmaken vermoorden 431

dooie diender lammeling, treuzelaar, suffefd 607

dooievisjesvreter treuzelaar 607

doorgefourneerd lommerdbriefje hoer 70, 74, 80, 480, 492

doorkleumen bekennen 633

doorslaan bekennen, verraden, de schuld aan een ander geven 70, 80, 408, 480, 514, 598, 633, 642

doorslaan op een ander de schuld aan een ander geven 480

doorslaander iem. die voor de rechtbank alles bekent 70, 480

doorstoten doorverkopen 628

doortikken bekennen 607

doortimmeren bekennen, zijn mond voorbijpraten 70, 80, 480, 642

doortuinen doorlopen 607

doos gevangenis 607

doozen de twee bij het dobbelspel 466

dop koker 359

dopkien sleutel zonder gat 70, 79, 480, 633

doppen^1 vechten 480

doppen^2 ogen 480

dormen slapen 480, 624

dos^1 → dosch kleren, rok 307[cliché 4], 378, 588

dos^2 koek 408

dos: nele op den - zwijg verder maar 428

dosch → dos^1 kleren 306 [cliché 1]

dosseflikker kleermaker 378, 607

dossement^1 kleren 307 [cliché 4]

dossement^2 papiergeld 70, 480

dossing kleren 101, 544

dosz [t] bukskin, rok 101, 568

dosztraze [t] kleren 568

dot veel, een hoop 480

dot lood, een veel geld 492

dot poen, een veel geld 480

dottekop slaapkop, suffer 607

dottig lelijk, slecht 378

dou [?] → douw^2 rug 370

douw^1 dag 359, 607

douw^2, dow → dou rug 276, 289, 293

draai: zijn - hebben plezier hebben 431

draaien zetten 379

draaierik paardenmolen 426

draaiers → draayers drie, drie ogen bij het dobbelen 424, 465

draaiers: opsmekken zonder - op smekken zonder →draajers

draaiersbisknakken dertig 425

draaiersknakken vijftien 424

draaiflik [onderdeel van molen?] draaikraam 426

draajers: op smekken zonder - opsmekken zonder →draaiers de deur openen zonder sleutel 81, 361

draayer sleutel 408

draayers → draaiers drie 459

draaysel boor 359

[p. 709]

drai [t] geloof; waren 568

draikop [t], draikopp [t] koe 564, 567

drailijmen neuken 436

dräjə hebben, zijn 448, 455

drappermantje paard 370, 594

draver fiets; paard 408

dravertje fiets 70, 480, 642

drek potas 33

drentellat been 607

drenzen dreinen 480

drinkgeld: iemand zijn - geven iem. neerslaan 607

drinkgeld: zijn - gekregen hebben dood- of neergeslagen zijn 607

Droat [hf] geld 547

Droatmèles [hf], Droatmèxles [hf] → drootmelas portemonnee 547, 607

Drohtfesel [hf†], Drohtfessel [hf†] wissel 104, 547, 549

droimes [t] drie 107, 569

drol nee, niets 426, 434, 466

drol: smoest den - stil! 426, 429, 469

drol: snapt den - niets verstaan 466, 469

drol van jakke, de/den volstrekt niets 434

drol van Janus volstrekt niets 427

drol van Jochem volstrekt niets; slechter dan niet 426, 434

drom → trom^3 [znw.] weg 278, 282, 292, 293, 523

dromerik nacht 607

dromes [t] drie 565

dronge stormram 596

dronke boer emmer vol water 359

droosje (mv.: droosjes) kletspraatje 147, 571

drootmelas, drootmeles → Droatmèles geldzak 199, 607

dropp [t] zwaar 564, 568

drose, droshe redevoering, preek 607, 624

drosjes gekheid, onzin, malligheid 201, 229, 480

drossen (gedrost^1) ervandoor gaan 480, 482, 628

druif kerel 480

drukken gevangenzitten 70, 480

drukker^1 signet, stempel, boek 408, 426

drukker^2, drukkerd straf 70, 480

drukkerik boek 426

drutten → trutten bij het dobbelen twee drieën werpen 480, 607, 628

drijver klap, stoot, slaag 607, 642

dubbelaas elf 607

dubbele bal gulden 461

dubbele hoek majoor (van politie te Rotterdam) 485, 607

ducken [hf] geven 551

duiken een kopstoot geven in de maagstreek 607

duimeling duim 481

duimen vals spelen 481, 633

duimertje kleintje 607, 642

duimpie, duimpje daalder 216, 481, 519, 532

dulmes [lichaamsdeel] hoofd 43, 527

dumerik nacht 466

dun jenever 481, 642

durk klein ventje 607, 642

duske, dusken, duskentje kleine jongen 480, 512, 642

dusztrazie [t] jurk 568

dutsbetteren, dutsbetterinnen soort vaganten 329

dutsend dozijn 459

dutseren soort vaganten 323

duym litten bonen 359

duzen twee ogen bij het dobbelspel 466

dwaαjɛta twintig 90

dwα-na:str twaalf 90

dweile, ne persoon met wie je slecht kunt handelen 36, 87, 575

Dijk Zeedijk te Amsterdam; Schiedamsedijk te Rotterdam 607, 642

dijn → dein plezier 481

ebbes iets 91, 581

echert [telw.] een 577

echkocker soort vagant 173

Eckigen [hf] boekweit 547

edelvolk beroepsdieven, misdadigers 70, 79, 481, 642

eegit → eget, egit [telw.] een 201, 229, 481

eelf → ellef duizend 584, 607

eendewijn water 608

eens hebben op achterdocht koesteren jegens, vermoedens hebben over 70, 481, 633

eerste banjers/banjerts voorname heren 406, 408, 598

eerste mei God 615

eesche → esche, ese huismoeder, echtgenote 201, 229, 241, 481

eeuwentof juweel, edelsteen 608

eeuwerikje kindje 360

efser misschien 608

egel, een niets 379

eget → eegit, egit [telw.] een; zondag 192, 198, 205, 229, 408, 421, 422

eggassie pet 408

egit → eegit, eget [telw.] een 642

egod [telw.] een; enig 628

ei: met een - werken op onduidelijke manier aan geld komen 481

ei: met - scheffen zwanger zijn 536

eigel, eiǵel kalf 85, 220, 542, 571, 579, 581

eilaiije, eileija dom, onnozel 598

eileija duivel → eileyer duivel onnozele drommel 598

eileija mens (mv.: eileya menschen) eenvoudig mens 185, 229, 395, 598

eileyer dom, onnozel 408

eileyer duivel → eileija duivel onnozele drommel 408

eilië vrouw die zich voor wat eetwaren laat onteren 608, 642

eime maken bang maken 608

[p. 710]

einsjalm lelijk 536

einsjalme: als een - lopen zeer slecht gekleed zijn 536

einsjalme glimmers hebben scheel kijken 536

einsjalme joekel beroerde kerel 536

einsjalm kescheres lelijk gezicht 536

einsjalm piegem lelijk kind 538

eis gat 379

eitje dophoed, kop 642

eitsen raad geven 608

ekinjet → kinjen

Elle [hf] pond 547

elleboog roeren dobbelen 642

elleboog voeren dobbelen 608

ellef → eelf duizend 608

ellen zijn, verblijven 426

ellis hier 436

emmer hoer 70, 80, 481

emmer vol water dronken boer 431

emmes goed, prettig, mooi; [bnw.] waar 85, 201, 210, 229, 233, 481, 512, 514, 519, 571, 581, 633, 642

emmes: 't is - heus waar 571

emmese lik goede gevangenis 481, 633

emmes porum knap gezicht 521

endig mazen gelijk hebben 436

ene [t] [telw.] een 565, 569

eng boom 434

Engelschman Engelse sleutel 70, 79, 481

engerd vervelende vent 481

enossent → nossen

epikaur epicurist 624

eppise zijden stof 408

erdbimpsen aardappels 546

Eretz het Land, Israël 624

erfenissen halen uitstelen gaan 184, 373

erkeete herberg 461

erkienen verkopen 628

erl kerel 91, 581

erlat meester 306 [cliché 1]

erlatinne meesteres 306 [cliché 1]

erm wichtər erwten 447

erren [znw.] herbergen 379

erterik steen 38, 379

ertje, erwt elektrische bel 70, 481, 642

esche → eesche, ese huismoeder, echtgenote 628

esckockers insluipers 367

ese → eesche, esche echtgenote, huisvrouw 608

esjukt → sjukken

essew kruid; rook- en snuiftabak 628

ette, etters vader 91, 214, 229, 527, 581

eytsef, eijtsef → ytsef tabak 192, 210, 229, 231, 408

eyzerebink in het harnas 359

ezel: op een - tippelen op winkeldiefstal uit zijn 507

ezelpiepen een → ezeltje piepen, ezeltjes piepen uit winkellade stelen 643

ezeltje^1 winkellade, lessenaar 71, 80, 481, 481

ezeltje^2 foulard, das 481

ezeltje is gesprongen, het het → ezeltje springt

ezeltje piepen, een → ezelpiepen, ezeltjes piepen stelen uit een winkellade 481, 499

ezeltjesdrijver ladelichter 71, 79, 481

ezeltjes piepen een → ezeltje piepen, ezelpiepen stelen uit een winkellade 643

ezeltjesrijder ladelichter 608

ezeltje springt, het (het ezeltje is gesprongen) de lade laat los 481, 506

faam → faem honger 545

faans honger 448

faem → faam honger 50, 544

Fahrherr [hf] bok, geit [†] 104, 547

Fahrherrsips [hf†] 104

fai'jə krijgen 450

faiken [t] slapen 568

faiten [t] maken, doen 569

fak'kəl, fakkel^1 brief, bedelbrief, brandbrief 446, 481, 633

fakkel^2 lantaarn; slechte sigaar 466, 512

fak'kelə, fakkelen schrijven, een brief schrijven 60, 65, 408, 440, 452, 456, 481, 523, 633

fakkels feberen bedelbrieven schrijven 643

falle lichaamsgebrek 481

falle maken een lichaamsgebrek voorwenden 481

fanke [t] kind 567

Färber [hf] leugenaar 547

faselen behendig venten 608

faijə vangen 453

fazelen bedriegen, stelen 426, 436

fé café 41

feberaar uit het baayes schrijver der gevangenis 408

feberen → veberen schrijven 401-404, 408, 419, 431

fee^1 koffie 48, 379

fee^2 koud 59

feel → vel^2 stad 453

feem^1 (mv.: feeme, feemen, feme) hand, vinger 170, 353, 354, 356, 359, 368, 379, 426, 430, 434, 456, 466, 470, 481, 591, 634

feem^2 boterham 446

feem^3 honger 448

feemdos → veemdos handschoen 379

feeme, feemen^1 → feem^1

feemen^2 → femen komen 48, 426, 430, 434, 481

feemerik tabak 426

feemerikken handen 462

feem in de stinger hand in de zak 359

feemsteeker, feemsteker → veemsteker ring 359, 408

feenen ergens naar toe gaan 440, 608

feffere und salz → peper en zout kruit, munitie 180, 373

Fehmzelepley [hf†] 104

feikedosz [t] kamerjas 568

fellen bakken 544

felleugen behandelen 544

felligen vragen 544

[p. 711]

felt ik heb 359

fem meisje, vrouw 451

feme → feem^1

femen → feemen^2 komen 608

femerik → vemerik, veemerik kat 522

femmink [vlasafval] werk 379

fenêtre ogen 220, 542

ferven → verven liegen 440, 456

ferven [hf] liegen 551

Fesel [hf] patent 547

fettoe deel van de buit 608

feu^1 (mv.: feun) [znw.] haar 41, 48, 59, 379, 466

feu^2 vuur 459

Feuel [hf] jas, kleed 547

Feuelbessem [hf†] 104

feuelen [hf] kleden 551

feun → feu^1

fiallen [t] maken, doen 569

fiaro [†] 279, 408

fiat vertrouwen 431

fidel [t] stad 103, 563, 568

fidel, fidelletje vlo 481

fiebelefors in een ommezien; grapje, kunstje 608

fiedelbaas iem. die steeds afdingt 527

fiedelen vioolspelen; afdingen 527

fie'əkə stelen 453

fie'əkər dief 446

fie'əstə [ww.] eten 447

fie'əstər stok 453

fiege, een fiege → viege een klein beetje; niets 220, 542, 581

fiel gezel, schurk 307 [cliché 2], 588

fielken schurk 588

fiem hand 460

fiëmen handen, vingers 379

fiemen komen 436

Fiemsele [hf] → Fimzele vinger, hand 547

fienen komen 436

fieselefasie gezicht 608

fieselemie gezicht 608, 643

fiet meisje 451

fiets twee rijksdaalders 481

fietsen^1 neuken 71, 80, 481

fietsen^2 handen; benen 481

fietsj treinkaartje 449

fiet'sjənoeək conducteur 446

Fièxchtesj [hf] douanebeambte, opzichter 547

figgel zaag 379

figgelen → viggelen zagen 379, 391

fikfakken treuzelen, zeuren 608

fik'skə, fiks'kə politieagent, veldwachter 451

fiks met (de) loopjes snel stelen 81, 408

fileren aanzetten, slijpen 408, 598

filippie → philippie tientje 71, 481

filius [t] pannenkoek 567

filosofen vetleren werkschoenen 608

filseklere jenever 103

fimes [t] ja 564

fimpen [hf] liegen 551

Fimzele [hf] → Fiemsele vinger, hand 106

finater venster 359

finibus terrae galg 151, 352

fioren [†] 594

fits [t] [bnw.] goed 568

fitse funksen [t] wijn 101, 563, 567

fitse klar [t] wijn 101, 563, 567

fitseklere brandewijn 101, 544

fitsenfidel [t] hoofdstad 563, 568

Fitsentroppe [t] → Fitsetroppe God 563

fitse plump [t] wijn 101, 563, 567

Fitsetroppe [t] → Fitsentroppe God 103, 566

fitsj koud 59, 440

fiwe [t] hand 106, 567

Fläbb [hf] speelkaart; treinkaartje 547

fläbber [hf] [ww.] kaartspelen 551

flaccaert → flackert, flakkaart toorts, kaars 307 [cliché 5], 608

flacken [t] stelen, smokkelen 565, 568

flackert → flaccaert, flakkaart kaars 357

fladder^1 (mv.: fladders) krant; kaart, spel kaarten 481, 634

fladder^2 dokter 426

fladder^3 postbode 602

fladderik krant 514

fladders → fladder^1

flader bad, badstoof 306 [cliché 1], 608

flai'jə, fla'jə praten 452, 453

flakkaart → flaccaert, flackert kaars 55, 608

flaks brief, identiteitsbewijzen, beschreven papier 440

flaksen naar de papieren vragen 68, 55, 440

flammen stinken 220, 542

flamoes vagina 608

flapdrol gekke meid 481

flasschen pissen 427

flater dokter 462

flatern wassen 523

flauwe kul onzin 481

fleb'bət sigaret 452

flem sigaar 452

flemkout broodmes 456

flemmerik ogen 456

flem'mət sigaar 452

flempie klein kind 624

flems melk 459

flens, flenske melk, [m.g.] karnemelk 220, 357, 379, 436, 456, 470, 481, 516, 519, 523, 532, 534, 542, 643

flep, flepje brief, getuigschrift, papiergeld, speelkaart, coupon, krant, politieblad 187, 398, 408, 440, 456, 470, 481, 516, 519, 532, 634

fleppen^1 neuken 370, 470, 591, 608

fleppen^2 naar de papieren vragen 55, 440

flesschen stelen 79

flessen [t] goedgehumeurd 568

Flessen [t] heimat, Westfalen 568

flet sigaar 452

fletsen vleien 434

fletser vleier 434

[p. 712]

fletserij vleierij 434

fletsjert bord, bord pap 440

Fletsjert [hf] bord 547

flick → fliek knaap, knecht 307 [cliché 2], 608

flicken [hf] praten, zeggen, biechten, vertellen 551

fliek → flick knecht 608

fliekoeles → Flikuhles preekstoel 199

Flier [hf] speelkaart 547

flieren [hf] [ww.] kaarten 551

flik (mv.: flikken) krant; speelkaart, spel kaarten 402, 403, 408, 440, 481, 529, 634, 643

flik: met de - peezen/pezen met kaarten werken 498, 634

Flik [hf] woord, gesprek 547

flik-flak: van de - homoseksueel 608

flikflooier mooidoener 481

flik gokken kaartspelen 410

flik het lau doe het niet 529

flik'kə vragen 454

flikken^1 doen, maken, repareren, bakken; kaartspelen; neuken; steken (met een mes); dansen; zich bevinden 379, 408, 427, 434, 440, 456, 466, 470, 523, 529

flikken^2 → flik

flikken in de fonken in brand steken 408, 591

flikker smeerlap; homoseksueel; onbepaald scheldwoord 71, 80, 481

flikkeren dansen; smijten, wegwerpen 408, 466

flikkerik gat, wond 602

flikkoelet preekstoel 440

flik leggen, de kaartleggen 529

flikt open maak open 369, 591

Flikuhles [hf] → fliekoeles preekstoel 547

flinkers vingers 379

flinkert keel 368, 591

flip^1 lade, kast, wagon 71, 80, 481, 643

flip^2 neus 379

flippen neuken 608

flippie bekeuring, verbaal 608

flisbout [†] 46

flistere schaar 371, 591

Flitschefensteren [hf†] 105

Flitscheschmerf [hf†] 105

flitsen vleien, smeken 544

Flitsjke [hf] meisje 547

flock → flok, flokkie vlock, vlok hemd 359

flodder hand 398

floe'ər → Flüer gulden 448

floep angst 445

floep ha'ən bang zijn 445

floesement kleren 459

floje [t] pis 568

flo'jə pissen 451

flojen [t] pissen 107, 568

flok (mv.: flokke, flokken) → flock, flokkie, vlock, vlok hemd 33, 379, 436, 460, 462, 466, 481, 634, 643

flokken (gebiedende wijs: flokter) gaan liggen; gaan zitten 466

flokker hemd 466

flokkie flock, flok, vlock, vlok hemd 516, 519

floks kleren 427

floksel moes goudgeld 459

flokter → flokken

flonckelen [†] 46, 348

floncken [†] 46

flonken^1 branden 608

flonken^2 eten 608

flonkewit lekker eten 481

flonkewitter smulpaap 643

flooj'muzər pot 452

flos water 588

floscaert, flossaart, flossaert water 55, 306 [cliché 1], 588

flosselen pissen 427

flosselic vis 306 [cliché 1], 348

flosselinc [†] 348

flosseling pisser 427

flossen pissen 60, 215, 306 [cliché 1], 379, 427, 434, 456, 466, 529, 588, 602

flossert water 588

flossert buysen water drinken 588

flosteren pissen 60, 440, 456, 470, 527, 602

Flöterd [hf] smeerkaas 547

flotse hoer; vagina 608

floy water 307 [cliché 4]

floybac → vlooiebak schip 307 [cliché 5], 622

fluchaert hoen 46, 307 [cliché 2], 348, 608

fluchsenfailer [t] sigarenmaker 104, 563, 567

Flüər [hf] → floe'ər gulden 547

fluəsen, fluəsse [hf] pissen 107, 551

fluiten^1 (gefloten) stelen 71, 79, 409, 481, 598, 634

fluiten^2 pissen 359

flunkern [t] liegen 568

flur [t] goedkoop 564

fluschen [t] roken 569

flutse hoer, vagina 608

fluweel: op - zitten in goede positie verkeren, iets goed kunnen verkopen 628

fobbese dennenappels 602

focken → fokken^2 gaan, lopen, vluchten 359, 588, 591

fock' er mee weg neem weg 361

fockje meê gezelschap maken 359

foefelen slinks handelen 466

foeken neuken 608

foe'kkə, foek'kə dansen 446, 453

foekket, foek'kət vlo 454, 588

foelie kerfstok 481, 512, 608, 643

Foeliebeis Foeliebuurt 477

foelielat kerfstok 608, 643

foenken koken, branden; vuur 436, 437

foeselen handig venten 608

foeteren lukken 427

fofferad [†] 408

foggeln een kip laten bevruchten door de haan 434

fok^1 bril 399, 408, 481

[p. 713]

fok^2 [bnw.] rijk 481, 643

fokkebollen rijkaards 379

fokken^1 bedriegen 427

fokken^2 → focken gaan, lopen 369, 379

fokkende geeuwert kleine jongen 358, 408

fokker^1 bedrieger, fopper 427

fokker^2 bril 466, 536

fokker^3 leurder, landloper 379, 456, 470

fokkig spoedig 379

foks^1 bril 519

foks^2 → fokse, fox goud 71, 403, 404, 408, 466, 482, 519, 634

fok schaven, de vluchten, weglopen 427

fokse → foks^2, fox goud, gouden; geldbuit; schat, beminde 71, 80, 482, 643

fokse biks gouden doos 408

fokse cent gouden tientje 482

fokse drukkers gouden signetten 408

fokse feemsteker gouden ring 409

fokse fijnc feemsteker gouden ring met diamanten 409

fokse glinster gouden bril 408

fokse joeter gouden tientje 409, 421

fokse malochemer → foksmalogemer werkplaats van een goudsmid 634

fokse mazematten zilveren sieraden 401

fokse medaille: bekroond met de - niets meer aan gelegen 71, 80, 482

fokse mienje goudgeld 408

fokse oksenaar gouden horloge 408, 482, 512, 634

fokse saldsoof gouden tientje 196, 409, 417

fokse schrabber gouden tientje 482

fokse slang gouden (horloge)ketting 71, 408, 418, 482, 504

fokse spanders gouden gespen 409

fokse spie gouden tientje 482

foksespiese, fokse spieze winkel van een goudsmid 71, 482, 634

fokse spliet gouden tientje 409

fokse tandel gouden sleutel 409, 419

fokse veemsteker gouden ring 71, 482, 634

fokse vin gouden snuifdoos 398

foksmalogemer, foks-malogemer → fokse malochemer werkplaats van een goudsmid 71, 482, 494

foks melogener goudsmid 408

foks oksenaartje gouden horloge 497

foks speentje gouden knipje 408

fonc, foncke → fonk^2, vonk vuur 46, 306 [cliché 1], 307 [cliché 5]

fonckelen braden, koken 46, 306 [cliché 1], 348

fondoere venster 379

fondoesje, fondoeze venster 379

fonis, la maneschijn 176, 237, 369, 591, 596

fonk^1 jenever 359

fonk^2 → fonc, vonk licht, vuur 372, 482, 591

fonkaart hout, brandstof 608

fonkaert vlees 588

fonke^1 kachel 65, 427

fonke^2 neus 466

Fonkeblag [hf†] 105

Fonkeknucker [hf] staal van een tondel 547

Fonkemop [hf], Fonkemüət [hf] vuursteen 547

fonken braden 366, 594

Fonkenbühl [hf†] 105

Fonkepley [hf†] 105

fonkerik kachel 65, 427

fonkers kachel 55

fonkert → fon'kət kachel 65, 482

Fonkert [hf] kachel 547

Fonkeschüət [hf?], Fonkeschütt [hf?] locomotief 105, 547

Fonkestines [hf†] 105

fon'kət → fonkert kachel, lamp, lucifer 449, 450

fonkken: in de - flikken in brand steken 371

fonk op den douw/doùw brandmerk op de rug 366, 591

Fonks Duitser 447

fonk'sə branden 446

Fonk'sə knaak Duitse daalder 446

Fonk'sə plat'tə, Fonksə plattə Duitse daalder 446

Fonksə sjend'ling Duitse gendarme 447

Fonks, 't Duitsland 447

Fonz [hf] wittebrood 547

Fonzekröngel [hf†], Fonzekröngelknucker [hf†] 104

Fonzespetzen [hf†] 104

Fonzespitzen [hf] tarwe 547

foockaert gebraden of gekookt vlees; vlo [†] 588

foor dienst, verhuren 50, 101, 544

fopperiksken bokje 380

for [t] mark, markt 101, 564, 565, 568

forach [†] 594

forageur koopman 49, 440

forkerikken vorken 40, 380

forts kleinigheid, een duit 482

fösen [ww.] spinnen 440

Föstent [hf†], Fösthuren [hf†] 105

fouckaert kreupele 307 [cliché 5]

foucke [†] 46

fox → foks^2, fokse goud 408, 596

frank nachtwaker 608

Fransman sleutel met twee of meer tandjes aan de pijp 608

Frans veertje slot waarbij → Fransman hoort 608

frederikken [†] 279

frederiks laarzen, schoenen; voeten 394, 402, 409, 598

frein brood 546

freiten eten 434

freiters aardappels 59, 380

fren'zə maken 451

fretboonen bet. onbekend 180, 373

fricketeeren stelen onder mom te willen wisselen 81, 359

friddelings schoenen 394

friegers laarzen, schoenen 409

[p. 714]

fritsel → Fritzel sleutel 440

frittel sleutel 440

Fritzel [hf] → fritsel sleutel 547

froi koud 48, 59, 380

frommes vrouw 608, 643

frommesdod lieveling van de vrouwen; lafaard 608, 644

front, frontje gezicht 608, 644

frot verrot 624

frotterhouerik onguur type 608

frotterin smeerpoets, vuil wijf 482

frullen opschik 380

Fück [hf] vreugde, plezier 547

fucken [hf] gaan, komen 551

fulchaart [†] 46, 348, 608

fumen roken 466

fumerik, fumerikske sigaar, sigaret, tabak 48, 427, 462, 466

funke [t] keizer, koning 567

funkeltje jenever 436

funkern [t] branden 565, 569

funkers kachel 65, 440

fünkert tabak 55, 440

funksen [t] sterkedrank 567

fuyk: uwe - uzelf 544

fuyk: zijne - verforen zichzelf verhuren 544

fyl → veijl, vile, vyl stad 359

fyne feemsteeker gouden ring met diamant 359

fynkaf hooi 359

gaai^1 dochter 546

gaar^2 man 201, 229, 482

gaaie → gaje volk 212, 229

gaaies: om - maken om → gaayes maken doden 598

gaan naar de gevangenis gaan 608

gaande ladder 466

gaaper → gaper mond 359

gaapers lepels 359

gaar helemaal 608, 644

gaas geit 85, 571, 581

ga'aw sonus eigendunk 628

gaaijes: om - om → gajes dood 394

gaayes: om - gaan sterven 192, 229, 409

gaayes, gaaijes: om - maken om → gaaies maken doden 185, 229, 394, 396, 598

gabber → cabber, gabbert kameraad; man; [m.g.] ambtenaar 189, 192, 201, 207, 230, 402-404, 409, 482, 512, 516, 608, 628, 634, 644

gabberen hard lachen, schreeuwen 608, 644

gabbert → cabber, gabber kameraad 33, 188, 230, 399

Gabbertaal geheimtaal, Bargoens 71, 201, 229, 230, 482, 634

gabbertjes jongens 210, 230, 519

gabel vork 482

gabroes met, tezamen, in vereniging 608

gacheles gloeiende kool 231

gadden saele [†] 192, 229

gadden soele hervormde kerk 229, 409

gaddese, gaddiese hervormde kerk 192, 225, 409

gadjeener slager 482

gaf twintig 201, 229, 234, 482

gaff [znw.] wacht 178, 276, 289, 294, 372, 591

gaffelen liegen 434

gahr [hf] dronken 550

gaje → gaaie volk 154, 165, 229, 470

gajes volk, min volk; [m.g.] politieagent, agenten in uniform 71, 162, 165, 201, 215, 228, 229, 231, 232, 236, 456, 482, 512, 514, 529, 634, 644

gajes: om - om → gaaijes dood 639

gajes: om - brengen doden 220, 542

gajes: om - gaan sterven 481

gajes is pleite, het de bewoners zijn uit 482, 634

gajie boerin 276, 289, 293, 366, 594

gajim leven 608

gakmoos handgeld 201, 229, 233, 482

galeies mond- en klauwzeer 214, 225, 527

galf → gallef, kalf^2 mes, dolk 185, 192, 229, 234, 394, 395, 409, 482, 512, 598, 644

galftrekker messentrekker 644

galg^1 knip van een deur; bretel 71, 79, 482

galg^2, galge → gallach priester 571, 581

galgenbosch → gallenbosch pastorie, woning 409

Galgenpenn [hf] wortels 105, 547

galgenposamentier [t] touwslager 566

galk priester 581

gallaas ziekte 608

gallach, gallagt → galg^2 pastoor, priester 175, 177, 192, 203, 229, 370, 409, 482, 591, 634

galle^1 pauw 35

galle^2 priester 307 [cliché 2]

gallef → galf, kalf^2 mes 218, 229, 536

gallenbosch → galgenbosch pastorie 307 [cliché 2]

gallisj misselijk 624

gallome vensterruit 192, 229-231

gallome bezoek inbraak door vensterruiten 192, 229, 409

galo boer 273, 276, 281, 288-290, 293, 456, 516

galsterd gemene kerel, slecht schepsel 482, 644

gamaur ezel, domkop 628

gamelen → goamele neuken 571

gameler → godmeler klophengst 571

gammel^1 slecht, kapot, akelig; ziek, venerisch 71, 80, 431, 482, 514, 519, 571, 581, 634

gammel^2 ezel 90, 212, 229, 523

gammer → chammer ezel, domoor 85, 212, 229, 571, 581, 628, 644

gammerans ezel, ezelskop 581

gammerkop dwaas, idioot, domkop 608

gammor ezel, domoor 201, 482, 523

ganfde [ww.] stal 189, 229, 404

gannef → gannif dief, bedrieger 79, 201, 229, 482, 514, 571, 581, 624, 634, 644

gannefbrudder dief 218, 229, 536

gannefen → ganneve stelen 71, 79, 92, 159, 160, 170, 201, 229, 436, 441, 482, 571, 644

gannefschore gestolen of te stelen waar 218, 229, 244, 536, 540

[p. 715]

ganneke maken brandstichten 220, 222, 542

ganneve, ganneven → gannefen stelen 215, 229, 514, 529, 581

gannif, ganniff → gannef dief, gauwdief 175, 177, 192, 229, 367, 590, 594

ganiffier dief, gauwdief 192, 229, 409

gaper → gaaper mond 33

gaperik, gaperink lepel, mond 62, 466, 523

ga'pət^1 → gappert mond 451

ga'pət^2 lepel 450

gappen stelen, pakken; [m.g.] krijgen 69, 71, 79, 91, 154, 155, 165, 170, 201, 227, 229, 231, 470, 482, 571

gapper dief, gauwdief 79, 91, 232, 230, 523, 571

gappert [t] → ga'pət^1 mond 567

garbepin [†] 279

garderik gordijnen 359

garkepin [stofnaam] koper 276, 279, 289, 290, 293, 369, 594

garpe schande 608

gartkit [†] 359

gashiwus ongemakkelijk heerschap 628

gasje → chassi, gassie pet 409

gasjene-mone priemerik dominee 210, 229, 519, 521

gasjewijnen weggaan, ervandoor gaan 201, 230, 235, 482

gasoe, gasoer zwerver 201, 628

gasse zwerver 230, 482

gassel spek 401

gassenen trouwen 482, 634

gasser^1 → gaster, gazzer spek; [m.g.] varken 189, 230, 235, 403, 431, 482, 644

gasser^2 zwerver 230, 482

gasserik → gasterik varkensvlees, spek, varken 207, 230, 516

gasserol pet, muts 201, 230, 482, 644

gasseroor domoor 431

gassie → chassi, gasje pet, muts 201, 230, 482, 634, 644

gassig handelen inbraak waarbij men geluid mag maken 596

gaster → gasser^1, gazzer spek 217, 230, 534

gasterik → gasserik spek, varkensvlees, varken 62, 207, 230, 230, 516, 519

gastkit gasthuis 359

gateisim → geteisem woestaards; mensen zonder middelen van bestaan 628

gateng onderste deel van een boom 434

gatje bangelo turf 220, 282, 286, 287, 289, 293, 542

gatjesveesken fornuis 282, 283, 286, 289, 293, 523

gatlikker slimme vent; homoseksueel 608

gato's zondoffer; ongeluk; snoever, schooier 628

gattes deugniet 201, 230, 482

gauer [t][stofnaam]koper 568

gauhaert duivel 307 [cliché 2], 392

gaui volk, natie; niet-Jood 628

gauleish zwakke en zieke man 628

gauli ziekte 226, 628

gaulo ziek, zwak 608

gavveirim kameraden 628

gavver → gawwer kameraad, boezemvriend 201, 230, 482, 644

gaw rug 628

gawert [t] mond 567

gawwer → gavver kameraad 644

gaz straat 409

gazzer → gasser^1, gaster spek, varken, big, varkensvlees; viespeuk 85, 178, 210, 212, 214-216, 218, 230, 519, 523, 527, 529, 532, 536, 571, 581

gazzerboosjer, gazzerbozer varkensvlees, spek 218, 230, 536, 571

gazzeremone protestants 212, 229, 523, 571

gazzeremoon gaaie protestants volk 523

gazzères vuile troep 571

gazzer sjikker stomdronken 581

gazzer sjoem erg vet 584

gazzorumsoacher varkenskoopman 85, 571

gebaldhoeft verkend, uitgespioneerd 181, 373

gebaldoverd, gebaldovert → baldoveren

gebbe gezicht 608, 644

gebbetje grapje 482, 644

gebeft gajes rechterlijke macht 71, 78, 229, 482, 634, 644

gebenscht → benschen

gebeuwen [?] roepen 608

geboesd gedronken 460

gebolstoverd → bolstoveren

gebommere uur 409

gebonjes vensterruiten, glasruiten 409

gebrande jongen iem. die veel op zijn kerfstok heeft 71, 482

gebriesseld → brieselen [in winkel] gestolen 181, 373

gebritst → britsen

gebroedsel familie 482, 634, 644

gebroeisel medeplichtig 409

gebroeze kameraden 608

gebuizerd gedronken 431

Geck [hf] groschen 547

gedagis ingeven, de de les lezen; inlichten, waatschuwen 71, 201, 230, 482

gedalast, gedallast, gedallest, gedallist arm, armoedig, dakloos 192, 201, 214, 228, 230, 409, 482, 527, 602, 644

gedegen [bnw.] bekend 482, 634

gedekt aan het gezicht of gehoor onttrokken 71, 482, 634

gedekt smoezen zacht praten 75, 505

gedibber gepraat 97

gediegen bekend 482

gedoft gepoetst 482

gedoozen maand 409

gedrost^1 → drossen

gedrost^2 naar de gevangenis gebracht 71, 482, 628

geel goud 598

Geel: er knukt op de - [hf] hij wil zijn bod terugnemen 547

[p. 716]

geel aan het lijf hebben goud bij zich hebben 409

geel flepje briefje van vijfentwintig 481

geelgatje zemelap 409

geeltje briefje van vijfentwintig 482, 634, 644

geel velletje briefje van vijfentwintig 509, 644

geen tand volstrekt niets 429

gees → geeze, ges^2 vrouw 177, 276, 289, 293, 372, 409, 460, 591

geesselen [?] binden, boeien 366, 594

geeuwen zingen 431

geevelts → gevels touw om te boeien 596

geeze → gees, ges^2 vrouw, meisje, dochter, echtgenote 58, 61, 267, 268, 270, 271, 273, 274, 289, 380, 456, 459, 466

geezegeschoor → gezegeschoor vrouwvolk 65

geezeke meisje 466

geflenst beetgenomen 628

geflep gerinkel 608

geflescht, geflest bedrogen 71, 482, 644

geflets vleierij 434

gefloten → fluiten^1

gefloten moos gestolen munt 409

gefoekert gepijnigd, gefolterd 81, 359

gefoeterd gepijnigd, gefolterd 409

gegabte gestolen 189, 192, 230, 404, 409

gegabte moos gestolen geld 409

gegem sou/sourem jenever 175, 177, 230, 233, 367, 590, 594

gehaaid flink, handig, sterk 483, 644

gehad bemachtigd, gestolen 71, 79, 483

gəhait' duur 447

gehandeld → handelen

geheeuw geraas maken, roepen 359, 608

geheibeld gestoord 71, 201, 230, 232, 483

Gehl [hf†] 105

Geiblag [hf] muzikant 547

geien [hf] muziek maken, zingen 551

Geikrabbel [hf] liederenboek 547

geilek → geilik, geiluk, gijlek, gijlik deel, aandeel 230, 231

geileken, geilen → geilike samen kopen en de winst delen; combine smeden bij bieden op de markt of bij het kaarten 35, 192, 571, 572

geilik → geilek, geiluk, gijlek, gijlik deel, aandeel 95, 579, 581

geilik: in - handelen samen kopen en de winst delen; combine smeden bij bieden op de markt 571

geilike, geiliken → geileken samen kopen en de winst delen; combine smeden bij bieden op de markt 35, 85, 571, 581

geilink aandeel in de buit 608

geiliven → geilven zakkenrollen 192, 230, 409

geilkemen, geilkene, geilkenen delen, uitdelen, gemeenschappelijk handelen 71, 192, 201, 230, 483, 634, 644

geiluk → geilek, geilik, gijlek, gijlik aandeel 71, 201, 230, 483

geilven → geiliven zakkenrollen 230

gein pret, plezier; gunst, aardigheid; melodie; geestig, sierlijk 148, 201, 223, 230, 233, 241, 483, 624

gein of krijn: zonder - zonder smaak of kraak 624

geinponem grappenmaker 608, 625

geinslokker grappenmaker 608

geintjes grappen 201, 230, 483, 644

geiterik hok 409

geiw rug 628

geiwe verbeelding, trots 608

gejasperde jongen iem. die gezeten heeft 431

gejast → jassen^1

gekeerd → keren

gekiekt → kieken

geklatsj geknoei 624

gekleurde glimmerikken blauwe ogen 482

geldof, gekloft, geklopt [?] gekleed, mooi aangekleed; mooi, fijn 162, 163, 167, 188, 189, 192, 201, 210, 218, 230, 236, 403, 409, 456, 483, 519, 536, 628, 634, 644

gekluit gestoten 359

geknipt → knippen^1

geknooid → knooien ontdekt, bekend hebbend 392, 409

geknijft gegrepen, gevangen 608

gekotst → kotsen

gekriewel geschrift 427

gekwikt → kwikken

geld verdienen stelen 181, 373

gele brief briefje van vijfentwintig 514

gele flep briefje van vijfentwintig 516, 519

gelegenheidsroe-e heler; helper 631

gele rug briefje van vijfentwintig 519

gele rijder briefje van vijfentwintig 538

gelicht → lichten

gelikt gevangen 181, 184, 373, 644

gelitanieerd, gelitaniseerd [van een vrouw] gebruikt 71, 80, 483, 609

gellep aandeel, buit 192, 230, 395, 409, 598

gellep in de massematten doen met elkaar delen 431

geloe melk 609

gelooid → looien sterk 483

geloonjes → geloontjes glasruiten 409

geloonjespikker → geloontjespikker ruitentikker 192

geloontjes → geloonjes glasruiten 192, 229, 230

geloontjespikker, geloontjes pikker → geloonjespikker ruitentikker 229, 409

gemakaaijumd → makaayume, makaaijume

gemakkajemd → makajeme geslagen 189, 238, 404

gemarwicht → marwichen

gemarwiegd → marwiegen

gemme → gem'oh boter 152, 230, 231, 402, 403, 409

gemoed borsten van een vrouw 609

gem'oh → gemme boter 628

gemol spek, [znw.] vet, vlees 43, 284, 286, 289, 291, 293, 519, 532, 534

[p. 717]

gemold, gemolt → mollen

gemot, 't rechtbank, politie; dienaren van de schout 71, 78, 81, 359, 364, 483, 634, 644

gemot lindt, gemot lint [stofnaam] kant 359, 614

gen niets 434

genebbis, genebbisch ocharm! 609, 616

geneiwoh diefstal 609

geneiwok [t] 609

genewoh diefstal, afzetterij 628

genfen, genffen stelen 46, 307 [cliché 2], 436

genifterd → nifteren

gennef winkel 280, 283, 285, 293, 524

genosterd mazen geleerd zijn 427

gensen [†] 46

gepakt afgesproken 598

gepatterd → patteren^2, pattern

gepensionneerde veeljarig gestrafte 71, 483

gepiept^1 voor elkaar 499

gepiept^2 → piepen^2

geplakt^1 gebrandmerkt 367, 594

geplakt^2 → plakken

gepoerd gespeeld 461

gepolitoerd → politoeren

gepoot → poten^1

gepreutel gerucht 380

gepijp geschreeuw 380

geraas donder 359

geramme kind 466

geramme passen een kind baren 466

geratelt → ratelen

gereetschap meppen gereedschap stelen 359

gereipt → reipen

gèrie doof 220, 542

Germanen Zigeuners 36, 291, 287, 289, 294, 536

gerojumd → rojemen, roojemen bespioneerd, verkend 414

gerote → cherote, groote berouw 609

gerri vrouwenrok 359

Gerrit pastoor 609

gers: om het - gebracht doodgestoken 276, 289, 293, 367, 594

ges^1 acht 89, 201, 230, 231, 483, 577

ges^2 → gees, geeze meisje 272, 357

ges^3 slim, verstandig 483

gesakt → sakken^3

gesankt gehangen 609

gesantemos getrouwde vrouw 462

geschaakt → schaken

geschal fluitsein 609, 644

gescheft → scheften

geschefte jongen → gesjefte jongen iem. die veel in de gevangenis heeft gezeten 201, 245, 483, 644

gescheit [?] in de gevangenis gezeten 609

geschiewes engel 609

geschinnesse getuigen 192, 230, 409

geschivesse getuigen 192, 230, 409

geschivesse zijn plat, de de getuigen zijn omgekocht 242

gescholmd hebben geschavotteerd zijn 189, 244, 404

geschoor volk; de burgers, publiek 215, 230, 244, 359, 380, 466, 470, 529

geschote, geschoten → schieten

Geschröddeknucker [hf†] 105

Geschröddenhark [hf†] 105

geschud → schutten in hechtenis genomen 598

geschut → schutten

geschutballen justitie 352

geschuurd → schuuren

geseewerd → seeweren

gesewerd → seweren^1

gesibe brieven, papieren 230, 235

gesimpt → simpen

gesjank, gesjankt^1 → sjanken^1

gesjankt^2 gesnapt 483

gesjankte achtentwintig-stuiverstuk 198, 359, 421

gesjankte mokke getrouwde vrouw 467

gesjankte mos getrouwde vrouw 359, 409, 521

gesjankten bol getrouwde man 359

gesjankte niese getrouwde vrouw 409

gesjankt mokkel getrouwde vrouw; moeder 524, 526

gesjeft → sjeften

gesjefte jongen → geschefte jongen iem. die veel in de gevangenis heeft gezeten 483

gesjenkt getrouwd 460

gesjocht, gesjochten [bnw.] arm 162, 163, 165, 193, 202, 214, 230, 409, 441, 456, 483, 527

ges-joet tachtig 609

Gesjrödden [hf] brandewijn, jenever 547

gesjukt → sjukken

geslagen → slaan

geslagen schaure, geslagen schooren, geslagen schoren gestolen goed 504, 637, 645

gesliegend → sliegenen

geslikt → slikken

gesnoofd → snoven

gesnor familie, aanhang 609, 645

gesnoten beetgenomen 609, 645

gesnouwd → snouwen

gespant gegrepen, gevangen 609

gesprongen → springen

gestoept en gesankt → stoepen gegeseld en gehangen 609

gesweit getrouwd 218, 230, 536

get acht 201, 230, 483

getaakt → taaken, taken

getalt opgehangen 176, 230, 370, 594

geteisem, geteisim, geteistem → gateisim uitvaagsel 202, 231, 483, 628, 634, 645

getofferen beteren 151, 248, 380

getrafak werk 380

gets niets 434

getsje de helft 85, 572

getsjen het verschil delen 85, 89, 572, 578

getsjewerk werk dat je samen doet 218, 226, 231, 537

[p. 718]

geule mond 48, 380

gevazel vals spel 483, 634

gevelen binden 366, 591, 594

gevels, gevelts → geevelts koorden 369, 409, 591

gevinkelde jenever 177, 178, 367, 591

gevoenk → vonken^1 gebrandmerkt 367, 594

gevonkt → vonken^1

gewasschen ervaren 409, 598

gewasschen margiewers [†] 409

gewasschen marwiegers ervaren dieven 409, 598

geweirim kameraden 71, 202, 231, 483

geweldje geweldpleging, diefstal met geweld 71, 79, 483, 634

gewerber kameraad 193, 230, 231, 394, 409, 598

geweren verbergen 609

gewierig maken wegstoppen, verbergen 628

gewikst slim 483

gewinoh kaas 628

gewoerem weggestopt, verborgen 188, 231, 235, 398

gewoere maken wegstoppen 202

gewoere matzen verbergen, bewaren 193, 231, 409

gewoerig weggestopt, verborgen 645

gewoerig/gewoer maken wegstoppen (van gestolen goed) 71, 202, 231, 483, 634

géwro → chewre vereniging, genootschap, bond 628

gewroesem makkers, kameraden 609

gezeeferd → zeeferen^1

gezegehoor [†] 609

gezegeschoor → geezegeschoor vrouwvolk 427, 609

gezeire ellende 609, 645

gezèresjboel vuile boel 581

gezicht: zijn - verkopen aandacht van slachtoffer trekken bij zakkenrollen 622

gezondheid kerk 609

gezopen^1 → zuipen^1

gezopen^2 → zuipen^2

ghesanct [deelwoord] verbannen 307 [cliché 5]

ghestoupt → stoepen gegeseld 307 [clichè 5]

gibbe → gibe, giebe gezicht 466

gibbelen bekennen 609, 645

gibberen nemen 409

gibbissen bijten, toehappen 483, 645

gibbissert bijter 645

gibe → gibbe, giebe gezicht, mond 427

giben ogen 427

gibus hoed 609

giebe → gibbe, gibe gezicht 459

gief rogge; haver; zaad 283, 289, 293, 524

gielerspraak, gielerstaal dieventaal 421

gier vijl 609

gieren slaan 609, 645

giertje vijl 359

gies, giese, gieseke, gieze, giëze, giezeke meisje, dienstmeisje, vrouw 58, 61, 65, 154, 270-272, 280, 281, 287-289, 293, 380, 434, 435, 441, 462, 466, 470, 483, 645

gif^1 slim, verstandig 193, 231, 409, 484, 598, 645

gif^2 kwaadaardigheid 484

gif [†] 603

giffe bemoeial knappe advocaat 598

giftig boos 484

gigger, gikker kreupel; [m.g.] dronken 34, 85, 89, 572, 578, 579, 581

gil [t] vlees 567

gila spek 484

giler [t] slager 567

gilkanen, gilkemen, gilkenen, gilkunnen delen 71, 201, 230, 231, 484, 645

gillefen ruilen, delen 86, 89, 572, 581

gilles: op - staan bespioneren 193, 231, 410, 598

gilles handelen huizen binnensluipen 410

gilleskrauter dief of inbreker op klaarlichte dag 71, 79, 484, 645

gilletje diefstal, inbraak 609, 645

gimel bas drie stuivers 198, 421

gimme boter 202, 230, 484, 634

gimmel^1 boter 193, 410

gimmel^2 drie 584

ginkel hoer 184, 373

ginkelen naar de hoeren gaan 410

ginnikse, ginniske winkel 280, 289, 410

gippesen fouilleren, visiteren 193, 231, 410

girselijn [†] 350

gis^1 acht 193, 201, 230, 231, 410, 422, 484, 584

gis^2 → gisse slim, handig, kundig 202, 210, 231, 410, 484, 519, 645

gis^3 naïef, eenvoudig 185, 231, 396

gis^4 onveilig 71, 202, 231, 484

gis joet heit vijfentachtig 422

gisof pruimtabak 210, 229, 231, 519

gisse → gis^2 kundig, knap 193, 410

gisse bemoeyal knappe advocaat 406

gisse goozer handige vent 519

gisse kakelaar knappe advocaat 412

gissen geld achteroverdrukken bij wisselen 193, 231, 410

gisser slim, slimmer 193, 410

gits niets 434

gitselijn stuk brood 44, 46, 307 [cliché 2], 350

gladakker slimmerik, geslepen vent 609

glad en al helemaal 609

gladhaart duivel 410

glamonius vensterruit, raam 71, 202, 229, 231, 484, 645

glasse pistolen, pistool 176, 231, 370, 594

glathaert gerecht 307 [cliché 2]

glesterick, glesterik glas 307 [cliché 2], 410

gleufkooter, gleufkoter deukhoed 609, 645

glibberd kaal hoofd 516, 519

glibberik kaal hoofd 456

glibbes kaal hoofd 519

glide → glied, glyde hoer 609

glidenbosch bordeel 307 [cliché 2]

glied, gliede → glide, glyde hoer 609

glimmen huilen 609

[p. 719]

glimmende gajes politieagent, politie in uniform 71, 78, 229, 230, 484, 645

glimmende gassie, glimmend gassie politieagent 73, 78, 230, 481

glimmerik^1 oog, bril; vensterruit 58, 59, 404, 431, 456, 470, 484, 516, 634

glimmerik^2 politieagent 410, 484, 515, 645

glimmers ogen 399, 537

glimmersen vensterruiten 410

glimmert^1 politieagent 71, 78, 484, 645

glimmert^2 [serviesgoed] bord 55, 359

glimmert [t] sigaar 564, 568

glimmertjes ogen 524

glimmes ruiten 519

glinsters glazen, brillenglazen 410

glinsters spiezen brillendoos 410

glippen insluipen 609

glipper insluiper 609

glisbout kind 46, 307 [cliché 2]

globus sukkel, onhandige kerel 628

Glockmokum Basel 609

gloeiende politieagent 33, 609

glokken kaartspelen 609

glokker steker om monsters uit balen te nemen 431

glomus sukkel, onhandige kerel 628

glonis vensterruit 202, 229, 484

glonze fles 212, 229, 283, 524

glonzel raam, glas 212, 229, 283, 289, 293, 524

gluster [t] glasvenster 567

glyde → glide, glied hoer 158, 307 [cliché 2], 357, 434, 609

gnajen zeventig 202, 231, 241, 484, 634

gnap vlug, behendig 645, 609

gnorel christen, onbesnedene 202, 205, 231, 241, 484

gnurk [t] geweer 568

gnurkhutsche [t] jager 104, 566

gnurkklitz [t], gnurklitz [t] wapensmid 104, 563, 566

goamele, goamelen → gamelen neuken 89, 217, 231, 534, 571

goameler → gameler klophengst 85, 89, 571

goamelpeter hoerenloper 571

goamelsjikse vrouw met wie men slaapt 223

gochel vagina 160, 165, 231, 441, 532

gochels heet, hitsig 160, 165, 231, 441

gochem → goochem slim; (als dief) ingewijd 93, 181, 202, 231, 232, 373, 484, 596

gocheme jongen → goocheme jongen dief 231

gochemme bendelid, ingewijde 181, 231, 373

gochemmer vrinden kundige en getrouwe dieven 184

godaul groot 609, 628

godel commissaris van politie; agent; politie 193, 231, 410, 599

godel/godele bajes gevangenis 609

godin goed, in orde, oprecht, echt, vertrouwd 193, 202, 231, 234, 241, 410, 484, 634, 645

godin! ik weet het echt niet! 484

godin gekloft netjes gekleed 488

godinne! hou je goed! 231, 484

godinne schorem/schoren kostelijke of eerlijk verkregen goederen 484, 634

godvul [t] 609

goede pinoze goed geval, goede winst 513

goeie timmer maken, een een goede slag slaan 507

goerrie stuiver 220, 537, 542

goesj sufferd, sloom paard 86, 89, 91, 572

gof plaats 410, 609

goferd, gofert, gofertje → gooferd hoed 609, 628, 634

goffei, goffey, goffie vrijheid, in vrijheid 404, 405, 410, 609, 612

goffie: keer me - ik kom vrij 612

gofsie vrijheid 410

gogelfrentje [†] 46

gogelfrentse non 46, 158, 307 [cliché 2], 434

gogeme rot slimme kerel 189, 231, 404

gognum slim, bekwaam; moedig; (als dief) ingewijd 185, 193, 227, 231, 393, 406, 410, 599, 603

gognum betoefd slim 410

gognumme rot, gognúmme rot slimme kerel 410, 417

gognumste bemoeyal slimste advocaat 406, 410

gognumste kakelaar slimste advocaat 412

goïe, goie → goj^3, gooi^3 vrouw 214, 236, 218, 232, 527

goïm, goin, goj^1 christen, niet-Jood, ander volk 202, 218, 220, 229, 231, 484, 537, 542, 624, 628

goj^2 penis 71, 80, 484

goj^3, goje → goïe, gooi^3 vrouw 93, 532, 581

gojen [t] gooien 564, 568

goj on abel [?] christenen 537

gok bajes speelhuis 202, 231, 484

gokkel vagina 529

gokken^1 kaartspelen, (om geld) spelen 162, 163, 165, 188, 193, 202, 210, 214, 213, 232, 410, 456, 484, 519, 527

gokken^2 liegen 36, 212, 283, 290, 293, 524

gokker speler 189, 193, 202, 231, 402, 403, 410, 484

goksie: voor de - voor de grap, voor niets 202, 232, 484, 645

gokspies speelhuis 609

golden groot 228, 232

Golden Mokem, 't Golden Mokem, Golden Mokum Amsterdam 176, 231, 240, 366, 594

gole → goole gevangenis 628

golef → golof melk 193, 218, 232, 410, 537

golem: te - komen in de droom verschijnen 609

golemen slapen 624

Gölert [hf†] 105

gollem vertrouw toe, geef in bewaring 410

golo bajes ziekenzaal 401

golof → golef melk 202, 232, 484

golus ballingschap, verspreiding 628

golve melk 36, 86, 91, 285, 572, 581, 609

gom^1 [znw.] dag 176, 177, 232, 234, 367, 591

[p. 720]

gom^2 muur 410

gombe kaal hoofd 466

gondel^1 meisje, dame, hoer 69, 193, 202, 212, 218, 232, 400, 410, 484, 524, 634

gondel^2 damestasje; achterzak op damesjapon 484, 645

gondelbajes, gondel-bajes, gondelbajis bordeel 69, 71, 80, 202, 212, 232, 484, 524, 634, 645

gondelkit bordeel 69, 212, 232, 524

gondelspiese, gondelspieze, gondel-spieze, gondel spieze bordeel 72, 80, 189, 193, 202, 232, 403, 410, 484, 634, 645

gondeltas bordeel 72, 80, 202, 232, 484

gondeltiejeis, gondeltiijsie, gondeltijysie bordeel 609, 645

gonje meisje 218, 232, 537

gons steekpartij, messteek, por 358, 484, 645

gonte lichtekooi 91, 572

goochem → gochem slim, ervaren 188, 218, 232, 484, 537

goocheme jongen → gocheme jongen dief 218, 537

goochemerd rechter van instructie; [m.g.] slimmerik 72, 78, 202, 232, 484, 645

goocheme vrijer ervaren man 187, 398

gooferd, goofertje → goferd hoed 484

gooi^1 → kooi christen 193, 202, 229, 232, 410

gooi^2 man 581

gooi^3, gooie → goïe, goj^3 vrouw 210, 232, 519

gooien gebruiken 484

goole → gole gevangenis 193, 232, 410

goolf mediene koninkrijk 410

goone zak 283, 290, 293, 524

goosen → gozen man 624

gooser → goozer^1, goser, gouser, gozer man 645

gootse soof halvegulden, tien stuivers 198, 232, 421

goozer^1 → gooser, goser, gouser, gozer man, jongen, broer 63, 72, 80, 202, 207, 210, 212, 218, 232, 484, 516, 519, 524, 537

goozer^2 half 584

goozer met kassajim jager 212, 524

goozertippelaar iem. die dronken mensen berooft 72, 79, 202, 232, 484

goozertje kerel, vrijer 72, 202, 232, 484

goozertjes: op de - tippelen erop uit zijn om dronken lieden te beroven 80

gorenklitz [t] kopersmid 563

gorentiötte [t] ketellapper, Westfaalse ketelhandelaar 104, 567

gorgel keel, hals 36, 37, 150, 271, 277, 283, 290, 293, 470, 521, 524, 532

gorgel briezelen/brizeln, de de hals afsnijden 269, 283, 524, 532

gorkenklitz [t] kopersmid 104, 566

goser → gooser, goozer^1, gouser, gozer man 624

goson schoonzoon, bruidegom 628

gossels ganzen 524

gotse zowaar, desnoods 609

gotseponem [†] 609

gotspe brutaliteit 609

gotspeponem brutale vent 609

gottbehuete! God beware! 624

gouden ploeg grote dievenbende 72, 484

Gouden Ploeg, de de dieven van Haarlem 500

gouden regen geld, rijke buit 72, 484, 645

gouden spie gouden tientje 484

goudvink^1 horloge 514

goudvink^2 officier 484

goudvos vijfguldenstuk 609

goumel: voor - teneinde onheil af te weren 626

gouser → gooser, goozer^1, goser, gozer man 63

gouses stervend 609

goute hoer 307 [cliché 2]

goweir kameraad, kerel 628

gozen → goosen man 609

gozer → gooser, goozer^1, goser, gouser man 624

gozer zonder solletje petjesgast 609

graau burgers 359

graauwert de duivel 392, 410

grammonen, gramonum (inbraak)gereedschap 72, 79, 202, 228, 232, 484, 645

grams kind 64

grande duur, kostbaar 466

granderer politieagent 515

granderik^1 hemel 38, 48, 62, 380, 484

granderik^2 aas van het kaartspel 466

granderik^3 commissaris van politie; burgemeester 48, 66, 78, 427, 436, 459, 462

granderik van de waantjes commissaris van politie 430

grandig hoogmoedig, deftig, goed, groot 48, 61, 376, 380, 434, 466, 484, 634, 645

Grandig Baayes gevangenis te Leeuwarden 410

grandige politieagent; heer 66, 72, 78, 484, 591, 634, 645

grandige bink heer 461

grandige bol → grandigen bol baas, overste, hoofdofficier, schout 81, 410, 465

grandige crime president 407, 410

grandige der palmagoons hoofdofficier, schout 410

grandige der prinserij commissaris van politie 410

grandige der sienemers/sienen commissaris van politie 197, 410, 418

grandige dieperik de hel 378, 380

grandige gieze hoer 434

grandige keet/keete/kit kerk, kasteel, stadhuis, herberg 210, 359, 381, 460, 466

grandige lichterik zondag 380

Grandige Machoeffel God 384

grandigen bol → grandige bol hoofdofficier 359

grandigen bol in de vyle, ne groot heer of rechter in de stad 380

Grandige Perre God 49, 380, 386

grandige pey mooie jas 416

grandige ploemp zee 386

[p. 721]

grandige priemer [persoon] deken 437

grandige prins heer 368

grandiger politieagent, officier van politie of rijkswacht, rechercheur; heer, burgemeester 66, 72, 78, 466, 485, 519, 645

grandige serool van 't neurie spiezen schenker 432

grandige serrore rechter van instructie 410

grandige toespiese (groot) herenhuis 410, 419

grandige tuppelaar trein 430

grandige van de cassafin directeur van het postkantoor 407, 410

grandige van de meilig prins 410

grandige van de meilige prinses 410

grandige van de prinserij officier van justitie 410

grandige witten stuiver 463

grandige wout gendarme 469

grandig gekloft deftig gekleed 398, 409, 484

grandig mokum stad 437

grandigste oudste, grootste 48, 427

grandig topje mooie hoed 399

grandig wantje commissaris van politie 469

graneelen huilen 59, 380

granig → grannig groot 448

gra'nig rijk 452

granigə kabəs pastoor 451

granigə prang landheer 450

grannig → granig groot, mondig; zwanger; duur; heet 61, 66, 441, 448, 470, 524, 527

grannig [t] veel 564

grannige heer, burgemeester 470, 519

grannige banten grote bonen 524

grannige kit grote boerenhofstede, stadhuis 441, 519

grannige meles/meres zwanger 442, 524

grannige mokem/mokum burgemeester 442

grannige nook opzichter, grote heer 442

grannige prang grote boer 443

grannige wouten marechaussee 472

Grannig Mokum Almelo, Enschede, Maastricht 212, 240, 441, 524

grannig tippelen zwanger zijn 470

granniig [?] → grannug de heren van het gerecht 367, 594

granninger heer 357

grannug [?] → granniig de heren van het gerecht 367

grant wrok 609

grantneeren soort vaganten 320

granze boerderij 48, 380

grasaap groentje 609

grasbank toonbank 81, 359

grasperkie, grasperkje (half)kaal hoofd 609, 646

grassemonis mombakkes, lelijk gezicht; groentje 609, 646

grassemones-snuit melkmuil 646

grassig [bnw.] vet 48, 380

grauwe erwten: in de - gevallen pokdalig 485

graviëlen kraaien, kakelen 380

grazen: te - nemen beetnemen, bedotten 485

Greeks [hf] vlo 547

greise → greyse galg 307 [cliché 2]

grel'lig kwaad 450

gre'mələ lachen 450

grenge schuur 48, 60, 380

grennig [t] veel 568

grens, grenz schuur 49, 371, 470, 524, 591

greppel grens 485

greyse → greise galg 80, 306 [cliché 1]

gribus gevangenis; verdachte steeg of buurt 72, 80, 485, 634

grieben vetkanen 624

Griek valsaard, valsspeler 431

grieksche, griekse → grieksen, griexse, grikse luis, jeuk 66, 380, 427, 434, 524

grieksefokker zwerver 210, 519

grieksekam luizenkam 470, 519

grieksen → grieksche, griexse, grikse luis, luizen 43, 66, 214, 441, 456, 470, 516, 519, 527

grienen huilen 359

gries dronken, jenever 447, 449

griexse → grieksche, grieksen, grikse luis 307 [cliché 2]

grikken luis, jeuk 427

grikse, griksen → grieksche, grieksen, griexse luis, luizen, wandluizen 66, 462, 485

grimhaert, grimhert bijtend dier; beet van dier [†] 46, 307 [cliché 2], 350

grimmerigen lachen 485

gripelic → grijpeling vinger 307 [cliché 2]

Gripenfidel [t] Greifenhagen 103, 563, 568

griselijn [†] 46

grobberen loeren op openstaande ramen 410

groeiken jongetje 59, 380

groem, groemme kind 434, 461

groen dom, onnozel 485

groen blaadje briefje van veertig 609

groene bink onnozele vent 514

groene deken het gras 485

groene flep briefje van veertig 519

groene tenter iem. die buiten in het bos overnacht 610

groen flepje veertig gulden 480

groen gras: op - trekken in gevaar brengen 609, 645

groensoeter → groenzoeter onnozele hals 514

Groenstraat Limburg 610

groentje^1 knuppel 359

groentje^2 thee 410

groentje^3 onervaren jongen 72, 79, 485

groenzoeter → groensoeter slijmbal, onnozele hals 646

grom (klein) kind, jongetje; [m.g.] klein 17, 59, 64, 66, 219, 410, 456, 459, 462, 466, 485, 519, 524, 529, 532, 534, 537

grom: met - scheffen zwanger zijn 217, 529, 534

[p. 722]

gromke, grommeken (mv. grommekes) → grommetje (klein) kind, kinderen 66, 441, 459, 460, 527

grommerig nietig, onaanzienlijk, jong, klein 485, 646

grommetje → gromke kind, [m.g.] meisje 66, 427, 485, 516, 645

grommige jatten kinderhandjes 646

gromtiejijs wieg 524

grondhangels peulvruchten 544

Gronkwöhles [hf†] 105, 547

Gronz [hf] kind 547

Gronzefück [hf†] 105

Gronzentent [hf†] 105

Gronzepretter [hf†] 105

grootbajes, groot-bajes gevangenis, tuchthuis 80, 512, 646

Groot Bajes gevangenis te Leeuwarden 72, 202, 232, 485

groote → cherote, gerote berouw, spijt 36, 91

groote bouwen de → cherote bouwen spijt krijgen van een bod 86, 570, 572, 580

groote knoop → grote knoop rijksdaalder 485, 646

groote ligt, het (grote) flambouw 181, 373

grootlef moed; goed geluk, avontuur 73, 202, 232, 237, 485

grootlef: op - op goed geluk 72

grootlef: op - tippelen op goed geluk handelen 79

grootmokum, groot mokum stad; dichtstbijzijnde grote stad 154, 216, 456

Groot Mokem, Grootmokum, Groot-Mokum, Groot Mokum Amsterdam; [m.g.] Goor, [m.g.] Tilburg 154, 162, 163, 167, 189, 202, 204, 232, 240, 404, 405, 410, 432, 456, 471, 485, 496, 532

Groot Mokum Baayes gevangenis te Amsterdam 410

grootpurim, groot purim beitel 193, 232, 410, 599

grootste alias de oudste 359

grootste kleifocker oudste van de bedelaars 359, 412

groot stuk rijksdaalder 646

gröp'pigə burgemeester 446

grote huis [tegengesteld aan huis van bewaring] gevangenis 610

grote knoop → groote knoop rijksdaalder 613

grüse [t], grüseken [t] meisje 101, 565, 567

gruus vrouw 454

grijns gezicht 485

grijnzen huilen 485, 646

grijpeling → gripelic vinger 434, 485, 634, 646

grijperik hand 466

grypers, grijpers handen, vingers 359, 646

guil ezel 610, 646

gul mond 48, 427

gijled doen [†] 599

gijlek → geilek, geilik, geiluk, gijlik aandeel 599

gijlek doen → gijlik doen delen, samen doen 193, 230, 410, 599

gijlek in de massematten aandeel in de buit 599

gijlik → geilek, geilik, geiluk, gijlek aandeel 410

gijlik doen → gijlek doen delen, samen doen 193, 230

gijllep aandeel 599

gymnasium correctiehuis 610

Gymnasium correctiehuis te Hoorn 403, 410

gyp zwieren 359

haai sterk, groot; goed; bijdehand 485, 634, 646

haaie drukker zware straf 485

haaie gooser/goze sterke man 485

haaie lel grote borrel 485, 491

haaien meenemen om te beroven 610

haak: van de - tikken overvallen 610

haaks houden goed houden 610

haakstuk: dat wordt - dat loopt mis 610, 646

haaltaal → haltael dieventaal 610

haambrenger thuisbezorger 624

haas [hf] [bnw.] weg 550

haas sjporə weggaan 454

habbekras bagatel 485

habbes: dat is - om te hebben, om te pakken; gepakt, binnen 610

haberdoedas → aberdoedas kleinigheidje; stomp, klap 485, 475, 646

häch → heech baas, heer 445, 448

hachje de buit 355, 356

hadie hier, let op! 39, 455, 610

haêd ou kurt hou je stil 59, 380

haggelen → achelen, aggelen eten, avondeten gebruiken 185, 193, 224, 232, 394, 410, 599

hagne hoenders 268

hakfen bedelaar 546

hakfennestouwer veldwachter 546

hakkel kar, voertuig, veewagen 86, 572, 578-581

hakkel over makkel veel, gedurig 610

hakkepoffen treuzelen, doelloos ronddrentelen 610

hakkepoffer treuzelaar, iem. die doelloos ronddrentelt 610

hakkəzu'əmə goedkoop 448

hal gevangenis, politiebureau 72, 80

Hal politiebureau St.-Pietershal te Amsterdam 485

halelujazusje heilsoldate 610

half brüwel [t] zes 107, 565, 569

halffoks oksenaartje zilveren horloge 497

half gat wambuis 359

half meier, half meiertje → half meijer vijftig, vijftig gulden 202, 232, 239, 485, 653

half meutje tweeënhalve cent 524

half meijer → half meier vijftig gulden 634

half poppie halvegulden 485

halfrond vijftig 610

halfvast onzeker 485

halgen → alchen lopen, draven 86, 214, 227, 232, 527, 572, 578-581

halje-trewalje halsoverkop 610

[p. 723]

hallas, halles herrie, (kouwe) drukte 485, 646

halm stro 453

hals kan 359

halske houd! 51

haltael → haaltaal dieventaal 421, 610

halvast gaan op niet zeker zijn van 485

halvebroer, halve broer boezemvriend 485, 610

halve fokse joeter vijf gulden, vijfguldenstuk 198, 421

halven bal halvefrank 465

halve rooderug vijfhonderd gulden 485

halve seis, halve seys halvecent; klein koperen muntstuk, penning 359, 619

halve snor iem. die halfdronken is 360

halve spliet gouden vijfguldenstuk 419

halve staart vijfendertig gulden 620, 646

halve witte cent 469

halve witten twee cent 463

ham huis 485, 610, 646

Hamfidel [t] Hamburg 103, 563, 568

hamm [t] ham 567

handelen (gehandeld) stelen, bestelen, inbreken; verrichten, plegen 71, 79, 184, 399, 403, 404, 411, 481, 596, 598, 599

handen: twee - vol tien jaar gevangenisstraf 485

handen-olie → handolie geld 646

handje waarschuwing, seintje 634

handje drukken bijstaan 646

handje geven, een waarschuwen 72, 485

handjevol → handvol vijf jaar gevangenisstraf 514

handler hassner, handler-hhasner [?] doden, binden, grijpen 181, 373

handolie → handen-olie geld 610

handsjang klap, terugslag 610, 646

handsmeer geld 610

handvol → handjevol vijf jaar gevangenisstraf 485, 512

hangen negenennegentig 610

hangerik [znw.] kleden 360

hangers diamanten oorringen 360

hansen → Hanzen borsten van een vrouw 610

hansjes protestants 212, 524

hansjes gaaie protestanten 524

hanske cent 441, 519

hanskes → anzen geld, losse centen 60, 441, 456, 458

hanskes bedissen geld verdienen 441

hanste beste, vetste 544

Hans van Gheldere roggebrood 307 [cliché 2]

Hanswalter, Hans Walter luis 307 [cliché 2], 350

Hanswaltor [†] 350

Hanzen [hf] → hansen borsten van een vrouw 547

haornekeltje → harnekeltje, hoornickeltje, hornickel koe 436

hap borrel 610

hä'pələr Jood 449

happie borrel 610

hapsnuf kleinigheid 610

har vlo 307 [clichè 2]

harbe erg, veel, meer; paard dat veel eet 86, 212, 232, 524, 572, 578, 581

harbe makets [van paard] erg dempig 572

harber meer 581

harbe rispel lang haar 212, 524, 526

harbe saai, harbe saaien lang haar 212, 524

harderick gevangenis 47, 307 [cliché 3]

Haringkade Herengracht te Amsterdam 610

Häringmokum Hildesheim 610

Härk [hf] herberg 105, 547

Härksblag [hf†] 105

Härksthuren [hf] waardin 547

Härkswöles [hf] herbergier, kelner 105, 547

harme erg, veel, meer 86, 212, 572

harnekeltje → haornekeltje, hoornickeltje, hornickel koe 436

harous daar kom eruit!, wegwezen! 181, 373

harrigh herberg 368, 591

hartling mes 357

häs heks 448

hashkomo goedkeuring, ochtenddienst 626

hasjewijne gaan sterven 515

haspel molen 527

hasperlinck, hasperlink [znw.] garen 307 [cliché 2], 411

hassebassie borrel, slokje 485, 646

haurik brutaal schepsel 610, 646

hauswalters laarzen, schoenen 411

haver slaag 360

haverik kamer 360

hawang uitroep bij het bokspringen 624

hazenhakke uitwas onder hiel van paard 89, 91, 572, 579

he-bas, he bas kwartje 198, 421

hebbedinge zaken 485

hebje knooy vonnis 360

hecht heer 441

heech → häch baas 445, 448

heelegemot, 't heele gemot rechtbank 81, 360

heene mooi [?], goed [?] 588

heeren logement → herenlogement correctiehuis 411

Heert [hf] baard 547

heet duur 101, 109, 447

heet [hf] kostbaar, duur 106, 550

heet [t] duur 101, 106, 568

heete koorts: aan - gelegen betrokken in een gevaarlijke zaak 431

heeten tijd dure tijd, hongersnood 544

heetspeler iem. die met hartstocht speelt 486

heewen zingen 360

heften openschuiven 610

heghijs gasthuis 46, 307 [cliché 2]

hei → heit, hy vijf 89, 210, 232, 233, 519, 578, 584

hei bas vijf stuiver, kwartje 536

heibel drukte, rumoer, ruzie 148, 202, 230, 232, 486, 512, 514, 646

[p. 724]

heibelmaker ruziemaker 202, 232, 486

heil, het de kerk 610

heilie drukte 202, 232, 486, 512

heilige zwiezerik pastoor, dominee 540, 623

heim huis 486, 610

hei mei sjiebes hei vijfhonderdvijfenzeventig 577

heipalen sigaretten 628

heirat huwelijk 427

heiraten trouwen 427

heire herberg 64, 66, 427

heirekeete → herkeet, herrekeete herberg 427

hei sjoef vijf gulden 219, 246, 540

heit hei, hy vijf; kwartje 202, 210, 232, 422, 486, 519, 634

heitbas, heit bas kwartje 193, 198, 232, 411

heit en dollet vijf plus vier is negen 202, 232, 486

heitje → heijtje kwartje 54, 91, 154, 162, 165, 193, 198, 207, 210, 212, 215-218, 220, 223, 232, 411, 456, 470, 486, 514, 516, 519, 524, 529, 532, 534, 537, 542, 572, 602, 624, 646

heitjespiejijzers, heitjes-piejijzers, heitjes piejijzers, heitjes piepijzers kwartjesvinders 72, 79, 202, 232, 486, 499, 512

heitjespooier, heitjespoojer souteneur 210, 232, 519

heitjesprent briefje van vijfentwintig 610

heitjestippelarij kwartjesvinderij 610, 646

heit meier vijfhonderd gulden 202, 232, 486

helem schifeere, helem sjifere diefstal door middel van doorsnijden van hijstouw 411

helle wijs, slim 486

hellig dag 177, 178, 367, 594

hemd toga 628

hemelstijch paternosrer 306 [cliché 2]

hem'kə centime 446

henes [hf] goed, mooi, groot, sterk 550

Henese Poy, den [hf] de Rijn 549

hengel [†] 629

hengelen collecteren; deurklink lichten met ijzerdraad; stelen 72, 79, 411, 486, 599

hengs → hengst kopstoot, vuistslag 629

hengs! uitroep bij geven van kopstoot 486, 489

hengs geven, een een → hengst geven een loer draaien 629

hengst → hengs klap, vuistslag, kopstoot 486, 629

hengst geven, een een → hengs geven een loer draaien 629

hennenkeet, hennenkeete herberg 66, 434

hens^1 geld 447

hens^2 uur 453

heppelen dansen 380

herberg kerk 610

herenlogement → heeren logement correctiehuis 610

herkeet → heirekeete, herrekeete herberg 466

herkem duf sla de duivel dood 157, 165, 232, 357

herrekeete → heirekeete, herkeet herberg 427, 466

herrekiek herberg 602

herrekit → herriekit herberg; gevangenis [?]; huis; herbergier 66, 519, 537

herri → herry herberg 360

herriekit → herrekit herberg 64, 66, 470, 527, 529, 602

herriespies herberg 519

herris hier 441, 456

herry → herri herberg 358

herterik kelder 436

hespe wijn 178, 372, 591

hetje kwartje 198, 421

heupzwaai: op de - nemen bedriegen 610

heussken man 436

heuvel hond 213, 214, 527

héwèl ijdel, ijdelheid 629

heijtje → heitje kwartje 431

heijtjes bejeitser kwartjesvinder 646

hibbeler [t] Jood 567

hiep → iepen, hippe schoen, klomp 486, 634, 647

Hiep [hf] geit 547

hiepenmaker schoenmaker 485

hiepensmid schoenmaker 610

hiep'lər Jood 449

Hiepsips [hf] geitenmelk 547

hiero-daro hierzo-daarzo 610

hieugerik → uegerik zolder, lucht 38, 380

hieurn tabakspijp 59, 380

hiften openschuiven 411, 610

hillig slecht, ellendig 610

himmeren [?] hopen [?] 610

Himpke Duitser 411

Himpken [hf] borrel 547

hin horlogeveer 411

hinkedebot kramerskorf die op de rug gedragen wordt 441

hintemalochem Jood 610

hintemer ontuchtige kerel, homoseksueel 72, 74, 80, 486, 647

hip avontuurtje; snol 72, 80, 486, 634

hippe, hippen → hiep, iepen schoen, schoenen 514, 516, 519, 537

hirk [t] schaapherder, paus 564, 567

hits kamer 177, 178, 368, 591

hitsjen [hf] hier, daar, weg 550

Höbbel [hf] hond 547

hobbelbak met daaien dobbeltafel 486

hobbelen ruziemaken 360, 431

Höbbelschütt [hf] hondenkar 547

Hock [hf] krediet 547

hocken [hf] lenen, borgen 551

hoed politieagent 72, 78, 486, 546

hoeəkə, hoe'əkə verblijven, gevangenzitten 453, 455

hoe'əmə verblijven, gevangenzitten 455

hoe'əstə verblijven 453

hoef, hoeft, hoefte → oeft brood, stuk brood; voedsel 60, 307 [cliché 2], 311, 358, 381, 411, 427, 434, 436, 466, 470, 527, 602

[p. 725]

hoefteflikker → oefteflikker bakker 381

hoeftekiëte provisiekast 381

hoek brigadier van politie te Rotterdam 72, 78, 458

Hoek Jodenhouttuinen, Uilenburg, Rapenburg, Oude Schans 610

Höəkblag [hf] dief 547

hö'əks gevangenis 447

hoend tien 537, 541

hoendje → hoentje dubbelte; [m.g.] kwartje 213, 214-216, 456, 516, 519, 524, 527, 532

hoend schrabber dubbeltje 537

hoentje → hoendje dubbeltje 470, 602

hoepla werptent 610

hoeree schoolmeester 371, 591

hoerekeet herberg 461

Hoerenkolkje Oudezijds Kolk 486

hoerenpié hoerenbuurt 499

hoers [?/†] boer 177, 178, 366, 591

hoesie gendarme 399

hoest → hust brood 177, 178, 360, 366, 594

hoeter [†] 610

hoets, hoetse → huts, hutse, Hutz, oets boer 177, 207, 212, 214, 516, 524, 527, 629

hogerik → hoogerik hemel, zolder 282, 371, 591

Hogeschool, Hoge School → Hoogeschool gevangenis te Leeuwarden 610, 629

höken [hf] stelen 551

hokie-pokie ijskarretje 610

hokkebaas brandstoffenhandelaar 610

hokken zijn; gevangenzitten; ongehuwd samenwonen 411, 441

hokkert stoel 441

holen [hf] verstaan, weten, kennen, ervaren 551

holf krützkes [hf†] 107

hölkske glaasje 470

Hollanders sleutels met kruisen 72, 79, 486, 634

hollege, hollegen ongehuwd samenwonen; rondreizen, rondzwerven 193, 232, 411

hollen portemonnees 352

höltern [t] katoen 568

hommelen lopen, op roof uitgaan 610

hommeles ruzie 486, 514

hompelaar stumper 610, 647

hondje dubbeltje 35, 37, 198, 207, 218, 220, 360, 421, 431, 486, 529, 537, 542, 647

honke tabakspijp 411

hoofdsmeris hoofdcommissaris van politie 72, 78, 202, 232, 486

hoogerik → hogerik zolder, verdieping; hemel, uitspansel 427, 466

Hoogeschool → Hogeschool gevangenis te Leeuwarden 72, 80, 486

hooge zael huis 352, 353

hooggaan, hoog gaan gearresteerd worden 72, 486, 608, 610, 634

hoogopstapelaar, hoogopstapeler schrijver van bedelbrieven, armoedzaaier, chanteur 610, 647

hoogschuifster trotse meid 610, 647

hoogstapelaar schrijver van bedelbrieven, armoedzaaier, chanteur 486, 610, 634

hoogstapelen rondzwerven, rondreizen 411

hoogstepelaar schrijver van bedelbrieven 431

hoopken honderd 425

hoorik hooischelf 381

hoorn penis; tabakspijp 466

hoorn ellen, den vertrekken 427

hoornflikken neuken 466

hoornickeltje, hoorniggel → haornekeltje, harnekeltje hoornikkel, hornickel koe 369, 591

hoorniggel stibbelen koestal 371

hoornikkel, hoornikkeltje → haornekeltje, harnekeltje, hoornickeltje, hornickel koe 284, 470, 534, 591

hoornlezer huis en erf 610

hoos^1 broek 436

hoos^2 lade met geld 81, 360

hoossen kousen 411

hop thee 431

hopki honderd 425

horeke → horentje, horntje tabakspijp 370, 591

horeke met smerri pijp met tabak 372, 592

horeker tabakspijp 411

horenbock koe 307 [cliché 2]

horencren [†], horencrens [†], horencrents [†] 46, 349, 350

horencreu rundvlees 46, 307 [cliché 2], 348

horenkrens [†] 610

horentje → horeke, horntje tabakspijp 411

Hork [hf] [dier] kater 105, 547

Horksfensteren [hf†] 105

hornickel, hornikkel → haornekeltje, harnekeltje, hoornickeltje, koe 357, 369, 524, 527

horntje → horeke, horentje tabakspijp 370, 594

horrelen kijven 436

horril lade 81, 360

horselen knorren, kijven 307 [cliché 2], 392, 411, 436

horssum paard 436

hortbonk paardenvlees 610

hort op, de [bnw.] weg 610

hortsik paardenvlees; paardenslager 486

hosje brood 178, 366, 594

hospel molenaar 60, 441

Hospel^1 [hf] ham 547

Hospel^2 [hf] molen 547

Hospelblag [hf ] molenaar 547

hotel gevangenis 537

hotel bajes [†] 610

hotel Bellevue gevangenis 72, 80, 486, 605, 647

hotel De Houten Lepel → hotel In de Houten Lepel gevangenis 80, 486, 614

hotel In de Houten Lepel → hotel De Houten Lepel gevangenis 72

hotsken man 436

houden: ik hou het ik bedek het 81

houel, houele hond 46, 307 [cliché 2, 3]

hourik, hourikte hoer 610

hout [†], houte [†] 46, 350

[p. 726]

houten benen 610

houten mantel doodkist 610

houten nemen, de ervandoor gaan 610

houterik, houterikske bos, tak 38, 381

houtert bos, tak 610

houts boer 46, 103, 307 [cliché 2], 350, 436

houtse boerin 307 [cliché 2], 436

houts hoef [†] 349

hubengh gat in muur 367, 591

hucht → hugt galg 81, 354, 356, 411

huchten politie 364

hucken [hf] zijn, blijven, worden 551

Huff [hf] smokkelarij 547

Huffblag [hf] smokkelaar 547

Huffblagentroll [hf] smokkelpad 547

Hufftesch [hf†] 105

huften pochen 610

hufter opschepper; homoseksueel 611, 647

hugt: onder het - → hucht onder de galg 81, 361

hugt: verdroogt aan het - → hucht opgehangen 363

hugte, hugten → hucht hangen 81, 360, 368, 591

hugterik zak in vrouwenkleding 360

Hühl [hf] dans, bal 547

Hühlfeuel [hf†] 105

Hühltent [hf] danshuis 547

huidje jas 486, 647

huis verstand 486

huls [t] → uls penning 568

huls fles, kan 60, 368, 441, 447, 591

Humpisch [t] Tiöttensprache 568

huplameko klap 611

huppelen dansen 544

huppelolie jenever, sterkedrank 611, 647

huppelwater jenever 486

hussekes [t] aardappels 567

hust → hoest brood 357

huts → hoets, hutse, Hutz, oets boer, man 357 427

hutsche [t] boer, man 103, 106, 564, 566

hutschennobbes [t] dorpsburgemeester 566

hutse [t] → hoets, huts, Hutz, oets boer, man 103, 106, 564, 566

hutsenknölle [t] boerenzoon 567

Hutz [hf] → hoets, huts, hutse, oets boer 106, 108, 548

Hutzefleck [hf], Hutzeflik [hf] gesprek van boeren 108, 548

Hutzenflitschken [hf], Hutzenflitsjken [hf] boerenmeisje 105, 108, 548

Hutzentent [hf] boerenhuis 108, 548

Hutzenthürken [hf†] 105, 108

Hutzentomp [hf†] 105, 108, 548

Hutzenwöles [hf] → Hutzewöles boerenjongen 548

Hutzeschwelf [hf] Hutzesjwelf [hf] boerenkiel 108, 548

Hutzewöles [hf] → Hutzenwöles boerenjongen 108

Hutzin [hf] boerin 105, 108, 548

huven [hf] smokkelen 551

huwel hond 360

huwel geknaavt door een dolle hond gebeten 360

huyshouder tang 81, 360

hy, hij → hei, heit vijf; kwartje; donderdag; vijftien [?/†] 193, 198, 232, 411, 422, 629

hijbe/hijge en lijge hebben en houden 611, 614

hijsen^1 drinken 611

hijsen^2 voor elkaar krijgen 611

hij sjoonen/sjoones vijf jaar gevangenisstraf, vijftien jaar gevangenisstraf [?/†] 185, 394

iaske → jaske kerk 369

ibbel onpasselijk, verdrietig 611

ibbes iets 91

iemme dolk woensdag 193, 229, 234, 408, 311

iense gindse 532

iep mus 486

iepamme vroedvrouw 436

iepekriet nijdig vrouwtje 611, 647

iepen → hiep, hippe schoenen 647

iesje → iijsje meisje 218, 537

iezel huis 72, 486, 647

immes goed, prettig; echt, waar, waarheid 193, 201, 229, 233, 411, 480, 486, 581, 611, 634, 647

immes: het is - heus! 486

immese lik goede gevangenis 486, 491

immese schooren, immese schore goede spullen 486, 634

immese snij zijden zakdoek 411

ingesneden op dol op 611, 647

innert beul 176, 233, 366, 591

in putten ingraven 360

insaberen inbreken 193, 243, 411

insliegenen inblazen, inprenten 193, 244, 411

insoimen [t] inkopen 569

inspringer opgeschoven raam 72, 80, 486, 634, 647

instayen, instaijen naar binnen kruipen 276, 278, 292, 368, 591

intippelen binnengaan 72, 486

inworf huwelijksgift 624

iomackener soort vagant; inbreker op platteland 174, 368

ionen → jonen bedriegen 158, 307 [cliché 2]

ioussen → joussen slapen 371

ippes fijn, lekker, goed, lief 611, 648

ippesche snij zijden doek 418

ipse dorp, drop [?] 367, 594

irrewi hier 39, 115, 456

irrewi narrewi betarrewi hier niet betalen 39, 456

isch meisje 157, 165, 169, 177, 229, 233, 241, 357

ise man 214, 233, 528

iskedidder nietsnut 611, 647

ithakker op in [?] openbreken 370, 594

iijsje → iesje meisje, vrouw 176, 177, 233, 241, 276, 372, 594

ja vuur 590, 594

[p. 727]

jaakfeeske, jaakveesken kachel; lucifer 277, 282, 283, 286, 290, 294, 524, 534

jadie ja 39, 456

jajem → jajim, jajum jenever; [m.g.] regen 43, 178, 202, 214, 218, 233, 486, 528, 537, 572, 647

jajemen drinken 202, 218, 233, 486, 537

jajemer drinker 202, 233, 487, 647

jajempie borrel 202, 233, 487

jajem zorem jenever 43, 216, 233, 532

jajim → jajem, jajum jenever, brandewijn 193, 210, 233, 393, 394, 411, 518, 519, 599

jajim caskene brandewijn dnnken 192

jajum → jajem, jajim jenever 233

jak arresteren 629

jakkes, jakkres [met name van koe die bij slachten tegenvalt] duur, te duur 36, 86, 91, 572, 581

jalen → jallen lopen, gaan 459

jaligen [hf] [telw.] zeven 107, 551

jallen → jalen lopen, gaan 434, 441, 456, 462, 471

jaltebee ga door 461

jaltebie ik ga weg 465

jan^1 boos 381

jan^2 jaar, jaar gevangenisstraf 519, 537, 634

jandoedel jenever 487

janes [hf] gek, kwaadaardig 550

janesen [hf] fantaseren, gek doen 551

Jan Evert jenever 611

jan-gat verklikker, alarmbel 629

janker harmonica 611, 647

jannefer dief 436

jannig boos 381

jansjoref, jansjorof → janzoref jenever 218, 233, 246, 537

Jantif Pasen 202, 233, 234, 248, 487

jantje, jantjee jaar, jaar gevangenisstraf 48, 61, 360, 381, 487, 647

janus in orde 611

Jan van Woerden's kasteel gevangenis 404

janzoref, janzorof → jansjoref jenever, sterkedrank 36, 91, 178, 212, 215, 230, 233, 247, 524, 530, 572

janzorof is mekorof (an me loorof) jenever is slecht 213, 524

jap moizen, de de gelegenheid hebben 381

jappen bijten 381

jas^1 geseling 398, 401, 404, 411

jas^2 tegenvaller, voor-de-gek-houderij 487, 647

jas^3 dominee 360

jas geven, een voor de gek houden 487

jaske → iaske kerk; klerk [†] 176, 177, 233, 591

jaskemeine gaan weggaan 235

jaskes [t] katoen 568

jas krijgen, een slecht wegkomen; voor de gek gehouden worden 487

jas met staldeuren pandjesjas 487, 647

jaspenaars gevangenen 193, 233, 411

jaspenen in de gevangenis zitten; staan 72, 193, 202, 233, 411, 418, 487

jassen^1 (gejast) geselen 367, 411, 591

jassen^2 hard werken 466

jassen^3 neuken 466

jassen [t] rok 568

jat (mv.: jatte, jat'tə, jatten) hand, vinger; poot; [m.g.] been, voet; [m.g.] schoen 109, 161, 162, 165, 170, 188, 189, 193, 202, 207, 210, 212, 214-218, 223, 229, 233, 402, 403, 411, 431, 448, 456, 487, 516, 519, 524, 528, 530, 532, 534, 537, 572, 581, 602, 624, 634, 647

jat: met de - peezen/peze schooien 487, 634

jatjes schoenen 530

jatmoos fooi, handgeld 202, 220, 233, 486, 542, 647

jatmouzen gauwdieverij 72, 79, 202, 233, 487

jato politieagent 72, 78, 487

jats [hf] rijk 550

jatschoren gestolen goed 611

jatslag diefstal 218, 233, 537

jatte, jat'tə, jatten^1 → jat

jatten^2 stelen, zakkenrollen 69, 72, 79, 162, 165, 202, 216, 223, 233, 487, 514, 532, 647

jatter dief, zakkenroller 72, 79, 202, 210, 212, 233, 487, 519, 524, 647

jedemde, jedemme ogen, bloed [?] 185, 233, 393, 599, 611

jɛdnə [telw.] een 90

jɛdnə-na:str elf 90

jehoede Jood 624

jeile geschreeuw, herrie; moeilijkheden, narigheid 202, 233, 487, 611, 647

jeile maken leven maken 193, 233, 411

jeiler, jeilie, jeiling geschreeuw, herrie; moeilijkheden, narigheid 202, 233, 487, 611, 647

Jek [hf] groschen 547

jekke jas 36, 283, 290, 293, 524

jeled kind, kleuter 611

jemenies uitroep 434

jen grap; [m.g.] leugen 72, 202, 230, 233, 487, 647

jen: voor de - voor de grap 487

jendemde [†] 599, 603

jenkelen smokkelen; [m.g.] handelen 519, 524, 530, 532, 537

jenne, jennen spelen; liegen, bedriegen 72, 202, 233, 487, 647

jenner, jènner speler; quasi-toeschouwer bij gokspel 72, 79, 202, 233, 455, 487

Jennes [hf] soldaat 548

Jennesentent [hf†] 105

Jennessefeuel [hf†] 105

Jennessepretter [hf†] 105

jennetje leugen 202, 233, 487

jensen → jenzen neuken 72, 80, 487

jentje jaar 49, 61, 441

jenzen → jensen neuken 537, 602

jepper jenever 611, 647

jerik aan de palmpjes steelzucht 611

jerit paard 411

jetje: van - geven een pak slaag geven 487

jetmoos fooi, handgeld 202, 233, 485

jetst enig 381

[p. 728]

jetter dief 72, 202, 233, 487

jeuker os 546

jewins negen 90

jezuniekes, jezusniekes zekere uitroep 434

jid, jidde Jood 220, 519, 542, 581

jidders uiers; borsten van een vrouw 221, 537, 542

jim jenever 193, 233, 411

jinkelen smokkelen 528

jinser slimmerik 537

job^1 → jobbe onnozel 431, 487, 647

job^2 schip, stoomschip 487

jobbe → job^1 onnozele hals 611

jobbe groen onnozele hals 611

jobber dagloon 611, 647

joche [t] vest 568

jochel non 436

jochem hond 436

jodbas, jod bas tien stuivers 198, 421

jodenchocola koffie met kaneel 611

jod me soof duizend gulden 198, 421, 611

jod radden tien daalders 198, 421

jod soof tienguldenstuk 421

joecher, joechert hond 271, 290, 461, 466

joed → joet tien; tientje, gouden tientje; [m.g.] vijf 89, 207, 218, 210, 215, 216, 218, 223, 233, 422, 516, 519, 530, 532, 537, 541, 577, 584, 602, 611

joed-bas → joet bas halvegulden 193, 233, 411

joedbeis, joed-beis, joed-beys, joed beys → joet-beis twaalf 89, 193, 233, 411, 422, 577, 584

joeddalet veertien 584

joed-dolk, joed dolk veertien 192, 193, 233, 411, 422

joed dollet veertien 192, 422

joed eget elf 422

joedgimmel → joedkimmel dertien 584

joed-gis achttien 194, 411, 422

joed-hei, joed hei, joed heit, joed-hij, joed hij vijftien 89, 193, 233, 411, 422, 572, 577

joedje → joetje dubbeltje; tientje, gouden tientje 91, 162, 165, 170, 233, 456, 572, 581

joedkimmel, joed-kimmel, joed kimmel → joedgimmel dertien 193, 233, 236, 411, 422

joedolf, joed-olf, joed olf elf 89, 193, 241, 411, 422, 577, 584

joedsoof, joed-soof, joed soof tientje 91, 194, 246, 411, 421, 581

joed-sooyen → joed zoojen zeventien 194, 233, 250, 411

joedtis, joed tis negentien 419, 422

joed-woof, joed woof zestien 193, 233, 249, 411, 422

joed zoojen → joed-sooyen zeventien 422

Jöək [hf] kalf 548

joekel hond 43, 58, 64, 66, 210, 212-215, 270-274, 280, 281, 283, 285-290, 292, 293, 456, 462, 487, 516, 519, 524, 528, 530, 532, 534, 537, 634, 647

joekeltje^1 dubbeltje 35, 217, 286, 290, 534

joekeltje^2 hond, hondje 35, 42

joeker, joekert hond 271, 290, 436, 466

joent dag, bij dag 194, 234, 411, 629

joentje tientje, gouden tientje 202, 233, 487, 629

joesken [t] groschen 568

joet → joed tien, tien gulden 202, 233, 487, 514, 647

joet bas → joed-bas tien stuivers 200, 226, 476, 487

joet-beis → joedbeis twaalf 202, 233, 487

joetdold, joet-dold veertien 202, 233, 487

joeter tien stuivers, halvegulden 202, 233, 487

joetje → joedje tientje, gouden tientje 202, 233, 487, 629, 634

joet meier duizend gulden 487

jofe mooi 218, 234, 537

jofel → jovel goed, mooi, lekker, plezierig 16, 86, 152, 162, 164, 165, 207, 210, 216, 223, 233, 234, 456, 462, 516, 519, 532, 572, 578, 580, 581, 624

jofel bozer goed vlees 517

jofele besteun vagina 455

jofele meles dikke buik, zwanger 457

jofelen/jofele pei [van paard] goede tanden 575, 579

jofele peuling mooie benen 539

jofel gekluft; jofel in de klof goed gekleed 216, 519, 520, 532

jofel ponem [van paard] goed uiterlijk 575, 578, 579

jofel porum knap gezicht 521

jofel susken mooi paard 578

jofer mooi 537

jofer in de klof goed gekleed 538

join, jöin luizen 218, 262, 283, 287, 290, 293, 537

jok kaas 60, 381

Jokef Jozef 202, 234, 487

jokep verf, teer 611

Jokep [hf†] 105

Jökepeek [hf] kalfsvlees 548

joker → jouker duur 153, 155, 162, 164, 165, 210, 234, 456, 466, 519

jokker hond 58, 64, 66, 270, 290, 427

jold zijn in aanmerking komen om bestolen te worden 611

Joltzen [hf] aardappel, aardappels 105, 548

jom dag 178, 194, 234, 411, 629

jom beys maandag 198, 421

jom daleth woensdag 193

jom dolk woensdag 198, 421

jom eget zondag 229

jom hij donderdag 198, 421

jom kimmel dinsdag 198, 421

jomme massemat diefstal bij dag 195, 234, 239, 411, 414

jom menonge zaterdag 198, 239, 421

jom olf zondag 198, 421

jompen in het water gooien, laten verdrinken 611, 648

jom-woof, jom woof vrijdag 198, 234, 411, 421

jom-zoojen zaterdag 250

jonen → ionen bedriegen 158, 167, 234, 434

joner bedrieger 434

jonffrouwen soort vaganten 331

jongens gauwdieven 184, 373

jongen van de pinoze dief 513

[p. 729]

jongen van de vlakte dief 510

Jonkerbeis Jonkerbuurt 477

jontef Joodse feestdag 178, 648

jood vijf 611

joodje hebben, een niet goed wijs zijn 611

joosie: je zult er een - aan hebben ik geef je maar gelijk 202, 234, 487

joosjer hebben gelijk hebben 611

joppe in orde, goed; goed gekleed 194, 234, 411, 648

joppene prettig, heerlijk 514

jopper dief 611

jore buit 611

jore: bij mijn - bij mijn leven 611

joshor rechtvaardig, billijk 629

joucher slecht 160, 165, 234, 411

jouen goed 234

jouker → joker duur 86, 92, 203, 234, 487, 572, 578, 581, 634

joun luizen 283, 287, 290, 293, 524

joussen → ioussen slapen 176, 177, 234, 591

jout heit sjone acht jaar (gevangenisstraf) 401

jovel → jofel goed, mooi, prettig 514, 602, 634

joven, jovene goed, mooi 202, 233, 487, 648

Jozef godin de brave Jozef 203, 234, 483, 487

Judas handlanger van een valsspeler 611

Judische wijzik: krijg alle - zekere verwensing 512

juffrouw Wijdmond: naar - gaan zich verdrinken 611

jumeniekes zekere uitroep 434

jungmansch [t] jong 102, 568

juter halvegulden 611

juto politieagent 611

jutter instrument voor het forceren van deursloten 611

juut: zirt de -! loop naar de duivel! 469

juutje gouden tientje; halvegulden, tien stuivers 203, 233, 234, 487

jijles, jijletjes herrie, ophef, moeilijkheden 202, 233, 487, 624

Jijzele Jezus! 611

kaai tabakspruim 611, 648

kaaien vallen 431, 487, 634

kaairidders sjouwers aan de kaden 487

kaale-koe → kaele koe, kale koe ochtend 358

kaantjes bollen 360, 411

kaantjesbrader iem. die zich over kleinigheden druk maakt 487

kaars ver 431

kaasjager politieagent; groot mes 611

kaas'tə bed; huis 445, 449

kaatjes [bnw.] rooms 524

kaatjes gaaie roomsen 524

kabanes herrie 487

kabas, kabbas korf 158, 307 [cliché 2], 434

kabbes [t] → ka'bəs, kapis pastoor, pastor, priester 101, 564, 567

kabeelen → kabiëlen zeggen, praten 381, 390, 611

ka'bəs → kabbes, kapis geestelijke, kapelaan, pastoor 447, 449, 451

ka'bəsə biechten 445

kabiëlen → kabeelen zeggen, praten 381

kabielesement smoesje 611

kabs alles kwijt; van alles beroofd 487, 634, 648

kache hen 436

kachel dronken 487, 648

kachelien kip 285, 516, 519, 532, 534

kacheliensauger kippenkoopman 520

kachelientje, kachelijntje, kachlien, kachlientje kip 59, 60, 213, 271-273, 276, 280, 281, 283, 285-287, 290, 293, 441, 524, 528, 530, 537

kachnientje kip 283, 524

kacht acht 39, 381

kackerlak → kakkerlak^2 [stofnaam] koper 360

kackerlakse plomp buyzer koperen emmer 360

kackerlak smerrikit koperen tabaksdoos 360

kackerlak smissery koperen tabaksdoos 360

kacklientje → kakelientje kip 68

kadasters aardappels 427

kadaverbak lijkwagen van de gemeente 611

kaddisj gebed 624

kadeel (mv: kadeelen, kadeels) aardappel 466

kadeen aardappels 381, 390

kadeeuw, kadeeuwers aardappel, aardappels 427, 466

kadet kont 611

kadin veilig 72, 203, 234, 487

kaele koe → kaale-koe, kale koe ochtend 392

kaf^1 twintig; elf 89, 194, 203, 210, 229, 234, 411, 422, 487, 577, 584

kaf^2 dorp, stad 66, 203, 234, 487

kaf^3 Jood; heler die weinig betaalt 360, 629

kaf^4 rug 203, 234, 487

kafejtje kwartje 91, 581

kaffer → caffer boer, dorpeling; [m.g.] lompe vlegel; [m.g.] man, vader, burger 64, 66, 151-155, 158, 160, 162, 166, 167, 189, 194, 207, 210, 212, 214-216, 227, 234, 398, 402-404, 411, 427, 434, 441, 456, 461, 462, 466, 471, 516, 520, 524, 528, 530, 532, 572, 578, 579, 581, 602, 624

kaffere [stofnaam] koper 411

kaffere brommer koperen ketel, koperen emmer 407, 411

kaffere mienje kopergeld, koperen munt 411

kaffere ronde koperen pot 411

kafferiaan, kafferianus → kaffriaan dwaze boer 427

kafferientje boer 66, 218, 234, 537

kafferin, kafferine, kafferinne boerin; [m.g.] dwaze vrouw 152, 153, 158, 166, 167, 194, 234, 412, 427, 434, 462, 466

kaffer-melogener koperslager 412

kaffers boers, lomp 189, 194, 234, 403, 412

kaffersjuk boerenkermis 167, 234, 441

kafferskeete boerderij 434

kafferskiek boerderij 602

kaffersmokum dorp 160, 167, 234, 441

[p. 730]

kaffriaan → kafferiaan boer 153, 166, 234, 466

kafjajim twintig frank 582

kaf-joed, kaf joed, kaf joet dertig 194, 234, 412, 422

kaf joet woof zesendertig 422

kafrines onnozele handelaren 93, 572

kaf soof twintig gulden 198, 421

kahillan gemeente 624

Kaits, 't Frankrijk 381

kajem val, het vallen 203, 238, 488

kajem → kajim, kajum Jood 189, 194, 198, 234, 402, 412, 648

kajeme, kajemen vallen 203, 234, 238, 488, 648

kajemin Jodin 194, 234, 412

kajim → kajem, kajum Jood; [m.g.] neus 152, 154, 160, 166, 167, 203, 210, 214, 218, 234, 441, 471, 488, 520, 528, 537

kajimke Joodje 160, 167, 234, 441

kajoelsjen frak 381

kajum → kajem, kajim Jood 167, 203, 207, 212, 234, 462, 516, 524

kajumstaal Jiddisch 187, 234, 398

kakebeenhuishouden mager persoon 488

kakelaar advocaat 412, 431

kakelientje → kacklientje kip 35, 290, 648

kakeling kip 273, 290, 456

kakelinnen kippen 271, 290, 293, 471

kakie gulden 611

kakkerlak^1 kip 35, 271, 276, 290, 368, 594

kakkerlak^2 → kackerlak [stofnaam] koper 275, 276, 250, 253

kakkerlak^3 kleine diefstal 431

kakkie kleine diefstal 431

kakkies voeten 488

kaksougerte lorrige koopster 624

kalbas korf 434

kaleboes gevangenis 611, 648

kale glibberd kaal hoofd 516

kale koe → kaale-koe, kaele koe ochtend 392

kale tiejijs kaal hoofd 522

kalf^1 → calf christen, niet-Jood 227, 234, 412

kalf^2 → galf, gallef groot mes 203, 234, 488

kalf^3 twintig 210, 234, 520

kalfie kinkel 488

kalfsch zilveren 488

kalfsche medaille de zilveren medaille 488

kalie water, rivier, haven 488

kaljes maken de handel bederven 93, 572

kalkhoofd hoofdzeer 611

kalle^1 meisje, vrouw, dwaze vrouw, bruid, bijzit, hoer 43, 153-155, 185, 189, 194, 203, 216, 234, 394, 401, 403, 404, 412, 466, 488, 532, 599, 624, 634

kalle^2 penis 153, 166, 234, 466

kallebak politieagent 72, 488

kallechewre vereniging die arme bruiden een bruidskleed schenkt 624

kallen praten 412, 599

kalles^1 niets 488

kalles^2 zilver 488

kallesansie proces-verbaal, bekeuring 611

kalletje meisje, getrouwde vrouw, hoer 72, 80, 203, 207, 210, 234, 488, 516, 520, 634, 648

kalloone [bnw.] gek 212, 283, 290, 293, 524

kalmieren soort vaganten 333

kamertjesklant iem. die zich schuilhoudt op een kamertje 611

kamesierer, kamesieren → kammesieren soort vaganten, geleerde bedelaar 46, 307 [cliché 2]

kamfer brandewijn 431

kamine kaas 401, 403, 412

kammesieren → kamesierer soort vaganten 318

kams dronken 611

kan hals 35, 611

kandieren soort vaganten 332

kanebrajer iem. die zich over kleinigheden druk maakt 488

kaneflens karnemelk 532

kanes^1 kop, hoofd 488, 648

kanes^2 → kanis korf 441

ka'nəs hond 448

kanesire [†] 46

kanis → kanes^2 korf 434

kanis: talveren met 'n - bedelen met een korf 436

kankeren plagen, pesten 488

kantelaar straatzanger, bedelaar 648

kanteraar straatzanger, bedelaar 488

kanteren → canteren op straat zingen of muziek maken 66, 427, 434, 441, 459, 462, 466, 488, 530

kanterik zanger 427, 434

kantertjes liedjesventers 530

kantig goed, wel, plezierig; spoedig, dadelijk 381, 427

kantigheid geluk 381

kantigste oudste 381

kantine → cantine kroeg in de gevangenis 412, 599

kap-ém maak dat je wegkomt 611

kapis → kabbes, ka'bəs priester 101, 544

kapittel brief, opstel 431

kap nou hou op, maak dat je wegkomt 611

kapoeres kapot 203, 234, 488

kapoet kapot 203, 488

kapore → capore bedorven, dood 86, 93, 572, 582

kapot^1 stuk, dood 203, 360

kapot^2jas 361

kapot branden doodschieten 360

kappen^1 praten, beraadslagen 81, 170, 178, 355, 356, 360, 392, 412

kappen^2 toebrengen met spoed 381

kapsie (mv.: kapsies) aanmerking, aanmerkingen 488

kapsie maken tegenstribbelen 512

kapsies → kapsie

kapsmaken losmaken 611

kapsones, kapsoones trots, airs, drukte 203, 234, 488, 514, 648

kapsoonesmaker opschepper 488

[p. 731]

kar fiets 488

karaaf [†] 612

karbel roebel 86, 90, 91, 572

karbensjes roebeltjes 572

kare duur 48, 381

kä'rət bezem 445

karmoeie kermis 427

karoutje rodekool in het zuur 624

karpertje hoer 612, 648

karrejuks karnemelk 36, 37, 271, 283, 290, 294, 524

karretje fiets 488

kar'rig gierig 447

karriot karnemelk 271, 283, 290, 294, 471

karspringer → koarenspringer paard dat schichtig is bij in- en uitspannen 86, 89, 90, 572, 582

kartouts kantoor 412

kas^1 hout 520

kas^2 huis 101, 544

kasaaf → cassaaf, kassaaf brief 612

kasavie feberen een brief schrijven 634

kaser → kazer spek, vlees 162, 163, 167, 235, 456

kasie politieagent 612

kasjebeine [bijw.] weg, verdwenen 230, 235

kasjebeine: maak je nou - ga weg! 235

kasjebeine tippelen meegaan 207, 235, 516, 629

kasjemeine [bijw.] weg; klap 216, 218, 235, 532, 537

kasjemeine: voor - tippelen weglopen 537

kasjemeine gaan/tippelen weggaan 210, 235, 520

kaskedoole onthutsende gebeurtenis, drukte, herrie 488, 648

kaskenade herrie 488

kaskene drinken 599

kaskienen kleine sleutels voor kasten en kistjes 72, 79, 488, 634

kasperbink hoerenloper 462

kasperen → casperen neuken 153, 155, 162, 163, 166, 167, 216, 235, 456, 462, 466, 532

kaspergecze, kaspergieze hoer, tippelaarster 153, 166, 235, 427, 462, 466

kasperment, kasprement geslachtsgemeenschap 153, 166, 235, 466

kassaaf → cassaaf, kasaaf brief 230, 235, 603

kassajim geweer 212, 524

kassavie brief, bankbiljet, vel papier 201, 203, 235, 488, 512, 617

kasse huis 311

kasse [t] huis 101, 564, 567

kassemenncke dubbeltje 213, 214, 528

kassenfailer [t] timmerman 104, 563, 567

kasser varken 176, 177, 230, 235, 372, 594

kasseren breken, vermorzelen 381

kassimsunkass [t] verstandig, vroom 568

kast bochel; draaiorgel 488

kat^1 blamage, tegenvaller; proces-verbaal 629

kat^2 geldriem 398

kat^3 hoer 82, 360

katelerke → catelerke kasteel 178

katezel winkellade 72, 80, 488

katje geven, een beschuldigen 612

kat krijgen/laden/lajen, een de schuld krijgen, geverbaliseerd worden 629

kat nemen, de de schuld op zich nemen 629

katoen kalm 488, 648

katoenstamper onbeholpen mens; lomperd 612

katsen kijken, praten 488, 634

katser veelprater 488

katsie slager 210, 235, 520

katsjef slager die onrein vlees verkoopt 203, 235, 488

katsjemme slaapplaats 280, 290, 294, 488

katsof slager (die onrein vlees verkoopt) 86, 93, 573, 582

kattebak → kattenbak winkella 72, 78, 80, 488

kattebak halen, de; kattebakken haalen de geldlade stelen, uit een winkel stelen 181, 184, 373

kattebak mazen, de gestolen hebben 532

katteborrel glas melk 488

kattekop lantaarn, (koperen) scheepslantaarn 488, 648

kattemepper → kattenmepper kattendief 612

katten gekocht goed terugbrengen 612

kattenbak → kattebak winkella 412

kattenbak ligten uit een winkel stelen 412

kattenmepper → kattemepper kattendief 495

katterik winkella 72, 488

Kau [hf] gevangenis 548

kauelen [hf] weven 551

Kauelsblag [hf] wever 548

Kauelstent [hf] weefschool, fabriek 548

kaufert → kauvert hoed 612, 648

kaug → khoug, koug kracht 514

kauliesj soort gebak 624

kauser gered; goed, in orde 194, 228, 412, 573

kauser afbrengen goed van iets afkomen 194, 412

kaut → cout, kout, kouth mes 49, 60, 441

kauvert → kaufert hoed 431

kauwen roken 612

kavailsjen paarden 48, 381

kavaliee alle zessen bij het dobbelspel 466

kavans vagina 436, 466, 471

kayle bokke; kayle bokke toute moule; kayle bokke toute moule, bekke fettoe deel of helft van de buit 360, 606, 608, 621

kazer, kä'zər vlees 60, 109, 160, 161, 167, 203, 235, 441, 454, 488

kazerik vlees 58, 154, 167, 228, 230, 235, 471, 437

kazjoelje overkleed 381

kebes hoofd, kop 441

kedeevid, kedeevie slag, stoot 488

kedeyl in orde, goed 589

kedin veilig, prettig, in orde 72, 488, 514, 634, 648

keepen gespen 412

keertig veertig 39, 381

kees, keesie tabakspruim 488, 648

keet^1 herrie, janboel, menigte 488

[p. 732]

keet^2, keete herberg, huis, woning, verblijfplaats, schuur, bakhuisje 60, 181, 381, 434, 460, 461, 466, 489

keetegetraffak thuiswerk 381

keeten opmaken inbreken 181, 373

keffer hond 412

kegen negen 381

keggie mik, broodje 489, 648

keien: op de - laten staan in de steek laten 489

kei'jət [znw.] weg 454

keikerik [?], keikerrik [?] raam 602

keil borrel, jenever; dronken 210, 214-216, 218, 235, 456, 514, 520, 530, 532, 537

keile fles 431

keiledie, keiledje fles 188, 228, 235, 399, 431

keilef hond; [m.g.] slecht paard, [m.g.] slechte koe, [m.g.] beroerde kerel 34, 42, 43, 51, 86, 177, 212-215, 221, 227, 235, 528, 530, 542, 573, 582

keilefe/keilefen: zich - slecht uitvallen, tegenvallen bij de slacht; [van mens of paard] in gezondheid achteruitgaan 55, 86, 573, 582

keilekit herberg 216, 235, 532

keilem hond 530

keilen drinken, gooien 210, 235, 489, 520

keiletje → keiltje, kijletje borrel 203, 235, 489

keilewinkel herberg 216, 235, 532

keil of hond 210, 235, 520

keiltje → keiletje, kijletje borrel 218, 235, 537

keischopper → kieschopper zakkenroller 612

keitig dertig 381

keitijf niets waard 612

keiwer grap 612

keiwer: in de - trappen voor de mal houden 612

kekelbek babbelaarster, ruziezoekster 612

kelei umnes gereedschappen 629

kelf elf 39, 381

kelfsken borrel 235, 528

kellef hond 215, 524

kelloones kletspraat 573

kemelen [ww.] kaarten 537

kem' mət kam 449

kemsel hemd 441, 456, 524, 528

ken, kèn ja; bevestiging 109, 152, 160, 161, 167, 214, 218, 235, 441, 449, 456, 528, 537

kenaat [van paard] kortademig 89, 571

kennef, kennep klap, stoot 489

kenijve brood 203, 235, 489, 635

kepoeris dood 212, 228, 235, 524

kepoeris: ik knoks je - ik sla je dood 212

kepoochen aardappels 524

keppe stil 412

keppe noppe stilzwijgen 360

keravie papiergeld 612

keren (gekeerd) (geld) wisselen 612, 644

kering eigen geld 612

keris wijn 612

kermoelsje kermis 381

kersbenge kastanjes 624

kersepit hoofd 489

kertig dertig 39, 381

keruak dorpeling; lastpost 612

kes zes 152, 381

kesavie → kezavie brief 603

kescheres → kesjeres gezicht, voorkomen 537

kesef zilver, zilvergeld 178, 203, 235, 489, 648

kesie tabakspruim; dunne broche 612

kesieberik, kesieberink penis 58, 62, 217, 471, 534

kesjeres, kesjeris → kescheres (lelijk) gezicht, (ongunstig) voorkomen 218, 235, 612

keskedie billen, kont 612

keskeri [t] huis 567

kesof zilver 194, 235, 412

kesselflikker ketellapper 437

kessiw het staat geschreven 629

kestien zestien 39, 382

ket paard, hit 612

Ketelsblag [hf†] 105

ketippie dubbeltje 489, 648

ketten schiken/schiven overdag op diefstal uitgaan 412

ketter niet-roomse 471

ketze schieben ('s morgens) insluipen in huizen of winkels 368, 591

keuvelen babbelen 427

keven zeven 152

keveren slapen, dutten 612, 648

keware bergen/maken begraven 612

kewes schaap 86, 91, 573

kewoere bergen begraven 194, 231, 235, 412, 599, 612

kewijne kaas 203, 235, 489, 649

Kèxətel [hf] horloge, klok 548

kezavie → kesavie brief 489

kezen neuken 612

kheer huis 276, 290, 293, 368, 594

khein slim; goed 203, 235, 489

khoug → kaug, koug kracht 203, 228, 235, 489, 613

kibbige poen goed geld 170, 354, 356

kiebes, kie'bəs, kie'bus kop, hoofd; [m.g.] rug 441, 449, 456, 489, 635, 649

kiechten slachten, doden 382

kiedewiet [bnw.] gek 612

kiejenen^1 kopen 203, 235, 489

kiejenen^2 openmaken 489

kiejere deurslot 412

kiejes deurslot 412

kiekeboe huis van bewaring 612

kieken (gekiekt) leeghalen 612, 644

kiel boter 276, 290, 293, 366, 594

kielef, kie'ləf → kilef killeff hond 109, 161, 167, 235, 448

kiem → kim Jood 176, 194, 198, 234, 371, 412, 594

kien^1 → kiene, kin ja 152, 166, 194, 235, 412, 462

kien^2 loper, sleutel, valse sleutel; cipier 15, 54, 73, 79, 404, 412, 489, 514, 635, 649

kien^3 tien 39, 382

kien: hij drukt - hij zit vast 489

kiendop klein persoontje 489

[p. 733]

kiene → kien^1, kin ja 153, 166, 235, 466

kienen^1 openmaken 489, 635

kienen^2 kopen 203, 210, 212, 218, 235, 489, 520, 537, 649

kienen: alle - erop gooien alle sleutels gebruiken 72

kienjele kopen 582

kienjen, kienjenen → kinjen kopen 194, 235, 412

kienvijler iem. die sleutels maakt of bijwerkt 612

kiepelen poepen 612

kiepelton plee 612

kierel [?] → kiral kaas 368

kieren: in de- in de gaten 489

kies tand 427

kieschopper - keischopper zakkenroller 81, 362, 431, 612

kiet, kiete → kit huis 460, 516

kiëtekoei huisgezin 382

kietje, kiet'ja → kitje gevangenis, cachot 446, 456, 516

kietste jongste 382

kieuwerik vriend 38

kieuwige flens zoetemelk 524, 589

kievel [?] kaas 276, 290, 293

kie'vərt niet-gezette koffie 450

kievig (kievigst) goed, best 427

kiewerik vriend 382, 466

kiewig (kiewiger, kiewigst) mooi, aardig, blij, graag 376, 382, 427, 589

kiewigen lichterik goedendag 382

kiewigen pas goedkoop 386

kiewiger, kiewigst → kiewig

kiezel [?] kaas 368, 594

kif, kift boosheid; vergif 482, 514, 624, 649

kik [bnw.] dood 60, 382

kikkebulst sterfbed 382

kikken doden 382

kiksmorig; geen kiks morrig onbevreesd 512, 612, 649

kilef, kileff → kielef, killeff hond 60, 157, 160, 167, 176, 194, 235, 272, 357, 412, 441

kilef voor't trafakken trekhond 441

kilfer, kilff hond 176, 177, 235, 368, 412, 437, 591

kille gemeente 624

killeff → kielef, kilef hond 368

Kille Kobus de dood 612

kilt herrie, drukte 612

kim goed, lekker, slim 203, 235, 489, 635, 649

kim → kiem Jood 176, 177, 194, 198, 234, 371, 594

kimmel drie, drie keer; dinsdag; [znw.] week [†]; koe die met maar drie spenen melk geeft 86, 89, 162, 167, 194, 203, 216-218, 236, 412, 422, 456, 489, 521, 532, 534, 537, 541, 573, 577, 582, 635, 642, 649

kimmelaar drie gulden 194, 236, 412, 489, 649

kimmelbas, kimmel bas drie stuivers, vijftien cent 200, 210, 216, 226, 236, 476, 517, 520, 532, 649

kimmele: met ze - met zijn drieën 489

kimmelen drie 431

kimmel en dollet drie plus vier is zeven 489

kimmel hoend dertig 541

kimmel joed dertig 521

kimmel joet woof zesendertig 422

kimmel kaf kimmel drieënzestig 422

kimmel knaak drie rijksdaalders 537

kimmel meier driehonderd gulden 203, 236, 489, 653

kimmeltje stuiver [?] 217, 236, 534

kimmeren kopen 603, 610, 649

kimpet bevalling 624

kimpet: in- in de kraam 489

kin, kine → kien^1, kiene ja, juist; still 152, 166, 194, 203, 235, 412, 427, 431, 434, 489, 649

kinematograaf sleutel 73, 79, 489

kinf → kinnef luizen 203, 236, 489

kinjen (deelwoord: ekinjet) → kienjen kopen 86, 212, 221, 235, 524, 542, 573, 578-580

kink klap, stoot 489

Kinkerbeis Kinkerbuurt 477

kinnef → kinf luizen; [m.g.] ongedierte 162, 167, 207, 210, 215, 218, 236, 244, 456, 514, 516, 520, 528, 537

kinnefkam haarkam 236, 519

kinnem (mv: kinneme, kinnemen) luis, luizen 43, 93, 210, 214, 236, 520, 528

kinnem schore lompen 212, 244, 525

kinnemtiejijs haarkam 212, 236; 524

kinnesinne afgunst 624

kinnesinne-ponum afgunstig mens 624, 625

kintig twintig 382

kip politieagent; [m.g.] hond 73, 78, 489, 649

kipoh aandeel in de opbrengst, deel van de buit 629

kippe: askene/askenen in - samen handelen 580-582

kippegapper persoon met wie men op de veemarkt een combine smeedt 36, 86, 89, 93, 285, 572, 573, 580, 582

kippen aandeel in de opbrengst, deel van de buit 73, 203, 236, 489, 635

kippenhok school 489

kippening schaar 81, 360

kiral → kierel kaas 290, 293

kis uier 86, 91, 573

kisler soort vagant; (meester) beurzensnijder 174, 276, 290, 369

kisse geen bet. opgegeven 293

kissebis borrel 612

kist zak in kleding 398

kit → kiet huis, café, winkel, schuur, politie-bureau, gevangenis 60, 177, 360, 368, 412, 441, 456, 471, 489, 516, 524, 537, 591, 594, 635, 649

kit: behouden in de - bewaren 358

kit: in de - gekluit in de gevangenis 81, 360

kit: in de - zitten gevangenzitten 360

kit van den eene - in den ander verplaatsen 363

kit is gekluit het huis is gesloten 360

kitje → kietje gevangenis, logement, roofkroeg 177, 649

[p. 734]

kitje: in 't - gebragt gevangenzitten 367

kitje: in 't - komen in de gevangenis terechtkomen 367, 412, 594, 595

kitmatig huis waarvan de deur aan staat 81, 360

kitselen → kitzelen smokkelen 612

kitseler iem. die clandestien slacht 582

kitte stuwers nachtelijke dief 81, 360

kitzelen → kitselen smokkelen 528

kitze schibber → kitze schieber insluiper 368, 594

kitze schieben insluipen 412

kitze schieber → kitze schibber insluiper 412

kiwig besjoeren vee hoeden 377

kiwigen lichterik zondag 383

kiwig flikken [ww.] kussen 379

klaar zetten luisteren 412

klabak politieagent 73, 78, 489

klabbes hoer 73, 80, 489

kladder zeep 441, 537

Kladder [hf†] 105

kladderen schrijven 520, 528

kladderik papier, papieren 62, 520

klaffier → klavier handen 218

klaffot jas 437

klajims poten; beendergestel van koe 86, 188, 573, 582

klak politieagent 612

klakkebos revolver 612

klakpille van 't link de geest van het kwaad 382

klammer hand 612

klamones, klamonis gereedschap, inbrekersgereedschap 189, 194, 228, 236, 404, 412, 649

klampen armen 382

klanker → klankert fles 471, 489, 532

klanker rooie baai fles rode wijn 649

klankers sleutels, lopers 81, 360

klankert → klanker fles 412

klankert met vonk fles jenever 360

kläo'ərə jenever 449

kläof [kaartspel] ruiten 452

klapkut zwarthandelaarster die andere zwarthandelaren aanbrengt 629

klappel [?] horloge 591

klapper kamer, winkel, kroeg, clandestien bordeeltje; kast, deur 73, 81, 360, 489, 514, 635, 649, 661

klapperkop hart 358, 363

klapper matig, de de deur dicht 431

klaren [t] venster 564, 567

klarros [t] bier 567

klassajim geweer 228, 236

klasseya, klasseija → classey pistool, pistolen 176, 231, 236, 370

klasseya glasse pistool 236

klassineren redeneren, zeuren, tegenspreken 612

klatsjen knoeien 624

Klau [hf†] 105

klau'ət ei 447

klau'wə stelen 453

klau'wət steen 453

klavan, klavans, klavanse vagina; [m.g.] penis 456, 466, 602

klavier (mv.: klavieren) → klaffier hand 512, 649

klavots vagina 457

klawieterik vogel 612

kledder niets, mis; uitroep wanneer iem. iets laat vallen 612

klee^1 klaver 441

klee^2 sleutel 236

kleefs zilveren 612

Kleənen [hf] klaverzaad 548

kleerenprik → klerenpik kleermaker 489

kleersluyters klerenkist, kast 360

kleesen, kleezen voeten; [m.g.] benen 203, 236, 243, 489, 649

kleifockert, kleifokker dief op platteland; bedelaar 81, 360, 412

kleifsche biks → kleise biks zilveren tabaksdoos 398

kleilen verliezen 382

Kleine Bajes jeugdgevangenis te Rotterdam 402

kleine knoop gulden 489, 613

kleine massemat opknappen; kleine massematten knappen hier en daar wat stelen 414

klein minje zilvergeld 401

Klein-mokem Baayes gevangenis te Haarlem 412

Klein Mokum Rotterdam, Winschoten 204, 240, 496, 500, 537, 539

kleiren wijn 38, 382

kleis^1 melk 437, 612

kleis^2 zilver 403, 404, 412

kleise biks → kleifsche biks zilveren (tabaks)doos 412

kleise drukkers zilveren signetten 412

kleise mazematten gouden sieraden 401

kleise mienje zilvergeld 412

kleise oksenaar zilveren horloge 412

kleise slang zilveren ketting 412

kleise tandel zilveren sleutel 412

kleise tik zilveren horloge 412

kleise veemsteker zilveren ring 412

kleis melogener zilversmid 412

kleis speentje zilveren knipje 412

kleiten verliezen 382

kleitse glinster zilveren bril 412

Klemm [hf] gevangenis 548

klemonis inbrekersgereedschap 194, 228, 412

klems gevangenis 276, 307 [cliché 2], 412

klender klaverzaad 546

klep pot 459

klepelstok stok om winkelbel vast te houden 73, 79, 489

kleppel [?] horloge 591

kleppie pet 612

klerenpik → kleerenprik kleermaker 612, 629

kletschen [t] voorstellen 569

klet'sjəs [kledingstuk] kiel 449

[p. 735]

klets-klets: van de - homoseksueel 612

kletsmetiek hoofdzeer 612

kletspatet hoofdzeer 489

Kletter [hf] kleermaker 548

Klettschblag [hf†], Klettsjblag [hf†] 105, 548

kleum, kleun^1 slaag, klap; [m.g.] slaan 382, 431, 459, 466, 489, 514, 520, 530, 635, 649

kleun^2 stuiver, tien centimes 466

kleunbedissen, kleun bedissen, kleunbedisten slaan, slaag krijgen 427, 437, 529

kleunderik [znw.] arm; hamer, stok 58, 427, 434, 471, 537

kleundokken slaan, vechten 425, 427

kleunen slaan, steken; dichtdoen; stok 212, 434, 441, 457, 471, 520, 524, 528

kleunen makajemen stokslaag geven 524

kleunink slaag 462

kleun stieken, een; kleun stikken een slag geven 459, 530

kleur houden blijven ontkennen 73, 489, 635

kleurlooze/kleurloze angst jenever 514, 604

kleuter leugen 612

klicsteen veldwachter, verrader; bok [†]; rok [†] 46, 307 [cliché 2]

klieme gesjeft → klijme gesjeft correctioneel gedetineerd 612

kliemsklitz [t] → klimsklitz goudsmid 563

klienje galg, schavot 185, 194, 236, 394, 395, 412

klienje: naar de - doen gaan tot de strop veroordelen 412

klienjenen [aan galg] ophangen 194, 236, 412

kliet'sjkə halve mark 450

klimbosch [gerechtsdienaar die bedelaars en landlopers vervolgt] bedelvoogd 36, 276, 290, 294, 591

klimmende ridders dieven die geluk hebben 432, 612

klimmerd klauterpartij 73, 79, 489

klims [t] goudstuk 568

klimsklitz [t] → kliemsklitz goudsmid 104, 566

klinckeneeren soort vaganten 314

Kling [hf] sabel, degen 105, 548

klinghe lier; kier [†] 46, 307 [cliché 2]

klinkertje glaasje 489, 649

klinkoros een glas bier 546

klinkse [t] kamer 564, 567

klink'sjkə gries glas jenever 447

klinkske borrel, kwartje 441

klip fles 60, 382, 434

klipken vuurpot, lollepot 460

klippe pintglas 466

Klischken [hf†] 105

klissebissen harrewarren, zeuren 612, 649

klissijne pistolen 596

klisterfinken [t] erwten 568

klisters [t] erwten 568

klit fiets 514

klits slecht 382, 434

klits [t] driepenningstuk 568

klitserik tegenspoed 38, 382

klitsig slecht 376

klittenjager fietsendief 514

klöaf venster 453

klodde [t] land, grond 106, 563, 568

kloddenruscher [t] landmeter 104, 106, 108, 563, 567

kloddentroppe [t] koning 103, 563, 566

kloef dikte 221, 542

kloef: er zit- aan die mokkel die meid is dik 542

kloek legem pond brood 203, 237, 489

kloek met kuikens stel gewichten 73, 489

klof, kloffie, kloft^1 jas, kleren 194, 203, 207, 210, 215, 216, 218, 230, 236, 249, 412, 489, 516, 520, 530, 532, 537, 635, 649

kloft^2 nare kerel 221, 542

kloften goederen, kleren 194, 236, 412, 431, 489

klofting kleren, beddengoed 203, 236, 489

klok uur 489

klok: onder de - tippelen onder behandeling zijn voor een geslachtsziekte 73, 80, 490

klokkie horloge 490

klok met kuikens stel gewichten 490

klomondes, klomones breekijzer, gereedschap 556, 612

klomp grote neus 490, 649

klompenmarkt: op de - ouder dan dertig 612, 649

klonkaards [znw.] bellen 382

klonkerik drinkglas 376

klonkoird drinkglas 60, 382

klonterik drinkglas 427

kloon slag 467

kloon stikken, de ervandoor gaan 434

klopdaai man met hoofdzeer 490

klopper^1 ei 467

klopper^2 horloge 368

klopperik^1 ei 427

klopperik^2 uurwerk 427

Kloppert [hf†] 105

kloteren vastbinden 434

klotte kleren 514

klove beroerde kerel 221, 222, 542

klübben [t] hoofd 567

Kluəster [hf] horloge 548

Kluəstereknucker [hf] horlogemaker 548

Kluəsterfritzel [hf] horlogesleutel 548

kluf, kluft kleren; uiterlijk, voorkomen van iem. 154, 160, 162, 167, 214, 236, 441, 457, 471, 520, 528

kluften zich kleden 55

kluif stuk koek 490

kluisgate, kluisgaten ogen 490, 649

kluit gezet; grote hoeveelheid 412, 490

kluitje borrel 612, 649

kluiveduiker schooier, kruimeldief 612

kluiver^1 deurwaarder 629

kluiver^2 hand 612

klunde hoer 357

[p. 736]

kluners [t] ogen 567

kluns klein 538

kluns [t] hond 567

klunske klein kind 538

klunste kooter de kleinste jongen 538

Klüth [hf] → kluut land, landerijen, akker 106, 548

kluun slaag 538

kluut → Klüth land 441, 528

klüwwen [t] hoofd 567

kluijsert/kluystert van de stighel dominee 370, 591

kluijt deurslot 371, 591

klijf zilver 73, 467, 490

klijfs, klijfsch zilveren 73, 412, 490

klijfsche speentjes zilveren knipjes 490

klijme/klyme/klijm gesjeft → klieme gesjeft correctioneel gedetineerd 194, 197, 236, 412, 418

knaak rijksdaalder 354, 356, 412, 431, 441, 457, 462, 471, 490, 514, 516, 520, 528, 530, 532, 534, 538, 603, 649

knaak van vijf ballen vijffrankstuk 437

knaar boterham 524, 534

knaauw messteek 358

knäbbig [hf] zeer mooi, bekoorlijk; rijk 550

knäbbige Benk [hf] fijne heer 546

knäbige Schütt [hf] luxewagen 548

knackert [t] suiker 106, 564, 567

Knackmokum Brunswijk 612

knageling, knagelink, knaghelinck rat; nat [†] 46, 307 [cliché 2], 412, 490, 649

knak vijf, vijf frank; frank 424, 427, 467

knaker^1 portemonnee 73, 490, 635, 649

knaker^2 boterham 532

knakert^1 geweer, vuurwapen 55, 60, 441

knakert^2 → knakkert hout 283, 290, 524

knakkerik hout 534

knakkert → knakert^2 hout, twijg 36, 290, 293, 524

knaks, knaksch boos 427, 462

knal horloge 449

knal'lə bedriegen 445

Knapkling [hf] → Knappskling broodmes 105

Knapp [hf] brood 548

knappen stelen 612

knapper^1 → knappert revolver, pistool 490, 538

knapper^2 tand 467

knappers hand met vingers 441

knappert → knapper^1 kruit, revolver, pistool 55, 441, 476, 490

Knappert [hf†] 105

knappertjes beschuiten 524

Knappknucker [hf] bakker 548

Knappköter [hf†] 105

Knappskling [hf] → Knapkling broodmes 548

Knappspetzeklüth [hf†] 305

Knappspetzen [hf] rogge 548

knapspitsen rogge 441

knar hoofd 490, 649

knars vonnis 194, 236, 413, 612

knas boete 612

knaspel [t] baard 565, 567

knaspelhutsche [t] barbier 104, 566

knaspels stokken 276, 290, 294, 371, 591

knaspers knopen 360

knätterklitz [t] slotenmaker 104, 563, 566

knees, kneesde → knijzen

kneibel potige kerel 490, 649

kneisen zien, kennen 520, 649

knep'pərt pistool 451

knerp knecht 369, 591

kneu → kneutje vrouw, hoer 613

kneulle → knöl, knul kerel 368, 591

kneupel neus 434

kneutje → kneu vrouwtje, hoertje 613

kneuvelen binden 382

knewis hoofd 437

kniet krijt 450

knie'tə schrijven 452

knie'tət brief 446

knik nek, hals 534, 613

knikker op het dak brigadier van politie te Amsterdam 73, 78, 490

knikkers biljartballen 73, 490

knille jongen 368, 594

kniök [t] → knok [t]

knippen^1 (geknipt) arresteren 71, 481, 490, 650

knippen^2 hoeren, bordelen [?] 544

knipper schaar 532

knipperdolletje beschuitje 613

knipperik schaar 427

knobbel brigadier van politie te Amsterdam 73

knobbelsmeris politieagent; brigadier van politie te Amsterdam 78, 490, 650

knodder varken 538, 613

knoeg: voor - als toespijs 626

knoeien kennen, kunnen; weten, begrijpen; ondervinden 382, 467

knoeke [t] → knok [t]

Knöəkert [hf] koffie 106

knoers eind 613

knoersie houten stok 613

knoerst: ergens een - om lachen hard om iets lachen 613

knoesen kletsen, verklikken 178, 360

knoesper knoop 613

knoesten vertellen, verklikken 413

knoestkrukken knoppen van wandelstokken [?] 364

knoestmaaier grasmaaier 613

knoet maajer maaier 360, 613

knoeyen werken 544

knoezen vechten 81, 613

knoften kleren, beddengoed 203, 236, 490

knok klap, slaag 490

Knok [hf†] 106

knok (mv.: knoeke, kniök) [t] taler 106, 568

Knök [hf†] 105

knök [t] taler 564

[p. 737]

knokbaas iem. die de buit in bewaring neemt, heler 613, 650

knökelen [hf] werken 551

knökelig [hf] vlijtig, haastig 550

Knökelsblag [hf] knecht, arbeider 548

knokke, knokken slaan, vechten, stukslaan; [m.g.] wisselen 413, 490, 650

knok'sə, knoksen slaan, steken 442, 452, 471, 520, 524

knol horloge 368, 467, 591

knöl, knôll, knölle → kneulle, knul jongen, knecht 66, 357, 442, 449, 471, 546

knölle [t] knecht 101, 567

knöllen jongen, man 61

Knöllen [hf] [beleefde aanspreekvorm] meneer 548

knoloog schele 490, 650

knolsmeris bereden politieagent 73, 78, 490

knooi vonnis 413

knooien kennen, verstaan 355, 356, 588

knooit valsch leugenaar 360

knoojen verraden, bekennen 81, 360

knoojen malkaar op ziel onderling twisten 360

knoop dubbeltje 650

knoopsgat steekwond 358

knoopje dubbeltje 490

Knop [hf†] 105

knöp slaag 452

knö'pə slaan 452

knopknolsmeris bereden brigadier te Amsterdam 73, 78, 490

knoppen draeijen [?] mantels stelen [?] 352

knopperd knecht 546

knoppers arbeiders, huurlingen 544

knoppes nee, niks 467

knopsmeris brigadier van politie (te Amsterdam) 73, 78, 490, 613, 650

knossen [t] kennen 564, 569

knousen kennen 442, 588

knoyen niet bekennen 413

knuck den Teps [hf] neem de hoed af 551

knuck de Sjmerf [hf] hou je mond 551

knucken [hf] doen, maken 551

knucköm ut de Tent [hf] gooi hem eruit 551

Knükert [hf] koffie 548

Knükert plaren [hf] koffie drinken 548

Knükertskrögel [hf] koffiekan 548

Knükertstent [hf] café 548

knul (mv.: knulle, knullen, knúllen, knullens) → kneulle, knöl jongen, man, vader, mens, zoon, kameraad 61, 66, 101, 212, 369, 382, 413, 427, 434, 457, 476, 490, 524, 530, 534, 544, 594

knulje jongetje 467

knulle, knullen, knúllen, knullens → knul

knurf klap 490, 650

knijkem kijk uit! 613

knijntjes potloden 457

knijpen beloeren; bang zijn 613

knijp-zitten, knijp zitten gevangenzitten; in het nauw zitten; geen geld hebben 613, 649

knijsen, knijtsen, knijzen (knees, kneesde) kijken, beloeren, kennen 399, 413, 431, 490, 635, 649

koarenspringer → karspringer paard dat schichtig is bij in- en uitspannen 579

kochel bordeelhouder 613

koef mes 203

koefnoen, koef-noen, koef noen kost niets, gratis 148, 203, 236, 241, 490, 624, 650

koei bende 382

koeismoeissen toverheksen 382

koek brigadier 613

koeken kijken, zien 613

koeksoe kijk eens aan! 624

koeskepee, koeskepeetje, koeskoepee gezellig onderkomen, bed, slaapplaats 490, 650

koesmosse duivelswijf 383

koetel kookpot 272, 287, 290, 294, 471

koeter mes 363, 603, 610

koetje mes 459

koetsef [diamant] roosje 73, 203, 236, 490

koetsef blinker briljant 73, 203, 236, 490

koetsef-blinkertjes, koetseséfies-blinkers juwelen en snuisterijen 650

koezen drommel, duivel 383

kofert → kowerd hoed 613

koffer bed, bedstee 490, 514, 520, 650

kofferen slapen (met iem.) 514, 650

koffiewagen in Duitsland voor koffie geruilde en naar Nederland gesmokkelde auto 629

koffijboonen → coffij boontjes leren mutsen 178

kogeltje bruis flesje spuitwater of priklimonade 613, 650

koger meekof cachot 195, 241, 413

kok kip 442

kokalloos boer 276, 283, 290, 293, 366, 594

kokelekootjes paranoten 624

kokelloos [†] 276

kokkeltje vagina; meisje 538

kokkement praatje 613, 650

kokker, kokkerd, kokkert (grote) neus, iets groots 221, 471, 490, 538, 542

koks kip 450

kol stem 625

kolen: op de - op de trein 514

koler → kooler trein 613, 635, 650

kolespeezer → kolospeezer kleermaker 523

kolf mes 490

kolospeezer → kolospeezer kleermaker 283, 290, 294, 525

kone → koone gezicht 635

konkel (grote) koffieketel 73, 490, 650

kontje geven, een helpen bij inklimmen; helpen 613

kontslinger achterjaszak 73, 490

konvent huis 467

koof [?] hoorn [?] 413

[p. 738]

Koof [?] Hoorn [?] 413

koog twintig 413

kooi → gooi^1 christen, niet-Jood; [m.g.] gezelschap 194, 229, 236, 413, 428

kool bedrog 490

kooldamp honger 538

kooler → koler trein 73, 613, 490, 650

kooljannen goedkope vis 613, 650

koone → kone gezicht 491

koop bink koopman 360

koortsvrij niet in de gaten lopend 613

koortsvrij: niet - dronken 613, 650

koosjer → kosher goed, in orde; ritueel rein 148, 573, 582, 650

koosjere mezommen → koschere mezommen Hollands geld 573

koot mes 451

kooter kind; [m.g.] klein kind 203, 236, 413, 431, 491, 650

Kooter Baayes/Baaijes gevangenis te Hoorn 194, 231, 413

kooterum klein 203, 236, 491

kootme sjeffen (kootme gesjeft) gevangenzitten; crimineel gedetineerd zijn; levenslang hebben 185, 194, 236, 395, 413, 418, 599

kootsen rijkaard 613

kop [telw.] een; een frank, een gulden 413, 424, 462, 467, 599

kop: op den - tikken bemachtigen 507

Köpel [hf†] 105

kop en kont zesenzestig [?], negenenzestig [?] 613

kop en staart zesenzestig [?], negenenzestig [?] 613

koperen bout politieagent (in uniform/met helm) 73, 78, 487, 491, 650

koperlap politieagent; cent 613

koper pesten, het de politie plagen 613

koperrood kopergeld 613, 650

koperslager justitie- of politiedienaar 413

koperstuk politieagent 613

kopges handelen een halsmisdrijf plegen 413

kopken [znw.] frank 383

koppen franken 461

koppenteller officier van justitie 613, 650

köp'pət [znw.] frank 447

koppie dubbeltje 491

kopschudder paard dat onder het lopen met het hoofd schudt 86, 89-91, 573, 579

kopstoot^1 dubbeltje 650

kopstoot^2 stoot met het hoofd 491

kopstuk gulden 613

kopzorg bekommernis 491

korante koe 60, 383

kornet pet 613

koro bierkan 35, 276, 290, 293, 366, 594

korpus delik bewijsstuk 73, 80, 491

korpus delik hebben, het zwanger zijn 491

korri koffie 399

korte armen hebben geen geld hebben 604

kort ian, kort jan, kortjan^1 hooi; [m.g.] haksel; [m.g.] alle grassoorten 54, 368, 371, 413, 457, 471, 516, 520, 525, 530, 532, 534, 591, 603

kortjan^2 matrozenmes 491, 650

kortjan schoepen/schoeppen/sjoepen hooi stelen 54, 68, 471, 524, 532, 534, 535

kös dikzak 446

koschel bordeelhouder 82, 360

koschere mezommen → koosjere mezommen Hollands geld 580

kosher, kosjer → koosjer goed, in orde; ritueel toegelaten 86, 93, 625

kossaw hij heeft geschreven; het staat geschreven 629

kosse^1 brood 413

kosse^2 pachthoeve 383

kot huis 434

kot [t], köt [t] schilling 564, 588

ko'tə snijden 453

kotel bajes gevangenis; [m.g.] groot huis 73, 80, 203, 231, 491, 603, 610

kotem → kotum kind 210

kotem: met - scheffen zwanger zijn 210, 236, 520

koten kind; klein 81, 89, 218, 236, 538, 573, 582

koten: met - scheffen zwanger zijn 538

kotentje kind 221, 542

Koter [hf] mes 273, 548

koter^1 jongen 218, 236, 538

koter^2 snijden 273

koteren [hf] snijden 551

köteren snijden 55, 442

koterig klein, jong 194, 236, 413

koterum jongen 413

Köth [hf] bier 548

Köthhärk [hf] bierhuis 548

Köthprötteler [hf] bierbrouwer 548

Köthspetzen [hf†] 105

kotone levenslang 613

kotrim kinderen 194, 236, 413

kotsement praatjes, leugens 629

kotsen (gekotst) bekennen, vertellen, verpraten, liegen 397, 413, 491, 635, 650

kotser verklikker, veelprater 613, 650

kotter boterham 17, 54, 271, 281, 286, 287, 290, 293, 437, 459, 467, 471, 516, 520, 532, 534, 538

kotterik, kottering boterham 62, 271, 273, 290, 457, 461, 467

kotter maro stuk brood 273

kotter met lar boterhammen met spek 603

kotum → kotem kind 194, 236, 413

kotumpies kinderen 194, 236, 413

koud gevaarlijk 613

koude lijk 413

koude bever koude koorts 606

koud maken vermoorden 491

koud zitten op water en brood zitten 613

koue koffie jenever 613

koug → kaug, khoug kracht 613

kouser zonder buit bij zich 413

[p. 739]

kousere goederen om te stelen 194, 228, 413

kousjer zuiver 203, 228, 491

kousjere mesommen goed geld 170

koússer maaken zich ontdoen van buit 596

kout → cout, kaut, kouth mes; melk [†] 50, 311, 363, 369, 491, 520, 525, 528, 532, 538, 591, 594, 650

kouteren niet bekennen 599, 613

kouth, koutje, koutsje → cout, kaut, kout mes 61, 273, 369, 437, 457, 467, 471, 516, 520, 530, 603

koutsjou slangenmens 613

kouverte deken, dekens 48, 383

kouwe Jan jenever 611, 613

kouweren bet. onbekend 394, 413

kouwtje [†] 603

kover overdreven gedoe, opschepperij 613

kovet hoed 194, 236, 413, 612, 613

kowa helm, hoed, pet, muts 629

kowed eer 625

kowerd, kowert → kofert hoed 194, 236, 413, 613, 634

kraagrig, kraagrik → krakerik [vuurwapen] snaphaan 371, 594

kraak inbraak 73, 79, 491, 650

kraakers [boomvruchten] noten; snaphaan, geweer 360, 413

kraan been, voet 445, 454

kraanoogen spelden 73, 491

krabbedaaien →krabbedaayen loven en bieden, twisten 431, 613

krabbedaaier vechtersbaas, ruziemaker 491, 650

krabbedaayen, krabbedooien → krabbedaaien loven en bieden, twisten 431, 613

Krabbel [hf] schrift, boek 548

krabbelen [hf] schrijven 107, 551

krabbelpoj inkt 491

Krabbelpoy [hf] 105

Krabbelsblag [hf] schrijver 548

Krabbelstent [hf] kantoor 548

Krabbelstines [hf†] 105

krabber breekijzer; [m.g.] dief 73, 79, 81, 360, 491, 635

krabkout scheermes 532

krackerick geweer 357

krailen muziek maken 544

krä'jər haan 448

krakelinck [boomvrucht] noot 307 [cliché 2]

krakeling woord 650

krakeling: geen - verlunzen geen woord verstaan 491

kraken inbreken 73, 491, 635

krakenzetter inbreker 613, 650

kraker inbreken 73, 79, 491

krakerik → kraagrig [boomvrucht] noot; [vuurwapen] snaphaan 371, 383, 591

krakertje borrel 491, 650

kra'kət suiker 453

krakgerrig schoengespen 367, 594

krakie zetten, een inbreken 491

Krakmon [hf] os 548

Krakzel [hf] [boomvrucht] noot 548

kranensmid dokter voor venerische ziektes 613

krankiel kalm 633, 650

krankjorem, krank-jorem krankzinnig 491, 650

krantje halve mark 520

kras baas 613

krates gebochelde 491

krats kleinigheid; teleurstelling, niet in de loterij; streep 491, 573, 582

kratser gierig, gierigaard 221, 538, 542

krauter politieagent 73, 78, 491, 651

krauteren ontsnappen 613, 651

krax klooster 307 [cliché 2]

kreef, kreeft vlees, spek 66, 357, 491, 651

kreeuw vlees, spek, varkensvlees, rundvlees 66, 428, 462, 467, 528, 546

kreischen schreeuwen 491

kremer kramer 467

kren, krèn meid; pasgeboren kind; zwanger, zwangerschap 73, 80, 491, 613, 651

kren: met - zitten zwanger zijn 491

kreng pasgeboren kind 613

krengen baren, bevallen 613

krent klein persoon 613

krentensjnabel krentenbaard 625

Krententuin Veenhuizen 491

krentes bril 442

krentetreiter krentenbrood 508

krep hebhen een feestmaal houden 102, 544

krepp [t] dronken 102, 568

kreppes [t] wol 568

krets: je kunt de - krijgen zekere verwensing 221, 542

kreunen baren 613

krewehacker [t], krewehacker [t] slager 104, 564, 567

krewes [t] vlees 567

kri vlees 60, 383

kribbelaar schrijver 428

kribbelen schrijven 383, 428, 459, 467

kriee → krije [in diamanthandel] miskoop 629

kriek bochel, gebochelde 491, 651

krieks kar, kruiwagen 449, 450

kriem, krieme zilver 177, 184, 360, 364, 371, 373, 594

kriemse babbelaar boek met zilverbeslag 360

kriemse dop zilveren koker 360

kriemse friesen zilveren gespen 360

kriemse gaapers zilveren lepels 360

kriemse kipping zilveren schaar 360

kriemse leeser/lezer boek met zilverbeslag 360, 614

kriemse smerrikit zilveren tabaksdoos 360

kriemse smissery zilveren snuifdoos 360

kriemse spanders zilveren gespen 360

kriemse standaarts zilveren kandelaars 360

kriemse terri zilveren beugeltas 360

krien zilver 73, 491

krienflikker zilversmid 613

kries [in diamanthandel] miskoop 629

[p. 740]

kriewelen → kriwelen schrijven 428

krieijen schreeuwen 371, 591

krikkemik oud huis 613

kriksen [t] rijden;liegen 565, 565

kriksenfailer [t] wielmaker, wagenmaker 104, 563, 567

kriksenklitz [t] wagenmaker 104, 563, 566

krimmelen stelen 371, 591

krip drinkglas 60, 383

kripelen braden 442

kripelen [hf] braden 551

kriwelen → kriewelen schrijven 60, 383

kroener man 158, 307 [cliché 2], 311, 434

kroenie vrouw 46, 158, 434

Krögel [hf] kan 548

krojen [t] schrijven 107, 565, 568

krojhutsche [t] schrijver 104, 566

krôll [†] 357

kromkop breekijzer, koevoet 400, 413, 599

Krommen [hf†] 105

krommert onderschout 81, 360

Kröngel [hf] worst 104, 548

kronie vrouw 46, 158, 307 [cliché 2]

krook vork 454, 447

kroon twee gulden 613

kroosjes: om - gaan sterven, verdrinken 613

krop weinig 413

krot^1 armoede, gebrek 383

krot^2 bordeel 73, 80, 491

kroten: in de - dronken 613

Krotes [hf] varken 548

Krotesepeek [hf] varkensvlees 548

krotjeritserik ellendige krotten 614, 651

krottig armoedig, gierig 376, 614, 651

krot verkoopen armoede lijden 376

kroukerik [boomvrucht] noot 38, 383

krouten hardlopen, lopen; op winkeldiefstal uit zijn 413

krout gilles op winkeldiefstal uit zijn 413

krouwen geen bet. opgegeven 358

kruier scharenslijperskar op één wiel 532

kruif verwaande kerel, opschepper 491, 651

kruik hoofd 614, 651

kruisen/kruizen slaan afdrukken van sloten maken 413, 599

krullen schrijven 467

krummeldieven kruimeldieven 73, 79, 491

krummerick rok 357

krune, krunne stokken 371, 591

krupsie ruzie 614, 651

krütskes on jaligen [hf] zeventien 108

krütskes on lok krütskes [hf] vijftien 108

krütskes on parz notringskes [hf] achttien 108

krütskes uhr [hf] → krützkes uhr duizend 108

krutskes weniger ēn [hf] → krützkes weniger een negen 108

krützkes [hf] tien 108, 551

krützkes Gecken [hf] een mark 548

krützkes on een, krutzkes on ēn elf [hf] 551

krutzkes on parz [hf†] 108

krützkes on troms [hf] dertien 551

krützkes uhr [hf] → krütskes uhr duizend 551

krützkes weniger een [hf] → krutskes weniger ēn negen 551

krije → kriee [in diamanthandel] miskoop 629

krijtschijter bangbroek 614

kuchen → kuggen hangen, liggen, doen, vertoeven 383, 471

kucksels [t] eieren 567

kud'dələr slager 452

kug brood 491

kuggen → kuchen liggen 369, 371, 591

kuierstokken benen 491

kuierstokken: neem je - ga weg! 491

kuil kelder 491

kuine kaas 413

kuiten: neem de - ga weg! 491

kuitentikker lange jas, overjas 614

kukel kip 614

kuksers [t] ogen 567

küler [t] smid 567

külter [t] bed 567

kuph honderd 629

kurry koffiebonen 413

kurrypikker iem. die steelt uit koffiebalen 413

kuselen verstijven 383

kutpooier souteneur 73, 80, 491

kutse kip 357

kutse lormen kippen vangen 357

kuukels kippen 538

ku'zər slager 452

kwak^1 winkelbel 73, 80, 491, 635

kwak^2 borrel 467

kwak^3 kwakzalver 428

kwakels eenden 538

kwa'kət kind 450

kwakkie kleine hoeveelheid 73, 491

kwakske borrel 467

kwant → quant flink, dapper, goed, mooi 437, 442, 457, 491, 516, 528, 651

kwante kluft goed voorkomen, knap uiterlijk 214, 528

kwante schore goede waar 516

kwantum domoor 442

kwart meier vijfentwintig gulden 203, 216, 236, 239, 492, 532

kwast^1 staart 360

kwast^2, kwats uitroep; die zit weer in de gevangenis! 492, 629

kwenkert lompen 442

kwie'əstə → kwisten praten 452, 453

kwie'əstət vader 453

kwiek vlug 452

kwie'kət big, varken 446, 453

kwieskwas losbol 614, 651

kwikken (gekwikt) tellen 380, 383

kwint erfdeel 102, 544

[p. 741]

kwin'tə, kwinten verdienen; stelen, zakkenrollen 73, 79, 454, 492, 635

kwisten → kwie'əstə zeggen, praten 102, 544

kwist nobis zeg niets! 544

kwijlebabbel, kwijlebabber nare kerel 614, 651

kwijlpot oude vent 614

kijbeg goed, best 589

kijf rug 203, 234, 486, 492

kijk: te - staan te pronk staan 599

kijker, kijkerik venster 467, 602

kijkers bril 467, 471

kijk hebben kans hebben 614

kijl drank 649

kijletje → keiletje, keiltje borrel 492

kijsiff zilver 176, 177, 235, 371, 594

laayenen → lajenen lezen 194, 237, 413

ladderdedoe, ladderdoe koffie 59, 383

ladderik mosterdsaus 383

ladder oploopen/oplopen, de zich hevig kwaad maken 614, 651

laert → lar spek 307 [cliché 2]

la fonis → fonis, la

lajenen → laayenen lezen; voorlezen van Hebreeuwse tekst 625

lak: er is - aan me te verdienen ik laat me niet beetnemen 492

lakeive → lakijfe vrouw 432

lak hebben aan onverschillig staan tegenover 492

lakijfe, lakijve → lakeive vrouw, meisje, dienstmeisje, beminde 73, 80, 194, 203, 237, 413, 492

lalapani [†] 279

lam cliënt (van een advocaat) 413, 599, 614

lamed dertig 629

lammeren betalen 428

lammert, lammet dertig, veertig [?/†] 89, 194, 203, 237, 413, 422, 492, 577, 584

lammetje daalder, dertig stuivers 203, 210, 216, 237, 492, 515, 520, 532, 651

lamp politie(agent); onraad 73, 78, 203, 237, 432, 492, 635, 651

lampel rouwband 360

lampie glaasje; waspitje; oog 492, 514, 651

lampies goed laten knijzen, de goed uitkijken 492

lampte^1 onraad; er is politie! 181, 184, 237, 373, 596, 614

lampte^2 geleerde 614

lancet scherpe dolk 614, 651

landing herrie, ruzie, ontdekking 405, 492, 651

landing krijgen gestoord of betrapt worden bij diefstal 413, 416

landing maken aanbellen 413

landingmakerij het gestoord of betrapt worden bij diefstal 413

landlooperstaal dieventaal 421

langbek pluimgedierte 428

lange pennenmes; tong 48, 60, 370, 383, 591

lange dieumerik de eeuwigheid 378

lange dromerik, de de eeuwigheid 607

Lange Hannes de geselpaal 599

Lange Hannes kussen gegeseld worden 600

langeifets iem. voor wie je moet oppassen 91, 582

lange lepel bank van lening 614

langelepels hazen 38, 383

langerick, langerik tafel; tong; zeker geldspel; vrouwenmantel 40, 372, 383, 428, 434, 591

lange vijf hand 614

langnek gans 516

laome slapen 461

lap^1 drost 36, 277, 290, 294, 367, 591

lap^2 jas, rok 361

lapje geld 413

lappeflikker schoenmaker 532

lappen oren 361, 432, 651

lappen: een paar - een paar coupons heren- of damesstof 629

lappen: set/zet je - klaar luister! 362, 432

lar → laert spek; [m.g.] vlees 49, 457, 471, 516, 603

larie spiese lommerd 413, 419

lassen eieren 436

last hebben, de dronken zijn 492

lasuie taart 437

lat been; stok, sabel; kerfstok 492, 651

lat: op de - op krediet 492

latjesbrug: over de - gaan naar het gekkenhuis gebracht worden 614

latkip politieagent 73, 78, 492, 651

lau → lauw, lou, louw nee, niet; niets, weinig; slecht 54, 149, 152, 154, 158, 160, 166, 167, 212, 214-216, 218, 221, 237, 442, 462, 471, 525, 528, 530, 532, 542, 573, 582

lau: van - weten van niets afweten 538

lauachieler paard dat alleen kort voer kan vreten 573

lau an tippelen niet aanstaan 584

lau bozer hebben [van paard] mager zijn 581

lau cent de makke niets 218, 238, 538

laudalle paard dat niet trekken wil 91, 582

lau harber [bij bieden] geen cent meer! 572, 578

laulem tenminste 91, 203, 237, 492, 573

lau loene, lau-lone, lau lone, laulône, laulône, lau lône slecht, niet; [als uitdrukking van misnoegen] laat maar! 42, 149, 218, 223, 237, 538, 573, 582

laumalochener paard dat niet trekken wil 86, 89, 573

lauman paard dat niet trekken wil 86, 89, 215, 237, 530, 573, 582

lau marode mee niets verkeerds aan 539

lau matter weinig minder 574

lau peezen niet veel werken 524

lau prevelen neen zeggen 442, 443

laurette rat, roddelaarster 307 [cliché 2]

lau roojen slecht zien 214, 243, 528

lauroojer blind of halfblind paard 86, 89, 573, 582

[p. 742]

laus ei 307 [cliché 2]

lau saai op de teps kaal hoofd 525

lausie → lausken, lousie, lousje ei 492

lau sjauve → lau sjouve niets waard 219, 245, 540

lau sjeige, lau sjoege geen verstand, weinig verstand 218, 237, 246, 538

lau sjoege stieken niet inprenten 246

lau sjouve → lau sjauve niet veel waard 584

lausken → lausie, lousie, lousje ei 357

lau smoezen → lauw smoezen niets zeggen 153, 158

lausten eieren 437

lautern [t] meten, wegen 568

lautippeler koe die slecht loopt 86, 89, 573

lau tof → lauw tof gezegd als een persoon of situatie niet te vertrouwen is 629

lautoffe jongens slimme dieven 512

lauw → lau, lou, louw nee, niets; slecht 54, 153, 155, 166, 237, 467, 651

lauw smoezen → lau smoezen niets zeggen 467

lauw tof → lau tof gezegd als een persoon of situatie niet te vertrouwen is 629

lauzen eieren 383, 520

laveloos stomdronken 492

laven dronken voeren 492

la voine → voine, la

lawaje begrafenis 203, 237, 492, 629

lawajen begraven 203, 237, 492

lazarushoofd hoofdzeer 614

lazerbol beroerde kerel 614

lazerhond beroerde kerel 614

lazerstraal beroerde kerel 614

lazerus stomdronken 492

leb lief 50, 492, 651

lebabber, lebàbber opstopper 614, 651

lechem → leechem, leegum, legem, leggem brood 42, 207, 210, 212, 215, 217, 237, 286, 516, 520, 525, 530, 534

lechembakker bakker 210, 237, 520

leck boeien 361

leechem → lechem, leegum, legem, leggem brood 188, 237, 399

leed: verder geen - wens bij sterfgeval 626

leegpooien leegdrinken 614

leegum → lechem, leechem, legem, leggem brood 194, 237, 413

leep behendig, slim 428, 434, 467

leep! let op! 428

leepeneut, leepeneute gemeen wijf 46, 307 [cliché 5]

leeperik geslepen kerel 467

leepoogen etterende ogen 492

leezer → lezer boek 361

lef moed; waagstuk 73, 203, 232, 237, 492, 512, 600

lef: op - op avontuur 492

lef: op - drinken drinken zonder betalen 512

leffie veel ondernemen 194, 237, 413

lefjongen durfal 203, 237, 492

legem → lechem, leechem, leegum, leggem brood 178, 194, 203, 237, 413, 492, 651

legerik kelder 361

leggem, legum → lechem, leechem, leegum, legem brood 176, 177, 237, 366, 401, 404, 590, 594

legum in de wind brood te koop of gekocht (van medegevangenen) 189, 237, 402, 403, 413

leichem, leichen brood, zwartbrood 60, 160, 162, 167, 237, 442, 457

leile nacht; [niet-donker] licht [?/†] 195, 237, 413

leile massemat diefstal bij nacht 195, 237, 239, 413

leinjer soldaat 79, 525

leisen → leizen, lijzen ontvangen 629

leisten eieren 437

leizen →leisen, lijzen ontvangen 625

lekaive → lekeive, lekijfe vrouw 214, 237, 528

lekègeln stelen, nemen; kopen 86, 573

lekeive, lekève → lekaive, lekijfe meisje; hoer; merrie 86, 218, 237, 538, 573

lekowed ter ere 625

leksteen druiper 629

lekijfe, lekijve → lekaive, lekeive, lekijfe meisje, vrouw; dienstmeisje; beminde; hoer 73, 80, 185, 194, 203, 237, 396, 399, 413, 492, 512, 600

lel borrel, bier, groot glas bier 492, 651

le:ləm ten minste 573

lelijke trekken, de sterven 614

lemmes trefpunt voor dieven 596

lemoen, lemone citroen 625

lems hemd 307 [cliché 4]

lengelinck worst 357

lengerik, lengering, lengerink worst; hals 62, 457, 520, 525

lengers worst 528

lens ver, veraf 48, 383

lense, lensen → lenzen kijken, loeren; geven; uithoren 544, 651

lenzelink kijk uit!; laat je niet uithoren 492, 635

lenzen → lense kijken, zien, beloeren 187, 398, 492, 651

lepelblik pap 467

lepenent [†] 46

lepsj melk 451

Lerwisch Mokum Mainz 614

Letter [hf] brief 548

Letterenbotter [hf] onderwijzer 548

leuki lachje, glimlach 614

leuningbijter leegloper 492

leuns [†] 46

leuren venten 603

leu'rəs haan 448

leuselinck oor 307 [cliché 2]

leut koffie 492

leuter penis 217, 534

levensnaam valse naam 614

leviege niets 220, 237

leviege met kren/krèn niets, helemaal niets 218, 237, 241, 532, 538

lewïoh uitgeleide, begrafenis 629

leyel, leijel nacht 176, 178, 237, 370, 591

leyer quasi-toeschouwer bij gokspel 184, 373

lezer → leezer boek 614

[p. 743]

libberik vrijheid 48, 383

lichten zakkenrollen, stelen 71, 73, 79, 481, 492, 635

lichterik dag, [niet-donker] licht, ochtend 38, 375, 383, 467, 492, 651

lichteriks dagelijks 383

liechem brood 437

lie'əbəs haas 448

lie'əvəs konijn 450

liejms → liemes, lims hemd 448

Liemblag [hf] vrijer 548

liemen → limen het hof maken 442

liemes → liejms, lims hemd 437

Liemthuren [hf], Liemthürken [hf] geliefde 548

lieperikken lepels 40, 383

lieremannetje delirium tremens 614

lif moed 195, 237, 414

ligten geven 544

ligteren dienen 367, 591

ligteriks ogen 370, 591

lik gevangenis 73, 80, 403, 414, 432, 492, 512, 513, 520, 528, 651

likkar celwagen 73, 492

likkeren ruiken 383

likmehol [geldbedrag] achtentwintig 398

limen [hf] → liemen vrijen, beminnen 551

limesfailer [t] linnenwever 104, 563, 567

limp jas 467

lims [t] → liejms, liemes hemd 564, 568

link slecht, lelijk, onbetrouwbaar, vals, diefachtig, kwaad, hard; [m.g.] dom, onbekend 64, 66, 73, 149, 383, 414, 428, 434, 437, 457, 459, 461, 462, 467, 471, 492, 516, 520, 528, 530, 538, 603, 651

link: in de - hebben in de gaten hebben 514

link: op - nemen erin laten lopen 493

link, het de politie 73, 78, 493

linkaart spion 467

linkdajem, link dajem → linke dajem valse eed 73, 493, 635, 652

linke president 414

linke bik slecht eten 518

linke broger lelijke kerel 493

linke dajem → linkdajem valse eed 633

linke flep valse papieren 480, 634

linke leijer lantaarn 414

linke lik strenge gevangenis 493

linke murf slechte tanden 471

linken bedriegen 493, 635, 652

linken en lensen/lenzen kijken en loeren 73, 493, 614

linke pernoose gevaarlijke taak 493

linke regels dunne benen 437

linke schim valse naam 154, 162, 214, 244, 458, 472, 528, 530, 603

linke schore slechte waar 208, 244, 517, 538

linke sieber venerisch 462

linke slag slinkse streek 493

linke trukken listige streken 508

linke vaar vals spel 469

linke vaart venerisch 463

linke verver leugenaar 472

linke waar gestolen goed 512

linkgajes, link gajes niet te vertrouwen volk, slecht volk; politie 74, 78, 481, 493, 634, 652

link gekluft slecht gekleed 520

link geplooid slecht gekleed 434

link in de kloft slecht gekleed 516

link majem slecht water 493

link mazen kwaad zijn 437

linkmichel, linkmiggel beroerde vent, verrader, ruziemaker, vechtersbaas; slag-om-de-arm-houder 74, 457, 462, 471, 493, 520, 530, 652

link mokkel hoer 516

link murf lelijke tronie 521

link poekeren kwaadspreken 432

link porum lelijke kerel; lelijk en onnozel gezicht 521

links, linksch dwaas; verraderlijk 404, 428, 467

linksche spion 414, 600

link tegen link list tegen list 493

linsen geven 544

linte lijnwaad 383

lippies sleutels (met smalle baarden) 74, 79, 493, 635

lipske tong 60, 442

Lizabonnen Lissabon 625

lobbe/lobben: in se/zijn - in zijn schik 614, 652

lobbetjes geldstukken 356

lock [hf] klein, slecht, arm, zwak 550

Locke Poy, de [hf] de Maas 549

locke Schetprögel [hf†] 105

locke Schütt [hf†] 105

locke Schwing [hf†] 105

locke Vill [hf] dorp, gehucht 548

lodderen slenteren 467

loebertangetje halvecent 493, 614

loeder dweil; hoer 74, 80, 493

loef hebben in het spel winnen 414

loefie halvecent 493, 614, 652

loegie spel kaarten 203, 237, 493

loeken (gebiedende wijs: loek!) kijken 493, 514, 635, 652

loek'kət bril 446

loe'kkət oog 451

loeksen ogen 60, 442

loem mesz vals geld; met messen [†] 349

loen, loens bedrieglijk, vals 74, 203, 237, 493

loene → loenen kwaad maken, bedriegen; nijdig; vals, onecht; slechte waar 42, 149, 218, 237, 493, 514, 635, 652

loene daaien valse dobbelstenen 514

loene flik gemerkte kaarten 514

loene foks doublé 514

loenen → loene vals doen, bedriegen, kwaad maken 74, 203, 237, 493, 652

loenenaar leugenaar, verrader, valse kerel 42, 149, 204, 237, 493, 514, 622, 635

loene porum lelijk smoel 521

[p. 744]

loeneraar verrader 652

loene schore slechte waar 218, 237, 538

loenig lelijk, slecht, gemeen 42, 149, 207, 210, 237, 516, 520

loenig porum lelijke kerel; lelijk en onnozel gezicht 210, 237, 520

loen jatje: scherm met een - hou je van de domme 502

loenker oog, bril 459

loens (loense) slecht, verkeerd 102, 355, 356, 383, 544

loens bajes moos → loensch bajes moos (valse) fictieve munt in gevangenis 404

loensch^1 slecht, vals, bedrieglijk 203, 204, 237, 404, 414, 434, 467, 493, 546

loensch^2 scheel 434, 493

loensch^3 [stofnaam] koper 414, 493

loensch bajes moos → loens bajes moos fictieve munt in gevangenis 415

loensche vijand, verrader 467

loensche biks koperen doos 414

loensche bonjer opgooijen vals betichten 416

loensche brommer koperen ketel 479, 493

loensche cassavies valse bankbiljetten 74, 493

loensche daai valse diamant 74, 479, 493

loensche dajem valse eed 479

loensche flepjes vervalste coupons 404, 408, 414

loensche fok koperen bril 408, 414

loensche gesibe vals geschrift, valse papieren 193, 409, 414

loensche gesibe: op - hollege op valse papieren reizen 414

loensche kassaaf valse brief 189, 235, 403

loensche kien valse sleutel 414

loensche kien aanslaan proberen of een valse sleutel past 406

loensche klee ring met lopers of valse sleutels 194, 236, 412, 414, 599, 600

loensche knaken valse rijksdaalders 488, 493

loensche knul vijand, verrader 467

loensche oksenaar horloge van onecht goud 493

loensche schemp valse naam 417

loensche sjoefe valse eed 74, 493, 504

loensche slang ketting van onecht goud 504

loensche snij katoenen doek 418

loensche tandel → loensche tantel valse sleutel 248, 414, 419

loensche tandel aanslaan proberen of een valse sleutel past 406, 414, 419

loensche tantel → loensche tandel valse sleutel 153, 469

loensch gegokt valse kaart gespeeld 187, 398

loensch minje vals geld 414

loensch ninje [†] 414

loensch oksenaartje nikkelen horloge, koperen horloge 497

loensch pieren vals spelen 414, 416

loensch poen vals geld 74, 493

loens draeyen zondigen 544

loense dajem valse eed 633

loensə, loen'sə kijken, zien 450, 454

loense biks koperen doos 407

loense drukkers koperen signetten 408

loense grieszen hoeren 101, 544

loense keet gevangenis; bordeel 170, 353, 356

loensen speuren 614

loen'sər bril 446

loens glokken vals spelen 609

loensig bedorven, slecht, onsmakelijk 383

loensigheid slechtheid; slechte omgeving 149, 544

loentjes leugens 493, 652

loentjes draaien moppen tappen 493

loep, loepie horloge 74, 493, 635, 652

loereman spiegel 428

loeren zien 544

loe'rəs → loeris kaas 449

Loe'rəs, 't Holland 448

loerie chocola 74, 493, 614

loeris → loe'rəs kaas 546

loerman kaas; maas [†] 46, 307 [cliché 2]

Loermon [hf] kaas 548

loermond kaas 60, 442

loes niets 167

loes smoesen/smoezen niets zeggen 158, 237, 247, 434

loeter laat 383

loeters uur 383

lo'əts geld 447

loeven gaan 361

loevertangetje halvecent 493, 614

loeijen binden 366, 591

lof in de kloften goed gekleed 412

logement slaapstee, asiel; huis van bewaring; bordeel, bed 629

logeren: uit - in de gevangenis 614

logerik soldaat 414

lohu, lohy soort vaganten, insluipers 173, 367

lok gevangenis 51, 214, 528

lokkerik tabakspijp 428

lok krützkes [hf] vijf 107, 108, 551

lok uhr [hf] vijftig 108, 551

lok uhr on krützkes [hf] zestig 551

lokvogel voerder bij kwartjesvinders 74, 79, 493

lollepot ontuchtige vrouw, lesbienne 74, 80, 493

lol-tiejijs middel tot opwekken van vrouwelijke wellust 74, 80, 493

lommerdspiese, lommerd spiese bank van lening 493, 614

lonk te pronk staan 81, 361

lonker oog 467

lonkerik (mv.: lonkerikken, lonkeriks) ogen, venster, bril 428, 428, 462

lont worst 454, 534

loo, bink wacht vriend! 434

loocheme, loochemen werken 652, 614

lood geld 74, 493, 635, 652

loodpot geld, geldpot 74, 493

[p. 745]

looie geld 273, 614

looien vechten 493, 635

loojig zwaar 493, 652

Lookhöət [hf] haas 548

loopend ezeltje beweegbare lessenaar 481

looperikken viervoetige dieren 428

loopers valse sleutels 512

loopjatten benen 614

looppas: smeer 'em met den - wegwezen! 505

Loopsteck [hf] been, voet 548

Lop [hf] tong 548

Lopp [hf†] 105

loppen laten, toelaten 384

Lopsteck [hf†] 105

lorum zwendel 493

lorumaar zwendelaar, bedrieger 614, 652

los alles kwijt, geen waar meer 634, 652

losbranden loskrijgen 614

loschenekôdesch de paardenhandel 582

loseneeren soort vaganten 313

losje brood 177

Lost [hf†] 305

loste alles kwijt 493

loteren bewegen 384

lou → lau, lauw, louw nee, niet; vergeefs; slecht 162, 167, 195, 207, 237, 414, 457, 517

lou joege steeken niet inprenten 414

lou knijsen/knijssen niet kennen 413, 414

lou kotsen niet bekennen 414

loume dibberen [†] 192, 228, 408, 414

lou medibberen niet praten 192, 414

lousie → lausie, lausken, lousje ei 221, 493, 542

lou sink stieken niet waarschuwen 414, 418

lousje → lausie, lausken, lousie ei 68, 282, 471, 520, 525, 530, 532, 534, 538

lou sjoege stieken niet inprenten 197, 418

Loutere/Louter Lekoris zekere geheimtaal van veehandelaren 36, 86, 573, 578

louw → lau, lauw, lou nee, niet, geen; niets, weinig; tevergeefs 188, 195, 204, 237, 398, 414, 432, 493, 579

louw: voor - voor niets, gratis 493

louwfikus niets 204, 237, 493, 652

louwloene, louw loene slechte zaken, tegenspoed, tegenvaller 204, 237, 494, 635, 652

louwpoekele, louwpoekelen, louw poekelen niets loslaten (voor de rechter) 74, 204, 237, 494, 500, 635, 652

louw sjoege zich van den domme houden 652

louw smoese, louwsmoeze, louwsmoezen, louw smoezen niets loslaten (voor de rechter) 74, 204, 237, 494, 505, 635, 652

louw tof niet goed 508, 637

lovie geld 74, 210, 281, 290, 294, 457, 494, 520, 635

lowie souteneur 614

luag almanak 629

lubbert sul 614, 652

Lübfidel [t] Lübeck 103, 563, 568

lubken horloge 60, 442

lübkensflikker horlogemaker 442

lucht denkbeeldige partij goederen 629

luchterik kaars, lamp 428

lucht hangt laag, de (deze vrouw) is niet te gebruiken 629

luchtklapper, luchtklappertje bovenhuis 74, 488, 494, 635, 652

lúene geen, nee, niet, vergeefs 195, 237, 414

luerbinck kaas 357

lufferk behangsel 366, 591

luffie halvecent 494

lugi almanakje 630

luie knaap → luye knaap kwaadwillige 431, 614

luiken kijken 614

luikes, luikies^1 stilletjes, in het geniep 494, 652

luikies^2 ogen 652

luim [moeheid] slaap 361, 520

luimement het slapen 467

luimen, luimeren → luymen [ww.] slapen 61, 64, 66, 384, 432, 434, 457, 462, 467, 494, 512, 517, 525, 528, 530, 603, 635, 652

luimerik nacht; bed 64, 66, 428, 467

luimes bed 61, 66, 214, 442, 528

luimkeet, luimkeete logement 434, 467, 487, 494

luimkiek logement 603

luimkit logement, volkslogement 361, 442, 457, 494, 517, 520, 525, 528, 530, 635

luimspiese, luim spiese, luimspiesje logement, onaanzienlijk nachtlogies 494, 506, 512, 652

luiren [aan iets] trekken 384

luis politieagent 614

luisterlap → Lüsterlap oor 494, 652

luk [t] schulden 568

luken [t] borgen 568, 569

lul sufferd, domme kerel 494

lul, de de dupe 494

lulke tabakspijp 414

lummelbout penis 74, 80, 494

lunkeben [t] haas 567

lunken luisteren 467

lunker oor 467

luns [t], lunsch [t] slecht 102, 568

lunseling iem. die op de uitkijk staat 652

lunzelink kijk uit!; laat je niet uithoren! 74, 494, 635

lunzen kijken 494

lurren [aan iets] trekken, verscheuren 384

lurs [t] kaas 567

lurven kleren 494

lurving nemen, de van de gelegenheid gebruik maken 614

lussen: ik lus hem ik durf hem aan 494

Lüsterkos [hf] biechtstoel 548

Lüsterlap [hf] → luisterlap oor 548

lustern [t] luisteren 564, 568

lusters [t] oren 567

lutte geen bet. opgegeven 631

luwing gelegenheid (tot diefstal) 363, 432

[p. 746]

luye knaap → luie knaap kwaadwillige 361

luye meidt luiwagen 361

luymen, luijmen → luimen slapen 177, 181, 371, 373, 570, 591

luymes beyes: na - een slaaphuis zoeken 596

lijge houden 614

lijk oud wijf, versleten vrouw 74, 80, 494, 651

lijkstatie oud wijf, versleten vrouw 614

lijmelaar geestelijke 614

lijmen slapen 66, 538

lijmeren vrijpraten 414, 600

lijms hemd 46, 307 [cliché 2]

lijne vrouw 384

lijnschieter dromer, sufferd 494, 651

lijntrekken rekken 494

lijpen drinken 494

lijzen → leisen, leizen ontvangen 514

maaien hardlopen 614, 652

maalderik koffiemolen 471

maandagmorgen vierenveertig 614

maasmat, maasmatten → masmat, massemat, massematte, mazemat, mazzematte koopwaar; koopman 152, 166, 238, 239, 428

maasmatter koopman 152, 166, 428

maayem koorem brandewijn, jenever 181, 238, 373

maaijen kozen sasselen jenever drinken 184

maaijen sasselen water drinken 184

machels ik, mij 467

macher koopman; boerenbedrieger, kwakzalver 204, 238, 494

machoeffel dokter, grote heer 384, 434

machol, macholle → maholle bedorven, kapot, dood, bankroet, slecht, ziek, venerisch 94, 217, 218, 221, 238, 534, 538, 542, 573, 582

mad zot, gek 437

madiel molen 39, 457

madikel meisje 39, 457

maens handen 50, 102, 544

maf^1 → maft gek; ziek, beroerd 61, 212, 361, 384, 437, 442, 447, 457, 462, 467, 471, 525, 538

maf^2 boer van het kaartspel 467

maf^3 [moeheid] slaap 494

maffen [ww.] slapen 494, 525, 530

mafferds, maffers onderkruipers 630

maffiaan gekke kerel 467

maffie, mafje kwartje; [m.g.] zeseneenhalve of vijfeneenhalve stuiver 198, 361, 398, 414, 421, 471, 494, 653

mafknar slaapkop 614, 653

mafspies logement 221, 542

maft → maf^1 zonderling, zot 467

magelein, magelijntjes marechaussee 532, 534

magere eenentwintig 614

maggelen^1 schrijven 538

maggelen^2 stelen 371, 592

maginnef een beetje, bijna niets 85, 91, 95, 574

magsjouwe nooit 574

maholle → machol bedorven, kapot 204, 238, 494, 635

maiem → majem water 215

mailleeren neuken 517

majem → maiem water 60, 154, 160, 162, 167, 178, 189, 195, 204, 210, 212, 238, 240, 250, 269, 404, 414, 432, 442, 457, 471, 494, 520, 525, 530, 653

majem: op - en legum op water en brood 414

majembak pisbak 210, 520, 614

majemen pissen; regenen 160, 162, 167, 204, 207, 210, 212, 215, 218, 238, 442, 457, 494, 517, 520, 525, 530, 538

majem opstubbelen met water natmaken 525

majem trapper eend 38, 68, 212, 238, 282, 525

mak burgemeester 517

makaayem, makaaijem → makajem, makkajem slag, slaag 195, 238, 414

makaayumme, makaaijumme (gemakaaijumd) slaan, vechten 195, 238, 414

makajem → makaayem, makkajem slag, slaag 94, 574, 582

makajemen → gemakkajemd slaan; geven 91, 212, 238, 525, 579

makajemen: zich - elkaar slaan 86, 574

makajemer paard dat slaat 86, 574, 582

makajem knoksen slaag geven 524

makero souteneur 614

mä'kət geit 447

makets [van paard] kortademig 86, 89, 574, 582

makkajem → makaayem, makajem slag, slaag 238, 241

makke^1 gebrek, onheil, verlies; slag; door slag veroorzaakt gebrek; gebrek aan koe; handslag waarmee koop wordt beklonken 87, 89, 204, 218, 221, 238, 538, 542, 574, 580, 625

makke^2 vijfendertig cent 204

makke: voor - liggen ziek zijn 218, 238, 538

makke en de kanker, de → makke met een kanker vijfendertig cent 634

makkement lichaam; slag 218, 238, 538

makkement: 't zal me een - wezen mij een zorg 218, 238, 538

makkement: voor - liggen bewusteloos geslagen zijn 218, 238, 538

makke met een kanker de → makke en de kanker vijfendertig cent 204, 238, 488, 494

makker gebrek, onheil, verlies; slag; door slag veroorzaakt gebrek; gebrek aan koe; handslag waarmee koop wordt beklonken 87, 574, 578, 579

makkes slaag, klap; last, onheil 94, 204, 238, 494

makkie: 't is geen - 't gaat niet gemakkelijk 614

makootse [van paard] kortademig 86, 89, 574

makreel souteneur 614

makro souteneur 614

mal pijn 48, 428

malade, maladsch ziek 48, 384, 428

Mal-ag-ha Mowes → malgemowes doodsengel 625

malbo kleren 176, 177, 238, 369, 594

malboerem kleren 414

[p. 747]

malboerem: in den - goed 195

malboerem: in den - gekloft goed gekleed 238, 412

malbois kleren, rok 176, 238, 370, 594

malbors kleren 592

malbusj, mal'busj kleren, jurk 109, 161, 167, 238, 240, 450

malenger commissaris van politie 432

malgemowes → Mal-ag-ha Mowes doodsengel 625

maling: in de - nemen voor de gek houden 494

maling: uit de - [financieel] binnen 494

malinger ziek 48, 384

maling hebben aan niet geïnteresseerd zijn in 494

maling maken verraden [?] 181, 373

malke koningin 625

mallin [†] 279

malliu lood 277, 279, 290, 294, 369, 594

malocheme, malochemen → malogeme werken; neuken 216, 532, 574, 582

malochemkit, malochem-kit bordeel 219, 239, 539

malochenen werken; neuken 223

malochum → maloochum werkplaats 635

malogeme, malogemen → malocheme werken; neuken 204, 207, 239, 494, 517, 635

malogemer werkplaats 204, 239, 494, 635

maloochum → malochum werk, werkplaats 204, 239, 494

malunk molen 384

malunker molenaar 60, 384

mamser → mamzer beroerde kerel 221, 542

mamser: du - hou je mond! 221

mamser benenide → mamzer benenide lamzak; kerel met wie niet te handelen valt 91

mamzer → mamser beroerde kerel 222

mamzer benenide → mamser benenide lamzak; kerel met wie niet te handelen valt 582

mamzerhoofd treiterkop 614

mamzerte venijnig wijf, kreng 614

man gulden 398

manchetten handboeien 512

mandeeren zuiveren; veranderen 384

mandering wieg, koffer; gereedschap 384

mandje paard 414

mane remonisj heus! 574, 576

Manesch → Manesj, Manisch [bnw.] Zigeuners, Zigeunertaal 273, 274, 287, 291

Manesen → Mannesen [znw.] Zigeuners 273, 287, 289, 291, 294

Manesj → Manesch, Manisch [bnw.] Zigeuners, Zigeunertaal 458

mangelen olienootjes 625

mangen vragen, bedelen 17, 54, 58, 60, 66, 213, 221, 270, 271, 273, 280, 283, 285-287, 291, 294, 457, 467, 471, 494, 520, 525, 530, 532, 534, 542

mangepaskero bedelaar 286

manger bedelaar; marskramer 213, 283, 525

Manisch → Manesch, Manesj [bnw.] Zigeuners, Zigeunertaal 273

manken vragen 64, 66, 270, 272, 291, 428, 442

man met de degen schout 432

mannekuil bed 614, 653

Mannesen → Manesen [znw.] Zigeuners 287, 539

mannetje de mand met het geld 630

mannetjesputter sterke kerel 494

mans^1 opbrengst van rondgang langs publiek 514

mans^2 vijf 107

mans [t] vijf 569

mansemaker geldophaler bij straatmuzikanten 614

mansen → mansjen, manzen geld ophalen (bij draaiorgel) 215, 238, 530

manser iem. die geld ophaalt (bij draaiorgel) 238, 614

manser: du - hou je mond! 157, 167, 238, 357

mansjen → mansen, manzen aanprijzen; centen ophalen bij een draaiorgel 204, 238, 494, 635

mansjeren aanprijzen 512

mansj maken aanprijzen 204, 238, 494

mans tippelen/tippeln centen ophalen (bij draaiorgel) 210, 215, 238, 520, 530

manzen → mansen, mansjen centen ophalen (bij draaiorgel) 514

maos heb 460

maosde doet u 461

maost is 461

maost link, 't het is niet veel waard 461

mappe: hou de - hou de mond 535

maram, marane horloge 362, 614

marchandiser soort vagant; winkeldief; iem. die juweliers besteelt 173, 361, 370

marchandiser opdoen/op doen soort vagant; winkeldief 81, 173, 361

mard [?] brood 630

mareedsemen stelen 74, 79, 494, 618, 653

mareedsemer, mareesemer dief 74, 79, 494, 653

marelsje fles 60, 384

marie geld 614

marie: goed/groot met - staan/zijn veel geld hebben 615

marik kat 38, 384

marmokum alibi 182, 238, 373, 596

maro brood, roggebrood, bruinbrood, boterham 42, 207, 212, 215, 217, 262, 268, 273, 277, 280, 281, 284-287, 291, 294, 366, 457, 517, 520, 525, 530, 532, 535, 594, 630

marode ongeluk 219, 239, 539

marode: in de - in de ellende 539

marospeezer bakker 273, 283, 284, 291, 525

marre weide 87, 91, 574

marre: in de - nooit 582

marremoekomt, marre moekomt, marremookum alibi 180-182, 238, 373, 596

marresjouve nooit, met sint-juttemis 582

marretje moeder (van een dief) 402, 403, 414

marretjesspiese moeders huis 615

[p. 748]

marschief nooit, met sint-juttemis 91, 582

marserik gendarme 40, 384

marskedoedel rechercheur 603

märte [t], märten [t] kind 565, 567

märtenquässer [t] → mättenquässer leraar 567

martienfokker bedelaar, zwerver; rondtrekkende leurder, woonwagenbewoner 210, 211, 216, 238, 442, 457, 471, 520, 532

marwichen (gemarwicht), marwiechmen, marwiegen (gemarwiegd) stelen; verdienen 74, 79, 87, 91, 181, 189, 204, 212, 238, 373, 399, 404, 494, 574

marwieger dief; [m.g.] bandiet 74, 79, 185, 189, 204, 227, 238, 283, 393, 402, 494

marwieger-taal → marwiger-taal dieventaal 238

marwieger uit de pistole dief van aanzien 195, 238, 414, 600

marwiegs, marwiegsch dieventaal 187, 398, 432

marwiger-taal → marwieger-taal dieventaal 188

mas^1 → mass vlees 262, 284, 291, 294, 525

mas^2 → mazen

masemaher buit 373

masemaher: hebien - heb je veel buitgemaakt? 182

masemaher maken diefstallen plegen 239

masker pand voor de bank van lening 494

masmat → maasmat, massemat, massematte, mazemat, mazzematte goederen, koopwaar 153, 166, 239, 467

masomme → massome, mazomme geld 185, 240

masomme massematten handelen er valt goud te stelen 195, 240

mass → mas^1 vlees 268

masse vrouw 428

massel → mazzel winst, geluk, voorspoed 204, 219, 238, 494, 539

masselen goede zaken 494

massel en broochem, masselen broocher → mazzel broache veel geluk! 479, 494

massemat → maasmat, masmat, massematte, mazemat, mazzematte goederen, koopwaar; [m.g.] koopman 152, 153, 166, 239, 394, 397, 428, 467

massemat: aanslaan om de - te handelen aanslaan om de → massematten te handelen een diefstal beramen 414

massemat handelen (massemat gehandeld) → massematten handelen stelen 394, 396

massematte, massematten → maasmat, masmat, massemat, mazemat, mazzematte koopwaar, handel; diefstal, buit; werktuigen; stelen, inbreken 74, 181, 182, 184, 195, 204, 238, 239, 373, 400, 414, 495, 596, 600, 653

massematten: aanslaan om de - te handelen aanslaan om de → massemat te handelen een diefstal beramen 406, 598

massematten gehandeld → massematten handelen

massematten gepakt (volgens afspraak) gestolen 195, 414

massematten handelen (massematten gehandeld) → massemat handelen (geld) stelen; een huis aanwijzen voor diefstal 186, 239, 394, 414, 596, 598-600

massematten maken diefstallen plegen 182, 239

massematten verpassen aan een heler verkopen 414

massome → masomme → mazomme goud, geld, loon 396, 397, 600, 615

massomme massematten handelen goud stelen; er valt goud te stelen 414, 600

massone [†], massonne [†] 600, 603, 615

masteren kletsen, verraden 176, 178, 239, 369, 592

mat: op de - op de keien 615

mat: op de - trekken doodslaan 615

mat: van de- vallen sterven 615

matje een beetje, een weinig 87, 91, 574

matograaf → motograaf sleutel 74, 79, 495

mats vis 284, 291, 294, 525

matschudding herrie, ruzie 495

matser knoeier, bedrieger 615

matses → matze paasbroden 204, 239, 495

mattaf kelder 176, 178, 239, 368, 414, 590, 592

mattekloppertje, mattenklopper, mattenkloppertje tientje, gouden tientje 495, 653

mättenquässer [t] → märtenquässer leraar 565

matter minder 87, 574, 579, 582

matze → matses ongedesemd brood, paasbrood 189, 239, 402, 625

matzen pissen 284, 291, 294, 525

mauke [t] kat 564, 567

maunse [t] hand 102, 106, 107, 567

maurd vrees, ontzag 630

maurik, mauwerik kat 38, 59, 62, 361, 432, 457, 471, 495, 517, 528, 535, 653

mau'wərt, mauwertje, mau'wət kat 449, 539

may pistool 357

mazemat (mazematten) → maasmat, masmat, massemat, massematte, mazzematte [znw.] goed, goederen, koopwaar 153, 166, 189, 239, 404, 467

mazematte opknappen stelen 189, 402

mazen (eerste pers. enk.: mas) → moaze [ww.] zijn; bezitten, hebben, krijgen; [m.g.] gezond zijn 17, 61, 384, 428, 434, 442, 457, 462, 467, 471, 517, 532, 603

mazik [van paard] gevaarlijk 91, 94, 582

mazolaus gesternte, toeval, buitenkansje 630

mazomme → masomme, massome goud, geld, loon 239

mazzel → massel geluk 630, 653

mazzel broache, mazzelbrooche, mazzel en broge → massel en broochem veel geluk! 87, 95, 574, 625

mazzeltje koopje; voordelig zaakje 574

mazzeltof, mazzel tof veel geluk! 87, 574, 579, 625

mazzematte, mazzematten → maasmat, masmat, massemat, massematte, mazemat koopwaar, handel 94, 582

[p. 749]

me'aneis zijn met geweld dwingen 630

mechanterik gemene kerel 48, 428

mechaseh kapje, pet 630

Mechel [hf] Jood 548

mechels, meckels [?] ik, mij; [m.g.] wij 39, 428, 442, 449, 455, 457, 462, 467

medabberen praten 630

məd'diems middag 451

medina-stamper bewoner van het platteland 625

medine platteland; streek, omgeving; land, bouwland 211, 212, 238, 525, 570, 578, 582

Medine Duitsland 570

meefokker genoot, gezel 358, 615

meegig →megig lui, suf 495

meekef [znw.] goed 539

meekof → mekof cachot 241

meeleg → melag, meleg zout 204, 239, 495

meeles → meelis, meles, melis, mie'jləs^1 zak, geldbeugel 442, 467

meelig → melig lui, suf 455

meelik → meeluk, melik, meluk zak 66, 495, 635

meelikpeeser →meelukpeezer, melukpeeser zakkenroller 653

meelis, meelisje →meeles, meles, melis, mie'jləs^1 zak 353-356

meeluk →meelik, melik, meluk zak 66, 74, 495, 533, 635, 653

meeluk-peesen zakkenrollen 653

meelukpeezer → meelikpeeser, melukpeeser zakkenroller 74, 79, 495

meepsche banten kleine bonen 525

meepsen ros/rosch licht bier 307 [cliché 3], 311, 437

Meerten [hf] kat 548

meetje rijksdaalder 517

mefalpolse, mefalpolsen ondervragen; ondervrager 195, 239, 242, 414

megatreig [?], megatreiq aanklagen 630

megig → meegig lui, suf 630

mehamme blij 615

mei, meie honderd 89, 204, 239, 495, 577, 584, 615

meier^1 → meijer honderd; honderd gulden 204, 210, 216, 232, 236, 239, 484, 495, 514, 520, 533, 635

meier^2 man 493

meikever losbol, (diefachtige) zwerver 495, 653

meileg, meilig koning 195, 204, 239, 415, 495

meiligen koningin 195, 204, 239, 415, 495

meimus dood, 204, 239, 495

meine-deine, meine-deinen (Duits) gokspel met kaarten 50, 495, 653

meis^1 honderd 432

meis^2 lijk 204, 239, 495

meiwe deskundige 625

mejasheiw: zich - zijn zich vestigen; uitrusten; zich rustig voorbereiden 630

meka prijs 87, 574

mekajem grote hoeveelheid (gestolen waar); klap, slaag 74, 204, 239, 495, 514, 653

mekattering beschuldiging; ruzie 495

mékef goed 615

méken moeder 384

mekof, mékof → meekof cachot 615, 630

melag → meeleg, meleg zout 630

melago werk 204

melane lading; dronken 495, 653

melane krijgen, de dronken worden 495

melech koning 625

meleg → meeleg, melag zout 615, 630

meleikete oud kreng 615

meles → meeles, meelis, melis, mie'jləs^1 buik; zak 66, 102, 109, 442, 457, 471, 517, 525, 530, 535, 592

Meles [hf] buik, zak 102, 548

Melesefeuel [hf†] 105

Meleseschürer [hf] zakdrager 548

melig → meelig suf 630

meligerd stakker 615

melik → meelik, meeluk, meluk zak 432, 514

meline molenaar, molen 115, 525

melis →meeles, meelis, meles, mie'jləs^1 buik, zak 66, 370, 384, 428, 437, 471, 545, 603

melis-pelsje, melis pelsje strozak 49, 384, 386

mellogemen (mellogemde) → melochemen, melogemen werken 189, 239, 404

melm leem 450

melochem → melogem zware arbeid 653

melochemen →mellogemen, melogemen werken; neuken 43, 94, 210, 215, 239, 520, 530

melogejan van 't melogen degene die het werk leidt 195, 239, 415, 432

meloge krouters ondergeschikten 195, 239, 413, 415

melogem → melochem werk 432, 495

melogemen → mellogemen, melochemen werken; neuken 195, 219, 239, 415, 539

melogemer smid 195, 239, 415

melogo werk 239, 495

meloje wenk, sein 653

melojen, melojenen wenken, seinen, waarschuwen 74, 495, 653

meluk → meelik, meeluk, melik zak 457, 653

melukpeeser → meelikpeeser, meelukpeezer zakkenroller 653

mem^1 → memme moeder 219, 239, 539

mem^2 veertig; [m.g.] vijftig 89, 195, 204, 239, 415, 422, 495, 577, 584, 635

memes trefpunt voor dieven 596

memler koopman 176, 239, 369, 594

memme → mem^1 moeder 214, 239, 528

memmele moeder; lefbek; lafaard 615, 653

memmen borsten van een vrouw 539

memsis borst van een vrouw 520

mem soof veertig gulden 198, 421

meneertje commissaris van politie 74, 78, 495, 653

menel ziekenbezoeker 361

menengero beul 286

menge ketellapper 307 [cliché 3]

mengen maken, stoelenmatten 525

menobbel monster, bijzonder lelijk schepsel 495

[p. 750]

menoechah, menoega rust 615, 625

menonge zaterdag 198, 239

menotten handboeien 615

mens maand 384

mep klap, stoot 495

mephalpeil zijn casuïstische discussie houden 630

meppen stelen, roven, beetnemen 74, 79, 81, 361, 495

meppen: ik - nemen, grijpen 360

mepschooren onbruikbare goederen 204, 239, 241, 495

mept alleen gezegd van iem. die alleen of voor zichzelf steelt 81, 361

meres buik 66, 442

merf mond 442

merf: sjuf dich mit dien - stil! 443

merg vader 415

mergie moeder 415

mergpijpje → murgpijpje rol katoen 615

merk bobel oude winkelvoorraad 220, 540

merk bijten, een iets goed opnemen om te herkennen 615

merl hartsvanger, sabel 368, 592

merode armoede, ellende, nederlaag 204, 207, 239, 495, 512, 517, 635, 653

merojem: in de - hebben in de gaten hebben 514

merren morgen 384

merrie vrouw 615

merrie: een trap van een - gehad venerisch 615

merriekie moeder 495

merserikken gendarmes 384

merudi mijn verdrukking; mijn nederlaag 630

merwiechers, merwiggers dieven, landlopers; zuipers, schransers 74, 495, 653

mesjibben bieden 87, 89, 574, 579, 580

mesjoche, mesjoege → mesjogge gek, suf 200, 239, 495

mesjoggaas waanzin 625

mesjogge, mesjokke → mesjoche gek; verliefd; dom; [m.g.] dronken 35, 91, 94, 162, 163, 167, 211, 212, 223, 227, 239, 246, 283, 457, 520, 525, 574, 578, 580, 625

mesjores, mesjoris vaste (stal)knecht 87, 91, 94, 574, 578-580

mesk klein kind 615

mesokke → mezokke gek, suf 200, 239, 495

mesoles → mesooles, mezoles ziek, bedorven, kapot 200

mesomme → mesommen, mezomme geld 204, 495, 653

mesomme massemat handelen geld stelen 415

mesommen → mesomme, mezomme geld 43, 162, 167, 240, 457

me soof honderd gulden 198, 239, 421

mesooles → mesoles, mezoles kapot, ziek 653

meste klein kind 546

mestekwister schoolmeester 546

mesuqon in orde; definitief; gecorrigeerd; zeer nauwkeurig 630

metsië, metsieje koopje, buitenkansje 87, 574, 582, 625

mette bok, bokje 434, 545

metzger slager 87, 574, 582

meufe [†] 46

meu'jərt luiaard 451

meulen broek- of vestzak 467

meups klein 525

meups hornickel kalf 524

meurf → murf, murft mond 545

meuse kat 46, 307 [cliché 3]

meusken vrouw 437

meut, meutje stuiver, dubbeltje 213, 214, 361, 457, 517, 520, 525, 528, 530

mewiechmen verdienen 570, 582

mewieren verdienen 582

meyem, meijem wijn 176, 178, 238, 372, 594

meijem sourem wijn 176, 238, 590

meijer → meier^1 honderd gulden 653

meyes, meijes geld 176-178, 239, 240, 367, 592

meijm geld 177

mezokke → mesokke gek, suf 200, 239, 495

mezoles → mesoles, mesooles bedorven, kapot, ziek, venerisch 70, 74, 80, 227, 240, 477, 495

mezomme, mezommen, mezommes, mezoomen → mesomme, mesommen geld 94, 200, 204, 211, 219, 227, 240, 495, 520, 539, 574, 578, 582, 653

Miaumokum Mainz 614, 615

michel plezier 442

Michel [hf] Jood 548

michelen → miechelen, migchelen, miggelen lachen; [m.g.] dansen 60, 61, 64, 66, 361, 384, 442, 457, 462, 467, 471, 603

michelen [hf] lachen 551

michels ik, mij 39, 384, 434, 442, 462, 467, 471

Michelsthuren [hf] Jodin 548

middendek sleutel 74, 79, 495

middenkruis sleutel met kruis aan overlangse insnede in baard 615

midrash navorsing, studie der Schrift 625

miechelen → michelen, migchelen, miggelen lachen 66, 428

miegen pissen 495

mieg-tiejeis, mieg-tiejijs pisbak 495, 653

mie'jləs^1 → meeles, meelis, meles, melis buik 446

mie'jləs^2 [kaartspel] harten 448

miekkes gebrek 582

mien smeerlap, geniepige kerel 204, 240, 495

mieneker laffe treiteraar 653

mienerik geniepige kerel 615, 653

mienie kaffer iem. die geld heeft 432

mieniker smeerlap, geniepige kerel 204, 240, 495

mienje → minje geld 432

mierenslikker pietlut 615

mieres gek, dwaas 615

mierm mond 451

mier'mə praten 452, 453

[p. 751]

miers vierenveertig 615

mies lelijk, slecht 87, 94, 211, 212, 223, 240, 520, 574, 582

miese kleingeld; de dood 615

mies en moos: 't is er me - voor ik heb er een hekel aan 91, 574

miesgasser → miesgazzer, misgasser smeerlap, akelige kerel; homoseksueel 74, 80, 204, 495

miesgasserig smerig, gemeen, inhalig 615

miesgazzer → miesgasser, misgasser smeerlap, akelige kerel; homoseksueel 204, 240

mieskelen [ww.] wegen 582

mieskwal flauwe kerel, lafaard, stuk ongeluk 615

mies murf slechte tanden 212, 240, 525

miesponem, mies ponem lelijke kop, gemeen en vals gezicht 54, 223, 514, 578

mies sares lelijk haar 578, 579, 582, 583

mies trederiks sokken 211, 240, 521

miete → mitte bed 195, 212, 240, 415, 525

miete-vatteling, mietevattelink beddengoed 212, 240, 280, 284, 293, 525

mietje homoseksueel 74, 80, 496

mieze hond 223

mieze kokkert lelijke neus 538

miezemietes pezen, de zich een ongeluk werken 615

mieze peuling lelijke benen 539

mieze reklajem slechte poten 578

miezerik kat 59, 442, 457

mieze scheweel beroerd gezicht 540

mieze snaai [van paard] slecht gebit 574

miezig schuldig 74, 204, 240, 496, 635

migchelen → michelen, miechelen, miggelen lachen 415

miggelaar iem. die op de uitkijk staat 74, 79, 496, 653

miggelen → michelen, miechelen, migchelen lachen 66, 496, 653

migweh bad 630

mik buik, maag 496

Mik [hf] bochel 548

mikwe (ritueel) bad 204, 240, 496

milleger zak 533

mimmele moeder; lefbek 496, 615

min veinzaard 630

mindsje vlo, ongedierte 467

minette het beffen; meid die zich laat beffen 74, 80, 206, 496

minetten beffen; vingeren 74, 80, 496

minje → mienje geld 190, 195, 240, 402-404, 415

minjen nosseer [†] 415

minjen nosser geldschieter op gestolen goederen 415

minotes [hf] ik 39, 552

minotesen [hf] mijn, onze 552

mis vrouw 372, 594

misgasser, misgaster, misgazzer → miesgasser, miesgazzer smeerlap, akelige kerel, verlopen type; homoseksueel 74, 80, 204, 240, 495, 653

misjpooche → misphoge familie 582

miskaf smeerlap, akelige kerel, verlopen type; homoseksueel 74, 80, 204, 209, 240, 496, 654

miskleumen elkaar bestelen bij verdelen van buit 514, 630

miskuiken smeerlap, akelige kerel; homoseksueel 74, 80, 204, 209, 240, 496

misnikkel beroerde kerel 582

mispele seps stok van mispelhout 458

mispet gerechtshof 195, 240

misphoge, mispocher, mispooche → misjpooche familie 94, 574, 579, 625

mispot gerechtshof 195, 240, 415

missemeschinne/missemesjine: krijg de/num dich 'ne - zekere verwensing 94, 574, 582

misslaan elkaar bestelen bij verdelen van buit 74, 496, 635, 654

misslaander iem. die de buit niet eerlijk verdeelt 74, 496, 635, 654

missomme geld 195, 240, 415

Mith [hf] penning 548

mitswe eerbewijs 615

mitte → miete bed 214, 221, 240, 528, 542

mi'us verachting; lelijkheid 630

moaze → mazen [ww.] zijn 457

mö'bəlfrenzər timmerman 453

mockegout ze stinkt 307 [cliché 5]

modeeren [ww.] zijn 384

moeder Jans opkoopster 431, 615

moedertje Groen: bij - slapen onder de blote hemel slapen 530

moeheren pissen 221

Moeke (Kommers) Kelder Nieuwmarkt 19 te Amsterdam 496

moel, mo'əl dood 64, 446

moelemaken praten 615

moelemaker prater, zwetser 615

moels dood 294

moels gekeerd vermoord 277, 291, 372, 594

moem geld 615

moers geld 178, 367, 594

moes geld; [m.g.] zilvergeld 151, 153, 166, 240, 428, 459, 467

moes schoepen, de gauwdiefachtig geld stelen 429

moeteren pissen 262, 284, 287, 291, 294, 542

moffelen doodmaken 615

moffenkoffie koffie met kaneel 615

moffenspel zesenzestig 615

mofker hoed, pet 521

Mohr [hf†] 105

moi [t] mooi 568

moire inktkoker 368, 415, 592

moisen [ww.] zijn; hebben 384

moist kiewig vaarwel 385

mok beker 496

mokem → mokum stad 176, 211, 240, 432, 521, 525, 596

Mokemheijt → Mokum Hei Den Haag 596

[p. 752]

Mokemholf → Mokem olf Amsterdam 597

Mokem Ipig, 't Den Haag 368, 594

Mokem Olf → Mokemholf Amsterdam 188, 399

Mokem Reis → Mokum Reis Rotterdam 399

mokke^1 bekend 574, 578

mokke^2 meisje, vrouw; [kaartspel] dame 437, 459, 467

mokkel → mokkele meisje, vrouw, verloofde, geliefde 67, 74, 80, 221, 462, 471, 496, 512, 514, 517, 521, 525, 530, 531, 535, 539, 542

mokkelbeis bordeel 432

mokkele, mokkeltje → mokkel meid, geliefde 67, 207, 428, 496, 517, 537

mokkemond iem. met ingevallen lippen 615, 654

mokken hoer 82, 361

mokken die krabt vrouw met gestolen waar onder haar schort 81, 361

mokkie bruin kop koffie 496

mokkom maaken zich verzamelen, bijeenkomen 596

Möksə, 't België 445

moksgi meisje 428

mokske, moksken meisje, geliefde 428, 467

mokum → mokem stad, dorp (bv. Boekelo) 60, 160, 162, 167, 176, 177, 182, 195, 204, 208, 212, 215-217, 219, 232, 240, 371, 373, 415, 437, 441, 442, 457, 496, 517, 525, 530, 533, 535, 539, 592

Mokum Amsterdam 496

Mokum Alf Amsterdam 496

Mokum Aye Alkmaar 195, 406, 415

Mokum Beisz Berlijn 204, 240, 496

Mokum Brijst Rotterdam 195, 415

Mokum Dollet Delft 195, 408, 415

Mokumer Amsterdammer 204, 240, 496

mokumgeiher reizende venter 615

Mokum Grouw Groningen 195, 415

Mokum Hei, Mokum Heif → Mokemheijt Den Haag 189, 190, 195, 232, 240, 401, 404, 415

Mokum Jaar Arnhem 195, 415

Mokum Kaf Den Bosch 195, 415

Mokum Lammert Hoorn, Leiden 195, 415

Mokum Lammert Majim Leeuwarden 195, 415

mokumloper reizende venter 615

Mokum Majim Dordrecht 195, 415

Mokum Mollof, Mokum Mollof-alf, Mokum Olf Amsterdam 188, 195, 204, 240, 241, 401, 415, 496

Mokum Reis/Rijst → Makem Reis Rotterdam 188, 195, 204, 240, 415, 496, 501

Mokum Sooyen Haarlem 195, 415

mokumtie dorp, stad 182, 240, 373

mokumzak zak voor de waren van een reizende koopman 615

mol^1 → moll, molle^1 dood; [m.g.] ziek 58, 60, 61, 67, 211, 270, 271-274, 281, 385, 434, 462, 467, 517, 521, 592

mol^2 dienstmeisje dat dieven of inbrekers tipt 615

mol^3 vlees 286

mol [hf] → moll dood 109

mol [t] dood 109

mol: hakt hem - maak hem dood 369, 591

molbors goederen 195, 238, 415

molderik moordenaar 467

mol'ə → mollen, moolen sterven 453

molflikker automobiel 462

molfteren [hf] malen op een molen 551

mol jallen, de sterven 462

molkleunen, mol kleunen doodslaan 270, 385, 428

moll [hf] → mol^1 dood 106, 273, 550

moll [hf] dood 106, 102, 564, 568

molle^1 → mol^1 [bnw.] dood; [ww.] doodsteken 60, 61, 67, 177, 272, 277, 293, 294, 367, 442, 594

molle^2 spek 284, 289, 291

molle capore hem doen moorden, vermoorden 369, 594

molleke meisje, geliefde 74, 80, 496

mollekleunders moordenaars 385

molle mangen spek schooien 525

mollement moord, het doodsteken 270, 275, 361, 428

mollen (gemold, gemolt) → mol'ə, moolen doden, sterven, [m.g.] slachten 33, 64, 67, 158, 268, 270, 272, 277, 280, 284, 285, 287, 288, 291, 294, 359, 385, 415, 428, 434, 517, 528, 592, 644

mollen [hf] sterven 273, 291, 551

molle talven spek schooien 525

mollknucken [hf] doden, slachten 551

Mollof Amsterdam 496

molm geld 74, 204, 240, 496, 615, 635, 654

molmboer rijkaard 615, 654

molsamen verraden 392

molsamer, molsamere verrader 307 [cliché 3], 392, 437

mölsjen [hf†] 550

molveren [hf] kaal, naakt, woest 550

mom gebrek 221

mom: er is/zit - aan [o.a. van vee] hij is slecht, hij is ziek, er is een gebrek aan 539, 542

momaun geld 630

mommen, momsen soort vaganten 331

mondeering kleren 385

monderik wereld 48, 385

monejaske kerk 195, 240, 249, 415

monnie → monny, monye geld 496

Monnikenbeis Monnikenbuurt 477

monny → monnie, monye geld 415

monterik horloge, klok 40, 48, 60, 385

monterikflikker horlogemaker 385

monye → monnie, monny geld 46, 307 [cliché 3]

mooie stoot, een een goede slag 637

mool wijn 178, 262, 277, 291, 294, 372, 594

moolen → mol'ə, mollen sterven; gloeiend zwaard op de rug 81, 100, 102, 262, 272, 361, 545

mool stippen slachten, doodmaken 545

moord: steek de - de → moord steken

Moord- en brandbuurt Spaarndammerstraat en omgeving te Amsterdam 615, 654

[p. 753]

moord steken, de (steek de moord!) sterven 496

moos geld; [m.g.] fictief geld in gevangenis 152, 153, 158, 166, 167, 178, 186, l88, 195, 204, 229, 240, 399, 400, 415, 434, 462, 496, 582, 600, 654

moosbajes fictief geld in gevangenis 240

mooser → moozer, moser verrader 240, 415

moos in de bloedvin geld in de beurs 600

moosjer gerechtsdienaar; spion; gids 195, 240, 415

moos laten zitten geld verteren 600

moos massemat handelen diefstal van contant geld 195, 240, 415

moosser: als - doorslaan verraderlijk handelen 415

mootvlek: met de - peezen met negen dobbelstenen gokken 496, 654

moozer → moozer, moser verrader 195

Mopp [hf†] 105

moppen geld 615

moppentrommel effectentrommel, geldkist 74, 80, 496

more^1 bang 95, 574, 582

more^2 brood 287, 539

moreilje fles 460

morf mond 307 [cliché 3], 311, 357, 435

morf letten goed letten op wat iem. zegt 496

morgenster iem. die buitengezet afval 's morgens vroeg doorzoekt 615

morig bang; angst 95, 200, 204, 227, 240, 496, 574, 635, 654

morig peezen niet vastberaden werken 496

morig schokken bang zijn 496

moris → morus kalf 100, 545

moro brood 262, 273, 294, 539

morojem: in de - hebben in de gaten hebben 615

mörrie, mörrig moe 442

mörrig [hf] moe, lui, onachtzaam 550

mortepaaien optuigen 615, 654

mortje dood 615, 654

morus → moris kalf 51

mos → mosse vrouw, getrouwde vrouw 61, 182, 361, 373, 442, 521, 539, 546, 589

moscherem verklikker 69, 80, 275, 277, 284, 288, 291, 294, 525

moser → mooser, moozer bedrieger, verrader 186, 240, 249, 600

moser doorslaan; als moser doorslaan bedriegen 195, 240, 393, 415

mösj boterham 446

mö'sjə bedelen 445

Mösj, 't België 445

mosken vrouw 437

moskero schout, [m.g.] onderschout 178, 275, 277, 284, 286, 291, 294, 371, 594, 606

mosse → mos vrouw, meisje 61, 357, 385, 460

mosselen zakkenrollen, stelen 615

Mossestranke Vrouwestraet 385

mosterdjongen herenknecht, huisknecht 615

mot^1 hoer 178, 368, 592

mot^2 twist 496

mot: te - gaan naar de hoeren gaan 82, 362

motje zakdoek 361

motkaasie bordeel 82, 361

motlap pokdalige; nummer 33 654

motograaf → matograaf sleutel 74, 496

mouse ijzeren 196

mousé brommer → mousje brommer ijzeren ketel 631

mousen praten 176, 178, 240, 371, 592

mousje^1 ijzer, ijzeren 195, 243, 415

mousje^2 breekijzer, koevoet 196, 240, 416

mousje brommer → mousé brommer ijzeren ketel 196, 415

mousje ribben breekijzer, koevoet 415

mousje ronde ijzeren pot 415, 417

mousje slang ijzeren ketting 196, 415, 631

mouwverdraaier weerspannige 615

mozeren zeggen, vertellen 615

mozes kalf 528

muffen stinken; [m.g.] spotten 61, 385, 442

müffen [hf] stinken 551

muif portie 539

muim slaag 496, 654

muimen slaan 496, 654

muizen nare toestand 654

muizen: 't werd - het ging mis 615

muls [t], mulsch [t] ziek 568

mulschfailer [t] dokter 104, 563, 567

munt stuiver 603

muntmeter (kleine) brandkast 74, 80, 496, 635, 654

muntsmakken, munt smakken (gebiedende wijs: smak munt) neerslaan 496, 505, 654

murf → meurf, murft mond, gezicht 43, 154, 208, 221, 291, 294, 457, 467, 471, 517, 521, 525, 528, 530, 535, 539, 542

murf: halske/houd de/'t - hou je mond 525, 527

murfen zoenen 109, 545

murft → meurf, murf gezicht 467

murgpijpje → mergpijpje rol (katoen) 415

murw maken tot bekennen brengen 615

Mus [hf†] 105

mus wambuis 415

muschen [t] → mussen vrouw, meisje 564, 567

musque [t] varken 567

mussen [t] → muschen vrouw, meisje 564, 567

muszken [hf] vrouw 567

mutsj [hf] goedkoop 550

muylfaceler barbier 46, 307 [cliché 5]

muylfacelet [†] 46

muziek jenever; geld 615

muziekdoos brandkast 74, 80, 496, 635, 654

muzikanten: daar zijn de - daar is het geld 615

mijchels ik, mij 467

mijem, mijjem water 176, 195, 238, 240, 372, 415, 594

mijlie mond; moord [†] 496, 635

mylie als een tjoekel grote bek 654

[p. 754]

mijmis, mijmus dood 204, 239, 496, 653

mijnen stelen 307 [cliché 3]

na nee 415

naafke → nafke hoer 176, 178, 241, 368, 592

naai slim, handig 496, 616, 654

naaischool bordeel 616

naa krabben overschrijven 361

nabes dronken man 625

nachas plezier 616

nachtbaayes, nachtbajes nachtverblijf 415, 600

nacht-be-huylers soort vaganten 350

nachtbidder bedelaar die 's avonds langs de huizen gaat 616

nachtdeenen, nacht deenen boemelen, vrolijk zijn 358, 361, 607

nachtmutsje fles drank die mee naar de slaapplaats genomen wordt 616

nachtspiese, nachtspieze nachtkroeg 515, 654

nachtuil nachtwaker 616

nadan huwelijksgift 625

nadiepes niets 457

nadiepes hadie samiezen hadie niets smoezen hier! 457

nafke → naafke dame, meisje, hoer 74, 80, 195, 204, 241, 415, 496, 582

nafkebajes, nafke bajes, nafke bajis bordeel 580, 582, 616

nafkone, nafkoone meisje 205, 241, 497, 635

nagelaar valsaard, uithongeraar 616, 654

nagt cluijter [?] [gerechtsdienaar die bedelaars en landlopers vervolgt] bedelvoogd 366, 592

nagt sluijter [?] [gerechtsdienaar die bedelaars en landlopers vervolgt] bedelvoogd 366

naires, nairis kaars 195, 241, 415

najem (mv.: najems), najim, najin oog 43, 87, 91, 205, 224, 241, 497, 574

nakkedikker armoedzaaier 616, 654

nantes nergens 545

napschoren waardeloos goed, rommel 616

napschoren slaan waardeloos goed stelen 616

narre jong weidepaard (van anderhalf jaar) 87, 575, 578, 582

narrewi betarrewi niets betalen 115

narris kaars 630

narrischkat → narriskat gekheid, onzin 616

narrisj zot 625

narriskat → narrischkat gekheid, onzin 616

nase, naser neus 462, 497

nasjen snoepen 625

nastoot: pezen op - chantage plegen; vuile zaakjes opknappen 616

natuur: de sos heeft geen - het paard ziet er slecht uit 583

navige niets 195, 228, 237, 241, 249, 408, 415

nebbis, nebbisch, nebbisj niets, mis!; ocharm!; stumperd 616, 625

nebob iem. die de baas speelt 616, 654

neemen: op - wegdragen 361

neep: hou - hou vast! 616

neer [znw.] licht 616

neerblikkeren doden; neerslaan 600, 616

neer'boeəzə, neerboze neerleggen 451

neeringhe/neerinke doen → nering doen spieden; eten zoeken 46, 158, 307 [cliché 3]

nef → neft mes 432

nefers, nefes buik, lichaam 87, 575, 616

nefes: de sos heeft geen - het paard ziet er slecht uit 583

nefisch lichaam 616

nefke meisje, hoer 74, 80, 178, 204, 214, 241, 497, 528, 654

neft → nef mes 467

negenweker iem. die maar half voor zijn kost berekend is 497, 630

negerzweet koffie 616

nehress → neres, neris kaars, [znw.] licht 182, 241, 373, 596

Neir Talmid bestendig licht 625

neis geit 525

nekeive → nèkijfe [wel en niet ongunstig] meisje, vrouw; merrie 221, 542, 583, 654

nekken steken, stoppen, nemen 385

nekof cachot, gevangenis 190, 195, 241, 403, 415, 615

nèkijfe, nekijve → nekeive hoer 74, 80, 497, 654

nelgenweker [?] iem. die maar half voor zijn kost berekend is 630

nemen beetnemen 497

nen'gə bijten 446

nep bedrog 514, 654

neppen bedriegen, bestelen 521, 654

nepschooren, nepschore, nepschoren slechte waar 74, 204, 208, 241, 244, 497, 517, 635, 654

nepvaart afzetterij 616, 654

neref [znw.] licht 188, 241, 393, 398

neres → nehress, neris [znw.] licht; lantaarn, straatlantaarn(s) 186, 195, 241, 393, 415, 600

nering doen → neeringhe doen spieden, winst zoeken 158, 435

neris → nehress, neres [znw.] licht; [m.g.] brandmerk 176, 241, 369, 415, 592, 596

neshama ziel 625

nestschijter iem. die zijn eigen familie te schande maakt 616

Neth [hf] penning 548

Netten [hf] vader 548

neuren op diefstal uit zijn 75, 497

neurespiese slaapgelegenheid 654

neuri, neurie → nörrie, nurrie jenever 177, 367, 399, 415, 497, 594

neurie: onder de/het - dronken 654

neuriën eten 616

neuriespiese, neuriespieze herberg, slijterij 497, 506, 637

neus [bij het dobbelen] twee 497

neut hoofd 497, 654

neutje borrel 497

neutje kraken, een een borrel drinken 496

[p. 755]

neuzen kijken of er iets te stelen valt; stinken 469, 528, 635

neweile persoon met wie slecht te handelen is 36, 87, 575, 583

neweire zonde, jammer 625

newiert winst 91, 583

ngajin zeventig 202, 231, 241, 483, 616

nibbel handen; katoenen stof 357, 415

nichen stelen 460

niegisj bijgelovig vooroordeel 625

niepo ingebeeld ziek, zich ziek houdend 468

nieris nar, grappenmaker 616

niese, niesse → nieze meisje, vrouw, dame, hoer 75, 80, 162, 165, 169, 178, 195, 205, 208, 211, 215, 216, 233, 241, 248, 415, 457, 497, 517, 521, 530, 533, 635, 654

nieuwsgierige rechter van instructie 616

nieze → niese vrouw 432, 514

nifteren (genifterd) doden, vermoorden 190, 195, 201, 205, 230, 241, 404, 415, 482, 497, 512, 635, 654

nifterik (groot) mes 62, 205, 241, 497, 635, 654

nikkellap stuiver 616

nikkeltje halve groschen 521

nikken brengen, steken 428

nippel neus 521

nobbes [t] gendarme 567

nobbeshutsche [t] schout 104

nobel gearresteerd, gepakt; geschikt, vertrouwd, veilig 75, 497, 635

nobele man, minnaar, vrijer 497, 655

nobel gajes dieven, rovers, souteneurs, oplichters; gearresteerden 616, 655

nobel spiese vertrouwde herberg 497

nobel volk dieven 655

nobes [hf] nee 107, 109, 550

nobis, no'bis nee, niemand 54, 102, 451, 457, 545

nobis [t] nee, niet, niets 102, 107, 569

noe'əbəs nee 451

noe'ək → nook man 449, 451

noeək vör də fietsjə conducteur 446

noels pot 525

noen vijftig; zestig [t] 196, 205, 241, 415, 422, 497, 584

nokken bedanken 442

Noll [hf] douanekantoor, plee [?] 105, 548

nollen [hf] rekenen, betalen 551

Nollfesel [hf] rekening 548

Nollkrabbel [hf] rekenboek 548

non vijftig 89, 577

non bas rijksdaalder 575

nooien uitnodigen, uitdagen 497, 625

nook → noe'ək man 442

Noordsingel: op de - zitten in de gevangenis zitten 616

nootsum onwetende, groentje 616

nop moed 616

noppe, noppes → noppis, nopus nee, niet, niets; [m.g.] stil 54, 64, 67, 361, 385, 428, 442, 457, 468, 497, 530, 533, 655

nop'pəs [bnw.] gek 447

noppes bekaan → noppes pekaan hier is niets 477, 633

noppes kotsen niets zeggen 75, 497

noppes pekaan → noppes bekaan niets bij me, niets op zak 497, 497

noppes poen geen geld 497

noppis, noppus → noppe, nopus nee, niets 67, 398, 399, 442, 539

noppus draaien de clown spelen 67, 442

nopus → noppe, noppis nee, niets 437

nor gevangenis, cachot op politiebureau 497, 512

norretje borrel 539

nörrie → neuri, nurrie borrel, jenever 43, 64, 214, 216, 442, 471, 517, 521, 528, 530, 533, 603

nörrieken borrel 442

nörriekit herberg 64, 66, 517, 530

nörrietje borrel 525, 535

nosempie vreemdeling; sufferd 635

nosselaar valsspeler 616

nosselen stelen 75, 79, 200, 205, 241, 497, 635

nossen (deelwoord: enossent), nossene geven, betalen; gebrek van een paard verbergen 87, 89, 95, 196, 210, 227, 241, 415, 575, 578, 580, 583

nos'tərə, nosteren → nosteren, nostem bidden, vloeken, praten, lezen, leren 60, 385, 428, 435, 445, 462, 471, 497, 655

nosteren [hf] → nos'tərə, nostern bidden 551

nosteren [t] bidden 569

nosterik boek; rozenkrans 38, 62, 385, 497

Nosterkrabbel [hf] kerkboek 105, 548

nostern [t] → nos'tərə, nosteren bidden 564

nosterplugge [t], nosterplügge [t] gebedenboek 106, 108, 564, 568

nosterpradde [t] biechtstoel 106, 108, 564, 567

notringskes [hf] vier 107, 551

notringskes schröm [hf] het is vier uur 549

notting niets 497

nowes [t] gendarme 567

null [t] honderd 108, 565, 569

nul'ləs niet, niets 451

nummet [t], nüms [t] niets 569

nurrie → neuri, nörrie borrel 415, 600, 603

Nijegas Zwanenburgerstraat te Amsterdam 616

nijf, nijft mes, knipmes 186, 196, 211, 230, 241, 397, 415, 497, 512, 514, 521, 539, 600, 654

nyg, nijg fel, in hoge mate 385, 435

nijpen verbergen 385

nijs moed, durf; lust, dartel 497, 512, 655

oby, obij duivel 277, 291, 293, 367, 595

ochgenebbis, ochgenebbisch → oggenebbis ocharm! 616

oeft, oefte → hoef brood, stuk brood 385, 462, 466

oefteflikker → hoefteflikker broodbakker 385

oest boer 361

oestin boerin 361

oets man 471

oetsen bedriegen 583

oever broodbakker 415

[p. 756]

offeren [†] 45, 156, 349, 357

offloeven weggaan 363

oggenebbes-mensch meelijwekkende figuur 655

oggenebbis → ochgenebbis ocharm! 148

oggenebbisj vrouwtjes meelijwekkende vrouwtjes 625

oilken [t] koffie 567

oj wel, wat moet je 497

okkeloen bochel 521

okketaaien, okketaaje wisseltruc van kelner; stelen, beroven 75, 79, 497, 655

okkies gebrande duivenbonen 616, 655

oks fijn, degelijk, goed 497, 635, 655

oksenaar, ok'sənaar, oksenaartje, oksener → oxenaar horloge 75, 399, 403, 416, 449, 497, 655

oksener met een zwiebel horloge met ketting 416

okse oksenaar goed horloge 497

oksie horloge 521

oksine borrel 616

olde geld 468

olemesjolem gaan sterven 616

olf [telw.] een 89, 205, 219, 241, 422, 497, 541, 577, 578, 584, 635

olmershutsche [t] boer die aandeel behoudt in boerderij van zoon 104, 566

olmerske [t] oude vrouw 567

olms oud, versleten, kinds; gek 102, 416, 457, 497, 635, 655

olms: zich - houden zich van den domme houden 497

olms [t] oud 564, 568

olmse; de olmse ouders, vader, moeder 211, 432, 497, 521, 635

Olmse [hf] moeder 105, 549

olmse meligerd aftandse stakker 615

olmse niese oude vrouw 498

olmse serror/serrore oude man, oud heertje 247, 498, 636

olmspiese oudemannenhuis; gekkenhuis 498, 635

olmste vader 102, 545

oltmansch [t] oud 102, 568

oltrip sigaret 498

ome Gerrit → oome Gerrit, oom Gerrit pastoor 616

ome Herman elf cent 610, 616

ome Jan → oome Jan bank van lening 611

omkleumen, omkleunen bekennen 616, 655

omslaan bekennen, verraden 75, 80, 432, 498, 512, 635, 655

omslag omtrekkende beweging 498

omsof dood 616

omsteken: laten - laten aborteren 616

omver blazen neerschieten 465

omwinzel kousenband 361

omijn amen 625

ondergemakkerd → ondermakkeren

onderkruiper klein mannetje 498

onderkruis sleutel 75, 79, 498

onderleggers houtjes onder breekijzer 182, 184, 373

ondermakkeren (ondergemakkerd) achterhouden, zich heimelijk toeëigenen; achterbaks handelen 182, 196, 238, 373, 416

onderslaan (onderslagen) onderzoeken 616, 655

onderzeil brengen doen inslapen 498

ongodin onoprecht, niet waar 205, 241, 498

ongijn slechte humor 625

onkant gezegd van koe die niet met alle vier spenen melk geeft 583

onke alleen 616

onke: met/mit z'n/se - in zijn eentje 616, 655

onkedaai, onke daai alleen overgebleven(e) 616, 655

onmasselig ongelukkig 616

ontfocken ontkomen, ontsnappen 361

oome Gerrit → ome Gerrit, oom Gerrit pastoor 609

oome Jan → ome Jan bank van lening 498

oom Gerrit → ome Gerrit, oome Gerrit pastoor 655

oorblazer ophitser, aanstoker 616, 655

oortje cent 515

oortjes^1 geld 655

oortjes^2 taptemelk 616

oosser → oser nee, nee! 205, 241, 498

open leezer evangelie 361

openluiren opentrekken 385

operik het land, het open veld 38, 385

opgaan gestraft worden, gevangenisstraf krijgen 75, 498, 514, 635, 655

opgever tipgever van inbrekers 616, 655

opgooijen betichten, ten laste leggen 416

opjacht kostwinning 498

op kappen vrijuit spreken 361

opknappen een straf uitzitten 498

opknijse, opknijzen opkijken 616, 655

oplaaien, opladen overhalen, bewegen mee te doen 75, 498, 655

oploeven eropuit gaan 432

oploopen opdoen 416

opper hoop, troep 385

oppergrandiger commissaris van politie 466

opperik hoop, troep 40, 385

oppikken opvangen 498

oppoeyen opdrinken 102, 545

opredderen oplichten, bedriegen 600, 616

opsluiten klaplopen 616

opsmikken openen 416

opsteken verdienen 616

opsteker mes 616, 655

opstoot dadelijk 616

opstootje beweging 187, 398

opstoot krijgen gestoord of betrapt worden bij diefstal 416

opveteren openmaken 364

opvoeren aansporen 416

orel christen, niet-Jood, onbesnedene 202, 205, 231, 241, 498

[p. 757]

oser → oosser nee 616

osjəm acht 90

osni, osniek → ossenie horloge 521, 525

osnismenger horlogemaker 525

Osselekoris geheimtaal van paardenhandelaren 88, 285

ossen dobbelstenen 416

ossenie → osni horloge 525

ossenpooten dobbelstenen 403, 416

osur verboden; volstrekt niet 630

otelebotel, otelemotel [bnw.] gek 616, 625

otelemotel smoezen bepraten 616

otten [t] kieskeurig, veeleisend 568

ottenoj, ottenooi heer in de hemel! 498, 655

ouchelen eten, vreten 580

oude snik oude klare 616

Oude Testament politieregister 601

ousten (veel) praten 498, 636, 655

ouwe begaantje [aanspreekvorm] ouwe rukker 536

ouwe jongen volleerde dief 616

ouwe sjefter oudgediende in gevangenis 616

overbommelen overvallen 385

overbruggen overbrengen, verklikken, praten 75, 80, 498, 636

overgewinterd slim 616

overhoef uitwas aan paardenhoef 87, 89, 90, 575, 583

overschep [in de gevangenis] tweede portie eten 617

overtreksel overkleed 361

oxenaar → oksenaar horloge 498

paai → pai land, streek 48, 428

paaj pet 457

paaltje [o.a. in gevangenis] stuk roggebrood 498, 617

pad: op de - op reis 428

padjakker kerel, deugniet 498, 655

paen brood 50, 100, 102, 545

paf priester 437

paferik^1 appel 521

paferik^2 → pafferik pistool, revolver 62, 457, 521

paffe galg 35, 437

pafferia pistolen, vuurwapens 617, 655

pafferik → paferik^2 pistool, revolver, vuurwapen; sigaar 62, 461, 498, 636

paf veenen tot inkeer komen 385

pageintjes aardigheden, grapjes 205, 241, 498, 655

pages bang 575, 583

pagud bang 617

pai → paai land 48, 385

Paitseg, Paitsig Pasen 196, 198, 241, 416, 421

pajengers aardappels 437

pajote gendarme 435

pak veel; te duur stuk vee 87, 89, 90, 575, 583

pakeet, pakeetje oplichterstruc met goederen 617, 655

pakslinger scheldnaam voor Jood 498

pal haar; [m.g.] stro 272, 287, 291, 293, 471

palemagom, palmagom, palmegoon, palmegoone, palmegoons gendarme, militair, schildwacht; (afgedankte) koloniaal; zwerver 153, 154, 168, 191, 196, 205, 226, 241, 402, 406, 416, 402, 468, 498, 655

palmen [hf] rood 550

palmer soldaat 205, 241, 498

palme wouten gendarme 460

Palmhöbbel [hf] vos 549

paltening afdekplanken 361

pamperik papier, brief 40, 386

pan: voor het bakken de - uitgesprongen slim 630

panas chef, directeur; winkel, lommerd 205, 241, 498, 655

panderik hemel 40, 386

pandje zeventig cent 617

pandjesbaas lommerdhouder 617

pandjes maken belenen 625

panjot soldaat 361

panjot die peemt plunderende soldaat 361

pante geschikt slachtoffer voor beroving 617

Pantin Parijs 617

pap laten eten het ziekenhuis in slaan 617

pappen (veel) drinken 617, 655

paradegeld geld van een ander om mee te pronken 498

parademaker bluffer 498

paradet hoofdzeer 205, 241, 498

parag → parrag scheldnaam voor Jood 226, 241, 498

paralaf → parlaf paraplu 443, 471

paralapper paraplu 386

paraplu koepelgevangenis 75, 80, 498, 636

parch ellendeling 91, 575

parchkop ellendeling 575

parch-porum lelijke kop 219, 241, 539

parçuph gezicht 630

pardaf koffie 460

Pardong [hf†] 105

parfunkels tenen 386

parg → parrig ongelukkige; hoofdzeer 512, 625

parkop beroerling 583

parlaf, parlaffe → paralaf paraplu 428, 435, 461, 468

parlappersjacheleir parapluverkoper 386

parnassen zingen 386

parneis verzorger, bestuurder; invloedrijk persoon 630

par. p. [†] 46

parrag → parag scheldnaam voor Jood 205

parrig → parg hoofdzeer; schurftig 205, 241, 498

parsapant ellendeling, ophitser, verklikker 617, 656

parser [†] 617

parsje hoofdstuk 625

partous maken samenscholing veroorzaken (om te zakkenrollen) 182, 184, 373

[p. 758]

parts perdong [hf] twee uur lopen 105, 549

parts schröm [hf] twee uur 105

partij: bij de - brengen te verhandelen partij goederen aan koper tonen 630

parz [hf] twee 107, 551

parz krützkes [hf] twintig 551

parz notringskes [hf] acht 107, 551

parz notringskes on een/ēn negen 108, 551

parz spörkes [hf] twaalf 108, 551

parz uhr [hf] tweehonderd 551

pas zaak 386

pasbeing koopman 428

passagierder boemelaar 617

passavie [†] 617

passen kopen 386, 435, 443, 462, 468, 471, 528

passer heler 404, 416, 617

passe-route vagebond 498

patatten aardappels 528

patatters aardappels 498

paternellen bidden 60, 443

paternosters, paternostertjes handboeien 75, 498, 656

patet hoofd, hersens 498, 636, 656

patjakker deugniet, fielt 498

patjalder, patjaller reiziger, leurder, alleenlopende vent, bedelaar; schildpad; kleermaker 435, 436, 468, 471

patjegander leurder 459

patjore zeurkous 617

patser heler 416

patsjief, patsjif gezicht 205, 242, 498, 636, 656

patsof hoofd 219, 242, 539

patteren^1 praten 617

patteren^2, pattern (gepatterd) goedkoop van de hand doen 222, 609

pattern is geld weerd verkoop maar; weg is weg 221, 542

pattersche schore slechte waar 221, 542

pattes, pattesj, pattisj zwanger, drachtig 87, 94, 205, 212, 216, 242, 498, 525, 533, 575, 583

Pau [hf] [moeheid] slaap 549

pauen [hf] rusten, slapen; logeren 551

Paufeuel [hf†] 105

pausheit jad zijn schooien 630

Pautent [hf] logement, slaapkamer 549

pavel, paveltje appel 36, 262, 279-281, 291, 294, 517, 521

Peckert [hf†] 105

Peckthuren [hf] naaister 549

Peek [hf] vlees 549

Peekdeckel [hf] vleeskoek 549

pēəkelen [hf] huilen, klagen 551

Peeksjok [hf] slagerij 549

peender heler 416

peerder speler 468

pees werk, het werken 361, 656

peesen ploeteren, zwoegen 361, 656

peeskit tuchthuis 81, 361

peesklapper roofhol 617, 656

peesnieze hoer die haar klanten berooft 514

peesvrijer werkman 498, 656

peezement werk 521

peezen → pezen (zwaar) werken; maken; venten; loeren op buit of slachtoffer, stelen 212, 386, 457, 471, 498, 517, 521, 525, 530, 535, 539, 656

peezer maker, werkman 525

peezesjikse dienstmeisje 213, 246, 525

peget twee 205, 242, 499

pegimoh oneffenheid; schaarde in slachtmes; klein gebrek 630

pei^1 →pij^2 bek, mond, tanden 43, 87, 154, 169, 221, 242, 471, 542, 575, 578, 583

pei^2 tachtig 205, 242

pei: zich de - houden zich → tepei houden zijn mond houden, zich gedekt houden 215

peieren sterven 205, 242, 499, 617

peiger → peyger, pijger dood, aas, lijk, kapot, bedorven 162, 169, 205, 211, 215, 221, 223, 242, 457, 499, 512, 521, 530, 542, 583, 656

peigeren → pijgeren sterven 205, 242, 499, 575, 583, 625, 617, 656

peigeren: mag ik - auf der stelle, 't is tores emmes ik mag doodvallen als het niet waar is 583

peiger maken → pijger maken doodmaken 205, 242, 499

peizeltje mooi meisje 221, 542

pekaan → bekaan, bekane hier, aanwezig, voorhanden; [m.g.] in orde 200, 227, 242, 477, 499, 633, 636, 656

pekaan nemen in beslag nemen; te grazen nemen 499, 636

pekaanslag diefstal 617

pelse ondervragen, ondervrager 195, 239, 416

pelsen ondervragen, verhoren 195, 239, 416, 242

pelsje stro 49, 386

pelsta gehuwde publieke vrouw; koppelaarster 630

pelzje zwavelstokjes 386

Pempert [hf†] 105

Pempertskrögel [hf†] 105

pen^1 [moeheid] slaap; slaapplaats 443, 450

pen^2 tang 372, 592

pen [t] brood 102, 564, 567

Penekken [hf] thee 549

pen in de fonk tang in het vuur 591

Penn [hf] luis 549

penne slaapstee 499, 636

pen'nə → pennen^1 [ww.] slapen 452

penneboes, penneboeser huisbaas, logementhouder 499

pennen^1 → pen'nə [ww.] slapen 443, 457, 528

pennen^2 vingers 499, 656

pennetje sigaret 499, 656

pennooze neus 499

penoze kostwinning, jacht, werk 636

penschrämper [t] bakker 104, 564, 567

pensenaris verkoper van slachtafval 617

[p. 759]

peper touw 416

peperen binden, boeien; op de grond laten vallen 416, 468

peper en zout → feffere und salz kruit en lood 596

Perdong [hf] uur; afstandsmaat 105, 549

perement het spel, muziekmaken 468

peren (veel) drinken; spelen 468, 617

peren met de blaffen kaartspelen 465

perfester professor 625

permonje vrijheid; toestemming, verlof 499, 656

permonje halen verlof vragen om met de woonwagen te staan 535

pernollen verrekenen 443

pernoose, pernooze → pernose broodwinning, werk; jacht 499, 656

pernoozemannen beroepsdieven 75, 79, 499

pernooze personen beroepsdieven 512

pernose → pernoose broodwinning, werk 656

per. p. wambuis 46, 307 [cliché 4]

perriekie vader 499

personsie verdenking 75, 499, 636

Pésag paasfeest 630

pesaules → pezaules afval, drek; meelijwekkend figuur; venerisch 75, 80, 200, 227, 499, 630, 636

peserkeete gevangenis 386

pesers inbrekers 386

pestman gierigaard 499

pestponem, pestponum onaangenaam gezicht; pestkop 617, 625

pet sleutel, sleutels 600, 617

petatter stoot, opstopper 617

petètertjes aardappels 221, 542

petilink borrel 48, 428

petrak winkel 471

petroleum jenever 617, 656

Pette [hf] muts, pet 549

petteg gek, krankzinnig 617

peu^1 bang, verlegen 49, 386

peu^2 honger 539

peuling benen 539

peunen werken, sloven 617

peungel boer; soort krachtmeter 435

peupelen koken 36, 284, 291, 294, 525

peur bang 428

peur-peu bang 48

peut slaag, klappen 499

peuten slaan 617, 656

peu'zə pond 452

peuzeltje borrel 617

pey → pij^1 jas 416

peyger → peiger, pijger dood 196, 242, 416

pezaules → pesaules venerisch 242

pezen → peezen werken; loeren op iets 514, 636

pezersvieken dievenleven 386

pezoles venerisch 242

pflueger collectant in kerk 307 [cliché 3]

pheen zuster 268, 277, 291, 294, 371, 595

philippes → philippus geld 432

philippie → filippie tientje 499

philippus → philippes geld 499

philosophen vetleren schoenen 432

phraal broer 268, 277, 291, 294, 366, 595

piano: op de - gezet verhoord 617, 656

pianospelen vingerafdrukken laten nemen 617

piaua rivier 273

pichem Jood 205, 242, 499

Pick [hf] → pik zout 549

picken [hf] naaien 551

pickpocket zakkenroller 51, 75, 79, 499

pie, pié buurt, land 50, 499, 545

piechern sufferd 205, 242, 499

pieckes voeten 277, 291, 294, 372, 592

pie'ək deur 446

pie'əts mark 451

piegem kind; slimmerd; stommeling 219, 242, 539, 656

piejèr → pièr heler 75, 499

piek gulden 211, 499, 521, 533, 656

piekaan hier, aanwezig, voorhanden 497

piekelman gulden 499

pieken stelen 468

piekeren denken 499

piekgis bijdehand 617

piel: te - gesnapt, gevangen 617, 656

Pielen [hf†] 105

piemelen huilen; pissen 416, 499, 636, 656

piender → pinter slim 499

pieoot → pioot luis 361

piep kind 386, 435

piepel penis 617

piepen^1 [ww.] slapen 499, 656

piepen^2 (gepiept) stelen 71, 75, 79, 482

piepen: hem - wegsluipen, vluchten 499

Piepenterger [hf] organist 549

pieper aardappel 499

piep kas hodi [?] zwanger 617

piep kas trodi machen [?] neuken 285, 533, 617

pièr → piejèr heler 75, 499

pierbink muzikant 468

pierbijn kramer 468

pierder muzikant, speler, nachtbraker 61, 443, 462, 499, 525

pierebolle speler, speelman 61, 386

pierekwakkus: naar de - gaan sterven 617

pierelemortes dood 617, 656

pierelen muziek maken 468

pierement harmonica, draaiorgel, muziekinstrument, muziekstuk, straatmuzikant 64, 67, 428, 457, 459, 471, 499, 514, 521, 525, 530, 539, 656

pierement dalver iem. die achter het straatorgel aan slentert 514

pierementje draaiorgel 221, 542

pierementsknölle muzikant 471

pieremert straatmuzikant 521, 617

[p. 760]

pieremezeur cent 499

pieren muziek maken, spelen, dobbelen, dansen, nachtbraken; werken; bedriegen 221, 386, 416, 443, 468, 471, 499, 514, 517, 521, 525, 542

pierewaaien spelen, nachtbraken 499

pierig prettig, mooi 386, 428

pierigerik plezier 386

pierka instrument 67, 443

pierkasie speelhol 361

pierkasie by den deer nachtspeelhol 361

pierkeete danszaal, speelhol 428, 468

pies winst 617

piës [znw.] stuk 49, 386

piesjer klein kind; pisser; nummer één in het kienspel 625

pieskapee → pieskepees grap 499

pieskapee maken een loopje nemen 499

pieskepees → pieskapee grappen, grilligheden 656

piesten geselroeden 81, 361

piet → pit^2 klophengst; stier 87, 89, 90, 575

piet: zijne - afdraaien hard werken 465

pieterman gulden 499, 656

pietermannetje klein mes 617

pietermannetjes kleine zilveren munten 416, 432

pietje tweeëndertig en een halve cent; [telw.] een; luis 617

pietje-peetje zeker kaartspel 617

pietjes één bij het dobbelspel 468

pietsie, een een beetje 50, 499

pik → Pick zout 443

pikaan slaan stelen 514

pikaanslag diefstal 514

pikanier tussenhandelaar 617

pikke de duivel 499

pikken^1 neuken 443

pikken^2 stelen 75, 79, 499, 656

pikkeneren (pikkeneert) benijden 617, 656

pikker^1 matroos 500, 656

pikker^2 vork 416

pikketanus borrel 617

pikvaart, pikvaren [vooral door publieke vrouwen] op roof uitgaan 514, 617

pil ingeven, de suggereren, beduiden wat iem. zeggen moet 75, 500, 636

pilslaan stelen uit een wagen of kraam 363, 432

pin ketel 75, 500, 635

ping-pong geld 617

pinkeling pink 500

pink-jɛ̍sond vijftig 90

pinooze broodwinning 242

pinooze salf/sjalf goede en slimme jongen 219, 242, 539

pinose het bedrijf betreffend 656

pinose-jongen, pinose-kerel geschikte vent, kundige dief 656

pinoze: in de - in de prostitutie 515

pinter → piender slim 500

piölte [t] bed 106, 567

pioot, piot (mv.: piotes) → pieoot luis; politieagent, commies, soldaat 275, 286, 291, 294, 630, 500, 535, 657

piratenpooier souteneur 210, 521

pis verloren, kwijt, [bijw.] weg 617

pisang penis 617

pisang, de de dupe 617

pisankoor, pisekor dronken 617

pisgaai klein meisje 546

pistole de grote wereld 617

pistole: op - zitten in gevangenis in eigen onderhoud voorzien 617

pit^1 kop 657

pit^2 → piet klophengst 583

pit^3 moed 500

pitjau varken 386

pitjoukri spek 386

pitte vader 468

pitten^1 geld 617, 657

pitten^2 haver 603

pitten^3 ervandoor gaan 617

pjɛ̍ns vijf; tien [†] 90

pjingers aardappels 462

plaanke → planke deur 221

plaat vijf frank 468

plack en stoot (mv.: placken en stooten) → plak en stoot brandmerk 361

plafonkers plaketten 386

plajen-inten pijnigen 592

plak (mv.: plakke, plakken) vierduitstuk, halvestuiver 500, 657

plak en stoot → plack en stoot brandmerk 81

plakje rood haar opleggen het hoofd aan bloed slaan 610

plakkarten speelkaarten 468

plakke, plakken^1 → plak

plakken^2 (geplakt) aanhouden, arresteren 71, 431, 482, 630

plakker^1 door zwarthandelaren omgekochte politiebeambte 630

plakker^2 vijffrankstuk 428

plak lood op den kop hebben, een dronken zijn 493

plakzegel zoen 617, 657

planeten vensters 443

planjen huilen 528

planke → plaanke deur 542

plant beurs; broek 284, 361, 526

planten verbergen 75, 500, 636

Plar [hf] dorst, drank 549

plaren [hf] drinken 551

plasbink matroos 361

plat stil; omgekocht, op onze hand 75, 205, 242, 500, 515, 636

plat: zich - maken buiten slapen 500

platje platte boender 361

platjes^1 voeten 533

platjes^2 centen, distributiebonnen 630

plat krijgen/maken omkopen 196, 242, 416, 500

[p. 761]

platscheerdere, platschiereren bedelmonnik 307 [cliché 3], 334

plat'sjət hond 448

platte kaf heler 81, 171, 361

plattekit, platte kit winkel waar men gestolen goed verkoopt 75, 205, 242, 361, 488, 500, 512, 636, 657

platte kriemse flikker zilversmid die gestolen goed koopt 81, 361

Platten [hf] rijksdaalder 105, 106, 549

platte pen slaapplaats buiten 497, 617

platte pen: onder de - buiten, op straat 656

platte smeltflikker tingieter die gestolen tin koopt 361, 620

platte sysing web 361

platvin, platvink → plavin beurs, portefeuille, tas 75, 457, 471, 500, 515, 521, 530, 533, 539, 657

platvis, platvisch minderjarig meisje 617, 657

platvoet, plat voet gans 47, 307 [cliché 4], 357

platvoetje eend 517, 533

plat worden in het spel verliezen 416

platzanger straatzanger die zielig kind of zielige vrouw meeneemt om medelijden op te wekken 617

plavin → platvin portefeuille 416

pleerie dief 81, 360

plegiskop pestkop, treiteraar 617

pleinjenen huilen 416

pleite [bijw.] weg 75, 205, 216, 219, 227, 242, 500, 533, 539, 657

pleite gaan weggaan, weglopen, zich verbergen 148, 221, 500, 533, 542

pleitegänger paard dat gemakkelijk op hol slaat 87, 89, 95, 575, 583

pleite maken weggooien, zich ontdoen van buit; zich verbergen 75, 242, 500, 512, 636

pleiten vrijkomen, weggaan 196, 242, 416, 432

pleiter [bijw.] weg 75, 205, 242, 500

pleite scheften weggaan, weglopen, op de loop gaan 75, 205, 242, 500, 512, 636

pleite tippelen weglopen, weggaan 500, 539

plem'pər smid 452

plenium palium/pallium gevangen vis, bewaarde vis 39, 46, 307 [cliché 5]

Plenten [hf] lompen 549

plentie genoeg 51, 500

pleuren huilen 48, 49, 59, 386

Pley [hf] kleren, kledingstof 104, 549

pleyen pijnigen 357

pleijten lopen 596

plimmen regenen, pissen 466, 468

ploddering broek 398

ploeg vereniging 500

ploeiement kleren 428

ploemp water 60, 386, 437

ploempen regenen 386, 435

ploemperik paraplu 428

ploempslinger paling 386

ploendement kleren 462

ploenjeflikker kleermaker 428

ploenjen kleren 429

ploensj regen, water 452

ploen'sjə, ploens'sjə regenen, wassen 452, 454

ploeteren werken 500

plok veel heel veel 358, 361

plomp → plompe water, regen; emmer [†], ketel [†] 154, 210, 357, 407, 457, 462, 468, 471, 521

plompbuizer, plomp buyzer (water)emmer 361, 618

plompe → plomp water 372, 592

plompen regenen; wassen, zich wassen; varen 399, 462, 468, 471

plooiement kledij, kleed 428, 435

plotte Gehl [hf†] 105

Plotten [hf] daalder, rijksdaalder 106, 549

plügge [t] boek, brief, douane, pacht 565, 568

plugge, pluggen papieren, identiteitsbewijzen 435, 471

pluk^1 werk 500, 657

pluk^2 lied 468

pluk^3 politieagent, veldwachter 451

plukken zwarte handel in distributiebonnen 630

plukker zwarthandelaar in distributiebonnen 631

plukske bankbiljet; liefje 462, 468

Plümestrieker [hf] vleier 549

plump water 528

plumpert [t] koffie 567

plumps lamp 546

plumse [t] veren 568

plumsen [t] wassen, baden, huilen 569

pluus mooi, lekker, flink 451

pluut mes 457

plymse [t] veren 564

pnoijen delen 367, 592

Pobben [hf] knollen 549

poderlijstere haan, hen 307 [cliché 3]

poedel politieagent 75, 78, 500, 512, 657

poe'əkə smokkelen 453

poe'əkər smokkelaar 453

poeierpen sigaret 500

poejer geld 171, 242, 361

poekelaar prater 500, 636, 657

poekelen praten 500, 521, 539, 636, 657

poekeren praten 432

poelt klap 618

Pɔ:əltent [hf] plee 105

poen^1 geld 43, 60, 102, 152, 153, 157, 160, 168-171, 177, 178, 208, 211, 214, 216, 242, 354-356, 361, 386, 435, 443, 447, 462, 468, 500, 517, 521, 528, 533, 545, 546, 592, 657

poen^2 kus, zoen 435

poen^3 opschepper, gemene kerel 500

poenbroekie broek zoals de jongens op de Zeedijk dragen 500

poen-bucht, poen-bugt geld 176, 242, 367

poengassie pet 500, 657

poens vagina 533

poepen Engelse muts 361

[p. 762]

poepie, poepje menigte, hoeveelheid; geld 416, 618

poeplappie zakje met geld 75, 500

poerem drukte 205, 242, 500

poerie → poerrie moeder, vrouw 219, 221, 539

Poeriem poerimfeest 625

poerrie → poerie vrouw 542

poerse → pourse varkens 100, 102

poesch stro 274, 284, 291, 292, 294, 526

poet^1 een hoop 75

poet^2 geweer 447

poetbink → poetebink hoerenloper 459

poete hoer 429, 435, 462, 468

poetebink, poetebijn → poetbink hoerenloper 443, 462, 468

poetekeete, poetekit bordeel 429, 435, 443, 462, 468

poeteklont hoer 443

poetje kleine diefstal 432

poet lood een hoop geld 493, 500

poets^1 koffie 59, 386

poets^2 politie, politieagent, veldwachter 437, 453, 500, 521

poetsen^1 weggaan, weglopen 416

poetsen^2 politie 512

poeyen (veel) drinken 545

pofen slapen 528

pofferkes lucifers 471

poignaertsteeck, poignaertsteek vonnis 352

poilen [t] zien 568

poj → pooi, Poy water, dorst 280, 447, 500

pojen [t] → pojj'ə, pooien, poojen drinken 102, 107, 584, 568

pojj'ə → pojen, pooien, poojen drinken 447

pol souteneur 403

polder vroegere Zandstraatbuurt te Rotterdam 618

po'leng Duitse gendarme 447

polenter politie 78, 443

politoeren (gepolitoerd) blanketten, schminken 500, 609, 644

pom aardappel 445

pommerik appel 40, 49, 58, 68, 386, 437, 457, 471

pompers baleintjes om geld uit laden te halen 81, 361

pompertje valse sleutel 75, 79, 500, 636, 657

poms aardappel 445

pond zes gulden; honderd frank 459, 468, 521

ponem → ponum gezicht, uiterlijk; [m.g.] hoofd; [m.g.] uiterlijk van paard 16, 87, 95, 154, 205, 169, 211, 242, 471, 500, 575, 583, 657

pont pintje 361

ponum → ponem gezicht; kwaadwillende 215, 242, 530, 625

pooi → poj, Poy rivier; dorst 262, 273, 291, 294

Pooi [hf] rivier 268, 291

pooien → pojen, pojj'ə, poojen drinken; eten; [m.g.] het souteneurschap 59, 262, 268, 273, 291, 294, 432, 443, 500, 546, 636, 657

pooien [hf] drinken 273

pooier^1 uitvreter; drinker; souteneur 75, 79, 80, 268, 500, 636

pooier^2 staalboor 75, 268, 500, 618, 636

poojen → pojen, pojj'ə, pooien drinken; eten 100, 221, 542

poorem → porem, porum gezicht, uiterlijk 196, 242, 416

poorter [bijw.] weg 182, 243, 373

poorterboekje gevangenisreglement 618

pooser^1 → poosjer, poozer, poser^1, posjer, posser cent 216, 242, 533

pooser^2 → poser^2 vlees 196, 227, 416

poosje cent, duit 198, 242, 421, 539

poosjer → pooser^1 poozer, poser^1, posjer, posser cent 242, 575, 583

poosjer harber: geen - [bij bieden] geen cent méér 572

poosjert matter: ginnen - [bij bieden] geen cent minder 580

poosjet → poshet, posjet cent 583

pooten → poten^2 vatten, pakken 471

pooter → poter [bijw.] weg, kwijt, voortvluchtig 196, 243, 416, 657

pooter! → poter! gooi dood! 217

poozer → poosjer, pooser^1, poser^1, posjer, posser duit 205, 242, 501

poozetjat → pozetjat platzak 205, 242, 501, 657

pop gulden 501, 515

poppekast bedstede 501

poppelen koken 386

poppetje, poppie gulden 501

porcus varken, varkensvlees 357, 528

pore koe 87, 188, 575, 578, 579, 583

porem → poerem, porum gezicht, uiterlijk 432

porenbozer rundvlees 571

porensoacher handelaar in koeien 87, 91, 575, 579

pores koe, rund 205, 242, 501

porren brengen 386

porsch [t] varken 102, 564, 567

porte-flik geldbeugel 468

porten [hf] beugelen 551

portentruk portemonnee 459

porterik deur 40, 48, 49, 60, 386

portfenner soort vagant; iem. die voorschotten verleent aan dieven 174, 370

porum, porúm → poorem, porem gezicht; hoofd; uiterlijk; lichaam; [m.g.] kwaadwillende 190, 196, 208, 211, 215, 217, 219, 242, 416, 517, 521, 530, 535, 539, 625

posch zak 49, 386

po'sə luizen 451

poser^1 → pooser^1, poosjer, poozer, posjer, posser cent, duit 196, 198, 242, 416, 421, 515

poser^2 → pooser^2 vlees 205, 501, 618

poshet → poosjet, posjet cent 221

poshet: ik heb geen - meer in 't reks ik heb niets meer 222, 541

[p. 763]

positie stand waarin slachtoffer van diefstal wordt gemanoeuvreerd 618

posje cent 219

posjer → pooser^1, poosjer, poozer, poser^1, posser cent, duit 160, 169, 443, 501

posjer: geen - matter [bij bieden] geen cent méér 87

posjet → poosjet, poshet cent 542

posjet: ik heb geen - meer in 't reks ik heb niets meer 222, 543

posselkasse [t] keuken 565, 567

posseln [t] koken 565, 569

posser → pooser^1, poosjer, poozer, poser^1, posjer duit 205, 242, 501

pos'tələ koken 450

pos'tələnoeək kok 450

posterik deur 62, 501, 636

postzegel gezicht 618

pot smeltkroes 75, 501, 636

pote hoer 459

poten^1 (gepoot) begraven; zich verdekt opstellen 603, 618

poten^2 → pooten pakken 603

poter → pooter [bijw.] weg, kwijt 182, 243, 432, 575, 583

poter! → pooter! gooi dood!, maak dood! 243, 535

poteren aflopen, afwerken 217, 243, 535

poter gaan weggaan 217, 243, 535

poteten beloning (voor verraad) 75, 501, 636

potje slachtoffer 618, 657

potkacheltje donkere vrouw 618, 657

pots snor, knevel 501, 657

potsvrijer helper van kwartjesvinders 75, 79, 501

potte been ham 362

pöt'tər potlood 452

pourse → poerse varkens 50, 545

poursenheymer zwijnenhoeder 545

povere bink armoedzaaier 270

povier staalboor 618

Poy [hf] → poj, pooi water, rivier 109, 273, 549

poyen [hf] regenen 107, 273, 551

Poyfeuel [hf] regenmantel 549

Poysjüt [hf] schip 105, 549.

Poytent [hf†] 105, 549

Poytray [hf†] 105

pozetjat → poozetjat platzak 631

praatflemoes veelprater 618

pradde [t] stoel 564, 567

pradden [t] zitten 569

pramers samen; met gedeelde winst 429

pramers passen samen kopen 429

prames deel, aandeel van buit 75, 501, 636

prames: hij hield hullie - hij had er deel aan 657

pra'məs go'zə samendoen 452

pramis samen; met gedeelde winst 657

pramoenje verlof om met de woonwagen te staan 457

pramoenje mangen verlof vragen 68

pramus en nultens laten we de buit verdelen 468

prang^1 boer 443, 446

prang^2 dronken 447

prauwel wafel 618

preemen → premmen stelen 468

preemer dief 468

preemerik → premerik pastoor, dominee 429

preemkeete kerk 429

preeuwen stelen 468

preit, prêit priester 49, 60, 386

prêiterei pastorie 49, 386

premer priester, pastoor 60, 67, 443

premerik → preemerik priester, pastoor 64, 67

premmen → preemen stelen, nemen 429

prengero marechaussee 42, 274, 286, 287, 291, 294, 457

prent mooie vent 501

prepensen [†] 46

prepesen boeken 46, 307 [cliché 5]

prerie dief 392

presonsie verdenking 501

prestiemaker woordvoerder bij straatacrobaten 618

prêtre priester 48, 429

Pretter [hf] geestelijke, pastoor 549

preutelen rammelen 387

preuvelde → preuvelen

preuvelement → preuvelment praatje 432, 501

preuvelen (2e pers. tegenwoordige tijd: preuvelde) praten, preken, uitspreken 67, 429, 459, 462, 464, 468, 501

preuvelment → preuvelement gezegde, gesprek 429

preuverik pastoor 468

prevelement praatje 67, 152, 457, 539, 657

prevelen praten 67, 152, 429, 443

prevelt lau zwijg!, zeg niets! 43, 216, 533

priek stok 437

priem dolkmes 501, 636, 657

priemcater [†] 46

priemen snijden; stelen, nemen 387, 429

priemer → primer pastoor, priester, [persoon] deken 64, 67, 307 [cliché 5], 437, 526, 530

priemerik, prie'mərik pastoor, kapelaan, priester, [persoon] deken, dominee; [m.g.] zwerver 58, 62, 67, 435, 437, 449, 457, 459, 462, 472, 501, 517, 521, 539, 636

priemermosz geen bet. opgegeven 64

priemers dominee 360

priemkater [†] 46

priemken bidden; stelen 79, 526

priencatere pastoor 46, 64, 307 [cliché 3]

prikken messteken toebrengen 501, 657

prikker degen 364

prikkerik, prikkerink vork 58, 62, 364, 472, 526

priksel naaister 526

primen [t] preken 569

[p. 764]

primer → priemer pastoor 177, 370, 409, 592

prince beijes kasteel 178, 368, 590, 592

princerie politiebureau 432

princery, princerij → prinserij politie, justitie, commissaris van politie 395, 397, 404, 405, 600

principaal niet-afkoopbare hechtenis 618

prins heer, politieagent 75, 78, 501, 530, 591

prinsemary, prinsemarij → prinsemerei politie 75, 78, 501, 512, 539

prinsemarijlot politieagent 618

prinsemerei, prinsemerij → prinsemary politie; [m.g.] gevangenis 214, 281, 528, 530, 657

prinse muts dame 363

prinserij, prinserije → princery politie, marechaussee, justitie 75, 416, 501, 512, 517, 521

pritsche, pritsje frank 91, 583

processiekijker oude haan 51

proesdag slechte dag 618, 658

proevelen bidden 460

proluik [†] 618

prolurk opschepper, gemene kerel 618

protocollen proces-verbaal opmaken 405, 416

Pröttelsthuren [hf] kookvrouw 549

pruif lading, last; dronkaard 501, 658

pruif hebben, de dronken zijn 501

pruimer → prümert paard dat lang voer tot ballen kauwt 88-91, 575

pruinsteker [†] 631

prul gepraat 387

prümert → pruimer paard dat lang voer tot ballen kauwt 579

prutteken [onovergankelijk] koken 443

prüttelen [hf] koken 552

pu'ək goed, mooi, lekker, flink 448, 451

puf, puff kist 369, 592

Puffblag [hf] jager 549

puffen schieten 443

puffen [hf] schieten 552

püffen [hf†] 552

Pufferd^1 [hf] adem 549

Pufferd^2 [hf], Puffert [hf], Püffert [hf] kruit; pistool, geweer 105, 549

puf'fert trein 453

puinsteker vingerring 75, 501, 631

puis [?] grap 600, 618

pul, puls bed 445, 468

pulutte bet. onbekend 631

pums aardappel 445

punen [t] geld 102, 565, 568

punt bochel 501

puts → putz grap 600

putterik put, graf 40, 387

putz → puts grap 416

putz: iemand een - maken iem. voor de gek houden 416

puut grote borrel 221, 543

pij^1 → pey jas 398, 501, 636

pij^2 → pei^1 mond 196, 242, 416, 501

pijes lokken aan de slapen van het hoofd 625

pijger → peiger, peyger dood 190, 242, 404, 405, 501, 656

pijgeren → peigeren sterven; vermoorden 432, 515

pijger maken → peiger nmken doden 402

pijpen huilen, blaffen 387

pijtje jas 501, 636

quant → kwant goed, veel 589

quant [t] mooi 568

quässen [t] zeggen, praten 565, 569

quäsz humpisch [t] praat Tiöttensprache, stil! 569

Quenkert [hf] haring 549

quien hond 46, 307 [cliché 3]

quien goffere hondenmepper 307 [cliché 3]

quincke [†] 46

quincker, quinckere oog 46, 47, 307 [cliché 3, 4]

quinkeln [t] zingen 565, 569

quinte [t] winst 106, 568

quinten [hf] verdienen 107, 109, 552

quinten [t] verdienen 102, 107, 109, 568

quisten praten 307 [cliché 3]

qui vie werda 596

Quock [hf] winst 106, 549

quoken [hf] verdienen, winnen 107, 552

Quutsch [hf†] 105

raadkit stadhuis 472

raaf dominee 190, 196, 243, 403, 416

raajemen zien 219, 243, 539

raanmacher schoonmaker 625

raasdonders kapucijners 543

rabat oud huis 618, 658

rabotten kroeglopen 435

racheling → raggeling teleurstelling 658

rachmones → ragamonus medelijden 205, 243, 501, 625, 631, 636, 658

rad (mv.: radden) → rat geldstuk, daalder, rijksdaalder, gulden, mark, frank 198, 403, 421, 501, 528, 539

ragamonus → rachmones barmhartigheid, medelijden 631

raggeling → racheling mislukking, teleurstelling, tegenvaller (bij diefstal) 75, 501, 636, 658

raket tralies van een gevangenis 618

rakker [?] knaap 268

rambam: krijg de - zekere verwensing 618

ramen ogen 501, 636

ramen: in de - in de gaten 501, 636

rammelaar zilvertuig 363

rammen vechten 501

ramsjen opkopen 501, 636

randeevoe: op - gaan met een vrouw slapen in een rendez-vouz-huis of logement 50, 75, 80, 501

rani juffrouw 277, 291, 294, 368, 595

rank slecht, mager 387

ranken vragen, vertellen, vertalen 60, 387, 429

ransen stelen 432

rappig schurft 362

[p. 765]

rare neet raar kind, rare kerel, rare meid 616

rare neten in zijn knar/op zijn kop met vreemde streken 616

raspel vijl 618

raspen toe bijvijlen 387

rastekweir rijke vreemdeling 618, 658

rat → rad daalder, rijksdaalder; horloge 34, 222, 432, 526, 543, 575, 583

ratelen (geratelt) radbraken 81, 362, 392, 409, 416

ratje^1 daalder 443

ratje^2, ratjes, rαtjes marechaussee 36, 42, 68, 280, 281, 285, 291, 294, 517, 521, 530, 533, 535

ratjes met sossem marechaussee te paard 274, 457

ratjes per trejerikke veldwachters 458

rat met een staart horloge met ketting 432, 618

rats stamppot 501

raufe paardenarts 583

Rausch Hashonoch nieuwjaar 631

rausen → rausjen stelen 658

rausj, rausje hoofd, haar 205, 243, 501, 658

rausjen → rausen stelen, roven 75, 79, 501, 618, 636

rauzen vechten 515

rebbe^1 rabbijn 625

rebbe^2 stier 88, 575, 583

ree^1 zware ziekte 46, 307 [cliché 3], 350

ree^2, reê flink, bijdehand 501, 658

reebeen uitwas onder paardenhiel 88-91, 575

reep mond 618, 658

rees'pəl, reespələ, rees'pələ → rispel, ris'pələ, rispels haar, baard 445, 448

reetsemen stelen 618

Refter [hf] tafel 549

regel (mv.: regels) (paarden)been 16, 88, 91, 437, 575, 578, 579

regentie zijden of saaien regenjas 362

regenworm worst 307 [cliché 3]

reibach winst 88, 91, 95, 575

reibel, reibeltje, reibeltjen (goede) winst 88, 95, 575, 580

reiber^1 beul; landloper 437, 589

reiber^2 goede winst 583

reinedoor reine d'or 625

reipen (gereipt) stelen 609, 618

reitsen verdienen 443

reitsje eend 68, 282

reizen lopen 75, 501, 636

reizen op zoeken, loeren op 501, 658

reiziger woonwagenbewoner 618

rejago beul 277, 291, 366, 595

rekel voet 205, 236, 243, 501, 636

reklajim het stel benen van paard 88, 575, 583

reks zak 222, 543

rem/rèm: vijf/vaàf - vijf cent 618, 658

remsch hebben verbannen zijn 501

renons: zich - houden zich schuilhouden 618, 658

renpaard vrouw die werkt voor souteneur 618, 658

Resch [hf†] 105

retje daalder 443

retourpaarden mensen die veel in de gevangenis zitten 402

rettet plee 618, 658

rettisj ramenas 625

reup horloge 449

reutel: op de/den - halen op krediet kopen 618, 658

reweire zonde, jammer 625

rewochem, rewogem, rewogempie → rewoochem winst, voordeel 243, 625

rewogen, rewoghen aandeel 190, 196, 243, 403, 416

rewoochem → rewochem (grote) winst, overvloed 88, 91, 95, 205, 243, 501, 576

reya, reija heer 277, 291, 294, 368, 595

reynjaken, reijnjaken [gerechtsdienaar die bedelaars en landlopers vervolgt] bedelvoogd 277, 291, 292, 294, 366, 595

ribbemaus, ribbemoos, ribbemous, ribbemouse krachtpatser; breekijzer, koevoet 196, 205, 240, 243, 416, 501, 658

ribben breekijzer, koevoet 196, 416, 631

ridder: tot - slaan brandmerken 600

Ridderbeis Ridderbuurt 477

riemen hardlopen 398, 416

riemen hiften ramen openschuiven 411, 416

riemert schoppen hardlopen 416

riepriek degen 362

Ries [hf] staart 549

rikketikkebons bank van lening 658

Rikketikbons bank van lening te Rotterdam 501

rikketik gaan telegraferen 618

riks, riksie rijksdaalder 41, 501

ringpen ringvinger 499, 618

rinkels goud- of zilvergeld 353, 356

rip [bijw.] weg; dood 435, 545

rippaert zak 307 [cliché 3]

risches maken aanstoot geven 618

risp stro 437

rispde gras 521

rispel → rees'pəl, ris'pələ, rispels haar; stro; [m.g.] hout 59, 371, 417, 443, 458, 517, 521, 526, 528, 592

Rispel [hf] vlas 106, 549

ris'pələ → rispel, rispels, rees'pəl haar, baard 448

rispelen: terug - terugkeren 545

rispelherk kam 528

rispels → rees'pəl, rispel, rees'pələ haar, haren 458

rispeltiejijs kam 526

rissen [t] haar 106, 565, 567

rit aannemen/nemen, de ervandoor gaan 618

ritsen lopen, vluchten, reizen; doorspoelen 387, 429, 435

ritserik rommel 618

ritspel, ritspels haar 458

robbeklopper goeierd 618, 658

robbekollig grillig 618, 658

robbelic soep 307 [cliché 3]

robbert [t] tabak 568

[p. 766]

rod fles 592

rode cent 618

rode lamp bordeel 618

rode lamp: bij de - zitten in de prostitutie zitten 618

rod-hespe, rod hespe fles wijn 367, 591, 592

rod meijem sourem fles wijn 367, 595

roe [†] 46

roebeldeboebelen donderen 387

roedel [t] handel 565

roedeln [t] handelen, verkopen 106, 569

roedelshutsche [t] koopman 104, 106, 108, 566

roe-e dienaar van de schout 631

roe'əsbikkər domoor 446

roe'əsvägər domoor 446

roe'əzə poepen 446

roeffeling slaag 435

roei → roey bier, rood bier 60, 387, 468, 589

roeien stelen 618

roeivereniging: van de - zijn tot het dievengilde behoren 618

roemsj dorp 447

roen vrouw 392, 417

roep zilver 177, 268, 277, 292, 294, 371, 595

roerig bronstig 88, 90, 91, 576

roes, roesch stro 274, 286, 292, 458, 535

roescher, roeschert → roesert, ruschert stro 274, 292

roese moesen, roese-moezen radbraken 81, 362

roesert, roesjert → roescher, ruschert stro 371, 417, 539, 592

roesterik stro 458

roet → Ruth drinkglas 60, 443

roey → roei bier 387

roffeling slaag 435

rö'gələ handelen 448

rö'gələr handelaar 448

rögəls koopwaar 454

rö'gəlsgruus handelaarster 448

rö'gəlsnoeək handelaar 448

rögəlswaar handelswaar 454

rogge Teunis bruinbrood, roggebrood 362, 432

Rohten [hf†] 105

rojemen → roojemen kijken 636

rö'kət pijp, tabak 452, 453

rokmannetje gulden 618

rokzak vrouw, meisje 618, 658

rolder → roller^1 soort vagant; zakkenroller 81, 173, 362

rolleman woonwagen; kar 517, 521, 526, 530, 533, 535

rolleman: met de - scheffen met de woonwagen zwerven 517

rollen biljarten; zakkenrollen 501

roller^1 → rolder soort vagant; herbergdief; zakkenroller 173, 370, 658

roller^2 woonwagen 539

rolmantje wagen, woonwagen 222, 543

rommel opknappen, de alles stelen 416

rommelpot motorfiets 618

rompelinck mosterd 307 [cliché 3]

romperik lichaam 40, 387

rond honderd 618

ronde pot 417

ronde bos koperen theeketel 362

ronde jongen flinke vent 618

ronderik ei; ring 38, 387, 429

rond tuinen leeglopen 621

ron'gə maan 451

roode koperen muntstuk 417, 600

roode haan zetten op, de in brand steken 501

rooderug briefje van duizend 501, 533

roodevlag menstruatie 75, 80, 502

rood licht onraad 618

rood lintje → rootlintje snee in het gezicht 417, 614

rood ruggetje briefje van duizend 502

Roodwalsch dieventaal 421

roof^1 veearts die de paarden keurt 88, 213, 245, 576

roof^2 honger, trek 91, 576, 580

roofachieler paard dat zijn ruif afknabbelt 88, 91, 576

roofkit roofhol 618, 618

rooie baai rode wijn 605, 618

rooie dorp gevangenis 607, 618

rooie huzaren wandluizen 618

Rooie Jan → Rooje Jan rode wijn 611

rooieloop kopergeld 502

rooien kijken; kunnen thuisbrengen 243, 578, 658

rooierug, rooie rug briefje van duizend 515, 521, 603, 658

Rooje Jan → Rooie Jan rode wijn 540

roojemen, roojen → rojemen kijken; [m.g.] onthutst kijken 205, 212, 214, 243, 502, 526, 528, 576, 579, 580, 583, 658

rooje steen vuur 362

rookertje sigaar 502

roos → ros^2, rosz bier 445

rootlintje → rood lintje snee in gezicht 362

rooyumme beloeren, zien 196, 243, 417

ros^1, rosch^1 → rosj hoofd, paardenhoofd 43, 88, 188, 216, 243, 394, 399, 533, 576, 601, 636

ros^2, rosch^2 → roos, rosz bier 47, 307 [cliché 4], 588, 589

rose [t] poep 568

rosen [t] poepen 568

rosert [t] kont 567

ros flepje zestig gulden 480

rosj → ros^1 hoofd, haar 205, 243, 502, 583

Rosjedekore geheimtaal van paardenhandelaren 88, 285, 576

rosjie hoofd, haar 502

rossesjoon, rosse sjoon nieuwjaar 196, 198, 243, 246, 417, 421, 631

rossig bronstig 88, 90, 91, 576

rosz [t] → roos, ros^2 bier 567

rot^1 [bij kaartspel] bankroet; dood 502

rot^2 guit 417

rot^3 horloge 618

[p. 767]

rotbosch bedelaarsherberg 307 [cliché 3]

rotkleun harde slag 521

rot met staart horloge met ketting 618

rotser deugniet 618

rotten stinken 502

rotteraar verrader, spion 76, 80, 502, 658

rotterum stille agent 618

roune zien 176, 243, 371, 592

routschelen, routschellen (zilveren) gespen 367, 590, 592

rouwelic jong kind 307 [cliché 3]

roy, roije, roys bier 199, 357, 366, 589, 592

rue straat 48, 429

ru'əmsj rooms 449

ru'əmsjə wijn 454

ru'əs angst 445

ru'əzətig bang 445

ruffen branden 460

ruft vuur; warm 38, 387

rufteflikker stoof, kachel, oven 387

ruften stoken, warmen, koken, branden, ontsteken 387

rufterik zomer 38, 387

ruftig warm, heet 387

ruftinne schouw 387

rugknoest ruggengraat 362, 618

Rühl [hf] handel 549

Rühlblag [hf] koopman, kramer 549

rühlen [hf] handelen 106, 552

Rühlfesel [hf] Rühlfezel [hf] patent, wissel 549

Rühlmichel [hf] handelsjood 549

Rühltent [hf] handelshuis 549

Rühlvezel [hf] wissel 104

ruigel handel, koopwaar 443, 528

ruigelen handelen 443, 458

ruiger handel 443

ruigpoot homoseksueel 618, 658

ruiker slechte stoot op het biljart 502

ruim uitzicht geven over de Nieuwe Markt, een ophangen 602

Ruiterpié, Ruiter Pié Pieter Jacobszstraat te Amsterdam 499, 502, 658

ruiterpil smeltkroes 512

rukkerd: in één - aan één stuk 502

rullen vliegen, vallen 545

rumpsen [t] dorp 568

rumpsnicker [t], rumschnicker [t] molenaar 104, 564, 566, 567

rumsel [t] dorp 568

rumsen [†] 46, 435

runnelinken ogen 437

runtsen beschijten, bedriegen 46, 307 [cliché 3]

ruppig schuldig 443

ruppig [hf] schuldig 550

rus (mv.: russen) rechercheur, politieagent 75, 78, 502, 512, 515, 521, 636, 659

ruschen [t] rekenen 565, 568

Ruscherstent [hf†] 105

ruschert, rusjert → roescher, roesert stro 55, 443

Rusjert [hf] stro 549

Rüsjken [hf] pakje 549

Rüsjken blöək [hf] pakje tabak 549

ruspelig [t] zwart 568

russen → rus

russie(mv.: russies) politieagent, rechercheur 75, 78, 502

russios politieagent, rechercheur 618

rustig: 't zit - niets aan de hand 631

Ruth [hf] → roet drinkglas 549

rut sjiellə weggaan 454

ruyschaert strozak 307 [cliché 3]

rybaert beul 589

rijder briefje van vijfentwintig 540

ryelinck varken; zout [†] 307 [cliché 3], 311

rijerik paard 459

rijke pojer rijkaard 513

rijkshotel gevangenis 618

rijksknaak rijksdaalder 526

rijster stro 307 [cliché 5], 417

saai, saaien [znw.] haar 526

saamenfokken samenspannen 362

Saarleb Saralief 492

sabbe [van vee] hals 88, 576

sabbelen → zabbelen werken 212, 526

sabbelen [hf] dansen 552

sabbelke koe 60, 443

sabber lichte inbraak 619

sabberaar koevoet 75, 79, 205, 243, 502, 619, 636

sabberen inbreken; [m.g.] lichte inbraak; [m.g.] stelen 75, 79, 190, 196, 205, 243, 404, 417, 502, 619, 636, 659

sabbervelletje slabbetje, front 502

saccum → sackem, sakkem mes; melk [†] 176, 177, 243, 369, 592

saccumher (uitroep bij) beroving 243, 357

sacheetje gebak van bladerdeeg 625

sackem → saccum, sakkem mes 169, 243, 357

sadé negentig 619

saf melk 289, 292, 294, 429

saffiaantje, safiaantje sigaar 502, 659

safianenkoker sigarenkoker 502

sahaggeles opzettelijk 619

sakke → sakken^3 trouwen 372

sakkem, sakken^1 → saccum, sackem mes 176, 243, 369, 417, 595

sakken^2 kerk 289

sakken^3 (gesakt) → sakke trouwen 277, 372, 392, 595

sakkum: met het - een ritje over den beck docken een messteek toebrengen 369

salans vuur; heet, hitsig 50, 75, 80, 502, 636

saldsoof (gouden) tientje 196, 246

salens vuut; heet 636

sal mi fooles [?] neuken 285, 533

sameler verrader 437

samelschiks babbelwijf 437

[p. 768]

samenetje sigaret 502, 631, 659

sammech zestig 205, 243, 502

sammeln [hf†] 552

sammech zestig 89, 577

sanc → sancke kerk 546

sanchen [†] 350

sancke → sanc kerk 46, 307 [cliché 5]

sancken → chanken, sjanken^1 trouwen 307 [cliché 5], 350, 392

sanger → sjanger tabakspijp 417, 619

sang'zə bidden 445

sang'zə, sanke trouwen 417, 453

sankerik neus 429

sanks^1 [kaartspel] klaver 450

sanks^2, sankse kerk 36, 273, 287, 288, 449

sankse [t] kerk 564, 567

sanksen [t] naar de kerk gaan 107, 565, 569

sankset [t] getrouwd 565

Sanktes^1 [hf] kerk 107, 549

Sanktes^2 [hf] wijn 549

Sanktesefiemsel [hf] kerktoren 549

Sanktesenbüs [hf] wijnfles 549

Sanktesenhärk [hf] wijnhuis 549

Sankteserut [hf] wijnglas 549

Sankteseström [hf] kerkweg 549

Sanktesetroll [hf] kerkweg 549

Sanktesewöhles [hf], Santeswöles [hf] koster 105, 549

sappelen talmen; zwoegen 502, 625, 636

sappere werken; scherp handelen 88, 502, 576, 583

sappolesen: daar zullen wij - daar verdelen we de buit 596

sardineeren, sardineren een brandkast openscheuren 619, 659

sares → saris [van paard] haar 16, 88, 90, 576, 578

saret^1 kar op vier wielen 472

saret^2 station 521, 540

sarfes frank 583

saribel kerel 502, 659

saris → sares [van paard] haar 583

saroespeelster dievegge, heelster 75, 502, 659

saroespeler heler 399

sas suiker 399, 401-403, 417

saskene drinken 188, 245, 399

saskenen lopen 502, 636

saskerlap dronkaard 619

sasselen drinken 182, 188, 245, 373

sassem suiker 502

sasseme dronken; drinken 196, 198, 245, 417

sasser ijzer 277, 292, 294

sasseres, sassers makelaarsloon 88, 97, 576, 578, 583

sassie sigaret 502

sas-sis cocaïne 619

saster ijzer 372, 595

saucher, sauger^1 koopman; [m.g.] (gewiekste) kerel 211, 243, 246, 521, 619, 659

sauger^2 → souger tabakspijp 401, 619

sauke [†] 46

säumen [t] → soimen kopen 107, 569

säumer [t] koopman 106, 567

sauzen regenen 502

saviaantje peuren een sigaret roken 515

savver → sawor nek, hals 583

sawie hebben ergens verstand van hebben 619

sawor → savver hals 205, 243, 502

sax mes 306 [cliché 1]

scabinus jenever 357

schaailoos lopen niets te doen hebben; blut zijn 619

schaar zekere handgreep bij het zakkenrollen 619

schabber breekijzer 176, 243, 249, 366, 592

schachelen → chachelen verruilen 158, 435

schacheren handelen 205, 243, 245, 502

schacht kool, zuurkool 284, 292, 294, 526

schadt mir lau → sjad mie louw, sjak me louw, sjat me lou het kan me niet schelen 204, 237

schaduw: in de - zitten gevangenzitten 619

schael ladder 352

schaetzen voeten, benen 545

schaf/schàf je zie ervan af; hou je stil, verroer je niet; ga weg 502, 659

schafthuis kosthuis 502

schaken (geschaakt) arresteren, betrappen 71, 75, 482, 502, 644

schakker op in [?], schakker open [?] openbreken 370, 594

schansen eten 387

schapperik hoed 368, 592

schapreltje, schaproelje kast 368, 592

scharber [†] 603

scharfen kopen 417

scharn mest 619, 659

scharre hoer 75, 80, 502

scharvanteren al slenterend rondloeren 417

schaute → sjaute, sjoute gek 97, 576

schauter schooier 223, 576

schaveel zak 540

schaveelen stelen; verbergen 429, 468

schaviële etensbord 387

schavielik zware last 432

schavies schurft 631

scheefhalzen de nek omdraaien 619

scheef slaan stelen 468

scheemering avond 362

scheer cent, duit 417

scheerbek paard waarvan bovenkaak breder is dan onderkaak 88, 89, 91, 576, 579

scheffen (zie scheften voor deelwoord: gescheft) → scheften, sjeffen zijn, vertoeven, zitten, gevangenzitten; hebben, bezitten; geven; trekken, zwerven; [m.g.] eruit komen; [m.g.] staan 67, 196, 205, 208, 215-217, 219, 245, 417, 502, 517, 531, 533, 535, 540, 579, 636

scheffenen zijn, vertoeven, gevangenzitten; lopen 576

[p. 769]

scheffer iem. die veel in de gevangenis heeft gezeten 636

scheftbeijes het rasphuis 596

scheften (gescheft) → scheffen, sjeffen zijn, vertoeven, zitten, gevangenzitten; bezitten; staan; zetten 71, 196, 219, 230, 245, 431, 458, 462, 515, 540, 609, 634

scheften in de baayes gevangenzitten 196, 417

schefter iem. die veel in de gevangenis heeft gezeten 636

scheft u riemert wegwezen! 416

scheg → sjeg neus 205, 244, 502, 659

schel steekwapen; rammelaar 278, 292, 294, 369, 417, 592

schemp naam 196, 244, 417

Schenk [hf†] 105

schenteling (mv.: schentelings) → sjenteling, sjienteling commies, marechaussee 79, 458

scheppen bij het vechten de tegenstander omvergooien 502, 513

scheppes gaan weggaan 459

scherit → sjerit, sjerüt, sjrit woonwagen 68

scherp staan besloten zijn tot het uiterste 502

schers benen 387

schervenspeler heler 619

scheur cent 216, 533

scheur: hij heeft een - in zijn hemd hij is niet te vertrouwen 629

scheuren bonnen afsnijden van de rantsoenkaart 631

scheute! onraad! 468

scheuvel schelm 429

scheuvelink hoed 526

scheveel^1 bord 526

scheveel^2 vrouw; oud kreng 222, 543

Schevoëes Pinksteren 619

scheweel gezicht 222, 540

schibus [bijw.] weg 196, 244, 417

schibus gaan ervandoor gaan 186, 244, 396, 417, 601

schibus gaan met de massematten er met de buit vandoor gaan 417

schicksgen vrouw 357

schidach-maken koppelen van bruidspaar 625

schiddis, schiddisch huwelijk 619

schiebaart, schiebart → sjiebaart masker, mombakkes; (geschonden) gezicht 502, 659

schiebin bed 278, 292, 293, 366, 595

schiebishalger paard dat gauw op hol slaat 88, 89, 91, 576, 596

schielijk handelen inbreken zonder gerucht 596

schieten zien, begrijpen; betrappen 71, 482, 502, 634, 659

schieterik revolver 468

schiffen komen 67, 429

schifte, schiften^1 gevangenzitten 596, 659

schiften^2 schooien; geven 468

schiften^3 weggaan 468

schifter bedelaar 468

schiks → schikse, sjikse, skiks meisje, vrouw 176, 177, 246, 437, 592

schiks die daar ligtert meid die daar dient 369, 592

schikse, schiksgen → schiks, sjikse, skiks meisje, vrouw 169, 211, 246, 472, 521

schilletjes bovenkleren 619, 659

schim naam; gezicht; bewijs 75, 154, 162, 169, 205, 214-216, 244, 458, 503, 528, 531, 533, 636

schimmen trekken fotograferen 503

schimmetje kleinigheid 503

schimmetje trekken fotograferen 659

schip: in het - gaan bedrogen worden 631

schippus gaan weggaan 459

schlaiker [t] Jood 564, 567

schlamiel → sjlamiel slecht paard 88, 89

schleiers zachte geel-groene pruimen 626

schlemazzel ongeluk 631

schlemiel lummel, ongeluksvogel 205, 223, 244, 503, 578

schlemielig [van paard] lelijk 88

schlepperen soort vaganten 324

schliegelen verraden 182, 244, 373

schlösen [t] gaan 569

schlur [t] → slur goedkoop 568

schmandbold [t] Jood 567

schmeichelen, schmeigelen vleien 619, 626

Schmelenhärkeknucker [hf†] 105

schmerse [t] broek 568

schmiks → sjmiks, smickse, smiks, smix boter 472, 526

Schmiks [hf] boter 105

schmurse [t] boter 567

schmursenhutsche [t] Hollandse melkveehouder 566

schmursenroedler [t] boterkoopman 104, 567

schnajim → sjnajim, snajem goed gebit 88, 579

schnobel mond 619

schnorrer soort bedelaar 626

schoale → sjaal [van paard] overhoef 88, 89, 576, 579

schobbelevink verschoppeling 619, 659

schobbetje maken, een spijbelen, een slippertje maken 398, 619, 659

Schock [hf†] 105

Schockelskrabbel [hf†] 105

schocken eten en drinken 307 [cliché 3]

schockeruetser [†] 350

schockervetser, schocker vetser 46, 307 [cliché 3], 350 herbergier

schockganger soort vagant; dief op markt 174, 371

schock vetfer [†] 46

schoefen opletten 429

schoefte gulzigaard 468

schoeft u hou je fatsoen! 468

schoeien → schoeyen vluchten 388

schoenen: in de - gooien de schuld geven 503

schoenkelen lachen 60, 388

[p. 770]

schoep gevangenis 437

schoepen → schoeppen, sjoepen, skoeppen gevangennemen; afpikken, stelen 61, 64, 67, 69, 79, 429, 468, 517, 521

schoeper dief 79, 429, 468, 521

schoeppen → schoepen, sjoepen, skoeppen stelen 435, 459, 472, 526, 533, 540

schoepwerk wat te stelen is 540

schoeren stelen 274, 287, 292, 293, 458

schoeri, schoerie → sjoeri mes 275, 278, 292, 293, 369, 595

schoester schoenmaker 535

schoeyen → schoeien vluchten, weglopen 388

schofel slecht, lelijk 216, 217, 244, 246, 533, 535, 576

schofel bik slecht eten 534

schofele baayes bedelaarsgesticht 196, 246, 417

schofele schore slechte waar 533

schofel halgen [van paard] slecht lopen 572

schofel najem [van paard] slechte ogen 580

schoffen bedelen 429, 459, 468

schiftebie ik ga weg 468

schoffer bedelaar 429, 459

schoffert schout 176, 178, 244, 371, 595

schof-ie, schofje, schof-je, schof je → schoftie, schoft ou still, pas op, hou op, doe het niet 69, 75, 398, 472, 503, 513, 515, 521, 526, 528, 531, 659

schoft heer 362

schoften merken; zwijgen 388, 435

schofterik bedelaar 429

schoftie, schoftich, schof tich → schof-ie, schoft ou kijk uit 222, 436, 458, 543

schoftin juffrouw 362

schoft ou → schof-ie, schoftie kijk! 388

schoget slot 196, 244, 417

schok → cok, sjok markt, kermis, stad, [m.g.] dorp, [m.g.] winkel 160, 188, 192, 211, 228, 244, 399, 429, 435,521

schok: op de/den - op goed geluk, op avontuur 75, 503, 636, 659

schok: op de - gaan uit bedelen gaan, op avontuur gaan 205, 244, 503

schok: op (de) - tippelen stelen, op inbraak of kermisdiefstal uit zijn 79, 503

schoker beitel 196, 244, 417

schokere breekijzer 182, 244, 247, 373

schokeren breken 196, 244, 417

schokkel drank 540, 619

schokkelmajemen (veel) drinken 219, 247, 540

schokkels aardappels 437

schokkem geef hem een pak slaag 432

schokken → sjokken betalen, geven; geld verdienen; kosten 196, 206, 211, 244, 417, 432, 468, 503, 515, 521, 659

schokkie kermis 217, 244, 535

schol halvestuiver 503

schöleken [van paard] overhoef 576

scholem → schollem schavot 188

scholen → school vroegmis, kerk, [znw.] kerken 190, 244, 403

schollem, schollum, scholm → scholem kaak, schavot 186, 196, 244, 395, 398, 417, 601

Schömmel [HF†] 105

schommeling huisraad 362

schonem jaar 576

schonen handelen [†] 417

schonkelen wiegen 60, 388

schonksen verven 526

school → scholen kerk, vroegmis 190, 197, 244, 403, 404, 417

schoolkameraad gevangenismakker 432

schoolmeester slechte aardappel als visaas 619, 659

schoone knoojer spiegel 362

schoor [znw.] eten 619, 659

schooren → schore, schoren [als tegenstelling tot geld] goederen 75, 206, 244, 503

schooren: op de - tippelen op diefstal van onbeheerd goed uit zijn 503

schoot onderdeel van slot 75, 79, 503, 636

schore → schooren, schoren (te stelen) waar, koopwaar, rommel, [m.g.] werktuigen 208, 212, 215, 216, 222, 244, 513, 515, 517, 526, 533, 540, 543, 576

schore boel gestolen goed 513

schorem → schorum arm, slecht, leugen(s) 197, 206, 244, 417, 503

schorem en al rommel 206, 244, 503

schoreme pey slechte jas 417

schorem gekloft armelijk gekleed 409, 417

schorempie, schorempies oplichterij, duistere zaakjes; grapjes 631, 659

schoremzager leugenaar 619

schoren → schooren, schore goederen, kleren 197, 219, 230, 239, 241, 244, 417, 636

schoren handelen kledingstukken stelen 417

schorg kar 437

schorum → schorem leugens; slecht 197, 244, 417

schot: in het/'t - hebben/houden in de gaten hebben, niet uit het oog verliezen 503, 659

schotel onderdeel van een slot 75, 79, 503, 636

schots hoogmoedig 619, 659

schottenfelter soort vagant, winkeldief 173, 371, 620

schottenvellen diefstal plegen in manufactuurwinkel 400

schouten gendarme 437

schovel → sjaufel, sjofel slecht 432

schrabben cent 472

schrabber → schrapper cent 216, 219, 458, 503, 517, 521, 531, 533, 540, 603

schrabberik lucifer 58, 472

schrabbers, schrabbes geld 503, 659

schragen benen 432, 503, 659

schragen nemen, de ervandoor gaan 503

schrandere, schranderen politie 75, 78, 503, 659

schranderig schraal 503, 659

schrank lade 417

schrank: op de - loopen geld uit toonbanklade stelen 417

[p. 771]

schrans honger 60, 388

schranselen gulzig bijeenscharrelen 435

schransen^1, schranzen^1 ruilen, aftroggelen; veranderen 429, 468

schransen^2, schranzen^2 smullen 388, 503

schranzer iem. die aftroggelt 429

schrapper → schrabber cent 503, 526, 528

schrappes geld 503

schravertje hoen 368, 595

schreeuwen knallen 476

schreiers benen 38, 388

schreiers: op de - op de been 388

schrenckers soort vaganten; moordenaars, gewapende rovers 172, 371

schrenken inbreken 417

schrenker inbreker 400

schrentelings marechaussee, politie 619

schreyelinck → screilinc kind 349

schreyelinks courage kindermoed 417

schriebes^1 geld 210, 521

schriebes^2 honger 472, 503, 636, 659

schrinzer kwakzalver 429

schripselen schrijven 526

schrit wagen op twee wielen 533

schrobbelink verschoppeling 619

schroei trek, honger 503, 619, 636

schroepen stelen 61, 388

schroeper dief 388

schroffe hen 60, 388

schroffekri kippenvel, kippenvlees 388

schroffer haan 388

schrok honger 429, 459, 472

Schrok [hf] honger 549

schroks honger 437

Schrom, Schröm [hf] uur 105, 549

schrooi trek, honger 503, 636

schrooien zwoegen 503, 659

schroor op, de/den de boer op 619, 659

schrijfspiese, schrijfspieze kantoor 75, 503, 636

schubbetje dubbeltje 503

schuf dich → sjuf dich still 59

schuifster hysterische vrouw 75, 80, 503

schuimerik → schumerink zeep 62, 517

schuine deur bank van lening 417

schuine deur: achter de - in de bank van lening, beleend 406, 598

schuine gordijnen bordeel 609, 619

schuiven lopen 417, 503, 601

schuiver nemen, een hard weglopen 503

schumerink → schuimerik zeep 62, 526

schumpels [t] vat 567

schunnerd zwerver, schooier 503

schuppesteel worst 517

schurfie eendracht 619

schursenhutsche [t] Hollandse melkveehouder 104

schutten (geschut) gevangennemen, gevangenzitten 397, 409, 417, 420, 598, 601

schutter half glas bier 619

schuuren (geschuurd) geselen 81, 362, 409

schuurtje cel, gevangenis, politiebureau 75, 80, 503, 659

schuyer mes 275, 278, 292, 293, 362

schuyeren snijden 275, 252, 362

schwanfelderen soort vaganten 327

schwemmerink → sjwemmerink vis 525

Schwing [hf†] 105

schwumse [t] vis 567

schijngoochem onbedoeld dom 631

schijtertje dikzak 619

schijtertje: op zijn - zitten op zijn gemak zitten, op de hurken zitten 619

schijthuis hoer 75, 80, 503

schijtvink angsthaas, sul; beurs of portefeuille met weinig of geen geld 619

scoerbant [†] 47, 349

scoerbrant bier 47, 307 [clichê 4]

screilinc → schreyelinck kind 307 [cliché 3], 349

screns stoof 307 [cliché 3]

scrobek [?] mormel, kwast 620

scroerbrant [†] 349

scuppe bijslapen; bijslagen [†] 47, 307, [cliché 5]

sé [bnw.] duur 49, 388

sebber [t] broer 103, 567

sechach loofhut 631

secreet hoer 50, 75, 80, 503

seekof → sekof goud 197, 246, 417

seeweren (geseewerd) → seweren^1, zeeferen^1, zeeveren, zeferen^1 stelen 71, 75, 79, 482, 503

sefelbosch plee 307 [cliché 3]

segauroh goederen, handelsartikelen 631

segem schouder 206, 244, 503

seibel → zeibel bedrog, zwendel, slechte waar 206, 244, 250, 503, 636

seibelaar knoeier; meeloper, helper 619

seichel → seigel verstand 222, 543

seifel verstand 197, 244, 417, 659

seigel → seichel verstand 206, 244, 503, 636

seiges bokkingmand 615, 659

sein afgesproken teken 75, 503

seinen informeren, op de uitkijk staan; stelen 75, 79, 504

sein/seintje steken/stieken waarschuwen, een wenk geven 515, 659

seis zes 90

seis-jɛsond zestig 90

sek droog 49, 388

sekof → seekof goud 631

sela dronken 619

selehacheles expres, met opzet 619

selie olie 275, 284, 526

semei → smei scheldnaam voor Jood 619

semeien → semeyen horen, luisteren 619

semeij pas op! 601

semey/semeij amge pas op!; help! 186, 224, 245, 395, 601

semeyen, semeijen → semeien luisteren, horen 197, 245, 517

[p. 772]

sent jas 449

sen'təfrensər kleermaker 450

seps stok 458

serache stinkend 88, 576

serachel → seragel stinkend 583

serache lapache stinkend vlees 576

serachelen → seragelen stinken 213, 526

seragel → serachel slecht, stinkend 211, 245, 521

seragel bozer stinkend vlees 211, 521, 517/

seragelen → serachelen stinken 245

sereibel ongeluk, misère 504

sereife brand 206, 245, 504, 636

sereife maken brandstichten 222, 504, 543

seribel ongeluk, misère 504, 636

seroeang → zerouang [znw.] arm 619, 660

serooren, seroren neuken 522, 619

serroof dokter 213, 243, 245, 526

serroorkit herenhuis 215, 247, 531

serrore heer, hoofd van iets 197, 206, 213, 222, 247, 437, 504, 543, 576, 583, 636

serrore uit het spiese hoofd van het gezin 197

serroris heer, hoofd van iets 197, 247, 417

servore heer 576

Setterd [hf] stoel 549

seweren^1 (gesewerd) → seeweren, zeeferen^1, zeeveren, zeferen^1 stelen 482, 619

seweren^2 het benauwd krijgen 619

seys aalmoes 362, 619

seyse kooper lakenkoopman 362

shalem vrede 626

sheiqèç lelijk jongmens 631

Shemborrogoe God 626

shewu'oh eed 631

shobbets lange zwarte jas, kaftan 626

shogaur erwten op zekere wijze bereide grauwe erwten 246, 631

shumon voor gebruik geoorloofd vet 631

siber pisser 429

sieber penis 462

sieberik → sieverik penis 458, 603

sie'bəs ja 449

siegfriet, siegfrit penis 43, 216, 443, 533

siem doen moorden, vermoorden 197, 245, 417

sien, siene → sjien politieagent, gerechtsdienaar, cipier, commies 75, 78, 190, 197, 206, 214, 245, 401, 404, 412, 417, 418, 504, 528

sienemers agenten 197, 246, 418

sienes → sjienes ja 468

siep zeventig 211, 245, 443, 448, 522

siep + dolf + 2 × joed tachtig 522

siep'pənoeək herbergier 448

sierlijk stil 418

sies^1 cent 446

sies^2 jas 449

sieverik → sieberik penis 468

sikkebajes, sikkebajis herberg 213, 526

sikkekit herberg 213, 526

sikkelbajis herberg 246

sikkelkit herberg 246

sikker → sjikker dronken; duizelig 60, 65, 162, 169, 206, 246, 443, 458, 459, 504, 660

sikkere goozers dronken kerels 483

sikkere tip dronken man 507

sim aandeel in de buit 362, 432

simcha vreugde, feestelijkheid 626

simes [t] ja 103, 307, 569

simonim slokdarm en luchtpijp van slachtdier 631

simpen (gesimpt) schreien 482, 504

sim slieri kaari ontfutselen 81

sine het is waar; ja 48, 54, 429

sink stieken waarschuwen 418

sintel boor 418

sinterklaas spelen kwistig rondjes geven 631

siovenen bieden 91, 583

sipperen proeven; met kleine teugjes drinken 619

Sips [hf] melk 106, 549

Sipskrögel [hf] melkkan 549

Sipskwös [hf] borst van een vrouw 549

sirool kerel 206, 226, 245, 504, 660

sisjem zestig 584

sisser vuur 418

sitterig →zitterik stoel 371, 592

siwus ja 54

sjaak^1 kalm 504, 631, 636

sjaak^2 weesjongen diaken 362

sjaalc: houd je - doe of je nergens van weet 75

sjaakies → sjakies kalm 504, 660

sjaakies: zich - houden zich van den domme houden 75, 502

sjaal → schoale [van paard] overhoef 91, 576

sjaans, sjaanse kansje 51, 504, 660 sjaansen op avontuur gaan 619

sjabberaar inbreker 619

sjabbes sabbat 96, 626

sjabbeslamp [telw.] zeven 619

sjabelen slecht spreken 468

sjabes, sjabus zaterdag 190, 245, 404

sjachelaar → sjacheler koopman 215, 245, 540

sjachelen handelen; zeker dobbelspel 158, 160, 169, 206, 228, 243, 245, 435, 443, 504

sjacheler → sjachelaar koopman 162, 169, 245, 458

sjacheling verkoop 388

sjachelkajum handelsjood 443

sjad mie louw → schadt mir lau, sjak me louw, sjat me lou het kan mij niet schelen 50, 504

sjaf pap, soep 388

sjaffer hout 388

sjaiem jenever, sterkedrank 197, 233, 245, 418

sjakies → sjaakies kalm 660, 636

sjakkel borrel 540

sjak/sjakt me louw → schadt mir lau, sjad mie louw, sjat me lou het kan mij niet schelen 204, 237, 493, 504

sjalepot ellendeling, mispunt 619

sjalet taart 619

sjalf kerel 88, 219, 223, 245, 540, 576, 578

[p. 773]

sjalksnar spotvogel 626

sjalom vrede 619

sjammes bediende 619

sjang → sjank kerk 281, 522

sjanger → sanger tabakspijp, roken 418

sjank →sjang kerk 58, 61, 214, 270-272, 274, 275, 277, 284, 285, 289, 292, 293, 362, 388, 443, 472, 528, 603

sjanken^1 (gesjank, gesjankt) → chanken, sancken trouwen; [m.g.] kerk 60, 61, 65, 214, 280, 284-286, 288, 289, 292, 293, 359, 388, 418, 431, 443, 456, 468, 470, 482, 504, 517, 519, 522, 524, 526, 531, 533, 603, 660

sjanken^2 drinken [?] 245, 528

sjankeren trouwen 468

sjanksken kapelletje 388

sjappie-hendele-mendele hutspot 504

sjappietouwer leegloper 619

sjarfen helen, opkopen 418

sjarfenspieler heler 400, 418, 619

sjarfer heler 418

sjaskebreur drinkebroer 223

sjaskelbajes herberg 206, 245, 504

sjaskelen drinken 206, 245, 504, 636, 660

sjasken, sjaskenen drinken 43, 65, 69, 213, 219, 223, 245, 526, 540

sjaskentje borrel 583

sjaskepeter drinkebroer 223

sjassen jagen 49, 388

sjasteren eten 540

sjat me lou → schadt mir lau, sjad mie louw, sjak me louw dat kan mij niet schelen 660

sjat niks hindertniet 626

sjatzie schatje 626

sjaufel → schovel, sjofel dom; slecht 160, 169, 246, 443

sjaufel prevelen liegen 443

sjaute → schaute, sjoute gek 583

sjauter [hf] gek 549

sjauve [bnw.] waard; [znw.] waard [†] 219, 222, 245, 540, 543, 619

sjauwelen slecht spreken, stotteren 468

sjed duivel, vijand, politie 75, 78, 206, 245, 504

sjɛdəm [telw.] zeven 90

sjedjes politieagenten 660

sjeen schoenen 620

sjees geld 620, 660

sjeezen hardlopen, vluchten 504

sjeffen, sjeffene, sjeften (3de persoon enk.: sjeft; deelwoord: gesjeft) → scheffen, scheften gevangenzitten; [m.g.] staan; [m.g.] zetten 186, 197, 230, 245, 395, 396, 418, 583, 598, 620, 634

sjeg → scheg neus 503

sjeicheltje → sjeichetje kind, jongen, mannetje 219, 620

sjeichers man; losse knecht 88, 222, 543, 576, 578

sjeichet man, kerel 219, 540, 245

sjeichetje → sjeicheltje kind 245, 540

sjeighes jongen, zoon 583

sjein lekker, mooi 50, 504

sjein in de kloffies/kloften goed gekleed 504, 660

sjeks man 206, 245, 504

sjeks voor de bonjé → sjikls voor de bonjé hoer 631

sjemo benegijgem luister naar beide partijen 626

sjenteling → schenteling, sjienteling commies 619

sjerfen helen, opkopen 75, 206, 245, 504, 636

sjerfer heler 75, 504

sjerit → sjerit, sjeriit, sjrit woonwagen 443

sjeroogemen stinken 219, 245, 540

sjerpen helen, opkopen 75, 206, 245, 504, 636

sjerüt → scherit, sjerit, sjrit woonwagen 443

sjerven zeventig 584

sjeten [hf] geven 552

sjeukelink gendarme 437

sjeuvel hoed 388

sjeuvelflikker hoedenmaker 388

sjeweine → sjewijn [bijw.] weg 149

sjeweine-jatter dief, fietsendief 149

sjewijn → sjeweine fiets; [bijw.] weg 149, 201, 230, 235, 245, 481, 620

sjidəm-jɛsond zeventig 90

sjiebaak masker, geschonden gezicht 631

sjiebaart → schiebaart masker 75, 504

sjiebes zeventig 89, 211, 577, 620

sjief schip 50, 504

sjiel kar; trein 449, 453

sjiel'lə gaan, lopen 447, 450

sjien → sien politieagent 75, 78, 188, 206, 245, 399, 504

sjienes → sienes ja; eh... 468

sjienteling → schenteling, sjenteling commies 443

sjiever soldaat 388

sjikker → sikker dronken; [m.g.] duizelig 64, 65, 96, 206, 215, 219, 222, 223, 246, 504, 531, 540, 543, 576, 583, 626, 660

sjikkeren (veel) drinken 188, 219, 246, 540

sjikkernikkel dronkenlap 284, 576, 583

sjikker ponem dronken kop 579

sjikker smoezen zich dronken houden 540

sjikse → schiks, schikse, skiks meisje, niet-Joods meisje, dienstmeisje, [m.g.] vrouw, [m.g.] dochter 43, 96, 154, 169, 206, 213, 219, 246, 504, 526, 538, 540, 583, 660

sjiks voor de bonjé → sjeks voor de bonjé hoer 208, 246, 517, 620

sjim naam 504

sjinken loeren 468

Sjirp [hf] muis 549

Sjirphöl [hf] muizenval 549

Sjirpklem [hf] muizenval 549

sjiwwestoeltje lage kruk waarop tijdens de zeven treurdagen wordt gezeten 626

sjkorum → skorem leugen 576

sjkowe goedkeuring; ochtenddienst 626

sjlamiel, sjlemiel → schlamiel slecht; slecht paard; pechvogel 148, 576, 583, 626

[p. 774]

sjiemielig [van paard] lelijk 576

sjlemp pap 451

sjlofen slapen 626

sjmeek broek 446

Sjmelen [hf] baardharen 549

Sjmelen an de Sjmerf [hf] baard 549

Sjmelenhärk [hf] kam 549

Sjmelenkoter [hf] scheermes 549

Sjmerf [hf] mond 549

sjmerfen [hf] smaken; kussen 552

sjmerfig [hf] mondig 550

sjmer'rəs sigaar 452

Sjmies [hf] hemd 549

Sjmiesmoppen [hf] hemdsknopen 549

sjmiks → schmiks, smickse, smiks, smix boter 443

Sjmiks [hf] boter 549

sjmirten [ww.] kussen 443

sjmöəl tabakspijp 452

sjmolem tachtig 584

sjmoot boter 446

sjnajim → schnajim, snajem goed gebit 576

sjnep [hf] dronken 550

sjnie'əps klinksjkə borrel 447

sjnoe'vət gierigaard; nare kerel; neus 447, 451

sjnokkeltje schatje 626

sjo → sjoo uur 620

Sjoat [hf] stal 549

sjocheler koopman 583

sjochen buurman 620

sjockelen [hf] → sjokkelen rijden 552

Sjockfesel [hf] vrachtbrief 549

sjoeche → sjoegc^2 begrip; verdenking, vermoeden 206, 246, 504, 636

sjoechem antwoord 206, 504, 637

sjoef^1 gulden 540

sjoef^2 schaamte 452

sjoefe eed 206, 246, 504

sjoefel armzalig 631

sjoef'fə stil zijn 453

sjoef'fət gierigaard 447

sjoef'tə werken 454

sjoeft tig still 437

sjoeg, sjoege^1 niet wijs, [bnw.] gek 206, 239, 246, 504

sjoege^2 → sjoeche aandacht, begrip, verstand 515, 660

sjoege in hebben erg in hebben 219, 540

sjoegen slimmeriken 211, 522

sjoege stieken inprenten 418

sjoek → sjuk mark, markt 583

sjoeke kosten 583

sjoeker hond 66, 272, 250, 252, 435, 437

sjoek-sjoek Turkse of Algerijnse straatkoopman in kleden of snuisterijen 620

sjoel, sjoele kerk, school, synagoge 206, 213, 219, 244, 504, 526, 540, 583, 626, 637

sjoem [bnw.; vooral van slachtvee] vet 88, 216, 246, 533, 576, 584

sjoeme poren vette koeien 579

sjoepen, sjoeppen → schoepen, schoeppen, skoeppen stelen 443, 458, 535

sjoerders ogen 60, 388

sjoeren → soeren kijken, zien; vensters 388, 429, 435, 458, 472

sjoeri → schoeri mes 268

sjoes schoenmaker 504

sjoevə: ziech - zich schamen 452

sjofel → schovel, sjaufel arm, armzalig, lelijk, slecht 97, 188, 197, 206, 246, 401, 405, 418, 504, 577, 584

sjofelaar armoedzaaier 206, 246, 504

sjofel/sjofele baayes/baaijes/baies/bajis gevangenis, slechte gevangenis, slecht tuchthuis, slecht huis 82, 170, 186, 188, 225, 246, 395, 399, 406, 418

sjofele dalfenaars/dalvenaars arme drommels 188, 398

sjofele massematten schamele buit 414, 418

sjofele snaai bek met slechte tanden 577

sjofel geklofd/gekloft slecht gekleed 190, 246, 402

sjofel sos lelijk paard 584

sjofel werk werk waaraan weinig te verdienen is 504

sjok → cok, schok markt, winkel; bordeel 88, 169, 214, 244, 443, 528

sjokkel eend 443

Sjokkel [hf] gans, eend 549

sjokkelen → sjockelen rijden 443

sjokkelmajem koffie 214, 247, 269, 528

Sjokkelsström [hf] landweggetje 549

sjokken → schokken kosten 88

sjole → sjoolen [van prijs] vragen 89, 584, 579

sjolf man 584

sjolleken potje 388

sjone → sjoon jaar 190, 197, 246, 418, 584

sjonef → zonef penis 219, 246, 540

sjone rosse nieuwjaar 418

sjones penis 540

sjonof → zonof penis; [m.g.] staart 211, 217, 246, 250, 522, 535

sjoo → sjo uur 197, 246, 418

sjoof^1 → soof, zoof gulden 154, 160, 162, 169, 206, 208, 211, 215, 246, 443, 458, 472, 504, 517, 522, 531, 603, 660

sjoof^2 schaap 504

sjooges erwten 206, 246, 504

sjoolen → sjole [van prijs] vragen 577, 580

sjoome vet 206, 246, 504, 631

sjoon → sjone jaar 197, 246, 418

sjor os; stier 88, 577, 584

sjorem leugen, leugenaar 584

sjören [hf] dragen, brengen 552

sjorof jenever 219, 233, 246, 540 sjorre koopwaar; paarden 584

sjossem → sossem paard 208, 517

sjoucher → soucher koopman 206, 243, 246, 504

sjouf gulden 219, 246, 540

sjoumes cipier; in gevangenis 620

sjoute → schaute, sjaute niet wijs, dwaas 620

[p. 775]

sjouter politieagent 75, 78, 206, 246, 504

sjouve [bnw.] waard 584

sjouver balk, takkenbos 388

sjpandərək bril 446

sjpan'nə, sjpannen kijken, zien 63, 67, 443, 450, 454

sjpäo'rət fiets 447

sjpits^1 gendarme 447

sjpits^2 paraplu 451

sjpo'rə, sjpɔ'rə gaan, lopen; been 445, 447, 450

sjpran'kət → spranckaert, sprankaart zout 455

sjrit → scherit, sjerit, sjeriit woonwagen 443

sjröien [hf] braden 553, 552

Sjrupp [hf] kip 549

Sjruppenböten [hf] kippeneieren 549

Sjtatterwöles [hf] gendarme 550

sjtau'wə vrijen 454

sjtieke hou je mond 584

sjtie'pə geven 447

Sjtimpele [hf] been, benen; voet, voeten 105, 550

sjtin'kət petroleum 451

sjtovə koken 450

sjtub'bəl soldaat 453

sjtub'bət meel 451

sjtu'əms stok 453

sjtup [kaartspel] aas 445

sjtupp [hf] stom, treurig 550

sjtuup haas 448

sj'tu'vət meel 451

sjuf dich → schuf dich still 443

sjuk → sjoek markt; mark, geldstuk 35, 577-580

Sjuk [hf] winkel; mark 550

sjukken (deelwoord: esjukt, gesjukt) kosten 577, 579

Sjukthürken [hf] winkelmeisje 550

sju'mət zeep 454

Sjütenblag [hf] voerman 550

Sjütt [hf] kar 550

sjwat'tə koffie 450

Sjwelf [hf] kiel 550

sjwemmerink → schwemmerink vis 526

sjwimmel lucifer 443

sjwing sabel 443

Sjwömzel [hf] vis 550

Sjwömzele [hf] Hollandse varkens 550

sjijɛsti dertig 90

sjijntje [znw.] mooi wezen 626

skesef zilver 620

skiks → schiks, schikse, sjikse meisje 215, 246, 531

skoeppen → schoepen, schoeppen, sjoepen stelen 531

skorem → sjkorum leugen 515

skorumen liegen 219, 540

skoug dank je 620

skrout politieagent 620

skup tien 620

slaagen haver 363

slaan (geslagen) stelen 71, 75, 79, 432, 482, 504, 637

slaap: in - wiegen dronken voeren 512, 620

slaatie klein linnengoed 362

slagen winst, buit 75, 504

slagen: mooie - maken goede winst halen 504

slagen inten pijnigen 292

slag slaan gebruik maken van de gelegenheid 504

slak horloge 75, 504

slaken vrijkomen 620

slamassel, slamazzel ongeluk 96, 206, 219, 246, 504, 540, 631, 637, 660

slampamper drinkebroer 504

slang, slange horlogeketting, halsketting 75, 362, 399, 418, 504, 522, 637, 660

slaijen inten pijnigen 278, 294, 370

sleepers pantoffels 362

slemassel ongeluk 504

slemp koffie 504

slenterkat straathoer 620

sleur^1 nauwe gang 504

sleur^2 [in gevangenis] water en melk 75, 504

sleynen vreten 545

sliecikaarie fiks met loopjes [†] 362

sliegelden praten, bekennen 184

sliegenaar verrader 197, 244, 418

sliegenen (gesliegend) bekennen, vertellen, verpraten; verwerpen 186, 197, 244, 394, 397, 400, 405, 418, 601

sliegeraar verrader, verklikker; handlanger 513, 660

slieren halen 356, 363

slierikaarie fiks met loopjes ontfutselen 362

slikken (geslikt) stelen 71, 79, 482, 620, 645

slikkers eieren 362

slingen rondkruipen 620, 660

slinger armeluiseten; zak 620, 660

slingeren zwendelen met distributiebonnen 631

slingerolie sterkedrank 620

slingerslag das 362

slippen [ww.] schelen; toezenden 388, 389

slobber koffie; slons 504

sloeber smeerpoets 505

sloepers, sloepertjes pantoffels 505, 660

sloert koffie 620, 660

slof, slofje halvestuiver; krentenbroodje 505

slome duikelaar → sloome duikelaar sufferd 607

sloom langzaam 505

sloome sufferd 505

sloome duikelaar → slome duikelaar sufferd 505

sloome Hannes sufferd 505

sloopen stelen, lood stelen 75, 79, 505

slooper looddief 75, 79, 505

slössen [t] gaan 569

sluerre ellendige 389

sluik haren 620

sluik: op zijn - geven op zijn kop slaan 620

sluiken verklikken 620

sluiker verklikker 418, 601

sluimeric, slumerix → sluymerix beddenlakens 47, 307 [cliché 5], 418

slur [t] → schlur goedkoop 568

[p. 776]

slurf slop, nauwe gang 505, 620

sluymerix → sluimeric beddenlakens 47

sluyterik kist, kast; venster 81, 362

smago margarine 285, 533

smak hem munt → muntsmakken

smakken^1 gooien 505

smakken^2 roken 468

smakkerik tabakspijp, sigaar 459, 468

smakkerikske sigaret 468

smakkies mozeren ongestoord praten, veilig overleggen 615

smak of lak smaak of kraak 626

smalachtig slecht 584

smalachtige pei slechte bek 584

smalkage [†] 47

smalkagel overspelige 47, 307 [cliché 3]

smarries koffie 437

smeer^1 klap, slaag 505, 660

smeer^2 wacht, uitkijk 75, 176, 178, 247, 372, 373, 591, 592

smeer: gij zijt - jij moet op de uitkijk staan 596

smeer: op - staan op de uitkijk staan; stelen 79, 184

smeer: op - zetten op de uitkijk laten staan 183

smeerbeye huisje van schildwacht 596

smeerkanes vuilik 505

smei → semei scheldnaam voor Jood 619

smeichelen lachen; (heimelijk) praten; voor de gek houden 66, 222, 517, 522, 526, 531, 540, 543

smeichel lau zeg niets 540

smeichler vleier, mooiprater 505

smels → smelts tin 362, 620

smeltflikker tingieter 620

smelts → smels tin 620

smeltse hals tinnen kan 362

smeren hard weglopen 505

smeris politieagent, veldwachter, gerechtsdienaar 54, 75, 78, 160, 169, 178, 206, 211, 219, 232, 247, 399, 443, 504, 515, 522, 540, 626

smeris: op - staan op uitkijk staan 206, 247, 505

smeris jaspenen op uitkijk staan 197, 247, 418

smeris staan op uitkijk staan 247, 398, 400

smerl, smerle tabak 61, 389, 460

smerren tabak 357

smerri, smerrie tabak, pijp, sigaar 59, 61, 372, 399, 401, 403, 418, 432, 444, 458, 472, 505, 522, 526, 540, 592

smerrietje sigaar 505, 517

smerrig tabak 372, 418, 595

smerrikit tabaksdoos 362

smessen roken 389

smets bezit, vermogen 545

smibbel honger 460

smickse → schmiks, sjmiks, smiks, smix boter 307 [cliché3]

smiekel → smikkel gezicht 468

smier wacht, uitkijk 247

smieris wacht, nachtwacht, schildwacht, uitkijk 190, 197, 247, 418

smieris: balmagoone op - op wacht staan 191, 406

smieris: op - sjeffen/staan op uitkijk staan bij diefstal 197, 404, 418, 620

smieris gejaspend op uitkijk staan 193, 411

smiese: in de - hebben in de zin hebben; doorzien 513

smiesen ogen 505

smiesen: in de - houden in de gaten houden 505

smiesen: in de - lopen in de gaten lopen 505

smieze staan op uitkijk staan 620

smigher beul, scherprechter 81, 362

smikkel → smiekel mond, gezicht 620

smikkel jood 528, 620

smikkelen smullen 505

smiks, smikse → schmiks, sjmiks, smickse, smix boter 311, 437, 522

smiksel boter 459

smiksem boter 399, 505, 660

smikse smakse margarine 533

smikse smakse met maro margarine met brood 532

smiksvinneke bochel 526

smissery tabaksdoos 362

smit breekijzer 151, 352

smit van het gebeent cipier 352

smix, smixe → schmiks, sjmiks, smickse, smiks boter 307 [cliché 5], 357

Smoees, Smoeës Pinksteren 197, 198, 247, 418, 421

smoeger vagina 540

smoel mond, gezicht 389

smoelement mond 389

smoesen (2e pers. tegenwoordige tijd: smoesde) → smoeze, smoezen praten, vertellen; [m.g.] zwijgen; [m.g.] doen bekennen waar het geld is 182, 184, 197, 373, 389, 418, 435, 464

smoesie → smoessie, smoezie praatje 247, 505

smoeslau, smoes lau still, hou je mond 43, 211, 216, 247, 522, 533, 577

smoessie → smoesie, smoezie praatje, voorwendsel 197, 247, 418

smoeze → smoesen, smoezen praten 458

smoezement praatje, praatjes 152, 429

smoezen (2e pers. tegenwoordige tijd: smoesde; gebiedende wijs: smoes, smoeze) → smoesen, smoeze praten, vertellen; [m.g.] zwijgen 96, 152-155, 162, 167-170, 178, 206, 208, 219, 247, 429, 458, 469, 472, 505, 517, 540, 577, 578, 584, 603

smoezer brejentis/brijentis kletsmajoor 571, 581

smoezie → smoesie, smoessie praatje 206

smokerik → smokkerik sigaar 58, 472

smokkelen roken 429

smokkerik → smokerik tabak, sigaar 429, 462

smoks tabak, sigaar 429

smol bloed 528

smollen bloeden 528

smonk boter, vet 437, 528

smonks [znw.] teer 526

[p. 777]

smorderik, smörderik pijp, sigaar, tabak 444, 462, 533

smorem tachtig 89, 577, 620

smörrie → smurrie tabak 533

smous dief; scheldnaam voor Jood 206, 247, 505

smousen → smouzen verhalen 247, 403

smouterbolletje niemendalletje 620, 660

smouterik boter 429

smouzen → smousen verhalen 190

smuiksmuiger, smuiksmuigerd slampamper, dronkenlap 620

smurgeln [t] roken 569

smurrie → smörrie tabak 505

smijgelen praten 418

snaai bek met tanden 88, 577

snaaien stelen 514

snaar vrouw, getrouwde vrouw, echtgenote, bijzit 404, 418, 505, 637

snaay portie, aandeel 363

snabbeltje kieinigheid 620

snaggel scheldnaam voor Jood 620

snajem → schnajim, sjnajim gebit 584

snakken zeggen 81, 362

snappen verstaan 469

snappertje gelukje 620, 660

snaps jenever 435

snateren praten 307 [cliché 3]

snauven zien 418

snee vagina 620

sneederik zakdoek 362

snee in de/den neus dronken 620, 660

snee in het oor dronken 620

snees heler 75, 432, 505, 513, 515, 637, 660

sneeuw cocaïne 620

sneezen → snezen helen, opkopen; stelen 75, 505

snekker zakdoek 389

snellen schieten 526

snellcrik spoorweg, trein 429

snemans [t] vier 107, 569

snep, snèp borrel 620, 660

snepenhuls [t] sigaar 568

sneps [t], snepsch [t] klein, weinig 103, 568

snetelink schaar 437

snezen → sneezen helen, opkopen 637

snezer heler, opkoper; zwarthandelaar 631

snicken [t], snickern [t] stelen, smokkelen 565, 566, 568

snie'ələs big 445

snieəps klein 450

snieken → snikken weven 389

sniekersbol weversbaas 389

snieven kijken 418

snikkel Jood 214

snikken → snieken weven 389

snipste jongste 103, 545

snitje lap stof 418

snits leugen 620

snitsel snoeischaar 404, 418

snoedse kapis dominee 103, 545

snoeien^1 stelen, kijken of er iets te stelen valt 75, 79, 505

snoeien^2 → snoen snijden, steken 469

snoek (mv.: snoeks) vis 469

snoen → snoeien^2 steken met een mes 469

snoeptafel tepronkstelling; scheepje 418, 661

snoet lieverd, schat 505

snoever paard dat kortademìg is 88-91, 577

snokkel vrouw 437

snol hoer 75, 80, 505

snoof je'm? snap je? 505

snooikout scheermes 526

snooisig ellendig 620, 661

snorder marskramer 526

snorken slapen 362

snorker aan fellen ontkleden 362

snorkert varken 517

snorrie varken 207, 517

snotjes geldstukken [?] 364

snotneus gezouten varkenskop; druiper 620, 661

snots boter 546

snouffingh snuifdoos 371, 592

snouwen (gesnouwd) rondloeren, afloeren 414, 418

snoven (gesnoofd) kijken 409, 418, 432

snoven: ik heb 't in - ik begrijp het 432

snuffelink neus 526

snuif intje doos 367, 595

snuif je hem? begrijp je? 637

snuiter tegenstander in de handel 631

snuiterik → snuterick, snuyteric neus 429, 437

snuiven merken 505, 637

snuiver paard dat kortademig is 577

snukken geven 389

snul dronken 60, 389

snurkers lui die op kansje loeren 505

snuterick → snuiterik, snuyteric neus 307 [cliché 4]

snutsch [t] protestants 103, 565, 568

snüwert [t] neus 567

snuyteric, snuyterik → snuiterik, snuterick neus 350, 362

snuyttric [†] 350

snij zakdoek; zak 418, 505, 660

snijderik mes 469

snijvel huichelaar 432

soacher koopman 88, 213, 246, 526, 577, 579

sod geheim 222, 543

sod: in 't - in het geheim 543

Sodem Winschoten 540

sodje geheime afspraak 620, 661

soele kerk, gereformeerde kerk 197, 211, 244, 418, 432, 522

soele massemat diefstal terwijl de mensen naar de kerk zijn 197, 244, 418

soemkoef politie 75, 78, 505, 661

soens^1 edelman 307 [cliché 3]

soens^2 kat 546

soensinne edelvrouw 307 [cliché 3]

soentje messteek, por 505, 661

[p. 778]

soentsen gaen soort vaganten 332

soeren → sjoeren zien 429

soeteneur bijspringer 50, 75, 80, 505

soeterik → zoeterik, zuuterik suiker 432

soeye goud 178, 246

soeye vos goud 176, 367, 595

sof^1 geld 620

sof^2 tegenslag, slechte afloop 626, 661

sofa tegenslag, slechte afloop 620

soffer [†] 418

soger → sogger beitel 244, 418

sogere majem/majim getrokken koffie 197, 247, 418

sogger → soger beitel 197

sohof goud 206, 247, 505, 631

soimen [t] → säumen kopen 107, 565, 569

soimer [t] koopman 106, 567

soimkasse [t], soimkassen [t] winkel, winkelier 567

sojem → zojem zeven 45, 432

sokken hardlopen 505

sokken zetten, de hardlopen, hard weglopen 505, 661

sokkum knipmes 418

sokon → zoqon baard 206, 247, 505

solletje hoed, mal hoedje, petje 505, 661

Sömerblag [hf] reiziger; handwerksgezel 106, 550

sömeren [hf] bedelen 552

somes [znw.] botten 91, 584

sonden wegheren/wegherinnen soort vaganten 330, 331

sonef, sonif staart; mond 45, 432

sonnekey, sonnekeij goud 278, 279, 292, 294, 367

sonnekry [†], sonnekrij [†] 178, 279, 595

sonnenbosch bordeel 307 [cliché 3]

soof (mv.: soven) → sjoof^1, zoof gulden 45, 190, 197, 198, 206, 246, 403, 418, 421, 505, 515, 661

sover gulden, guldens 418

sooger jongen(s) uit een dievenhuis 75, 247, 505

sooges hete gekookte boontjes 206, 247, 505

sooyen → zoojen zeven 197, 250, 418

soppenfellen zakkenrollen 620

soppenfeller zakkenroller 620

soranger tabak 601

soref sterkedrank, jenever 197, 247, 418

sores verdriet 620

sores en weilik kommer en zorgen 620

sorrem sterkedrank, jenever 620

sorrore → sorrorre heer, mijnheer, baas 45, 187, 188, 214, 247, 398, 528

sorrorekit herenhuis, villa 216, 247, 533

sorrorre → sorrore heer, mijnheer, baas 245

sorum, sorúm sterkedrank, jenever 197, 247, 418

sos paard 88, 211, 215, 219, 222, 247, 522, 543, 577, 579, 580, 584

sossele paard 160, 169, 247, 444

sossem → sjossem paard 153, 154, 162, 168, 169, 176, 177, 178, 197, 206, 211, 213, 215-217, 247, 370, 418, 458, 469, 472, 505, 522, 526, 531, 533, 535, 592

sossem-prinsemerei, sossemprinserij, sossem prinserij bereden politie 75, 78, 206, 247, 505, 661

sossen paard 247

sossenbozer paardenvlees 571

sossen-metzger → sussenmetsger paardenslager 91

sosser paard 197, 247, 418

sos van beis sjone tweejarig paard 584

soucher → sjoucher koopman; handelen 214, 246, 529, 584

souger → sauger^2 tabakspijp 418

sougeren^1 roken 418

sougeren^2, sougern handelen 213, 246, 526

souif [†] 45

sourem sterkedrank, jenever, brandewijn; wijn 176, 178, 238, 247, 372, 418, 595

sourem meyern/meijem wijn 176, 247

soven gulden 403, 246, 418

spaak [?] kalm; still 631

spaander cent, duit 505, 661

Spaansche mat verkwanselen een eed doen 418, 601

spak cent 505, 661

span uitkijk 75, 505, 661

spanblad krant, boek 469

span de blikkers kijk uit! 407

spanderik → spannerik oog 469

spandt het → spannen

spanger tabak 394, 601

spanger kaauwen/kauwen pijp roken 418, 601

Spanje Utrecht 418

span je imme kijk goed 637

spankeren weghollen, vluchten 505, 637, 661

spanling oog 505

spannement uitzicht 429

spannen (gebiedende wijs: spandt) kijken, (goed) uitkijken 63, 64, 67, 222, 362, 419, 429, 435, 443, 458, 462, 469, 505, 517, 522, 526, 529, 531, 535, 540, 543, 637, 661

spannen met de tuurlings met je ogen zien 526

spannerik → spanderik oog 435, 458, 462, 469

spanners ogen 533

spant de vaart ziet dit aan 435

spar stok 419

sparber → sparwer paraplu 419, 505

sparren gemeen vechten 620, 661

sparwer → sparber paraplu 398, 419

spatje borrel 505

spat zetten, de vluchten, hard weglopen 505, 513

specie geld; drank 506

spederix, speedrig beddenlakens, een laken en deken 47, 307 [cliché 5], 595

speeldoos brandkast 75, 80, 506, 661

speentje beursje, knipje 75, 373, 403, 419, 506, 661

speentje trekken, een een beursje stelen 183, 184

speenvarkentje beugeltas, knipje 419

[p. 779]

spekkerd spekslager 506, 661

sperrewer, sperwer paraplu 506, 661

spetsch [t] rooms 564, 568

Spetzen [hf] graan 105

spickel → spikkel glasvenster 367, 592

spie cent; geld, centen 458, 476; 506; 515

spiegel taart, vlaai 437, 458

spielepin [metscherp voorwerp] steek 278, 292, 294, 371, 595

spienoze roof, diefstal 75, 79, 506

spies, spiese → spieze gevangenis, tuchthuis; huis; kroeg, [m.g.] bordeel 191, 206, 247, 406, 419, 506, 513, 522, 661

spiese is amge → spies is amge de bewoners zijn thuis 419

spiese is bezoek → spies is bezoek de bewoners zijn niet thuis 419

spiesertje diefstal 661

spiesertje maken stelen 75, 79, 506

spies is amge → spiese is amge de bewoners zijn thuis 191, 406

spies is bezoek → spiese is bezoek de bewoners zijn niet thuis; de bewoners zijn thuis [†] 82, 406

spieze → spies huis, zaak 402, 637

spiezen^1 centen 506

spiezen^2 jenever drinken 432

spikkel → spickel venster, ruit 372

spinde, spinden treiteren 620, 661

spinkit spinhuis 363, 432

spinnekop dasspeld, doekspeld, diamanten speldje 75, 399, 403, 419, 506, 661

spinzen zoeken, speuren 620

spit keldertralies 352

spit draeyen keldertralies forceren 352

spitlinc haver 307 [cliché 3]

spits, spitske paraplu 472, 531, 533, 540

Spitzen [hf] graan 550

spleeten bet. onbekend 182, 373

splent geld 389, 435, 469

splenterbollen rijken 389

spliek goudstuk 620

spliet (gouden) tientje, vijfguldenstuk 198, 404, 419, 421, 620

splinst, splint geld 429, 435, 506, 661

splinterbol rijk man 429

splitspootje kip 533

spok klus; groep, troep 620, 661

spok koters kinderen 620

spongat grote mond 620, 661

spooren trekken, reizen 103, 545

spoormeeluk jaszakje voor treinkaartje 506

spoortiejijs jaszakje voor treinkaartje 506

Spörken [hf†] 105

spörkes [hf] zes 107, 551

spörkes x krütskes [hf] zestig 108

spörkes on en [hf†] 107

spörkes on parz [hf†] 107

spörkes on troms [hf†] 108

sporkus varken 437

spranckaert → sjpran'kət, sprankaart zout 307 [cliché 3]

spranger tabakspijp 620

sprank zout 284, 526

sprankaart → sjpran' kət, spranckaert zout 55

sprankel zout 529

sprankel [t] zout 567

spreedrig een laken en deken 369

sprein trouwen 60, 389

spreyerik lakens 362

spriet → sprit spiritus 631

sprikkels handen 170

springen (gesprongen) losspringen, opengaan 71, 75, 482, 504

sprinkels handen [?] 356

sprinkels: ik vat je in de - ik grijp je 354, 356

sprit → spriet (met jenever versneden) spiritus 631

sprijtsels, sprijtzels lakens 369, 592

spuit geweer; paraplu 506, 543

spulle kleren 506

spuren [t] gaan 103, 569

spur pritz [t] ga weg 569

spijc gasthuis 46, 307 [cliché 2]

spijker cent; geld 620

spijkerkast, spijkerkastje harmonica 620, 661

srabèkkie, srobek [?] mormel, kwast 620, 661

srrabulier [†] 350

ssukken → sukken kraken 389

staaf grif, vast en zeker 620

staaje → staien gaan, lopen 278, 279, 292, 294

staaje mee ga je mee 367, 595

staal → stael mes 352

staanaaffe dorp 419

staand ezeltje vaste lessenaar 481

staat, 't afgesproken! 632

stabulier soort vagant; iem. die om brood bedelt 47, 307 [cliché 3], 312, 350

stael → staal mes 352

staele beckeneel → stalen beckeneel vierschaar 352

staien → staaje lopen 603

staldeuren, staldeurenjasje jacquet 632, 661

stalen [t] warenmonsters 564, 568

stalen beckeneel → staele beckeneel de vierschaar, het gerecht 352

stalenhengste [t] de betere handelsreiziger 567

stalspringer paard dat niet door nauwe opening durft 88-91, 577, 579

stammerie → stammyr stoel 284, 292, 294, 526

stammerie mengen stoelenmatten 525

stammyr → stammerie stoel 284

stand hoop mensen, oploop 506

standaarts kandelaars 362

standel sleutel 75, 79, 206, 248, 247, 506, 637

standeler stand- of straatwerker 621

stand maken, een mensen om zich verzamelen 506

standwerker iem. die menigte om zich verzamelt 506, 531

stannes drukte, herrie 621, 621

[p. 780]

stantje enige mensen bij elkaar 419

stapelaars oplichters, schrijvers van bedelbrieven 506

Stap Jan de schout 355, 356

stapje slierme de schout hale me 170, 353, 356

stappers voeten 362

stappert boemelaar 621, 661

statie overmacht 513

steernickel, steernikkel kat 278, 284, 286, 292, 294, 526, 535

steggerig, steggering degen, steekwapen 278, 292, 294, 367, 595

steker doorn 38, 389

stekkeren lopen 621

stekkie plaatsje; bedorven vrucht 621

stelletje partijtje 621

stelten benen 621, 661

stenen weide straat 622

stɛri vier 90

stɛri-jɛsti veertig 90

sterling kat 278, 292, 294, 368, 595

sterrekijker bedelaar die 's avonds langs de huizen gaat 621

steun balk, stok, paal 389

steunen zijn, vertoeven, logeren; zitten; staan 429, 458, 472, 506, 637, 661

steunis heft van steekwapen 371, 592

steunsel stok 362

steupen geven, schenken 389

steuvelaar, steuveleer soldaat 462, 469

stevige turf 399

stibbelens stal 278, 279, 292, 294, 371, 592

stichel → stighel duivel; slecht 367, 437, 458

stichel [t] duivel 568

stichels lompen 458

stickbolt [t] kleermaker 564, 567

stickum [t] kleermaker 567

stiechel rijksveldwachter 472

stiefelen lopen 626

stiek [maatschappelijk] stand 506, 637

stiekem → stiekum, stikum stil, heimelijk, arglistig 97, 188, 206, 248, 398, 506

stiekemerd iem. die in het geheim kwaad doet 206, 248, 506

stieken, stiekjen → stiken, stikken^1 geven, aanreiken, toebrengen (van messteek) 458, 506, 522, 526; 531, 533, 540, 603, 637

stiekum → stiekem, stikum stil, heimelijk, arglistig 248, 626

stielie-bajes, stielie bajes, stielie bajis gevangenis 69, 80, 284, 292, 294, 526

stiepen [hf] geven 109, 552

stiggels gendarmes 436

stighel → stichel duivel 592

stik boterham 506

stiken → stieken, stikken^1 geven, slaan 469

stikkelijf corset 603

stikkem stil 401

stikken^1 → stieken, stiken geven 459

stikken^2 stelen 436

stikken^3 sterven 389

stikum → stiekem, stiekum heimelijk 190, 197, 248, 404, 419

stille rechercheur, politieagent in burger 75, 78, 506, 661

stille kit winkel van een heler 75, 205, 242, 506

stilleklak, stille klak rechercheur 612, 621

stille luikje, het/'t woeker 614, 652

stil maken doden 506

stink-bemazzels benijde geluksvogels 626

stinken onveilig zijn 621

stinken: 't stinkt hier er is een verklikker 621

stinker slechte stoot op het biljart 506

stinkniese hoer 75, 80, 206, 248, 506

Stintsfidel [t] Stettin 103, 563, 568

stip saus 543

stippel parel 621

sto honderd 90

stoeff [†] 47

stoeken geven 458

stoeltje vier 621

stoemperd vijand 435

stoepen → gestoept en gesankt, ghestoupt geselen 419

stoetsen lopen 369, 591, 592

stoffe [t] zoon 564, 567

stoffel [t] bruidegom 564, 567

stoffelsche [t] bruid 564, 567

stofkα honderd 90

stolffen gevangenis 47, 307 [cliché 3]

stomk vergadering 362

stomme luy kippen 362

stomme zonden sodomie [?] 183

stomtementen scheldwoorden 429

stomten kwaadspreken, schelden 429

stoof, stoofie harmonica 621, 662

stoomkasie agent op motor 621

stoot buit, winst 506, 515

stoten neuken 621

stots herrie, dwaze drukte 97, 621

stotteren afbetalen 621

stottersleedje auto, Fordje 621

straatloos zonder geld 621

straaij om vooij ga weg! 278, 292, 294, 369, 595

strabulier [†] 47

straffetoerder voddenraper 621, 662

stram snel, vlug 621

stramme snuifster slimme vrouw 620, 661

stranken straten 389

strauksels [t] kousen 568

streekganger, streek ganger insluiper 81, 362

streep leugen, leugens 399, 419, 601

streeptrekken, streep trekken bedriegen 419, 506, 601

streeptrekker bedrieger 506, 662

streif straat 535

streifelings → strijfeling lucifers 286, 535, 621

streifels kousen 526

[p. 781]

strekkes tegen je zin verblijven 584

strek toves gevangenzitten 584

strempen kousen 389

strengerich garen 458

strikelinck een paar kousen 307 [cliché 4]

strimpelien kousen 533

strimpsen kousen 546

stripse [t] melk 106, 567

stroboerer gans 47, 307 [cliché 4]

stroboeter [†] 47

stroffling kous 357

strömen [hf] marcheren, gaan 552

strontschragen benen 506

strooisel koren 362

strootje sigaar 506

strop tegenvaller, mislukking 506

strücheln [t] met negotie langs de deuren gaan 565, 569

struin: op de - gaan stropen 506

struinen stelen, stropen 75, 79, 506

strükelhutsche [t] handelsreiziger 104, 566

strupsels laarzen 369, 592

strijfeling → streifelings lucifer 621

strijken schooien 214, 529

stubbelen → stubelen vechten 307 [cliché 5]

stubbeler → stübeleer, stubeler soldaat 357, 592

stübber [t] soldaat, politieagent 567

stübbesnobes [t] gendarme 104, 567

stübeleer → stubbeler, stubeler soldaat 472

stubelen → stubbelen vechten 350

stubeler → stubbeler, stübeleer soldaat 371

stubolen [†] 350

stuck vlees/vleesch → stukken vleesch mededief 352, 353

stuifsel → stuyfsel meel 621

stuiken laten, geven, afstaan 429

stuipen schenken; buigen; teruggeven 389

stuiver getuigengeld 632

stuk^1 boterham 506

stuk^2 verraden, gesnapt 515

stukken geven, slaan 469

stukken vleesch → stuch vlees mededieven 353

stukken zakkie broodzakje 506

stukkiesdraaien spijbelen, lanterfanten 506

stunnes stok 444

stuppaart, stuppaert meel 47, 55, 307 [cliché 3]

stuyfsel → stuifsel meel 362, 621

stuyfsel bink molenaar 362

stuypen gevangennemen 81

stijfgallisj kotsmisselijk 626

subber broer 103, 545

subel hoed 362

Suhren [hf] azijn 550

sukken → ssukken kraken 389

suppaert [†] 47

sus (mv.: susse) paard 541, 578-580

sussem paard 197, 247, 419

sussenmetsger → sossen-metzger paardenslachter 577

suurkers [†/?] lui die op een kansje loeren 75, 80, 506, 632

suye beurs 307 [cliché 5]

suypen gevangennemen 362

swaajer → zwaajer vaandel 362

sweemels [znw.] vliegen 362

swegten drinken 176, 178, 248, 367, 592, 592

swel → zwel fat, kwast 506

swellen → zwellen verwaand worden 506

swemmerling [t] haring 567

swems [?] vis 307 [cliché 5], 372, 595

swensen landlopen 307 [cliché 4], 357

swerns [?] vis 372, 595

sweygheren soort vaganten 333

swiebel → zwiebel ketting 75, 506

swientje schuit 596

swiepen slingeren 506

swiepert iem. die mensen tegen de grond werpt en berooft 75, 507

swiepslag snee in gezicht 362, 621

swiepslap [†] 621

swieter hout 368, 592

swietje hemd 362

swietje met kriemse knoopen hemd met zilveren knopen 362

swigt molen 369, 590, 592

swigter^1 hout 368, 369, 592

swigter^2 molenaar 369, 419, 592

swimmerik haring 444, 529

swindelen frauduleus kopen en verkopen 592

sybebelajum, sijbebelajum plee 206, 248, 507, 662

sijbel baaijes plee 197, 248, 419

sijbelen pissen 541

sijbes christen 419

sijne ja 54

sijvis, sywus ja 49, 389

taaken (getaakt) → taken stelen 354, 364

taas hoofd 621

Taat [hf†] 105

tabbert jas 444

tabee gegroet, goedendag 507, 662

tabernakel lichaam; schuilplaats; plee 621, 632

tabernakelen op de uitkijk staan 632

taf melk; [m.g.] soep 270, 289, 292, 294, 469

tafeltimtim, tafel-timtim tafelzilver; het mooiste, het voornaamste 77, 419, 507, 601, 662

tafereel schavot 352, 353

taffet [t] [textielsoort] laken 568

taftkätscher [t] lakenbereider 104, 564, 567

taille geselpaal 197, 248, 419

tailler rechter, scherprechter 197, 248, 419

taken (getaakt) → taaken stelen 354, 356

talf, de het bedelen, het schooien 162, 169, 214, 228, 458

talfe, tal'fə bedelen, schooien 161, 169, 228, 445

talfer, tal'fər → dalver bedelaar 109, 161, 228, 445

talhoutjes breekijzers 77, 79, 507, 662

[p. 782]

tallevelaar bedelaar 158, 169, 228, 435

tallevelen, talleven, talven → dalfen, dalleven, dalven bedelen, schooien 154, 158, 162, 163, 169, 197, 213-215, 228, 248, 419, 435, 458, 461, 472, 526, 529, 531

talvenaar, talver → dalvenaar, dalver, talfer bedelaar 162, 169, 197, 211, 213, 228, 419, 458, 522, 531, 526

tamp brood 507

tampil klap 507

tand^1 → tant cent 437, 461

tand^2 niets 429

tandel → tantel sleutel, valse sleutel 54, 77, 79, 154, 190, 197, 206, 248, 404, 419, 507, 637, 662

tandel massemat inbraak met sleutels 621

tandem sleutel 153, 168, 248, 469

tang hand 621, 662

tanne kachel 197, 248, 419

tannegoor kip, kippen 213, 248, 526

tant → tand^1 cent, geld 462, 469

tantel → tandel sleutel 153, 155, 168, 187, 188, 197, 398, 419, 469

tanten geld 469

tappert zolder 371

tapijtje jas, winterjas 507, 637, 662

tarrifes onrein 626

tas'tət vinger 454

tata, tatta vader 274, 275, 289, 292, 293, 458

tawarren afdingen 621

tebiejallen hardlopen 603

tebie-tebie haal die portemonnee eruitl 522

Teck [hf] hoofdbaren 550

teef af onthoofden 81, 362

teefie meisje 507

teet hoofd 357

teèuw goed 546

teinis vastendag; slechte dag 621

telleeren → telleren radbraken 177, 236, 248, 370

teller bord 507

telleren → telleeren radbraken 592

Tellkrabbel [hf†] 105

temeie hoer 69, 77, 80, 91, 206, 208, 211, 213, 214, 216, 223, 248, 507, 518, 522, 526, 529, 533, 577, 626, 637

temeie-bajes, temeie-bajis bordeel 214, 248, 529

temeiekit → temeieskit bordeel 211, 522

temeieknijzer vrouwenbeloerder 621

temeierlikker het beffen, iem. die beft 77, 80, 206, 248, 507

temeierspiese, temeierspieze → temeiespieze, temeije-spiese bordeel 77, 80, 207, 248, 507

temeies hoer 522

temeiesjikse hoer 216, 246, 248, 533

temeieskit → temeieket bordeel 522

temeiespieze → temeierspiese, temeije-spiese bordeel 637

temeise hoer 154, 248, 472

temeije-spiese → temeierspiese, temeiespieze bordeel 662

tennef slechte koopwaar, slechte kost 207, 248, 507

tent huis, vertrek 662

Tent [hf] huis 550

tentefrittel huissleutel 444

Tentefritzel [hf] huissleutel 550

Tenteknucker [hf] metselaar 550

tepei/tepeie: zich - houden zich de → pei houden zijn mond houden, zich gedekt houden 215, 242, 531

teperik borst van een vrouw 58, 472

teps hoed, pet; hoofd 39, 199, 458, 472, 526, 533

Teps [hf] hoed 106, 550

Tepseknucker [hf] hoedenmaker 550

terri beugel 362

terri van den smigher beugel van de beul 81, 362

terterik (mv.: terterikken) voet, hoefslag 38, 375, 389

tes negen 89, 207, 248, 507, 577

tesmem, tes mem hoer 69, 213, 219, 222, 248, 526, 541, 543

tesmemmen neuken 248, 541

test hoofd 507

tes-woof vijftien 89, 577

tet borst(en) van een vrouw 435

têterik, tèterik hoofd 48, 429, 437, 459, 462

tetterig suffig 621, 662

therick land 307 [cliché 4]

theuwe fuyk mijn vrienden 543

theuwen goede 545

theuwen diennes hemel 544, 545

Thiën [hf] koffiebonen 550

thomassen foppen 469

thünen [hf] slaan 552

Thür [hf] tabakspijp 550

Thuren [hf] → Thürken vrouw, meisje 550

thüren [hf] roken 552

Thürenteps [hf†] 105, 550

Thürestines [hf†] 105

Thürken [hf] → Thuren meisje 550

tiaro bord, schotel 268, 278, 279, 292, 293, 366, 595

tidoren slapen 603

tieben [t] doek 568

tiejeis → tiejijs, tji-jijs (grote) brandkast 662

tiejeispeeser → tiejeispeezer brandkastkraker 662

tiejijs → tiejeis, tji-jijs brandkast; huis; ding, dinges 77, 80, 507, 522, 531, 637

tiejijspeezer → tiejeispeeser brandkastkraker 77, 507

tien pond zestig gulden 520

tientje dubbeltje 444

tiet (goedgevulde) portefeuille 515, 662

tietsj hoed 448

tiffel, tiffele → tiphlow kerk; klerk [†] 207, 213, 214, 249, 507, 526 529, 577, 584, 621

tift thee, drank 507, 662

tik horloge 77, 362, 368, 398, 399, 419, 507, 522, 591, 592, 601

tikker, tik'kər, tikkɛrd horloge 437, 444, 449, 459, 469, 472, 512, 529

tikkerik horloge 429, 462, 469

tikkertje horloge 507, 522, 531, 541

[p. 783]

tiklappie hart 621, 662

tik met (de/een) bengel horloge met ketting of met signetten 406, 419, 477, 507, 598, 601, 662

tik met hengel [†] 629

tik tik horloge 362

til trefpunt van dieven 77, 507, 662

timesfailer [t] hoedenmaker 104, 106, 108, 563, 567

timmer slaag; zaken 507, 621, 637, 662

tims [t] hoed 106, 568

timtim zilver; tabaksdoos 419, 507, 601

timtimmer zilversmid 419, 601

tinf → tinnef slecht, slechte waar 584

ting bel 77, 80, 507

tingeling bel, winkelbel 77, 507

tinkle babber klap 621

tinnef → tinf slechte waar, slechte kost, persoon die niet deugt, slechte koopman 34, 207, 216, 222, 248, 507, 515, 533, 543, 577, 637

tinus tien 621

tioren stelen 268, 274, 278, 292, 293, 371, 594

tiötte [t] → tjötte marskramer, Westfaalse koopman 564, 567

tip^1 kerk 197, 248, 419

tip^2 man 507

tiphlow → tiffel afwijking; kerk 632

tippel^1 [bij paard] soort vallende ziekte 89, 577, 579, 584

tippel^2 gevlucht 207, 248, 507

tippelaar straatdief; [m.g.] danser; [m.g.] iem. die slecht loopt; [m.g.] schoen 77, 79, 207, 248, 430, 469, 507

tippelaar op klompen bangerik 207, 248, 507, 662

tippeleer soldaat 437

tippelen lopen; gaan, vertrekken; straatprostitutie bedrijven; stelen, op diefstal uitgaan 77, 79, 80, 154, 155, 169, 214, 216, 222, 248, 390, 430, 458, 460, 463, 469, 472, 507, 515, 518, 529, 533, 543, 577, 584, 662

tippelen op bestelen van klant door prostituee 507

tippelen: tegen - tegenvallen 584

tippelkeet danszaal 469

tippelrik been 430

tippelsjikse meisje uit woonwagen, zwerfster; [m.g.] straathoer 77, 80, 207, 216, 246, 248, 507, 533, 662

tippe massemat diefstal terwijl de mensen naar dekerk zijn 197, 248, 419

tips (fiets)banden 632

tis negen 197, 248, 419, 422, 584

tisjem → tissem negentig 584

tispel [znw.] weg 546

tispel [t] herberg 103, 567

tispelhutsche [t] herbergier 104, 566

tispelsporen kroeglopen 103, 545

tissem → tisjem negentig 89, 577

tis woof vijftien 584

tjaf → djafte soep 437

tjakmoos handgeld 202, 233, 248, 507

tjeu varken 390

tji-jijs → tiejeis, tiejijs brandkast 515

tjoekel, tjoeker hond 270, 280, 290, 292, 430, 486, 507, 662

tjoeren stelen 222, 262, 278, 287, 292, 293, 543

tjomme: het is - het helpt niet 621

tjomme: voor - voor niets 621

tjop hebben aanmonsteren 621

tjop zoeken proberen aan te monsteren 621

tjötte [t] → tiötte marskramer, Westfaalse koopman 567

tjuttens varkens 390

toches, tochus → toges kont; vagina van een koe 89, 97, 155, 169, 213, 216, 217, 219, 248, 472, 522, 526, 533, 535, 541, 577, 584

Töck [hf] neus 550

toddensauger lompenkoopman 522

toedekken buit aan een ander doorgeven 81, 362

toele-moele deel van de buit 621

toep kaart, kaartspel 449

toeren rondgaan (met de voddenzak) 596, 637

toerikkit [znw.] kleden 360

toespiese herenhuis 419

toet mond 507

toetfiep stilzwijgen 603

toetje mond 508

toetser handlanger van zakkenrollers 621, 662

tof → toff, toft goed, mooi, belangrijk, degelijk, eerlijk 16, 64, 67, 153-153, 155, 158, 161, 167, 169, 190, 197, 207, 213, 215, 227, 228, 234, 248, 390, 404, 419, 430, 435, 448, 460, 469, 472, 508, 526, 531, 577, 584, 637, 662

tof afbrengen ergens goed vanaf komen 194, 412

tofel oud 248, 577, 578, 580, 584

tofele, de vader 211, 248, 522, 577

tofelemene [†] 621

tofelemone, tofele-mone, tofele mone → toffelemone rooms 211, 245, 522, 621

tofele mone jaiki [†] 197

tofele mone jaski roomse kerk 197, 419

tofele-mone priemerik pastoor 521

tofelemones → tofelemoons, tovele moonsche rooms, een roomse 190, 197, 249, 404

tofelemone soele, tofele mone soele roomse kerk 197, 249, 419

tofelemoons, tofelmones → tofelemones, tovele moonsche rooms, een roomse 240, 249, 419

tofes^1 → tofis gevangenis 77, 80, 177, 207, 249, 508

tofes^2 kont 207

toff, toffe → tof, toft goed 151, 152, 158, 168, 169, 248, 435, 463

toffe achiel [van paard] goede eter 223

toffe brogers nette heren 508

toffe jongens slimme dieven 513

toffe knul goede kerel 469

toffelemone, toffelemône, toffelemoon, toffelemoonsch → tofelemone rooms; [van paard of ander vee] doorgezakt in de knieën en makkelijk vallend 34, 89, 97, 577, 584

toffen being heer 430

[p. 784]

tofferad drie gulden 198, 408, 421

tofferen [ww.] beteren 390

toffe schore goede waar 155

toffe sjikse mooi meisje 223

toffe truk goede waar 435

toffe vaarden mooie dingen 430

toffiel slim; mooi 91, 584

toffig goed;ja 153, 168, 465, 469

toffige bijn goede vriend 465

tof gaje/gajes goed volk, niet-politie 472, 481, 508

tof gekloft → tof in de kloften goed gekleed 536

tof gepeesd → tof peezen

tof in de kloften → tof gekloft goed gekleed 419

tofis → tofes^1 gevangenis 177

tof majem goed water 494

tof newiert goede winst 583

tof peezen (tof gepeesd) goed werken 526, 531

tof poen goed geld 508

toft → tof, toff goed 161, 168, 169, 248, 448

tof-toffig goed; ja 248

toges → toches kont 508

tokes, tokus kont; vagina 162, 169, 207, 248, 458, 508, 522

tomasser quasi-medespeler 469

tomeier hoer 626

tommas quasi-medespeler 430

tommasdekker hoofddeksel, hoed, pet 430

Tomp [hf] vrouw 550

tondel mazematte diefstal met sleutels 401

tonder praatje 432

tonder: die - is vermuft dat praatje geloof ik niet 432

tooverik [kaartspel] heer 469

topje → topje hoed 184, 373

toppen bedelen 469

topperik vrouwenmuts 362

toppie → topje pet; hoed 508, 663

toppil hoed 419

töps hoed 448

tor hoer 77, 508, 663

torach [znw.] weg 372, 594

torach die men staaje weg die men gaat 372

tores emmes/immes echt waar! 571, 581

torntoe (kleine) inspectie 621, 663

tossen, tossenen vloeken, zweren 390

totes [†] 177, 249, 367, 595

totibus gezicht 469

totric kapmantel van vrouw of man; vrouwenheup [†] 47, 307 [cliché 4]

tottic [†] tottik [†], tottil [†] 45, 47, 351

touan twee 621

tove goede 584

tovele mone jaiki [†] 419

tovele moonsche → tofelemones, tofelemones een roomse 249

tovele moonsche jaiki [†] 197, 419

tovele moonsche jaski roomse kerk 197, 419

tovele moonsche schoele/soele roorase kerk 197, 244, 419

tovve mokke mooie vrouw 459

trabbert [t] → trapperd, trappert paard 103, 106, 564, 567

trafakken → travakken werken; verkopen, leuren 49, 61, 380, 390, 435, 444, 458, 461, 463, 469

trafakker → travakker werkman 44, 435

trafakmosse werkmeid 390

trakkerik triktrakspel 469

trammelan herrie 508, 663

tranke hoer 390

trankkeetje bordeel 390

trant [t] groot, dik 564, 568

trant null [t] duizend 108, 565, 569

trap paard 430

trappelman paard 357

trapper (mv.: trappers) voet, schoen, [m.g.] laars 362, 419, 430, 444, 458, 533

trapperd → trabbert, trappert paard 529

trapperik paard; voet, schoen; trap; fiets 430, 435, 460, 463, 469, 472

trapperman paard 178, 362, 370, 444, 463, 595

trappers paard 463

trappert zolder 592

trappert [t] → trabbert, trapperd paard 564

trappertjes schoenen 663

trasser bedelaar 390

trat'sjət voet, klomp, schoen 450, 452, 454

trat'sjətəfrenzər schoenmaker 452

travakken → trafakken werken, leuren 430, 461

travakker → trafakker werkman 430, 469

travalterik [met treden] trap 40, 390

travatter werkman 469

Tray [hf] broek 550

trechten oren 621

trechters oren 621, 663

treckers kousen 307 [cliché 4]

treckers in 't gedrang zakkenrollers 363

treckzels → treksels, trekzels kousen 369

tred kar op twee wielen 472

tredderikkers → trederikers schoenen 663

tredekers → tredikers schoenen, pantoffels 508

treden → treen schoenen 33, 103, 272, 292, 460, 545

trederikers → tredderikkers schoenen 399

trederikerspiese schoenenwinkel 508

trederikke, trederikken, trederikkers, trederiks schoenen, [m.g.] pantoffels; [m.g.] benen 269, 279-281, 286, 287, 292, 390, 432, 458, 508, 522, 535, 637, 663

trederiks-bajes schoenwinkel 508

treders → treeders schoenen, voeten 36, 37, 222, 269, 272, 278, 284, 287, 292, 294, 527, 541, 543

tredikers → tredekers schoenen 508

treeders → treders schoenen 275, 362

tree lappers schoenlappers 362

treemaakers → tremaker schoenmakers 362

treen [t] → treden schoen, laars 103, 568

treiers → treyers schoenen 269, 272, 278, 292, 472

treierspeezer schoenmaker 283, 284, 527, 527

treife → treive slecht, onrein 249, 626

[p. 785]

treifel bewijsbaar, op heterdaad betrapt; vals, slecht 97, 197, 213, 249, 419, 527

treifel: wij zijn niet - men kan ons niets bewijzen 400

Treifele Medine Duitsland 570

treifel rat rijksdaalder, Pruisische daalder 213, 249, 526

treifel/treife verschut op heterdaad betrapt 188, 190, 249, 399, 402, 403, 419

treiter^1 (mv.: treiters) aardappel 390, 460

treiter^2 brood, een brood 508, 637

treiter-chocolade [in gevangenis] water en melk bij het brood 508

treitertippelaar, treiter-tippelaar brooddief 77, 79, 508, 663

treitertje krentenmik 663

treive → treife slecht, onrein 207, 249, 508

trekken zakkenrollen 362

trekkers zakkenrollers 362

treks zak 541

treksels → treckzels, trekzels kousen 362, 472

trek slippen, nen/n'en er de brui aan geven 389, 390

trekzels → treckzels, treksels kousen 592

tremaker → treemaakers schoenmaker 621

tremmen straatprostitutie bedrijven 77, 80, 508, 637

trenfailer [t] schoenmaker 104, 563, 566

Trenzelejäter [hf] schoenmaker 105, 550

Trenzeleknucker [hf†] 105

Trenzeleknuckertswöles [hf†] 105

Trenzelen [hf] schoenen 104, 550

Trenzelenbessem [hf] schoenborstel 550

treperik (mv.: treperikken) voet, klomp 58, 472

trepper, trep'pərt, trep'pət paard 103, 451, 545

treter (mv.: treters) schoen, pantoffel 280, 508

tretteling schoen 371, 595

treu broek 357

treuvelen praten 38, 390

treuvelen: zich - biechten 390

treuvelzitterik biechtstoel 38, 390

trewael schoen 307 [cliché 4]

treyers, treijers → treiers schoenen 272, 357, 592

tridel [t] worst 567

triefel slecht volk 621

triejers → trieyers schoenen, voeten 36, 37, 292

triem [znw.] weg 278, 282, 289, 292, 293, 372, 592

triem die men staaje weg die men gaat 278, 372

triënter [t] gans 567

trieyers, trieijers → triejers schoenen 278, 279, 292, 294, 371

tring bel 77, 80, 508

trippel dans, danshuis 444

trippelen dansen 444

trippen schoenen 285, 292, 531

trip'pət mergel 451

tritjes schoenen 285, 531, 533

tritske klomp 437

troef krijgen slaag krijgen 435

troetel sleutel 621

troetens stakkers 390

troffelbink metselaar 362

troggelaar bedelaar 621, 663

trois drie 49, 390

Troll [hf] straat, weg, gang 550

trollen [hf] gaan, reizen 552

Trollfesel [hf†] 550

trom^1 (ongure) kroeg 393, 419, 601

trom^2 hout 368, 592

trom^3 → drom [znw.] weg 278

troms [hf] drie 107, 551

tronie gezicht 508

troost koffie 508

Tropertskau [hf†] 105

troppe [t] heer 103, 563

troppekappis pastoor 545

troppen van de pie heer van dat land 103, 545

tropper burgemeester 546

Troppert [hf] paard 106, 550

Troppertsblag [hf] burgemeester; paardenhandelaar [†] 105, 550

Troppertshospel [hf†] 105

Troppertsjmelen [hf] paardenhaar 550

Troppertsjoat, Troppertsjoαt paardenstal [hf] 105, 550

Troppertsläpper [hf] paardenarts 550

Troppertsrühlblag [hf] paardenhandelaar 105, 550

Troppertstek [hf] paardenhaar 550

trotterik voet 469

Trouweloossteeg Hasselaerssteeg te Amsterdam 621

trui (mv.: truin) → truy broek 61, 390, 437, 444, 460, 463, 469

truik dinges 430

truin → trui

truis drie 469

truis ballen drie frank 465

truk [listigheid] streek 51, 508

trükske lucifer 463

trunke maand 444

trusjen bedelen 444

trut vagina 603

trutten → drutten twee drieën gooien bij het dobbelen 508

truutje konijn 533

truy, truij → trui broek 362, 366, 592

trijfel bewijsbaar, op heterdaad 197, 249, 419

trijfe worden gesnapt worden 601

tsi drie 90

tsi:-na:str dertien 90

tsoores ruzie [?] 97

Tsöres [hf] kachel 550

tsoris zorgen 626

tswier garen 437

tuchten gevangenzitten 621

tuffel, tuffele kerk 207, 249, 508, 584, 637

[p. 786]

tuimel raam, tuimelraam boven winkeldeur 77, 80, 508, 513, 663

tuimelen inklimmen 621

tuinen lopen 621

tuisteren bedriegen 435

tuiterik trein 430

tuitje beurs met geld 621

tuk hebben vast beet hebben 472

tukkien: goon op een - [?] tot een akkoord komen [?] 632

tumes [t] hoed 106, 568

tump eind; kapje van een brood 621

tunnis, tünnis stok 39, 444, 458

tup speelkaart, kaartspel; papieren 444, 449

tuppelaar danser; schoen 430

tuppelen gaan, vertrekken; dansen 430

tuppen bedriegen; kaarten 444

turen → tuuren kijken 529

turf beurs 188, 249

turftrekken zakkenrollen 183, 184, 373, 419, 432, 601

turftrekker zakkenroller 77, 79, 81, 190, 197, 207, 249, 362, 400, 402, 403, 508, 663

turftrekkerij zakkenrollerij; oplichterij 601

Turksche tafelschel hoer 77, 80, 508, 663

tuuren → turen kijken 353, 356

tuurlings ogen 43, 529, 529

tuut politieagent 621

tuytje beurs met zilvergeld 362

twα twee 90

twede gezicht kont 609

tweebeentjes kippen 529

twee mansie klaverjasspel 621

tijbel, tijbeltje kist 419

tijnagelen kwetsen, mishandelen, sarren 621

uá nee 278, 292, 293, 370, 595

uegerik → hieugerik zolder 390

uern tabakspijp 390

uffthuner soort vagant; winkeldief 173, 371

ühl, den [hf] niets, niet 550

uhr [hf] honderd 108, 551

uhr weniger krütskes/krützkes [hf] negentig 108, 551

ui slechte stoot op biljart; misslag 508

uilen een dutje doen 622

uitgesabberd → uitsabberen

uitkloppen beroven 622

uitmiggelen uitlachen 622, 653

uitoetzen bedriegen 622

uitpeezen (een sleutel) uitvijlen 77, 508

uitsabberen (uitgesabberd) uitbreken, uit de gevangenis vluchten 190, 198, 243, 249, 405, 419

uitvisschen uithoren 508

uiven hond 60, 390

uls → huls fles 447

unbeschrien-unberufen afkloppen! 626

universiteiten gevangenissen 77, 80, 508

unkassimsch [t] onkuis; [bnw.] dwaas 568

uppie halvecent 508

urt klap 622

uts kamizool; parelsnoer 363

uul kachel 449

uijer trekken horloge stelen 596

vaar truc 469

vaard, vaar-t^1 → vaartje iets; praatje, smoesje 419, 430, 602

vaart^2 vagina 463

vaart: spant de - de → vaart spannen

vaartflikken, de vaart flikken valsspelen; (zelf) doen 427, 430, 469

vaartflikker valsspeler, bedrieger 469

vaartje → vaard smoesje 663

vaart spannen, de (gebiedende wijs: spant de vaart) spant de → vaart goed opletten 430, 469

Vader, Zoon, Heilige Geest honderdelf 622

vägə eten 447

vagieren soort vaganten 319

val deur; huis (om in te breken); bordeel, rendez-vous-huis 36, 60, 77, 80, 177, 275, 278-282, 288, 292, 293, 367, 437, 444, 446, 508, 515, 522, 590, 592, 637, 661, 663

val: baffen de - open de deur; de deur openen 275, 278, 280, 288, 292, 294, 370, 590

val: op de - steunen in een logement wonen 637

valeize gemeente, stad 49, 60, 390

val is nobel, de de gelegenheid is mooi 497, 637

valsche pierders valsspelers 81, 362

valsch kappen een valse verklaring afleggen 81, 362

vä'mət garen, draden 447

vänger zak 546

vaôk koe 546

var stier 584

varken beugeltas 419

varsche waar → versche waar slachtafval 508

vatling gereedschap 280, 509

vatsj koe 450

vat'sjəbreng rundvlees 450

vattelink [znw.] goed, beddengoed 36, 284, 293, 294, 527

vau^1 kalf 49, 390

vau^2 zes 207, 249, 509

vazelen valsspelen 509, 637

veberen, veeberen → feberen schrijven 419, 509, 637

veel deur 278, 292, 472

veem hand 466, 529

veemdos → feemdos handschoenen 622

veemele handen 367, 595

veemen → vemen vingers 234, 509, 533

veemerik → femerik, vemerik kat 62, 522

veemes handen 217, 535

veemste vingerring 419

veemsteker → feemsteeker ring 77, 509, 637, 663

veemsteker met daai ring met diamant 479

veenen komen; lopen 48, 49, 390, 430, 522, 603

[p. 787]

veertig procenter woekeraar 622

veiling: in de - zetten voor de gek houden 509

vejieberig → verjieberig [bijw.] weg 219, 223, 249, 541, 577

vejieberig gaan/halgen/tippelen weggaan 541, 577, 578

vel^1 jas 509, 637

vel^2 → feel stad 453

veld'koks patrijs 451

velletje jas; bankbiljet 509, 663, 637

velse weer aan verweren 363

vemen → veemen vingers 637

vement kat 622

vemerik → femerik, veemerik kat 522

vemes garen 444

venderik soldaat 437

venetter venster, vensterruit 372, 595

Venstere [hf] ogen 550, 552

veranieren soort vaganten 332

verblassen wurgen 278, 293, 372, 592

verbost kijven 307 [cliché 5]

verbrellen [hf] verzien 552

verbriezelen breken 535

verbruggen verkopen; belenen; verbergen 77, 509, 632, 663

verbuizen verdrinken, opmaken 509, 663

verbulten verdragen 390

verdabberen^1 verkopen 541

verdabberen^2 vertellen 222, 543

verdade waarheid 622

verdienen (verdiend) stelen 77, 79, 419, 509

verdiensten diefstal 420

verdiepingen: in hem zijn - hij heeft rare streken 622

verdonkere manen verbergen 420

verdroogt aan 't hugt opgehangen 81

verfaasd bedrogen 430

verforen verhuren [?] 101, 545

vergokken verdobbelen, verspelen; het gelag betalen 198, 207, 213, 231, 249, 403, 420, 463, 469, 509, 527, 584

verhaaren, verhaeren (deelwoord: verhaert), verharen stelen, wegnemen; weggaan, vertrekken 170, 307 [cliché 5], 353, 356, 546, 589

verhespelen (verhespeld) verliezen 89-91, 577, 579

verhippelen verliezen 90, 584

verhocken [hf] borgen 552

verhülen [hf] verspelen 552

verjieberig, verjievrig → vejieberig [bijw.] weg; op hol geslagen; [van paard] ziek 223, 584

verkanjen verkopen 89, 577

verkasjebeine, verkasjemeine [bijw.] weg, ga weg! 36, 149, 219, 235, 249, 541

verkassen verkopen, wegwerken 632

verkens vier, vier ogen bij het dobbelen 424, 460, 469

verkensbiskoppen negen 424

verkensknakken twintig 424

verkiejenen, verkienen, verkienjele verkopen 77, 162, 169, 207, 219, 235, 249, 458, 509, 541, 584, 628, 637

verkimmeren verkopen 158, 169, 235, 249, 307 [cliché 4], 435

verkinjen verkopen 89, 215, 235, 531, 577, 579

verkleffen verklikken 77, 80, 509, 637, 663

verklefster verklikster 509

verkleumen sterven 622, 663

verklikker winkelbel, telefoon 77, 509

verkluffen, vekluften verkleden, omkatten 183, 184, 236, 249, 373

verknipt suf door drankmisbruik 632

verknoeien verraden; begrijpen, verstaan 77, 80, 430, 469, 509

verknoeierij verraad 509

verknoesen verstaan 372, 592

verknoeser, verknoester → verknoezer verrader, verklikker; politie 363, 364, 663

verknoeyende gaper verraderlijke mond 409, 420

verknoezen verraden 77, 80, 81, 509

verknoezer → verknoeser verrader 509, 663

verknokken verprutsen 626

verknollen openbaarmaken, vertellen 420

verknolt moeilijk om in te breken 249, 420

verknooien: ik zakje - 't zal je verwachten 360

verknooyen verwachten 420

verknijzen verraden, bespieden 77, 80, 509, 637

verkotsen verklikken, verraden 622

verkouteren (verkouterd) begraven 420, 602

verkrabbelen [hf] verschrijven 552

verkrouten begraven 622

verkruimelen, verkrummelen ervandoor gaan; (zich) verbergen 77, 398, 509, 637

verkrummelen: zich - ervandoor gaan; zich verbergen 509

verkwanselde Spaansche mat inwisselen zijn eed breken 418, 599, 601

verkwartsen, verkwatsen vervloeken 509, 622

verlengd worden bekend worden 420

verlenzen bespieden, afluisteren; verstaan 77, 509, 637

verlinken verraden, bedriegen 77, 80, 149, 455, 472, 509, 515, 637, 663

verlinker verrader 77, 509

verloenen verraden 42, 149, 622

verluns(ch)en, verlunzen bespieden, afluisteren; verstaan 77, 357 [cliché 4], 420, 509

vermamsen verraden 77, 80, 207, 249, 509

vermoffelen wegstoppen 77, 509

vermokkelen verliezen 469

vermonen bedriegen 158, 307 [cliché 4], 435

vermoseren verraden 142

verneuken begrijpen 469

vernieuwen rente betalen bij bank van lening 626

vernollen (vernold) sluiten 77, 177, 207, 249, 371, 420, 509, 593, 637, 663

[p. 788]

vernollen [hf] zich vertellen 552

vərpan'gə verhuren 454

verpassen verkopen, aan heler verkopen, verhuren, ruilen; [m.g.] geld verliezen 390, 420, 435, 469, 529

verpasser verkoper, leurder 430, 469

verpasster verkoopster 430

verpatsen verkopen 420, 509, 602

verpauen [hf] verslapen 552

verpieren van de hand doen; verliezen 509, 663

verpleiden verraden 435

verpleien verteren, besteden 430

verpleinen verliezen 390

verpleren verkopen 437

verploempen verdrinken 390

verpoerd verspeeld 461

verraan weggaan 529

verrotte kloft beroerde kerel 221

verscheren verdienen 398

versche waar → varsche waar slachtafval 509

verschieren verdienen; verkopen; verklikken 77, 80, 472, 509, 522, 541, 663

verschiften ruilen 469

verschud betrapt, gearresteerd 77, 509

verschud: in - gaan gearresteerd worden 663

verschudding het gestoord worden bij diefstal 509

verschud komen betrapt worden, gearresteerd worden 509

verschud-verschud ik moet het er op wagen 509

verschut → verschutten

verschut gaan/komen/worden betrapt worden, gearresteerd worden 400, 509, 637

verschutten (deelwoord: verschut) betrappen, arresteren; in hechtenis genomen worden met de zaak bewijsbaar 404, 420, 509, 663

verschutting het gestoord of betrapt worden bij diefstal; ze verstaan jel; uitbrander 403, 420, 509, 522, 637

versencken verkopen 47, 307 [cliché 4], 349

versieren slinks voor elkaar krijgen 632

versjachelen verhandelen 160, 245, 443

versjerde beroerde, ellendige 364

vərsjmik'kə verkopen 454

versjockelen [hf] verkeerd rijden 552

versjteren bederven, verstoren 626

vərsjtrun'kələ verstaan 454

verslenden verslinden 545

verslenten verkwisten 545

versliegeld verraden 184

versliegenaar verrader 432

versliegenen (versliegend) verraden 80, 186, 188, 190, 198, 244, 397, 399, 404, 420

versliegeraar verrader, politiespion 77, 78, 509, 637, 663

versmaiemer, versmajemer rechter van instructie 198, 249, 420

versmiechelen, versmiegelen verraden; aanklagen 77, 508, 515, 637

versneezen → versnezen verkopen aan heler 510, 663

versnencken [†] 47, 349

versnezen → versneezen verkopen aan heler 637

versnoeien versnoepen 510

versnuven [t] verstaan 569

versömen [hf] → verzu'əmə verkopen 107, 552

versommen vergiftigen 177, 249

versonneren vergiftigen 177, 249, 372, 593

verspleyten verteren, opmaken 390

verstajem, versta j'em begrip, verstand 510, 663

versteun, versteunen verstaan, begrijpen 391, 469

verstopt gemouch domme kerel 622

verstunsen verstaan 541

vertoesten, vertoetschen verzwijgen; verbergen 420

vertoetscher heler 403, 420

vertossen helpen 398

vertossend vervloekt [?] 391

vertrollen [hf] verkeerd lopen 552

verven → ferven liegen 472

verwanten luizen 622

verzu'əmə → versömen verkopen 454

verzuiper iem. die zijn slachtoffer in her water gooit 622, 663

vestieren zij gaat 307 [cliché 5]

vetje voordelige zaak 469

vette lullen kaarsen 363

veu'gət broekzak 446

veurewuis voorwaarts 391

veijl → fyl, vile, vyl stad 371, 593

victori branden 363

viechert, viëchert niets; oorvijg 577, 584

vief hand 448

viege, ne viege → fiege niets 35, 207, 241, 249, 510

vieken [znw.] leven 49, 391

viekesnosteriksken levensboek 391

vienen komen 48, 430

vierhoek bedstee 622, 663

Viεχtεsj [hf†] 104

viggelen zagen 379, 391

vigilant tipgever 622

vigileeren klanten lokken door prostituee 77, 80, 510

vile → fyl, veijl, vyl stad 48, 430

Villepretter [hf†] 105

Viltent [hf†] 105

vim, vin^1 boterham 472, 518, 522

vin^2 barst 77, 510

vinentter [?] venster, vensterruit 372, 595

vingers: vijf - in de benauwdigheid stelende hand 622

vingers: werken met twee - zakkenrollen, stelen 77, 79, 509

vingertje: met het - rondgaan kwistig rondjes geven in café 632

vink portemonnee 77, 178, 510

[p. 789]

vinkedresseur → vinkendresseur zakkenroller 79

vinken → vijnken vijf ogen bij het dobbelspel 469

vinken: in de - vliegen erin vliegen 183, 373

vinkendresseur → vinkedresseur zakkenroller 77, 510, 664

vinkenpeezer zakkenroller 77, 79, 510, 664

vinkie, vinkje portemonnee; beginneling 510, 664

vinne boterham 391

vins'tər bril 446

vin zetten, een een ruit doen barsten 513

violen: laten - laten begaan 510, 664

Vit [hf] boterham 550

vittig snel 49, 391

vla'kət bord 446

vlakte, de vlakte straat, buiten 469, 510

vlammen roepen 391

vlammen op begeren, dol zijn op 510, 664

vlascke, vlaseke dorp, drop [?] 367, 593

vlassen schieten 38, 391

vlasserik geweer 38, 60, 391

Vle:əgelstent [hf] → Vlegelstent schuur 105

Vlegelskamer [hf] schuur 550

Vlegelstent [hf] → Vle:əgelstent schuur 550

vlekken drinken 391

vlem'mə roken 452

vlerk [znw.] arm 510, 664

vleugen lukken 622

vliegende wantje gendarme 469

vliegende wouwtje bereden gendarme 430

vliegerik vogel 38, 62, 391, 435, 510, 637

vliemen snijden 391

vliemerik mes 38, 60, 391

vlock → flock, flok, flokkie, vlok hemd 363

vloer gulden 529

vlok, vlokje, vlokkie → flock, flok, flokkie, vlock hemd; [m.g.] beddenlaken 33, 36, 280, 294, 398, 458, 472, 522, 527, 533

vlooiebak → floybac bed; schip 622

voart: spant de - de → vaart spannen kijk! 463

voe'əzə [ww.] schoppen 452

voeie [bijw.] weg 49, 391

voeiflikken wegnemen 49, 391

voei fokken wegtrekken 391

voeren meelokken 510

voetenlicht opening onder of naast gordijn 77, 510

voine, la de maan 596

Voks [hf] koe 550

Vokseläpper [hf] veearts 550

Voksepeek [hf] rundvlees 550

Vokseschmicks [hf†] 105

vol diefstal 510, 664

volle, 't schavot 81, 363

vonk → fonc, fonk^2 lamp, lantaarn, zaklantaarn, kaars; vuur, kachel; brandmerk; [m.g.] sterkedrank 77, 79, 398, 401, 404, 420, 472, 510, 515, 637, 664

vonken^1 (gevonkt) brandmerken 409, 420

vonken^2 vuur 437

vonkert kachel 510, 664

vonkie lucifer, vlammetje, zaklantaarntje 510

vonk pleite maken, de het licht uitdoen 500

voogd pandjesbaas 622

voogd pressen, de/den schunnigheden bedrijven 622, 664

vooi tippelen weglopen 49, 472

voorby/voorbij focken voorbijgaan 363, 408

voorbij schuiven voorbijlopen 420

voor peenen, voorpenen (de buit) weggooien 363, 622

voorplaat voorhoofd 363

voorschut in de gevangenis 420

voorschut geraakt in hechtenis genomen en de zaak bewijsbaar 420

voorspeenen (de buit) weggooien 432, 622

voortfocken voorbijgaan 363

vooruit bouwen zwanger zijn 606

voorwiel gulden 34, 510

voppen liegen 307 [cliché 4]

vopperen soort vaganten 328

vopperinnen soort vaganten 328

vos goud 363

vosch, vósjen → vossen goudstuk, gouden penning 158, 307 [cliché 4], 356

vosjes → vosken goudstukken, gouden tientjes 170, 354, 356

vosken → vosjes goudstuk 158, 435

vos plant gouden beurs 363

vosse babbelaar boek met goudbeslag 363

vosse feemsteeker gouden ring 363

vosse friessen gouden gespen 363

vosse fyne feemsteeker gouden ring met diamant 363

vosse leezer boek met goudbeslag 363

vossen goudstukken, munten 352, 353, 589

vossen uit/uyt hun/hunne hollen jagen zakkenrollen 352

vosse slang gouden ketting 363

vosse spanders gouden gespen 363

vozen vrijen 622

vrachtkarretje vrouw 622, 664

vratzak vieze kerel 626

vreemde fyl vreemde stad 363

vreempie vreemdeling 510

vreeschopper zakkenroller 370, 595

vreten: ze - het gemakkelijk te verkopen 632

vretenmasselaar bedelaar die afval van brood en vlees ophaalt 622

vreyer van de batterik matroos 420

vroeterman varken 177, 178, 372, 595

vrotterhouerik, vrotterhourik gemene kerel 622

vrouwedod lieveling van de vrouwen; lafaard 510, 622

vrijdagskind ongeluksvogel 622

vrije chassene vrije bruiloft 626

vrye/vrije kraakers vrijbuiters, rovers 81, 363

[p. 790]

vrijer man; slachtoffer (van kwartjesvinders) 399, 400, 420, 510, 664

vrij slib vrij drinken 620, 660

vrijzetter geven, een de bons geven, wegbluffen 510

vuile week menstruatie 77, 80, 510

vuispamperikken brandbrieven 391

vuizen branden 391

vuizer brandstichter 391

vuizerik vuur 391

vulkachel brandkast 622

vullisblik halvestuiver 622

vullisgraaier snuffelaar in vuilnisbakken 622

vuur [?] ja [?] 368, 595

vijf pond dertig gulden 520

vyl, vijl, vyle, vijle → fyl, veijl, vile stad 49, 307 [cliché 4], 391, 460, 589

vijlen^1 werk spinnen voor emballage 391

vijlen^2 spelen 391

vijnken → vinken vijf ogen bij het dobbelspel 469

waaier oor 469

waantje → wantje politieagent 78, 430

waasjich viel ik weet 't niet 626

waffel mond 510, 664

waffelaar prater, zwetser 622

Wagengas Muiderstraat te Amsterdam 622

wagensmeer boter 510

waggelkontje gans, eend 38, 522

wahlfaarter pelgrim 437

wakkeltje eend 535

wal'lə koken 450

wam buikstuk van vis 626

wandelstok groot breekijzer 77, 79, 510

wantje → waantje politieagent 469

warme broeder homoseksueel 606

warme buurt hoerenbuurt 607, 622

was/wasch je nou ga weg! 622, 664

waterlansier iem. die drijvende voorwerpen uit het water vist 622

waterreits, waterreitsje eend 282, 286, 289, 293, 294, 535

watjekow klap 510

wauw politieagent 622

wederhaen hoed 307 [cliché 4]

weekman handelaar in afgedragen kleren 62

wees → weets spion, agent in burger 77, 78, 510, 664

wees uil aalmoessenier weesjongen 363

weets → wees spion, agent in burger, politieagent, gerechtsdienaar 77, 78, 420, 510, 602

wegbenen wegmaken 622

wegleggen besparen 626

wegmaaien snel lopen, weglopen 662, 664

wegmoffelen wegstoppen 420

wegriemen weglopen 622

wegsmijtertje weggeworpen eindje sigaar; prulletje 622

wegspatten weglopen, vluchten 622

weigoochem betweter 622

weiteg ziekte 626

wejewerrig weggaan 623

Welefer [hf] kermis, jaarmarkt 550

w. en b. water en brood 522, 664

we omijn amen 625

were, ne jammer 616

werf woonwagenkamp 623

werkelooze grote borrel 510

Wetten [hf†] 105

widdeltje horlogeveer 420

wieberig [bijw.] weg; gevlucht, ontsnapt 207, 249, 510, 664

wieberig: zich - maken ervandoor gaan 510

wieberig gaan ervandoor gaan 183, 184, 249, 373

wieberig krouten doorlopen, weglopen 198, 249, 420

wieberig maken wegmaken 510

wieberig tippelen weglopen 510

wiedensche knul kundig man 187, 398

wiedes vanzelfsprekend, begrijpelijk; dom, onnozel 420, 510, 664

wiedes: nogal - dat spreekt vanzelf 510

wiedstok dom, onnozel, domoor 420, 623

wiel handkar; rijksdaalder 34, 623

wiepsjen valsspelen 637

wiepsjer valsspeler 77, 79, 511

wier'vəl kermis 449

wier'vələ dansen 446

wies krouten weglopen 420

wies sabberen uitbreken 420

wies slaan wegnemen 420

wietkoker iem. die je voor de gek houdt 632

wietten → witten stuiver 38, 391

Wifert [hf] hooi; salade [†] 105, 550

Wifertspeckert [hf] hooivork 550

wilderik, wilderink haas, konijn 52, 282, 527, 535

wildert hooi 444

Willemfidel [t] Berlijn 568

Willemsbeis Willemsbuurt 477

Willigen Mozes het werkhuis 432

wilm wittebrood 454

winde plaats waar iets te verdienen is 511, 637

windfang, windvang, windvank → wintfanc overjas 158, 353, 356, 435, 511

windwang [†] 353

winkel politiebureau 432

winkelhaak bochel 522

winnenberch mooie vrouw 307 [cliché 4]

wintfanc, wintfanck → windfang overjas 47, 158, 307 [cliché 4]

wintjanck [†] 47

Wip [hf] weegschaal 550

wip raam 77, 80, 511, 637

wippen bemachtigen; openmaken 77, 511, 513, 664

wipper raam, ruit 77, 80, 511, 637, 664

wiskie zakkenroller 623

wissiewassie kleinigheid 511

witje dubbeltje; krijt 444, 511

witriem politieagent 433

[p. 791]

witse bliksems zij die hun misdaden bekennen 184, 373, 596

witstok domoor 623

witstokkerij onnozelheid 623

wit'tə melk 451

witte boonen koffie 431

witte dof, een grijze haren 607

Witte Jan witte wijn 540, 611

witten → wietten stuiver 430, 463

wittenklitz [t] blikslager 104, 563, 566

witterik melk; ei 430, 469

witterikken, witteriks eieren 463, 469

witte suiker cocaïne 621, 623

Witte Willem/Wullem boterham, brood, wittebrood 42, 212, 222, 284, 363, 444, 458, 541, 527, 543

witwerker stukadoor 623

witze, witze mensen onnozelen 596

Wivert [hf] salade 550

wof → woof zes 422

wolber goedkoop 511

Wöles [hf] jongen, zoon 550

wolletje deken 511, 664

Wölmke [hf] broodje 550

wolver goedkoop 511, 664

woof → wof zes 89, 198, 207, 249, 420, 511, 577, 584

woof mei zeshonderd 577

woud → wout politieagent 435

Woud, 't het Vondelpark te Amsterdam 511, 623, 664

wout, wouten → woud politieagent, veldwachter, commies, marechaussee 67, 68, 78, 79, 214, 444, 458, 460, 469, 472, 518, 529, 531, 535, 541

wouterkeet politiebureau 632

woutje → wouwtje politieagent 81, 281, 363, 433, 593

woutje klimbosch [gerechtsdienaar die bedelaars en landlopers vervolgt] bedelvoogd 366

wouwtje → woutje politieagent 64, 67, 78, 430

wruuterik varken 58, 472

wulm wittebrood 454

wup weegschaal 444

Wupp [hf] weegschaal 550

Wuppblag [hf†] 105

wuppen [hf] wegen, wankelen, sidderen 552

wüppen wiegen 60, 444

wusjen [hf] slaan 552

wijer meer onheil 626

wijlik ziekte 626

wijspen wijsvinger 499, 623, 664

wijzik ziekte 511

ijken kerven, merken met een mes; brandmerken 602, 623

ys vuur 420

ysjesinge tabaksdoos 420

ysjes/ijsjes intje tabaksdoos 177, 367, 595

ijskast brandkast 623

ytsef → eytsef tabak 420

ijzere bing harnas 363

IJzeren Hein (grote) brandkast 77, 80, 511, 646

ijzervreter ijzerboor 623

yzig fabriek 420

zaad geld 623

zabbelen → sabbelen werken 223

zachts billijk 511

zaften melk, pap 450

zaggelaar geen bet. opgegeven 365

zain [telw.] zeven 207, 250, 511

zak duizend frank 469

zakdoekje revolver 623, 664

zakken: laten - in het water gooien 73, 77, 492, 511, 635, 637

zammelen [hf] dansen 552

zand suiker 433

zand er ieber zwijg er verder van 50, 511

zank, zanke kerk; klerk [†] 177, 278, 369, 591 593

zeeferaar^1 → zeferaar^1 dief 78, 80, 511

zeeferaar^2 → zeferaar^2 geslachtsziekte 78, 79, 511

zeeferen^1 (gezeeferd) → seeweren, seweren^1, zeeveren, zeferen^1 stelen 71, 78, 79, 482, 511

zeeferen^2 → zeferen^2 zweten 511

zeenzaaier klap 623

zeeperd klap 515, 664

zeeperen soort vaganten 333

zeerke borrel 469

zeerwits zeer veel, zeer wel 358, 363

zeeuwigen zakkenrollen, stelen 420

zeeveren → seeweren, seweren^1, zeeferen^1, zeferen^1 stelen 664

zeferaar^1 → zeeferaar^1 dief 637

zeferaar^2 → zeeferaar^2 geslachtsziekte 637

zeferen^1 → seeweren, seweren^1, zeeferen^1, zeeveren stelen 619, 637

zeferen^2 → zeeferen^2 zweten, het benauwd krijgen 619, 637

zeibel → seibel slecht, slechte manufacturen, slechte waar 89, 160, 169, 223, 250, 444, 577, 584

zeibel schore slechte waar 577

zeibel sos een slecht paard 584

zeik pis 511

zeiken pissen 511

zeikhok waterplaats 623

zeil: onder - brengen in slaap doen vallen 511

zeilemgikker kruislam paard 89, 91, 577

zenen slaan 623, 665

zerana' arm, schouderstuk 632

zerben kruiden 48, 430

zerouang → seroeang[znw.] arm 207, 250, 511, 619

zespijper celwagen 623

zet: in een - en een wet in een ommezien 623, 665

zeup ja 54, 103, 545

zeupen winnen, verdienen 391

zeventandje soort Engelse sleutel 78, 79, 511, 665

zéwèl drek 632

zickissen soort vaganten 326

[p. 792]

zickusz blindeman 47, 307 [cliché 4]

zieger geit 437

ziek liggen in het tuchthuis zitten 433

ziemen [hf] ja 107, 109, 550

zienemer, ziener politieagent, veldwachter 433, 623

zilverkluitje dubbeltje 623

zinken een sein geven 420

zinotes [hf] [pers. vnw.] jij, jullie, u 39, 552

zinotesen [hf] [bezittelijk vnw.] zijn, jullie, hun 552

zipken [hf] ja 54, 109, 550

zirren scheren 469

zitterd stoel 541

zitterik → sitterig stoel 38, 58, 62, 375, 391, 435, 458, 460, 469, 472, 511, 518, 637, 665

zjwieəms, zjwie'əms haring, vis, bokking, stokvis 448, 454

zoei spep 511

zoek maken, het/'t verbergen, helpen ontsnappen 178, 183, 373

zoen verraderlijke messteek 623

zoete breetsem sinaasappels 359

zoetelel hoer 623, 665

zoeterik → soeterik, zuuterik koek; melk; suiker 62, 420, 511, 518, 637

zoevele hoofd 307 [cliché 4]

zog vocht, koffie, chocolademelk 511, 650, 665

zoger erwten; zekere soep 626, 632

zoger erwten op zekere wijze bereide grauwe erwten 246

zojem → sojem [telw.] zeven 207, 250, 511

zoken → zoqein oude man 623

zoldertippelaar iem. die wasgoed van zolders steelt 78, 79, 511

zonef → sjonef penis 215, 246, 531

zonne jaar 623

zonnetje lantaarn 623, 665

zonof → sjonof penis; [m.g.] staart 43, 91, 211, 214, 216, 246, 529, 533, 577

zoodje tinnef afval 626

zoof → sjoof^1, soof gulden 178, 211, 213, 215, 216, 223, 246, 511, 520, 522, 527, 531, 534, 577, 584

zoogen [?] zeven 422

zoojen → sooyen [telw.] zeven; zaterdag 89, 198, 250, 421, 577, 584

zoon des meiligs prins 410

zoqein → zoken oude man 632

zoqon → sokon baard 632

zoutkrabber zeeschip 623

zu'əmə kopen, kosten 450

zuiger verhoorder 623

zuipen^1 (gezopen) geld winnen met spelen 391, 434, 452, 469, 511

zuipen^2 (gezopen) verliezen, beetgenomen worden 463, 482, 511, 645

zuriee uitroep bij bokspringen 624

zuur gesnapt 511

zuuterik → soeterik, zoeterik melk 58, 472

zwaajer → swaajer vaandel 363

zwaantje fiets 37, 149

zwaantje: twee - tweeëntwintig; een gulden plus een dubbeltje 623

zwaayummen schrijven 420

zwabber dronkenlap 511

zwabberjanes dronkenlap 623

zwak vat onbetrouwbare 632

zwarte kip pastoor 623

zwarte koler, de zwarte koler de dood 613, 623

zwarterik koffie 469

zwarte vlieg dominee 360

zwartje → zwartsie koffie; [m.g.] brood 59, 64, 67, 222, 269, 420, 430, 433, 435, 444, 458, 472, 511, 522, 527, 531, 534, 535, 543

zwartjesbampen koffiebonen 527

Zwartjes Bargoensch Zigeunerbargoens 511

zwartjesmajem, zwartjes majem kokend water, koffiewater 216, 238, 250, 534

zwartjestaal dieventaal 421

zwartsie → zwartjekoffie 534

zwartverwer pastoor, priester 596

zweefkit danstent 541

zweel handdoek 623

zweet koffie 511

zweeterik koffie 62, 511

zwel → swel fat 511

zwellen → swellen verwaand worden 511, 665

zwemmerik, zwemmerink vis; [m.g.] eend 38, 58, 62, 391, 435, 472, 518

zwendel betrapt worden; overtuigd zijn 420

zwengelinck [†] 47

zwengeric, zwengerick wambuis 47, 307 [cliché 4]

zwerte, zwerten roggebrood 38, 391

zwerterik duivel; koffie 38, 391

zwerver (gestolen) paraplu 78, 511, 665

Zwerverssteeg Servetsteeg 511

zweten bloeden 623

zweven ervandoor gaan 623, 665

zwicker → zwikker beul 158, 307 [cliché 4] 311, 350

zwicket [†] 350

zwiebel → swiebel ketting 602

zwiebel van een oksener horlogeketting 420

zwiepen slingeren, gooien 511

zwieper straatrover die slachtoffer op de grond gooit 623

zwierlink → zwirlic oog 158, 435

zwiezerik pastoor, dominee 541

zwik drie boeren en drie vrouwen en drie heren bij het zwikken 511

zwikker → swicker beul 158, 435

zwirlic, zwirlick → zwierlink oog 47, 158, 307 [cliché 4], 349

zwirlicn [†], zwirlinc [†] 47, 349

zwir link/linkies kijk uit! 511, 665

zwirren kijken 78, 511, 637

zwitseren vloeken 430

zwoels pan 545

zwijn fiets 78, 149, 207, 511, 514

[p. 793]

zwijn: op een - tippelen op fietsendiefstal uit zijn 507

zwijnen geluk hebben; schunnigheden uithalen 623

zwijnenbollebof fietsenverhuurder 207, 209, 511

zwijnenjacht fietsendiefstal 78, 79, 209

zwijnenjacht: op de - gaan fietsen stelen 207, 250, 511

zwijnenverhuurder fietsenverhuurder 207, 209, 250, 511

zwijnrijder fietser 207, 250, 511

zwijntje fiets 36, 149, 150, 162, 163, 169, 208, 217, 230, 250, 285, 538, 535

zwijntje jatten fiets stelen 458

zwijntjeshoeder fietsendief 623

zwijntjesjacht fietsendiefstal 149

zwijntjesjager fietsendief 79, 149

zwijntjespezer fietsendief 514

zwijntjes zeeveren/zeveren fietsen stelen 623, 665

zijden ezel zijden halsdoek 511

zije, een iem. met een glad gezicht 515