Ideën III

546.

De kans op dwaling in het oordeel wordt geringer, indien men van de te beoordeelen zaak iets weet, en zou ge-

[p. 8]

heel verloren gaan, wanneer men van die zaak alles weten kon. Doch dit laatste is nooit het geval. Zekere volksuitdrukking: ik weet er alles van, die tot 'n leeg stopwoord is geworden - te Parys noemt men zoo-iets: une scie, 'n zaag - is, wel beschouwd, 'n doorgaande bespotting onzer verwaande onkunde. ‘Ik weet er alles van’ zou eigenlyk, wél opgevat, beduiden: ik verkeer in de meening dat wat ik van de zaak weet, alles is. Er blyft dan te onderzoeken over, hoe groot het terrein is, dat buiten den gezichtskring ligt van den met weinig tevreden spreker, en dit zal wel nagenoeg in verhouding staan tot wat hy wèl overzien kan, als de oceaan tot den kring waarvan elk schepeling het middelpunt, en 'n cirkel van ongeveer twintig mylen den omtrek uitmaakt.