Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Ideën III (1876)

Informatie terzijde

Titelpagina van Ideën III
Afbeelding van Ideën IIIToon afbeelding van titelpagina van Ideën III

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.97 MB)

ebook (3.34 MB)

XML (1.06 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

aforismen
verhalen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Ideën III

(1876)– Multatuli–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

554.

Veel zaken van hoog gewicht hebben slechts een negatief bestaan. Gezondheid is absentie van kwalen. Reinheid, absentie van vuil. Onschuld, absentie van het booze. Zoo ook is vryheid: absentie van dwang. Vrye Study: absentie van belemmering in 't nasporen van de waarheid.

Indien wy ons voorstellen dat iemand onzer zich naar-buiten zou begeven om te onderzoeken of het regent, zou 't van weinig waarheidszin getuigen, hem a priori optedragen terug-tekeeren met het antwoord: ‘ja, het mot 'n beetje’ of: volstrekt niet, de lucht is helder.’ Wanneer het ons inderdaad om waarheid te doen is, behooren wy aftewachten, niet voorteschryven, welk antwoord de naar-buiten gezonden persoon ons brengen zal.

Doch er is meer. We mogen hem niet beletten de hem opgelegde taak te volbrengen, door hem vasttehouden, en alzoo het onderzoek onmogelyk te maken. Last tot onderzoek met verhindering van onderzoek, is even dwaas als... zekere theologien die aan geblinddoekten het ‘onderzoekt de schriften’ toeroepen.

En eindelyk is het van belang, wanneer 't ons inderdaad

[pagina 11]
[p. 11]

om juiste berichten over 't weder te doen is, daartoe iemand te kiezen, die in zichzelf de noodige verstandelyke en zedelyke geschiktheid bezit om ons de vereischte inlichting te geven.

Zonder nu m'n voordracht al te preekachtig intedeelen, acht ik het niet ondoelmatig, hier plaats te geven aan de opmerking dat er in 't gekozen voorbeeld drie hoofdoorzaken zyn aangewezen, waardoor ons streven naar waarheid ydel kan gemaakt worden, drie belemmeringen alzoo, die 't slagen in den weg staan:

 

Ten-eerste. Het opdringen van 'n vóóroordeel.

Ten-tweede. Het beletten van onderzoek.

Ten-derde. Ongeschiktheid van de onderzoekende persoon.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken