Ideën III

662.

Ik noemde den redenaar 'n artist. Hy behoort dit te zyn in den hoogsten zin van 't woord. Z'n taak is zwaarder, z'n hulpmiddelen zyn geringer, dan die van andere kunstenaars.

De beeldhouwer heeft beitel en marmer. De groep waardoor hy uitdrukking wil geven aan 'n gedachte, ligt reeds in dien steenklomp verscholen. Hy heeft slechts omtrek te bepalen. De stof is er. De vorm zal spreken.

De schilder roept lynen en kleur te-hulp om z'n gedachten te vertolken.

De tooneelspeler mag eenigszins staat-maken op de begoocheling door voetlicht, dekoratie, kostuum, en repliek. Dit laatste vooral is van grooten invloed op 't effekt van z'n kunst, hetgeen dan ook ten-gevolge heeft dat 't wèl voor-

[p. 92]

dragen van monologen de meeste inspanning vereischt.

Behalve deze byzondere beschouwingen blyft het overigens in 't algemeen waar, dat al deze kunsten eenigermate zeker bondgenootschap vinden in zinnelykheid.

De redenaar heeft niets van dat alles. In en door hem moet de waarheid baan-breken, steunend op eigen kracht. Ze openbaart zich door 't gesproken woord op de eenvoudigste wyze die men zich - na 't feit altoos der zwygende daad - denken kan.

Doch niet hoofdzakelyk hierin, noch ook in de belemmeringen die ik trachtte te schetsen, ligt 't verschil tusschen de taak des sprekers, en die van andere kunstenaars.