Ideën III

[p. 172]

756.

En 't is er niet beter op geworden sedert scheltema. Nu, als voor vyftig jaar, ergert zich ieder die 't met waarheid wel meent, over 't brutaal misbruik dat er van 't woord wordt gemaakt. Het is alsof de schryvers er op rekenen dat er voor 't verwrongen oordeel geen herstel mogelyk, en dat geen leugen te grof, te plomp is, om door ‘Publiek’ te worden geslikt. De frazenleveranciers vertrouwen zóó vast op de verkeerde gewoonte van niet-begrypen (462) dat ze zich niet de minste moeite getroosten, om 'n verkoopbaar aanzien te geven aan de ter-markt gebrachte ongerymdheid. Maak u gereed, lezer, tot het ontvangen van vechtrapporten vol ‘kogelregens’ die alle man volkomen droog laten. Met ‘moorddadige vuren’ die niemand branden.

't Is heden 3 Augustus 1870. De eigenlyke oorlog is nog niet begonnen - ik denk dat men zich in de beide kampen bezighoudt met ‘verschalken’ en krygskunde - en volgens de dagbladen is er reeds meer kruit verschoten dan noodig wezen zou om 'n heel leger Assyriers te vernietigen. Er heerscht alom groote behoefte aan wat oefening in schyfschieten, en... in lezen.

De couranten... doch wy zagen 't reeds, ze hebben te weinig tyd en te veel ruimte om waar te zyn. De deftige schryvers dan, die wel tyd tot liegen hebben, maar voor de waarheid geen plaats, plegen aanhoudend het bedrog waartegen ik waarschuw. Ik noodig ieder lezer uit, zich toeteleggen op wat begrip. Zoodra de auteurs bemerken dat hun vervalschte waren niet meer gangbaar zyn, zullen ze, òf zich moeten behelpen met de gehate waarheid, òf... welnu: ‘qu'ils se fassent maçon, ci c'est là leur métier.’