Ideën III

857.

Ik zeide reeds, geen standen te erkennen. Oppervlakkig zou hieruit volgen dat ik algemeene verspreiding voorsta. En ik zeg het tegendeel niet, vooral wanneer we, als kriterium der soort van onderwys, de wenken van de Natuur volgen. We mogen evenwel 't ideaal: algemeene ontwikkeling, niet

[p. 272]

verwarren met de middelen die daartoe leiden kunnen. Al wenschen we dat geheel het brood gerezen zy, toch is 't niet noodig daartoe den zuurdeesem door 't deeg te kneden.

In deze vergelyking ligt geen bewys. Ik geef haar slechts als toelichting van 't onderscheid tusschen de beide methoden.