Ideën III

890.

Er is niets nieuws onder de zon. De man die voor duizende jaren die spreuk opschreef - zyzelf zal wel oud geweest zyn, en misschien had-i welgedaan er bytevoegen: ‘ook deze opmerking niet!’ - blykt 'n wysgeer geweest te zyn. Al vond-i de waarheid niet uit, hy achtte het de moeite waard haar te boekstaven, en daardoor kracht van tekst te geven aan iets bekends.

De publicist die 'n algemeen erkende, doch in de praktyk verwaarloosde meening voordraagt op 'n wys die haar stempelt tot spreekwoord, heeft 'n goede daad gedaan. Z'n armzalig loon is 't nydig geschreeuw van de menigte: dat wisten wy al lang! ^*

Dit kan waar zyn, o schreeuwende menigte, maar 't bleek niet. Ge wist het? Des-te-beter! Nu dit weten erkend is, en daardoor 't gesproken woord geykt werd tot gangbare formule, zyt ge meer dan ooit verplicht u naar dat weten te gedragen.

Wie 'n gedachte onder woorden brengt, de artist die daaraan 'n praktisch-bruikbaren vorm geeft, is alzoo slechts in zeer betrekkelyken zin de schepper van het voortgebrachte. Deze opmerking nu eens ter-zyde stellende, moeten we erkennen dat de verklaring: er is niets nieuws onder de zon, getuigenis geeft van diepe wysbegeerte die zich openbaart in

* Noot van 1876. Ik verneem byv. van den heer alberdingk thym dat er onder 't door louise in de Vorstenschool gesprokene: ‘niets nieuws is. Het spyt me wel, maar wat kan men verwachten in 'n stuk dat: ‘wemelt van gemeenplaatsen.’ Zóó kwalificeert het de genoemde heer en litterator alberdingk thym.

[p. 312]

oordeel des onderscheids niet alleen, maar vooral door besef van overeenstemming. Men bereikt het laatste niet, zonder langdurige oefening in het eerste.

De geheel onöntwikkelde merkt noch verschil noch overeenkomst op. Daarop volgt het schiften. En 't samenvatten is de taak van den wysgeer.