911.
Men verwondere zich overigens niet te zeer, deze nummers over den
dapperen trochu aantetreffen op deze plaats.
Als hoofdoorzaak van de fouten in ons Onderwys, beschouw ik de
godsdienst, en by 't behandelen van onnoozel godsgeloof, kan zeker soort
van soldatery moeielyk buiten spel blyven. Zyn 't niet de geloovers, die
den ‘Heer der heirscharen’ uitvonden, den militair-God by
uitnemendheid? Nooit kwam 't in hun hersens op, 'n god te scheppen voor
nachtwachts, visscherlui of aptekers. Nooit hoorde ik van 'n ‘Heer’
der Posteryen, der Registratie, der Indirekte Belastingen, of van de
Stoomvaart. En dit is te verklaren. 't Oude Testament, de grondslag van ons
tegenwoordig verstandsbederf, is één doorgaande vechtpreek,
één roffel des geloofs. Goddienen en vechten wordt in die
handleiding ter zaligheid zoo onuitpluisbaar door-eengemengd, dat we waarachtig
wel 'n nieuwen God zouden noodig hebben om die twee elementen behoorlyk te
ontwarren.
Een van de duidelykste voorstellingen der vermenging van Goddienery
en vechtlust, gaven ons - na de Joden altyd - de engelsche Puriteinen. Ze waren
te preutsch om poppen of prentjes te maken, anders hadden we 't genoegen gehad
afbeeldsels van onze Lieven-Heer te aanschouwen, in volle uniform met
sleepsabel en lontgeweer. Ook de taal van die menschen riekte naar de
Jodenkazerne. En zelfs de namen die
Auteursrechtvrij